Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 67/12
POSTANOWIENIE
Dnia 6 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie ze skargi wnioskodawczyni
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Okręgowego
z dnia 23 września 2010 r.,
w sprawie z wniosku Z. Z.
przy uczestnictwie M. P. i M. P. – G.
o zniesienie współwłasności nieruchomości,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 lutego 2013 r.,
I. odrzuca skargę;
II. zasądza od wnioskodawczyni na rzecz uczestniczek M. P. i
M. P. – G. kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) zł z tytułu
zwrotu kosztów postępowania przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
2
Wnioskodawczyni Z. Z. wniosła na podstawie art. 4241
§ 2 k.p.c. skargę o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego z dnia 23 września 2010 r. oddalającego jej apelację
od postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 1 czerwca 2010 r. wydanego w sprawie
o dział spadku i zniesienie współwłasności. Wskazała, że wydanie zaskarżonego
skargą orzeczenia wyrządziło jej szkodę majątkową „poprzez rażąco nierówny
podział masy spadkowej, której dotyczyło przedmiotowe postępowanie o dział
spadku, uzyskała ona wartość majątkową niższą niż uczestniczka postępowania,
mająca trzykrotnie mniejszy udział.”
W odpowiedzi na skargę uczestniczki postępowania M. P.-G. i M. P. wniosły
o odrzucenie skargi ewentualnie o jej oddalenie, a ponadto o zasądzenie kosztów
postępowania ze skargi.
Oceniając dopuszczalność skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku, Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga została skonstruowana w wadliwy sposób, który czyni ją
niedopuszczalną.
Wbrew zakazowi przewidzianemu w art. 4244
zd. 2 k.p.c., skarga została
oparta na niedopuszczalnej podstawie obejmującej zarzuty dotyczące ustalania
faktów i oceny dowodów (art. 233 k.p.c.). Wprawdzie skarżąca powołała się
w skardze nie tylko na podstawę naruszenia przepisów prawa procesowego,
w ramach której jako naruszony wskazał wyłącznie art. 233 k.p.c., lecz także na
podstawę naruszenia prawa materialnego, jednakże w ramach tej podstawy
nie wskazała żadnego przepisu. Oznaczało to, że materialnoprawna podstawa
skargi nie została skutecznie powołana, a skarga opierała się wyłącznie na
podstawie, którą wypełniały niedopuszczalne zarzuty. Do wniosku takiego
należałoby dojść także w sytuacji, gdyby skarżąca wskazała naruszone - jej
zdaniem - przepisy prawa materialnego. Analiza zarzutów skargi, które miały
wypełniać jej materialnoprawną podstawę, prowadzi bowiem do wniosku, że miały
one charakter jedynie procesowy, skargi zaś nie można skutecznie oprzeć na
podstawie naruszenia prawa materialnego, gdy jej uzasadnienie służy wyłącznie
3
wykazaniu naruszeń prawa procesowego (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 23 września 2005 r., III CSK 13/05, OSNC 2006, nr 4, poz. 76).
Należy dodać, że zarzuty te, podobnie jak zarzuty powołane w ramach podstawy
procesowej, były niedopuszczalne, gdyż zmierzały jedynie do podważenia
podstawy faktycznej zaskarżonego orzeczenia.
Skarga dotknięta jest ponadto nieusuwalnymi brakami w zakresie
niektórych zasadniczych elementów konstrukcyjnych, o których mowa w art. 4245
§ 1 k.p.c., każdy zaś tego rodzaju brak stanowi samodzielną i wystarczającą
podstawę do odrzucenia skargi jako niedopuszczalnej (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 16 lutego 2007 r., V CNP 8/07, niepubl.).
Wnioskodawczyni nie uprawdopodobniła szkody, którą miała ponieść na
skutek wydania zaskarżonego postanowienia, skarga nie zawiera zatem
elementu, o którym mowa w art. 4244
§ 1 pkt 4 k.p.c. Skarżąca ograniczyła się do
stwierdzenia, że poniosła szkodę ogromnych rozmiarów na skutek rażąco
nierównego podziału masy spadkowej i uzyskała mniej niż się jej należało,
zarzucając, iż Sąd dowolnie ocenił opinię biegłego, nie kierując się żadnymi
zasadami wnioskowania i logiki. Wiązanie szkody z nieprawidłową wyceną
majątku podlegającego podziałowi i jego dokonaniem w określony sposób, bez
wskazania jej wysokości, bez przedstawienia przekonującej jurydycznej
argumentacji mogącej przemawiać za tym, że szkoda rzeczywiście została
wnioskodawczyni wyrządzona oraz bez wskazania odpowiednich środków
mających uwiarygodnić to twierdzenie nie jest wystarczające do spełnienia
wymagania przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c. (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05, OSNC 2006, nr 1, poz.16,
z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP 38/05 OSNC 2006, nr 7-8, poz. 141).
Skarga nie spełnia także wymagania przewidzianego w art. 4245
§ 1 pkt 5
k.p.c. Wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego wyroku w drodze innych środków
prawnych nie było i nadal nie jest możliwe, a ponadto w przypadku wniesienia
skargi na podstawie art. 4244
§ 2 k.p.c., że występuje wyjątkowy wypadek, który
uzasadnia jej wniesienie, mimo że strona nie skorzystała przysługujących jej
środków prawnych w celu zmiany bądź uchylenia tego wyroku, stanowi jeden
4
z nieodzownych elementów tego szczególnego środka procesowego, jakim jest
skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku. Skarżąca,
nie powołując się na brak możliwości wzruszenia zaskarżonego orzeczenia przy
pomocy przysługujących jej środków prawnych, a przeciwnie, wskazując na
istnienie takiej możliwości i nieskorzystanie z niej na skutek wyjątkowego
wypadku, o którym mowa w obu tych przepisach, nie wykazała tej okoliczności.
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji,
na podstawie art. 4248
§ 1 k.p.c.