Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 17/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Maciej Pacuda (przewodniczący)
SSN Halina Kiryło
SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)
Protokolant Anna Pęśko
w sprawie z powództwa P. T. C. Spółki Akcyjnej w W. (obecnie T – M. Polska
Spółka Akcyjna w W.)
przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej
z udziałem strony zainteresowanej Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i
Telekomunikacji
o ustalenie opłat z tytułu dostępu,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 12 lutego 2014 r.,
skarg kasacyjnych strony pozwanej i strony zainteresowanej
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 3 lipca 2012 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
2
Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej decyzją 9 grudnia 2009 r. ustalił
wysokość opłaty z tytułu dostępu telekomunikacyjnego w zakresie stawki z tytułu
zakończenia połączeń głosowych w publicznej ruchomej sieci telefonicznej P. T. C.
Sp. z o.o. w W. na poziomie 0,1677 zł/min. Zobowiązał także powoda do
corocznego przedstawiania Prezesowi Urzędu uzasadnienia wysokości stawki MTR
w oparciu o ponoszone koszty na podstawie danych za ostatni zakończony rok
obrotowy.
Przed wydaniem decyzji Prezes Urzędu przeprowadził postępowanie
konsultacyjne odnośnie projektu decyzji. Przedstawiony w ramach tego
postępowania projekt różnił się treścią uzasadniania w stosunku do decyzji. Z kolei
projekt decyzji przedstawiony Komisji Europejskiej różnił się treścią uzasadniania w
stosunku do projektu przedstawionego w ramach postępowania konsultacyjnego w
zakresie wyliczenia wskaźnika finansowego informującego o przeciętnym koszcie
kapitału zaangażowanego w finansowanie inwestycji przez powoda (WACC).
Powód zaskarżył decyzję Prezesa Urzędu odwołaniem.
Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z 9 grudnia 2011 r. uchylił decyzję Prezesa
Urzędu. Zdaniem Sądu Okręgowego opisane powyżej zmiany dotyczyły
okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia i nie miały charakteru wyłącznie
redakcyjnego. Odwołując się do treści art. 15 pkt 2 i art. 16 ust. 1 Prawa
telekomunikacyjnego Sąd pierwszej instancji uznał, że wobec zmiany stanowiska
Prezesa Urzędu co do treści decyzji lub jej uzasadniania konieczne było ponowne
przeprowadzenie postępowania konsultacyjnego, ponieważ postępowanie takie
dotyczy konkretnego projektu decyzji Prezesa Urzędu. Za niezasadne Sąd
Okręgowy uznał, że powtórnej konsultacji wymaga jedynie zasadnicza zmiana
rozstrzygnięcia. Analogiczne stanowisko Sąd Okręgowy zajął w stosunku do
postępowania konsolidacyjnego.
Prezes Urzędu oraz Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji
(zainteresowany) zaskarżyli wyrok Sądu Okręgowego apelacjami.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z 3 lipca 2012 r. oddalił obie apelacje. W
uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wyjaśnił, że rozstrzygnięcie Sądu
Okręgowego opiera się na ustaleniu, że przed wydaniem zaskarżonej decyzji
3
Prezes Urzędu nie przeprowadził odpowiedniego postępowania konsultacyjnego i
konsolidacyjnego. W ocenie Sądu Apelacyjnego Prezes Urzędu przeprowadził w
niniejszej sprawie postępowanie konsultacyjne, wskazał w nim, w jaki sposób
doszedł do określonej kwoty, którą następnie uznał za słuszną i zawarł w swej
decyzji, pod czym wziął pod uwagę inne sposoby oceny prawidłowości tych opłat.
