IV CZ 8/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 8/13
POSTANOWIENIE
Dnia 7 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa N. K. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki
Komandytowej w G.
przeciwko J. B. i B. B.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 marca 2013 r.,
dwóch zażaleń - strony powodowej i pozwanych
na punkt II o kosztach procesu zawarty w postanowieniu
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 23 marca 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o
kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 23 marca 2012 r. Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżony
wyrok Sądu Okręgowego w G. i umorzył postępowanie w sprawie z powództwa N.
K. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. przeciwko J. B. i B. B.,
o ustalenie. Podstawą orzeczenia było pismo procesowe z dna 6 lipca 2011 r., w
którym powódka cofnęła pozew i zrzekła się roszczenia. Sąd Apelacyjny zasądził
od pozwanych na rzecz powódki kwotę 18.300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu
za obie instancje.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego zostało zaskarżone przez obie strony.
W zażaleniu pozwanych wniesiono o zmianę i zasądzenie na rzecz pozwanych
kwoty 18.300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje. W zażaleniu
powódki wniesiono o zmianę postanowienia i zasądzenie od pozwanych dodatkowo
kwoty 6.300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że w wypadku cofnięcia
pozwu obowiązek zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, na jego żądanie,
obciąża powoda bez względu na przyczynę cofnięcia. Jednakże dopuszczalne jest
odstępstwo od tej zasady w sytuacji, gdy powód wykaże, że wystąpienie
z powództwem było niezbędne dla celowego dochodzenia praw lub celowej obrony,
z uwzględnieniem okoliczności istniejących w dacie wytoczenia pozwu. Dotyczy to
zwłaszcza sytuacji, gdy cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez
pozwanego wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda.
W rozumieniu przepisów o kosztach procesu (art. 98 k.p.c.) pozwanego należy
uznać wówczas za stronę przegrywającą sprawę (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r., II CZ 208/11, niepubl., postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2012 r., V CZ 109/11, niepubl.).
Przytoczony pogląd nie znajdzie zastosowania w rozważanej sprawie,
gdyż powódka cofnęła pozew i zrzekła się roszczenia z uwagi na upływ terminu na
jaki została zawarta umowa stanowiąca przedmiot powództwa. W ten sposób
zamknęła możliwość merytorycznego rozpoznania sprawy przez sąd II instancji.
Nie ma zatem podstaw dla przyjęcia, że powódka jest stroną wygrywającą sprawę
3
w rozumieniu art. 98 k.p.c., tym bardziej niedopuszczalne jest przyjmowanie
takiego hipotetycznego założenia w ramach decyzji dotyczącej kosztów procesu.
Natomiast okoliczności przytoczone przez Sąd Apelacyjny mogą zostać
uwzględnione przy ocenie, czy w sprawie zasadne jest zastosowanie art. 102 k.p.c.
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 7 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa N. K. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki
Komandytowej w G.
przeciwko J. B. i B. B.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 marca 2013 r.,
dwóch zażaleń - strony powodowej i pozwanych
na punkt II o kosztach procesu zawarty w postanowieniu
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 23 marca 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o
kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 23 marca 2012 r. Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżony
wyrok Sądu Okręgowego w G. i umorzył postępowanie w sprawie z powództwa N.
K. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. przeciwko J. B. i B. B.,
o ustalenie. Podstawą orzeczenia było pismo procesowe z dna 6 lipca 2011 r., w
którym powódka cofnęła pozew i zrzekła się roszczenia. Sąd Apelacyjny zasądził
od pozwanych na rzecz powódki kwotę 18.300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu
za obie instancje.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego zostało zaskarżone przez obie strony.
W zażaleniu pozwanych wniesiono o zmianę i zasądzenie na rzecz pozwanych
kwoty 18.300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje. W zażaleniu
powódki wniesiono o zmianę postanowienia i zasądzenie od pozwanych dodatkowo
kwoty 6.300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że w wypadku cofnięcia
pozwu obowiązek zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, na jego żądanie,
obciąża powoda bez względu na przyczynę cofnięcia. Jednakże dopuszczalne jest
odstępstwo od tej zasady w sytuacji, gdy powód wykaże, że wystąpienie
z powództwem było niezbędne dla celowego dochodzenia praw lub celowej obrony,
z uwzględnieniem okoliczności istniejących w dacie wytoczenia pozwu. Dotyczy to
zwłaszcza sytuacji, gdy cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez
pozwanego wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda.
W rozumieniu przepisów o kosztach procesu (art. 98 k.p.c.) pozwanego należy
uznać wówczas za stronę przegrywającą sprawę (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r., II CZ 208/11, niepubl., postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2012 r., V CZ 109/11, niepubl.).
Przytoczony pogląd nie znajdzie zastosowania w rozważanej sprawie,
gdyż powódka cofnęła pozew i zrzekła się roszczenia z uwagi na upływ terminu na
jaki została zawarta umowa stanowiąca przedmiot powództwa. W ten sposób
zamknęła możliwość merytorycznego rozpoznania sprawy przez sąd II instancji.
Nie ma zatem podstaw dla przyjęcia, że powódka jest stroną wygrywającą sprawę
3
w rozumieniu art. 98 k.p.c., tym bardziej niedopuszczalne jest przyjmowanie
takiego hipotetycznego założenia w ramach decyzji dotyczącej kosztów procesu.
Natomiast okoliczności przytoczone przez Sąd Apelacyjny mogą zostać
uwzględnione przy ocenie, czy w sprawie zasadne jest zastosowanie art. 102 k.p.c.
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
jw