III KO 49/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KO 49/13
POSTANOWIENIE
Dnia 6 czerwca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Gierszon (przewodniczący)
SSN Jarosław Matras (sprawozdawca)
SSN Jacek Sobczak
w sprawie z zażalenia S. L.
na postanowienie prokuratora Prokuratury Okręgowej w O. z dnia 9 listopada 2012
r., o umorzeniu śledztwa w sprawie V Ds. …/12
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 6 czerwca 2013 r.,
wniosku Sądu Rejonowego w T. w sprawie II Kp …/13
w przedmiocie przekazania sprawy innemu sądowi równorzędnemu na podstawie
art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
wniosku nie uwzględnić.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w T. wystąpił z wnioskiem o przekazanie w trybie art. 37
k.p.k. sprawy wszczętej w wyniku złożenia zażalenia przez S. L. na postanowienie
prokuratora Prokuratury Okręgowej w O. o umorzeniu śledztwa co do trzech
czynów, kwalifikowanych z art. 199 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (dwa czyny) oraz z
art. 218 § 1 a k.k. Powodem tego wystąpienia było uznanie, że sprawa ta ma
charakter „medialny” i dotyczy osoby znanej w środowisku prawniczym, zaś sprawa
jest komentowana w zasadzie w środowisku lokalnym – g., co wymaga, aby
sprawa nie była rozpoznawana przez sąd z okręgu g.
2
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek jest niezasadny. Przedmiotem postępowania odwoławczego jest
rozpoznanie zażalenia pokrzywdzonej na postanowienie prokuratora co do
umorzenia śledztwa w odniesieniu do trzech czynów, których miał się wobec
pokrzywdzonej dopuścić sędzia Sądu Rejonowego w S. W tym kontekście jest
zrozumiała decyzja podjęta przez Sąd Okręgowy w G. o uwzględnieniu wniosku
wszystkich sędziów tego sądu – do którego wpłynęło zażalenie – o wyłączenie ich
od rozpoznania zażalenia i przekazania tej sprawy Sądowi Rejonowemu w T. (k.
614). Natomiast zupełnie pozbawiona podstaw o których mowa w art. 37 k.p.k. jest
inicjatywa wyrażona w postanowieniu z dnia 8 maja 2013 r. (k. 619). To, że sprawa
jest komentowana w środowisku prawniczym nie może mieć jakiegokolwiek
przełożenia na to, co rozumie się pod pojęciem dobro wymiaru sprawiedliwości.
Przekazanie sprawy w trybie z art. 37 k.p.k. winno mieć miejsce wówczas, gdy z
uwagi na konkretne okoliczności danej sprawy, które najczęściej wynikają z
istniejącego – i to dosyć ścisłego – związku podmiotowo-przedmiotowego tej
sprawy z sądem właściwym do jej rozpoznania, celowe jest wskazanie innego
sądu do rozpoznania tej sprawy. Najczęściej chodzi o to, aby odsunąć
zastrzeżenia, które mogą powstać u postronnego, ale obiektywnie oceniającego
postępowanie, obserwatora, co do bezstronnego rozpoznania tej sprawy. W
niniejszej sprawie brak jest jakiegokolwiek związku pomiędzy zażaleniem, które jest
przedmiotem rozpoznania, a właściwym – na skutek podjętej przez Sąd Okręgowy
w G. decyzji w trybie z art. 43 k.p.k. – sądem. Sprawa nie dotyczy przecież
sędziego tego właśnie sądu, a to, że w „okręgu g./…/” jest ona komentowana nie
zwalnia sądu od wykonywania swoich ustawowych obowiązków. Wydaje się, że
występujący z inicjatywą przekazania sprawy sąd niewłaściwie rozumie „dobro
wymiaru sprawiedliwości”, skoro uważa, iż występujące medialne lub
środowiskowe komentarze mogą w jakikolwiek sposób wpłynąć na ocenę
rozpoznania sprawy w Sądzie Rejonowym w T., zwłaszcza, że przecież nie
wykazano, aby te informacje lub komentarze dotyczyły tego właśnie sądu, lub
orzekających w nim sędziów. To właśnie podjęta próba uchylenia się od
rozpoznania tej sprawy nie buduje autorytetu sądownictwa ani jego prestiżu,
albowiem w ocenie społecznej może być odczytana jako potwierdzenie istnienia
3
swoistej lokalnej „solidarności środowiskowej”, która przejawia się w niechęci
rozpoznania sprawy dotyczącej innego sędziego.
Z tych powodów należało orzec jak w postanowieniu. Rozpoznając
niezwłocznie zażalenie sąd skupi swoją uwagę na zakresie rozpoznania sprawy w
postępowaniu odwoławczym, a więc ustali, czy pokrzywdzonej przysługuje
zażalenie na to postanowienie w całym zakresie podjętej decyzji o umorzeniu,
skoro już pierwotnie doszło do uchylenia przez Sąd Rejonowy w O. postanowienia
prokuratora o umorzeniu postępowania (choć co do jednego czynu z innej
podstawy prawnej) w odniesieniu do dwóch czynów (k. 200 - uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 20 marca 2008 r., I KZP 39/07, Lex nr 353343; postanowienie
SN z dnia 25 stycznia 2012 r., II KK 260/11, Lex 1168540).