W ocenie sądu, wbrew wywodom apelacji różnice te nie dotyczyły zmian
redakcyjnych, nie wynikały z uwag wyrażonych przez Komisję, ani z uwag innych
krajowych organów regulacyjnych. Prezes Urzędu zmienił wydaną decyzję w
stosunku do konsultowanego projektu w ten sposób, że zmienił podstawy
weryfikacji oceny prawidłowości wysokości opłat powoda, zmodyfikował wysokość
wskaźnika WACC z 10,3 na 12% oraz zmienił dane stanowiące podstawę
określenia komponentów koniecznych dla kalkulacji wskaźnika WACC. Po
przeprowadzeniu postępowania konsultacyjnego i konsolidacyjnego Prezes Urzędu
dokonał ponownych wyliczeń wskaźnika WACC uzyskując ten sam wynik
arytmetyczny, co w konsultowanym projekcie. Sąd Apelacyjny przyjął, że w
postępowaniu konsolidacyjnym konsultacjom polega jedynie środek regulacyjny, a
nie uzasadnienia stosowania środka, jednak zdaniem Sądu Apelacyjnego środkiem
jest nie tylko sama decyzja, ale i jej uzasadnienie. Z tego względu ważna jest nie
tylko sama stawka końcowa, ale i sposób jej wyliczenia. Uzasadnienie środka
regulacyjnego nie może być przy tym inne na użytek postępowania konsultacyjnego
oraz postępowania konsolidacyjnego.
Prezes Urzędu zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego skargą kasacyjną w
całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie art. 15 pkt 2 i art. 16 ust. 1
Prawa telekomunikacyjnego poprzez niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że
zmiana treści uzasadnienia projektu decyzji bez zmiany samego rozstrzygnięcia
(środka) nakłada na Prezesa Urzędu obowiązek ponownego przeprowadzenia
postępowania konsultacyjnego oraz naruszenie art. 18 Prawa telekomunikacyjnego
w związku z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21 poprzez niewłaściwe zastosowanie i
przyjęcie, że zmiana treści uzasadnienia projektu decyzji bez zmiany samego
rozstrzygnięcia (środka) nakłada na Prezesa Urzędu obowiązek ponownego
przeprowadzenia postępowania konsolidacyjnego oraz przez przyjęcie, że
4
naruszenie tych przepisów uzasadnia uchylenie decyzji, w sytuacji, gdy przepisy te
nie przyznają stronie jakichkolwiek uprawnień procesowych.
Prezes Urzędu wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz
orzeczenie co do istoty sprawy przez zmianę w całości wyroku Sądu Okręgowego
w W. i oddalenie w całości odwołania powoda; ewentualnie uchylenie wyroku w
całości i przekazanie Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania; bądź też
uchylenie zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającego go wyroku Sądu
Okręgowego i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania i
rozstrzygnięcia o kosztach zastępstwa procesowego.
Uzasadniając zarzut naruszenia art. 15 pkt 2 i art. 16 ust. 1 Prawa
telekomunikacyjnego Prezes Urzędu podniósł, że przepisy te nie precyzują
przypadków ponownego przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego.
Wykonanie obowiązku konsultacji następuje poprzez ogłoszenie projektu oraz
zebranie, podsumowanie i ogłoszenie stanowiska. Następnie organ administracji
podejmuje rozstrzygnięcie, które może odbiegać od projektu. Zgodnie z poglądami
S. P., ponowne przeprowadzenie postępowania konsultacyjnego można rozważać
tylko w przypadku zasadniczej zmiany rozstrzygnięcia. Wyniki postępowania
konsultacyjnego nie wiążą Prezesa Urzędu. W ocenie S. P. wykonanie obowiązku
konsultacji polega na ich przeprowadzeniu przed podjęciem rozstrzygnięcia, co
oznacza, że zmiana treści rozstrzygnięcia może być jednym z rezultatów
konsultacji. Dla uczynienia zadość temu obowiązkowi wystarczające jest poddanie
projektu rozstrzygnięcia konsultacjom.
