Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I UK 337/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 marca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Romualda Spyt (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Beata Gudowska
SSN Roman Kuczyński
w sprawie z odwołania J. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o prawo do emerytury,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 25 marca 2014 r.,
skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 5 marca 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 10 sierpnia 2011 r. odmówił
ubezpieczonemu J. K. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z
tytułu pracy w warunkach szczególnych, gdyż nie udokumentował on wymaganego
co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.
2
W odwołaniu od decyzji ubezpieczony podniósł, że w okresie zatrudnienia w
Przedsiębiorstwie Transportu Samochodowego Hutnictwa Żelaza i Stali „T.”, Hucie
B. i Firmie „O.”, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował na stanowisku
kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Nadto wskazał, iż ukończył 60
lat i przebywa na rencie.
Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wskazując, iż ubezpieczony nie
przedstawił świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.
Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 22
grudnia 2011 r. uwzględnił odwołanie.
Sąd Okręgowy poczynił ustalenia faktyczne, z których wynika,
że ubezpieczony, urodzony w dniu 14 czerwca 1951 r., w okresie od 17 września
1968 r. do 16 stycznia 1972 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Instalacji
Sanitarnych B.M. na stanowisku kierowcy Żuka. Jako kierowca samochodu
osobowego pracował od 3 lutego 1972 r. do 30 kwietnia 1972 r. w Zjednoczeniu
Hutnictwa i Stali.
W dniu 6 maja 1972 r. ubezpieczony został zatrudniony w Hucie B. na
stanowisku kierowcy w pełnym wymiarze czasu pracy i do 31 marca 1978 r.
obsługiwał samochód marki Żuk. Następnie od 1 kwietnia 1978 r. do 30 listopada
1978 r. świadczył pracę jako monter maszyn i urządzeń hutniczych w Wydziale
Walcowni Blach Grubych.
Po trwającym od 25 stycznia 1979 r. do 24 września 1981 r. okresie
członkostwa w Wojewódzkim Zrzeszeniu Prywatnego Handlu i Usług z tytułu
prowadzenia taksówki osobowej, ubezpieczony w dniu 7 października 1981 r.
ponownie został zatrudniony w Hucie B. w Wydziale Walcowni na stanowisku
kierowcy ciągnika, którym do 28 lutego 1982 r. przewoził materiały na wydziały, tj.
cement, piasek, blachę.
Syndyk Masy Upadłości Huty dnia 6 grudnia 2010 r. wydał ubezpieczonemu
świadectwo pracy stwierdzające, że ubezpieczony był zatrudniony w Hucie B. od 6
maja 1972 r. do 30 listopada 1978 r. oraz od dnia 7 października 1981 r. do 28
lutego 1982 r. i w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał
prace określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. od 1
kwietnia 1978 r. do 30 listopada 1978 r. na stanowisku montera maszyn i urządzeń
3
hutniczych - dział XIV poz. 24 pkt 1 wykazu A, od 7 października 1981 r. do 28
lutego 1982 r. na stanowisku kierowcy ciągnika - dział VIII poz. 3 pkt 1 wykaz A zał.
nr 1 do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30
marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
W okresie od 1 marca 1982 r. do 31 stycznia 1988 r. ubezpieczony
pozostawał w zatrudnieniu w Przedsiębiorstwie Transportu Samochodowego
Hutnictwa Żelaza i Stali „T.” Placówce Transportowej przy Hucie B. na stanowisku
kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Kierował samochodami od 3,5
do 13 ton - wywrotką marki Star, Jelcz.
Po raz kolejny ubezpieczony podjął pracę w Hucie B. na stanowisku
kierowcy, świadcząc ją stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, pracował jako
kierowca wywrotki powyżej 3,5 tony. Z dniem 1 sierpnia 1997 r. na podstawie
art. 231
k.p. stał się pracownikiem O. Sp. z o.o. W tej spółce także kierował jedynie
samochodem ciężarowym powyżej 3,5 tony. W świadectwie pracy wskazano, że był
zatrudniony od 1 lutego 1988 r. do 31 lipca 1997 r. w Hucie B., a następnie od 1
sierpnia 1997 r. do 6 lutego 1999 r. w O. na podstawie art. 231
k.p. w wymiarze
pełnego etatu na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego i wykonywał pracę
w szczególnych warunkach „kat. 1A VIII 2 065”.
Od 6 lutego 1999 r. ubezpieczony pobiera rentę z tytułu częściowej
niezdolności do pracy.