Z tych wszystkich powodów Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.
POSTANOWIENIE
Dnia 6 czerwca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Gierszon (przewodniczący)
SSN Jarosław Matras (sprawozdawca)
SSN Jacek Sobczak
w sprawie z zażalenia S. L.
na postanowienie prokuratora Prokuratury Okręgowej w O. z dnia 9 listopada 2012
r., o umorzeniu śledztwa w sprawie V Ds. …/12
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 6 czerwca 2013 r.,
wniosku Sądu Rejonowego w T. w sprawie II Kp …/13
w przedmiocie przekazania sprawy innemu sądowi równorzędnemu na podstawie
art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
wniosku nie uwzględnić.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w T. wystąpił z wnioskiem o przekazanie w trybie art. 37
k.p.k. sprawy wszczętej w wyniku złożenia zażalenia przez S. L. na postanowienie
prokuratora Prokuratury Okręgowej w O. o umorzeniu śledztwa co do trzech
czynów, kwalifikowanych z art. 199 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (dwa czyny) oraz z
art. 218 § 1 a k.k. Powodem tego wystąpienia było uznanie, że sprawa ta ma
charakter „medialny” i dotyczy osoby znanej w środowisku prawniczym, zaś sprawa
jest komentowana w zasadzie w środowisku lokalnym – g., co wymaga, aby
sprawa nie była rozpoznawana przez sąd z okręgu g.
2
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek jest niezasadny. Przedmiotem postępowania odwoławczego jest
rozpoznanie zażalenia pokrzywdzonej na postanowienie prokuratora co do
umorzenia śledztwa w odniesieniu do trzech czynów, których miał się wobec
pokrzywdzonej dopuścić sędzia Sądu Rejonowego w S. W tym kontekście jest
zrozumiała decyzja podjęta przez Sąd Okręgowy w G. o uwzględnieniu wniosku
wszystkich sędziów tego sądu – do którego wpłynęło zażalenie – o wyłączenie ich
od rozpoznania zażalenia i przekazania tej sprawy Sądowi Rejonowemu w T. (k.
614). Natomiast zupełnie pozbawiona podstaw o których mowa w art. 37 k.p.k. jest
inicjatywa wyrażona w postanowieniu z dnia 8 maja 2013 r. (k. 619). To, że sprawa
jest komentowana w środowisku prawniczym nie może mieć jakiegokolwiek
przełożenia na to, co rozumie się pod pojęciem dobro wymiaru sprawiedliwości.
Przekazanie sprawy w trybie z art. 37 k.p.k. winno mieć miejsce wówczas, gdy z
uwagi na konkretne okoliczności danej sprawy, które najczęściej wynikają z
istniejącego – i to dosyć ścisłego – związku podmiotowo-przedmiotowego tej
sprawy z sądem właściwym do jej rozpoznania, celowe jest wskazanie innego
sądu do rozpoznania tej sprawy. Najczęściej chodzi o to, aby odsunąć
zastrzeżenia, które mogą powstać u postronnego, ale obiektywnie oceniającego
postępowanie, obserwatora, co do bezstronnego rozpoznania tej sprawy. W
niniejszej sprawie brak jest jakiegokolwiek związku pomiędzy zażaleniem, które jest
przedmiotem rozpoznania, a właściwym – na skutek podjętej przez Sąd Okręgowy
w G. decyzji w trybie z art. 43 k.p.k. – sądem. Sprawa nie dotyczy przecież
sędziego tego właśnie sądu, a to, że w „okręgu g./…/” jest ona komentowana nie
zwalnia sądu od wykonywania swoich ustawowych obowiązków. Wydaje się, że
występujący z inicjatywą przekazania sprawy sąd niewłaściwie rozumie „dobro
wymiaru sprawiedliwości”, skoro uważa, iż występujące medialne lub
środowiskowe komentarze mogą w jakikolwiek sposób wpłynąć na ocenę
rozpoznania sprawy w Sądzie Rejonowym w T., zwłaszcza, że przecież nie
wykazano, aby te informacje lub komentarze dotyczyły tego właśnie sądu, lub
orzekających w nim sędziów. To właśnie podjęta próba uchylenia się od
rozpoznania tej sprawy nie buduje autorytetu sądownictwa ani jego prestiżu,
albowiem w ocenie społecznej może być odczytana jako potwierdzenie istnienia
3
swoistej lokalnej „solidarności środowiskowej”, która przejawia się w niechęci
rozpoznania sprawy dotyczącej innego sędziego.
Z tych powodów należało orzec jak w postanowieniu. Rozpoznając
niezwłocznie zażalenie sąd skupi swoją uwagę na zakresie rozpoznania sprawy w
postępowaniu odwoławczym, a więc ustali, czy pokrzywdzonej przysługuje
zażalenie na to postanowienie w całym zakresie podjętej decyzji o umorzeniu,
skoro już pierwotnie doszło do uchylenia przez Sąd Rejonowy w O. postanowienia
prokuratora o umorzeniu postępowania (choć co do jednego czynu z innej
podstawy prawnej) w odniesieniu do dwóch czynów (k. 200 - uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 20 marca 2008 r., I KZP 39/07, Lex nr 353343; postanowienie
SN z dnia 25 stycznia 2012 r., II KK 260/11, Lex 1168540).
Z tych wszystkich powodów Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.