Ponadto, Prezes Urzędu wskazuje, że zmiana podstawy oceny weryfikacji
wysokości opłat, modyfikacja wysokości wskaźnika WACC bez zmiany
rozstrzygnięcia (środka) przyjętego w decyzji nie powoduje po stronie Prezesa
Urzędu obowiązku przeprowadzenia ponownych konsultacji. W uzasadnieniu
pierwotnego projektu decyzji Prezes Urzędu przedstawił metodologię, jaką
zastosował do wyznaczenia stawki MTR. Opisano także sposób wyznaczenia
WACC. W toku postępowania powód kwestionował tą metodologię. Miał jednak
możliwość zajęcia stanowiska w tym zakresie. Metodologia ustalania WAC
pozostała bez zmian w wydanej decyzji (w porównaniu do projektu konsultacji,
5
mimo iż sam wskaźnik WACC uległ zmianie). Oznacza to, że cel postępowania
konsultacyjnego został osiągnięty.
Uzasadniając zarzut naruszenia art. 18 Prawa telekomunikacyjnego w
związku z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21 Prezes Urzędu podniósł, że przepis
art. 18 Prawa telekomunikacyjnego także nie precyzuje przypadków, w których
wymagane jest ponowne przeprowadzenie postępowania konsolidacyjnego.
Postępowanie konsolidacyjne ma również charakter opiniodawczy. Ponadto Prezes
Urzędu wskazuje, że sposób wyliczenia stawki MTR został notyfikowany Komisji i
nie uległ zmianie w uzasadnieniu decyzji. Przedmiotem analizy i wypowiedzi
Komisji nie były szczegółowe kwestie i zmienne związane z wysokością wskaźnika
WACC. Prezes urzędu przywołał także Zalecenia Komisji Europejskiej z dnia 15
października 2008 r. w sprawie notyfikacji, terminów i konsultacji przewidzianych w
art. 7 dyrektywy 2002/21, które wskazują, że ponownej notyfikacji podlegają jedynie
zmiany zastosowanych środków naprawczych a nie uzasadnienie, czy motywy
podjęcia środków, zaś w przypadku niezmienności treści środka nie ma obowiązku
ponownej notyfikacji.
Skargę kasacyjną wniósł także zainteresowany - Krajowa Izba Gospodarcza
Elektroniki i Telekomunikacji, która zaskarżonemu wyrokowi Sądu Apelacyjnego
zarzuciła naruszenie prawa materialnego - art. 18 Prawa telekomunikacyjnego oraz
art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej przez ich niewłaściwe zastosowanie przez
przyjęcie, że zmiana uzasadnienia decyzji, bez zmiany samego rozstrzygnięcia
prowadzi do konieczności ponownego przeprowadzenia postępowania
konsolidacyjnego, a także naruszenie prawa materialnego - art. 18 Prawa
telekomunikacyjnego oraz art. 7 ust. 3 Dyrektywy ramowej przez ich niewłaściwe
zastosowanie przez przyjęcie, że naruszenie przepisu art. 18 ustawy oraz art. 7 ust.
3 dyrektywy ramowej uzasadnia uchylenie decyzji, podczas gdy przepis ten nie
daje i nie może dawać stronie żadnych uprawnień procesowych. W związku z
powyższym zainteresowany wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu
Apelacyjnego w całości i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez oddalenie apelacji
powódki oraz zasądzenie na rzecz zainteresowanego kosztów postępowania.
