Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KZ 42/13
POSTANOWIENIE
Dnia 25 czerwca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dorota Rysińska
w sprawie M. B.
skazanego z art. 200 § 1 k.k. w zb. z art. 201 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 25 czerwca 2013 r.
zażalenia skazanego na zarządzenie Zastępcy Przewodniczącego IV Wydziału
Karnego Odwoławczego Sądu Okręgowego w S. z dnia 25 lutego 2013 r.,
odmawiające przyjęcia kasacji od wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 19
kwietnia 2011 r., w sprawie […], utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w
M. z dnia 17 grudnia 2010r., w sprawie […]
p o s t a n a w i a:
uchylić zaskarżone zarządzenie i sprawę przekazać do
ponownego rozpoznania w Sądzie Okręgowym w S.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym zarządzeniem odmówiono przyjęcia, jako niedopuszczalnej z
mocy ustawy (art. 522 k.p.k.), kasacji wniesionej w dniu 21 stycznia 2013 r. przez
skazanego M. B. od wskazanego wyżej wyroku Sądu Okręgowego. W zarządzeniu
podano, że skazany już uprzednio, tj. w dniu 21 kwietnia 2011 r., skorzystał z prawa
do wniesienia kasacji, której – jako obarczonej brakiem formalnym, wynikającym z
treści art. 526 § 2 k.p.k. – prawomocnie odmówiono przyjęcia (wyznaczony z
urzędu obrońca poinformował o braku podstaw do wystąpienia z kasacją). Wobec
tego uznano, że w świetle opisanej, prawomocnej decyzji o odmowie przyjęcia tej
skargi, skazany ma zamkniętą drogę do zaskarżenia kasacją tego samego
orzeczenia.
2
Z treści zarządzenia zarazem wynika, że obecnie wniesiona kasacja stanowi
kolejną próbę zaskarżenia przez M. B. prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego.
Przypomniano bowiem, że po wspomnianej, „pierwotnej” odmowie przyjęcia
kasacji, skazany wystąpił już ponownie ze skargą kasacyjną, której z tych samych
co obecnie powodów – zarządzeniem z dnia 25 stycznia 2012 r., utrzymanym w
mocy postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2012 r. – odmówiono
przyjęcia.
W zażaleniu wniesionym na przytaczane na wstępie zarządzenie skazany M.
B. domaga się wyznaczenia mu innego obrońcy z urzędu w celu sporządzenia i
podpisania kasacji, podnosząc, że w tej, jak i w innych jego sprawach (które
przywołuje w zażaleniu), adwokaci nie czytają akt i jego wniosków, co w jednej ze
spraw (o wznowienie postępowania) stało się podstawą ponownego wyznaczenia
obrońcy z urzędu. W konkluzji skazany wnosi o nadanie tej sprawie biegu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Niezależnie od treści zażalenia zaskarżone zarządzenie musi ulec uchyleniu,
ponieważ jest dotknięte uchybieniem należącym do kręgu tzw. bezwzględnych
przesłanek odwoławczych, wymienionym w art. 439 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 40
§ 3 k.p.k.
Z treści ostatniego z przytaczanych unormowań wynika, że sędzia, który brał
udział w wydaniu orzeczenia zaskarżonego w trybie kasacji nie może orzekać co do
tej kasacji. W pełni ukształtowane i jednolite stanowisko Sądu Najwyższego (zob.
m.in. postanowienia SN: z dnia 14 maja 1995 r., V KKN 325/96, OSNKW 1997, z.
9-10, poz. 71, z dnia 26 sierpnia1996 r., II KZ 34/96, i z dnia 29 sierpnia 1996 r., V
KPZ 29/96 - OSNKW 1996, z. 9-10, poz. 63 i 64, a także m.in. z dnia 10 stycznia
2001 r., IV KZ 92/00, Lex nr 51821 oraz z dnia 8 maja 2013 r., V KZ 31/13, lex
1313146) nie pozostawia wątpliwości co do tego, że w pojęciu orzekania „co do
kasacji” mieszczą się tak decyzje podejmowane w przedmiocie samej
merytorycznej zasadności skargi wniesionej od wskazanego orzeczenia, jak i takie,
które wprost rozstrzygają kwestię dopuszczalności kasacji lub które pozostają w
ścisłym związku z zagadnieniem dopuszczalności skargi.
Tymczasem w sprawie niniejszej zarządzenie odmawiające przyjęcia kasacji
skazanego M. B., z powodu jej niedopuszczalności z mocy prawa, wydał sędzia
3
(SSO M. J.), który zasiadał w składzie wyrokującego w sprawie Sądu Okręgowego.
Z powyższego wynika, że co do wniesionej kasacji rozstrzygał sędzia wyłączony od
orzekania z mocy art. 40 § 3 k.p.k. Skoro zatem w sprawie uznano za niezbędne
podjęcie rozstrzygnięcia w kwestii odmowy przyjęcia kasacji, to poza sporem
należy pozostawić ocenę, że decyzji w tym przedmiocie nie mógł podjąć
wymieniony sędzia.
Ten stan sprawy, zgodnie z treścią art. 439 § 1 k.p.k., musiał więc stać się
podstawą uchylenia przez Sąd Najwyższy zaskarżonego zarządzenia – bez
badania wpływu wskazanego uchybienia na jego treść – i przekazania sprawy w
kwestii dopuszczalności kasacji do ponownego rozpoznania.
W tak zakreślonym zakresie nie powinno jednak umknąć z pola widzenia i to,
że kwestia niedopuszczalności ponownego wniesienia przez skazanego kasacji od
wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 19 kwietnia 2011 r., w sprawie […], była już
przedmiotem rozpoznania na płaszczyźnie art. 522 k.p.k., ze wskazaniem, że droga
do wnoszenia kasacji przez ten sam podmiot od tego samego wyroku jest
zamknięta, także w wypadku – jak w niniejszej sprawie – gdy prawomocnie
odmówiono przyjęcia poprzednio wniesionej skargi (postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2012 r., sygn. akt V KZ 13/12). W realiach sprawy,
udzielenie skazanemu stosownej informacji i pouczeń wydaje się więc
wystarczające – zwłaszcza w sytuacji, gdy nie zaistniały żadne nowe fakty
procesowe, które mogłyby wpłynąć na zmianę już zajętego stanowiska. Za taki
bowiem fakt, co oczywiste, nie można traktować oceny, jaką w odniesieniu do
staranności opracowania opinii przez obrońcę z urzędu (innego) wyrażono w
zupełnie innej sprawie (z zażalenia na odmowę przyjęcia osobistego wniosku
skazanego o wznowienie procesu).
Z tych zatem wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak na wstępie.