Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 46/13
POSTANOWIENIE
Dnia 23 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Antoni Górski (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa K. K.
przeciwko S. & R. Spółce z o.o. w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 23 maja 2013 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 31 stycznia 2013 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i pozostawia
rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego
w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2013 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
powódki K. K. od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 14 grudnia 2011 r. w
sprawie przeciwko pozwanej S. & R. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w W. Sąd wskazał, że powódka nie usunęła braków formalnych apelacji
w terminie 7 dni od doręczenia wezwania, co stanowiło przyczynę odrzucenia
apelacji na podstawie art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c. Sąd Apelacyjny
późniejsze uzupełnienie braków formalnych przez wyznaczonego następczo
pełnomocnika z urzędu uznał za bezskuteczne. Sąd Apelacyjny wskazał także,
że w jego ocenie niedopuszczalna jest konwalidacja uchybienia w postaci
nieprawidłowego wykonania lub niewykonania wezwania do uzupełnienia braków
formalnych apelacji, przez działanie pełnomocnika z urzędu, który został
wyznaczony już po upływie terminu określonego w doręczonym bezpośrednio
stronie wezwaniu sądowym.
W zażaleniu na to postanowienie pełnomocnik działający jako substytut
pełnomocnika wyznaczonego z urzędu domagając się uchylenia punktu 1 i 3
zaskarżonego postanowienia podniósł szereg zarzutów naruszenia przepisów
postępowania, w tym: art. 168 k.p.c. w zw. z art. 373 k.p.c. w zw. z art. 370 k.p.c.;
art. 373 w zw. z art. 370 k.p.c. i art. 233 w zw. z art. 373 w zw. z art. 370 k.p.c.
W obszernym uzasadnieniu zostały podniesione m.in. niejasności wezwania
do uzupełnienia braków formalnych apelacji, spełnienie wymogów apelacji przez
pismo złożone przez powódkę noszące tytuł „Apelacja i wniosek", prawidłowość
uzupełnienia braku formalnego apelacji przez pełnomocnika, któremu doręczono
stosowne wezwanie do uzupełnienia braków formalnych.
W odpowiedzi na zażalenie pozwana wniosła o odrzucenie, a ewentualnie
o oddalenie zażalenia w całości. W ocenie strony pozwanej pełnomocnictwo
substytucyjne udzielone przez adw. P. S. adw. A. G., jako sporządzone dopiero w
dniu 28 marca 2013 r., tj. po złożeniu zażalenia nie stanowi wystarczającego
umocowania do złożenia zażalenia.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie okazało się zasadne.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że nie ma podstaw do odrzucenia
zażalenia ze względu na zarzucany przez pozwaną brak umocowania
pełnomocnika składającego zażalenie. W ocenie Sądu Najwyższego umocowanie
to wynika ze złożonego do akt pełnomocnictwa substytucyjnego udzielonego przez
pełnomocnika z urzędu adw. P. S. adw. A.G. W postępowaniu zażaleniowym przed
Sądem Najwyższym dotyczącym zażalenia na odrzucenie apelacji nie znajdują
zastosowania wypowiedzi judykatury określające wymogi stawiane pełnomocnictwu
do wniesienia skargi kasacyjnej i udziału w postępowaniu kasacyjnym (por.
uchwałę siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2008 r., III CZP
142/07, OSNC 2008/11/122). Postępowanie toczące się przed Sądem
Najwyższym na skutek zażalenia wniesionego na podstawie art. 3941
k.p.c.
stanowi kontynuację postępowania przed sądami powszechnymi, które nie zostało
jeszcze prawomocnie zakończone. Tym samym udzielone w sprawie
pełnomocnictwo substytucyjne z dnia 17 maja 2012 r. stanowi prawidłowe
umocowanie pełnomocnika substytucyjnego. Z tej przyczyny wezwanie z dnia 26
marca 2013 r. do usunięcia braku formalnego w postaci zobowiązania do złożenia
pełnomocnictwa substytucyjnego upoważniającego adw. G. do zastępowania adw.
S. w postępowaniu przed Sądem Najwyższym było bezprzedmiotowe.
Odnosząc się do zarzutów zażalenia, trzeba zwrócić uwagę na
występowanie w sprawie szczególnych okoliczności w postaci podnoszonego
wielokrotnie przez powódkę faktu jej leczenia psychiatrycznego. W orzecznictwie
Sądu Najwyższego podkreśla się, że treść wezwania do usunięcia braków
formalnych musi być ujęta w sposób dostępny, czytelny oraz zrozumiały, w tym
powinna uwzględniać możliwości percepcji osoby niezorientowanej w regulacjach
procesowych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2011 r.,
I CZ 81/11, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2005 r.,
III UZ 20/04, OSNP 2005/16/258). Sądowi Apelacyjnemu znany był zarówno
poziom prawny pism składanych przez skarżącą, jak i okoliczność leczenia
psychiatrycznego oraz przyjmowania silnych leków antydepresyjnych przez
4
powódkę, co wynika z jej oświadczeń zawartych w pismach procesowych,
a w zakresie faktu leczenia zostało potwierdzone w zaświadczeniu lekarskim
złożonym do akt sprawy.
Wezwanie do usunięcia braków formalnych, powinno dotyczyć tylko takich
braków, które faktycznie uniemożliwiają nadanie sprawie biegu (wyrok Sądu
Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 31 stycznia 2012 r., I Acz 144/12).
Wystosowane przez Sąd Okręgowy wezwanie z dnia 20 lutego 2012 r. jest mało
czytelne pod względem językowym. Ponadto zbędnie i myląco odnosi się m.in. do
obowiązku wskazania nowych faktów lub dowodów, co nie stanowi elementu
konstrukcyjnego apelacji. Dodatkowo mogło wprowadzić osobę niebędącą
prawnikiem w błąd poprzez zbędne podanie numeru konta bankowego, szczególne
pogrubienie czcionki w tym zakresie oraz nakazanie umieszczenia numeru
sygnatury sprawy w tytule przelewu, podczas gdy w poprzedzającej treści
wezwania brak wezwania do usunięcia braków fiskalnych.
W judykaturze panuje zgodny pogląd, że nieprecyzyjne wezwanie
do usunięcia braków środka zaskarżenia nie może powodować jego odrzucenia
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2011 r., I CZ 81/11,
niepubl., wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2008 r., III CSK 235/07,
niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2005 r., III UZ 20/00,
publ. w OSNP 2005/16/258, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia
2006 r., II CZ 131/05, niepubl.).
Ponowne wystosowanie wezwania do usunięcia braków apelacji o niemal
identycznej (nieprawidłowej) treści jak poprzednie i skierowanie tego wezwania
do wyznaczonego w międzyczasie z urzędu pełnomocnika powódki, niweluje
skutki pierwszego wadliwego wezwania, zatem bieg terminu do usunięcia braków
apelacji w rozpoznawanej sprawie należy liczyć od daty doręczenia wezwania
pełnomocnikowi powódki (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
17 listopada 1998 r., III CKN 871/98, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 2 marca 2011 r., II UZ 44/10, niepubl.).
Powtórne wysłanie wezwania przez Sąd Okręgowy, w kontekście złożonego
w terminie do usunięcia braków apelacji pisma powódki z dnia 13 marca 2012 r.,
5
może być uznane za przedłużenie sądowego terminu do usunięcia
braków formalnych apelacji (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
26 marca 1998 r., I CKN 718/97, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
5 czerwca 2002 r., lI CZ 47/02, niepubl.).
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3
k.p.c. w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c. oraz art. 39821
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1
k.p.c. i art. 108 § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji postanowienia.