Powód w odpowiedzi na skargi kasacyjne wniósł o ich oddalenie i
zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
6
Powód podniósł, że Prezes Urzędu w istotny sposób zmienił treść uzasadnienia
projektu zaskarżonej decyzji w zakresie podstawy weryfikacji oceny prawidłowości
opłat powoda, wysokości wskaźnika WACC, podstawy określenia komponentów
koniecznych dla kalkulacji wskaźnika WACC. Po przeprowadzeniu postępowania
konsultacyjnego i konsolidacyjnego Prezes Urzędu dokonał ponownych wyliczeń
wskaźnika, który ma istotne znaczenie dla określenia kosztów świadczenia usługi
przez powoda. Odnosząc się do argumentacji Prezesa Urzędu co do treści Zaleceń
Komisji Europejskiej, powód wskazał, że przywołany pkt 6 lit. c Zaleceń dotyczy
szczegółów technicznych „poprzednio stosowanych” środków. Nie chodzi w nim o
sytuację, w której organ regulacji zmienia projekt decyzji, w którym wprowadza
nowy środek. W ocenie powoda nowością jest nowa wartość stawki MTR. Powód
podkreśla, że Komisja Europejska ocenia w ramach procedury konsolidacji środek
przez pryzmat jego uzasadniania, na co wskazuje treść Zaleceń przewidująca
obowiązek wskazania akapitów, sekcji lub stron projektu środka, gdzie można
znaleźć konkretne informacje. Informacji takich brak w rozstrzygnięciu projektu
decyzji, są zaś one dostępne w uzasadnieniu decyzji. Zatem zmiana uzasadnienia
decyzji ma istotne znaczenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna Prezesa Urzędu oraz zainteresowanego mają
uzasadnione podstawy, jednak w skardze kasacyjnej zainteresowanego
nieprawidłowo określono zasadniczy wniosek kasacyjny (zainteresowany wniósł o
uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego w całości i orzeczenie co do
istoty sprawy poprzez oddalenie apelacji powódki; podczas, gdy przedmiotem
analizy Sądu Apelacyjnego były wyłącznie apelacje: pozwanego i
zainteresowanego), na skutek czego w tej części nie mógł być on uwzględniony.
Zarówno przepisy art. 15 pkt 2, art. 16 i art. 18 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r.
Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. z 2004 nr 171, poz. 1800 ze zm.) nie precyzują
przypadków, w których wymagane jest ponowne przeprowadzenie postępowania
konsultacyjnego i konsolidacyjnego. Wykonanie obowiązku konsultacji następuje
poprzez ogłoszenie projektu oraz zebranie, podsumowanie i ogłoszenie
7
stanowiska. Następnie organ administracji podejmuje rozstrzygnięcie, które może
odbiegać od projektu. Nie było również przepisu, który wymagałby ponownego
przeprowadzenia tych postępowań w przypadku zmiany uzasadnienia
rozstrzygnięcia, przewidzianego w projekcie decyzji. Stan prawny w tej kwestii uległ
zmianie dopiero od dnia 21 stycznia 2013 r. - po wejściu w życie ustawy z dnia 21
grudnia 2012 r. o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. z 2012 r., poz. 1445), która dodała do art. 19 Prawa
telekomunikacyjnego ust. 2a w następującym brzmieniu: „W przypadku dokonania
przez Prezesa UKE zmiany projektu rozstrzygnięcia na podstawie ust. 2 stosuje się
przepisy art. 15-20. Nie stanowi zmiany projektu rozstrzygnięcia zmiana
uzasadnienia tego projektu”.
W ocenie Sądu Najwyższego przepis ten odnosi się do postępowania
konsolidacyjnego, określonego w art. 18 omawianej ustawy. W drodze analogii
może być także stosowany w odniesieniu do postępowania konsultacyjnego,
przewidzianego w rozdziale 3. ustawy. Ponieważ jednak zaskarżona decyzja
została wydana przed dniem 21 stycznia 2013 r., wykładnia wskazanych w
skargach kasacyjnych przepisów powinna uwzględniać tę nowelizację jedynie w
aspekcie woli ustawodawcy w tej kwestii, a także sui generis wykładnię autentyczną
poprzednio obowiązujących przepisów, gdyż projekt nowelizacji nie sugeruje
odmiennej regulacji w stosunku do poprzedniego stanu prawnego, a jedynie -
sprecyzowanie dotychczasowych przepisów. W tym kontekście uzasadnienie
projektu powyższej nowelizacji (orka.sejm.gov.p1/Druki7ka) wskazuje, że
zmieniony przez Prezesa Urzędu projekt rozstrzygnięcia stanowi nowe rozwiązanie
i wymaga przeprowadzenia procedury od początku, przy czym wątpliwości może
budzić kwestia zmiany uzasadnienia projektowanego rozstrzygnięcia i prowadzenia
w tej sytuacji procedury od początku. Przepis art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej
wskazuje, iż w ramach postępowania konsolidacyjnego krajowy organ regulacyjny
przekazuje projektowany środek z uzasadnieniem. W kolejnych ustępach art. 7
dyrektywy ramowej jest mowa jedynie o projektowanym środku. Gdy proponowany
środek zostaje zmieniony zgodnie z ust. 6 art. 7 dyrektywy ramowej, konieczne jest
powtórzenie postępowania konsultacyjnego i konsolidacyjnego (przedłożenie
Komisji również zmienionego uzasadnienia). Zalecenia Komisji z dnia 15
8
października 2008 r. w sprawie notyfikacji, terminów i konsultacji przewidzianych w
art. 7 dyrektywy 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie
wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (Dz. UE L 301 z
12.11.2008, str. 23) określają, iż notyfikacja następuje przez wypełnienie formularza
notyfikacyjnego - standardowego albo skróconego. W pkt 5 Zaleceń zobowiązuje
się - dołączyć do projektu notyfikowanych środków również "dokumenty niezbędne
do wykonywania zadań przez Komisję". W tym samym punkcie wymienia się
uzasadnienie projektu, co świadczy o tym, że jest to inny element, niezawarty w
formularzu i niejako zrównany z innymi dokumentami Wszelkie zmiany lub
aktualizacje szczegółów, które nie zmieniają charakteru lub ogólnego zakresu
środków naprawczych (np. rozszerzenie obowiązków sprawozdawczych,
szczegółowe informacje dotyczące wymaganego zakresu ubezpieczenia, kwoty kar
lub terminy realizacji), powinny być zgłaszane w postaci skróconego formularza
notyfikacyjnego (bez uzasadnienia). Nie zachodzi potrzeba powtarzania
postępowania konsolidacyjnego w przypadku nieistotnych zmian uzasadnienia, czy
wynikających z uwzględnienia opinii KE czy BEREC.
Odnosząc te konstatacje do niniejszych skarg kasacyjnych należy wskazać,
że są one zgodne ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, zawartym w wyroku z dnia
2 lutego 2011 r. (sygn. III SK 18/10), z którego wynika, że w przypadku odstąpienia
przez Prezesa Urzędu od pierwotnego, poddanego procedurze konsultacji i
konsolidacji, projektu decyzji w pewnych sytuacjach zasadne jest ponowne
przeprowadzenie postępowania konsultacyjnego i konsolidacyjnego. Kwestia ta
motywowana jest przede wszystkim koniecznością zabezpieczenia realizacji funkcji
obu postępowań i ma zapobiegać przedkładaniu do konsultacji krajowych i unijnych
projektów rozstrzygnięć regulacyjnych, których Prezes Urzędu nie zamierzał w
rzeczywistości realizować, nakładając w wydawanej decyzji inne obowiązki
regulacyjne, bądź wydając decyzję w celu rozwiązania innych problemów
funkcjonowania rynku komunikacji elektronicznej, niż objęte projektem poddanym
konsultacjom na podstawie art. 15 pkt 2 i art. 16 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego
oraz art. 18 Prawa telekomunikacyjnego w związku z art. 7 ust. 3 dyrektywy
2002/21. W uzasadnieniu powołanego powyżej wyroku Sądu Najwyższego
wskazano także przykłady sytuacji, w których ponowne przeprowadzenie
9
postępowania konsultacyjnego lub konsolidacyjnego byłoby konieczne, bądź
zbędne. Zasadniczo oceny tej dokonuje sąd rozpoznający odwołanie od decyzji
Prezesa Urzędu, w którym podniesiono zarzuty dotyczące uchybienia trybowi
konsultacji krajowych i unijnych.
W niniejszej sprawie, jak wynika to z ustaleń Sądu Apelacyjnego, zmianie –
w porównaniu do projektu poddanego konsultacjom – uległo uzasadnienie decyzji,
przy czym zmiana ta obejmowała wysokość wskaźnika WACC z 10,3 na 12% oraz
dane stanowiące podstawę określenia komponentów koniecznych dla kalkulacji
wskaźnika WACC.
Sąd Najwyższy podziela stanowisko Prezesa Urzędu, zgodnie z którym
zmiana uzasadnienia decyzji, która miała miejsce w niniejszej sprawie po
zakończeniu postępowania konsultacyjnego i konsolidacyjnego względem projektu
decyzji, poddanego konsultacjom krajowym i unijnym, nie wpływała na zmianę
samego środka, który poddano tym konsultacjom na obu szczeblach. Jak wynika to
z uwag przedstawionych przez Komisję w ramach postępowania konsolidacyjnego
(notyfikacja nr PL/2009/0991 – decyzja, s. 5, tom I akt sądowych, karta nr 7) -
zgłoszony projekt środka polega na nałożeniu stawki MTR (Mobile Termination
Rate) w wysokości 0,1677 zł za minutę połączenia.
Przyjęty w zaskarżonej w niniejszej sprawie decyzji środek regulacyjny jest
tym samym środkiem, jaki poddano konsultacjom. Środek ten służy rozwiązaniu
tych samych problemów, które wskazano w toku procedury konsultacji. Stawka
MTR przyjęta w projekcie poddanym konsultacji ma taką samą wysokość, jak
stawka w zaskarżonej decyzji.
Zmiany wprowadzone w uzasadnieniu zaskarżonej w niniejszej sprawie
decyzji, polegające na modyfikacji wskaźnika WACC nie cechują się taką nowością
względem poddanego konsultacjom rozstrzygnięcia sprawy, która uzasadniałby
przeprowadzenie ponownego postępowania konsultacyjnego lub konsolidacyjnego.
W ocenie Sądu Najwyższego cel zakładanych przez prawodawcę unijnego
postępowań konsultacyjnych na szczeblu krajowym oraz na szczeblu unijnym
został w niniejszej sprawie zrealizowany. Jak wynika z punktu 1 Zalecenia Komisji z
dnia 15 października 2008 r. w sprawie notyfikacji, terminów i konsultacji
przewidzianych w art. 7 dyrektywy 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w
10
sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (Dz.
Urz. WE z 2008 r., nr 850) celem konsultacji na szczeblu unijnym (celem
postępowania konsolidacyjnego) jest zapewnienie rozwoju spójnych praktyk
regulacyjnych oraz jednolitego stosowania unijnych dyrektyw telekomunikacyjnych,
a przez to – co potwierdza dodatkowo akapit 15 preambuły dyrektywy 2002/21 -
przyczynianie się do rozwoju rynku wewnętrznego oraz realizacji innych celów
Traktatu.
Relewantna jest także treść akapitu 14 preambuły do powołanych powyżej
Zaleceń, zgodnie z którym zmiany wskaźników gospodarczych notyfikowane są na
skróconym formularzu notyfikacyjnym. W przedstawionych w niniejszej sprawie
uwagach Komisja Europejska, oceniając poddany konsultacjom środek, nie
wypowiedziała się względem konkretnej wysokości wskaźnika WACC (Uwagi
Komisji przedstawione zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21, akta
postępowania adm. Karta nr 291-295). Nie było więc potrzeby ponownego
notyfikowania tej kwestii. Fluktuacja tych kosztów powoduje, że ich niewielka
zmiana w uzasadnieniu decyzji w stosunku do projektu, niewpływająca na
zastosowany w decyzji środek, nie powodowała konieczności ponawiania
postępowania konsultacyjnego lub konsolidacyjnego. Dotyczy to również innych
zmian w uzasadnieniu decyzji.
Nie była w pełni adekwatna sugestia pełnomocnika powoda dotycząca
analogii decyzji Prezesa Urzędu i wyroku sądu. Stosownie do art. 366 k.p.c. co do
zasady mocą wiążącą i powagą rzeczy osądzonej objęta jest jedynie sentencja
wyroku, a nie jej uzasadnienie. Jednakże powaga rzeczy osądzonej rozciąga się
również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne
uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne do określenia jego zakresu (por. wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2013 r., IV CSK 624/12, LEX nr 1353259).
Decyzje administracyjne mają wprawdzie inny charakter, jednak najbardziej istotne
jest zawarte w nich rozstrzygnięcie sprawy.
Zdaniem Sądu Najwyższego wykładnia art. 15 pkt 2, art. 16 ust. 1 i art. 18
Prawa telekomunikacyjnego w związku z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych
regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa - (Dz. U.
11
UE.L.02.108.33) wskazuje, że nie ma potrzeby przedstawiania projektu decyzji do
ponownej konsultacji w ramach postępowania konsultacyjnego lub
konsolidacyjnego, jeżeli krajowy organ regulacyjny zmienia swoją decyzję,
dostosowując ją do opinii, sugestii lub zastrzeżeń właściwych organów unijnych lub
podmiotów krajowych. Zmiana uzasadnienia decyzji implikuje obligatoryjne
ponowienie konsultacji jedynie w przypadku zmiany w stosunku do projektu
najbardziej istotnych kwestii zawartych w uzasadnieniu decyzji. Prezes Urzędu nie
jest bowiem związany nadesłanymi opiniami lub zastrzeżeniami. Istota decyzji oraz
jej uzasadnienie podlegają merytorycznej ocenie w postępowaniu sądowym
wszczętym na skutek odwołania się od decyzji. Przyjęcie odmiennego poglądu
prowadziłoby do bezpodstawnego przedłużania postępowania konsultacyjnego po
każdej zmianie uzasadnienia projektu.
W sprawach telekomunikacyjnych najbardziej istotny jest zastosowany
środek i metodologia implikująca jego zastosowanie. W ostatnich latach
obserwujemy silną tendencję obniżania stawek połączeń telefonicznych, w tym
również MTR – tj. stawek opłaty hurtowej za zakończanie połączenia
telefonicznego w ruchomej sieci telefonicznej innego operatora. W Polsce stawki
MTR są regulowane przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE).
Opracowany przez niego harmonogram zmian MTR (dostępny w Internecie)
wskazuje, że do czerwca 2012 r. trzej najwięksi operatorzy telefoniczni mieli
obniżyć te stawki do 15,20 gr za minutę połączenia, a od 1 lipca 2013 r. stawki te
powinny wynieść 4,29 gr. Również z inspiracji Komisji Europejskiej powinno dojść w
najbliższych latach do zmniejszenia opłat za roaming w europejskiej sieci
komórkowej; podjęto także prace zmierzające do zlikwidowania tych opłat
roamingowych. Sąd Najwyższy pozytywnie ocenia te dążenia - uznając, że sprzyja
to rozwojowi gospodarki, łatwiejszemu nawiązywaniu kontaktów zawodowych,
przekazywaniu informacji, zawieraniu transakcji handlowych oraz łatwiejszemu
komunikowaniu się. Kwestie te powinny być wzięte od uwagę przy egzegezie
przepisów wskazanych w skardze kasacyjnej – zwłaszcza w aspekcie wykładni
funkcjonalnej oraz teleologicznej tych przepisów.
12
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1
k.p.c. uchylił zaskarżony wyrok, o kosztach postępowania kasacyjnego orzekając
stosownie do art. 108 § 2 k.p.c. w związku z art. 39821
k.p.c.