Nadto z ustaleń tego Sądu wynika, że ubezpieczony wniosek o emeryturę
zgłosił w dniu 11 lipca 2011 r., ukończył 60 lat w dniu 14 czerwca 2011 r., nie jest
członkiem OFE, nie pozostaje w zatrudnieniu. Na dzień 1 stycznia 1999 r. posiadał
28 lat, 8 miesięcy i 2 dni okresów składkowych oraz 1 rok i 24 dni okresów
nieskładkowych.
W rozważaniach prawnych, Sąd Okręgowy odwołał się do treści art. 184,
art. 32 ust. 1, 2 i ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U z 2013 r., poz. 1440 ze
zm.) oraz § 2 i § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w
sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.),
4
określających przesłanki, warunkujące nabycie prawa do emerytury w obniżonym
wieku z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. W konsekwencji
Sąd uznał, że ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki do przyznania mu
wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych, w tym
ponad 17-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych.
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w wyniku apelacji
organu rentowego, wyrokiem z dnia 5 marca 2013 r. zmienił zaskarżony wyrok i
oddalił odwołanie.
Sąd drugiej instancji podkreślił, że Sąd Okręgowy przeprowadził staranne
postępowanie dowodowe, jednakże z analizy jego wyników wywiódł nieuprawnione
wnioski, że wykonywana przez ubezpieczonego praca w Hucie podlega
zakwalifikowaniu do pracy wymienionej w wykazie A dział VIII, poz. 2, co
doprowadziło do naruszenia § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7
lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i załącznika do
rozporządzenia, a w rezultacie także art. 184 ustawy.
Sąd Apelacyjny wskazał, że Huta B. Spółka Akcyjna w C., w zaświadczeniu
z dnia 21 stycznia 1999 r. wskazała szczegółowo okresy zatrudnienia skarżącego i
zajmowane stanowiska na przestrzeni lat 1972-1997. Po ustaniu zatrudnienia w
Przedsiębiorstwie „T.”, ubezpieczony po raz kolejny podjął pracę w Hucie B. od 1
lutego 1988 r. i przez cały okres trwania stosunku pracy, do 31 lipca 1997 r.
pracował na stanowisku kierowcy, z tym że: od 1 lutego 1988 r. do 30 czerwca
1990 r. (2 lata i 5 miesięcy) jako kierowca pojazdu transportu wewnętrznego, od 1
lipca 1990 r. do 28 lutego 1995 r. (4 lata 8 miesięcy) - kierowca samochodu
ciężarowego powyżej 3,5 tony, a od 1 marca 1995 r. aż do rozwiązania umowy o
pracę (2 lata i 5 miesięcy) - kierowca samochodu ciężarowego poniżej 3,5 tony. Z
powyższego okresu, zdaniem Sądu Apelacyjnego, jedynie okres pracy
ubezpieczonego na stanowisku kierowcy pojazdu transportu wewnętrznego (2 lata i
5 miesięcy) stanowi okres pracy w szczególnych warunkach, wymieniony pod
poz. 68 działu III wykazu A załącznika do rozporządzenia. Sąd drugiej instancji
uznał, że ubezpieczony od 1 marca 1995 r. do 31 lipca 1997 r. nie obsługiwał
samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Natomiast jeśli
5
chodzi o okres od 1 lipca 1990 r. do 28 lutego 1995 r., to funkcjonowanie
pracodawcy zatrudniającego ubezpieczonego w tym okresie w branży hutniczej nie
pozwala na zakwalifikowanie pracy wykonywanej na stanowisku kierowcy
samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony jako pracy w warunkach szczególnych,
bowiem stanowisko to zostało ono wymienione w dziale VIII, poz. 2 wykazu A. Tym
samym Sąd Apelacyjny uznał, iż wykonywanie przez ubezpieczonego pracy na
stanowisku określonym w zarządzeniu resortowym (kierowcy samochodu
ciężarowego powyżej 3,5 tony), której nie wymieniono w wykazie A w dziale III bądź
dziale XIV załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów, nie uprawnia do
emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych.
Ubezpieczony wniósł skargę kasacyjną od tego wyroku, zarzucając mu
naruszenie przepisów prawa materialnego przez ich błędną wykładnię i niewłaściwe
zastosowanie, a w szczególności: art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników
zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przez
uznanie, że wykonywana przez ubezpieczonego praca w charakterze kierowcy
samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony,
nie może być uznana za pracę w warunkach szczególnych podczas zatrudnienia w
hutnictwie i przemyśle metalowym z uwagi na fakt, że stanowisko to wymienione
jest w dziale w dziale VIII (transport i łączność) wykazu A stanowiącego załącznik
do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.; art. 184 ust. 1 ustawy o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4
ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku
emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze; przez uznanie, że ubezpieczony nie wykazał okresu 15
lat pracy w warunkach szczególnych.
W uzasadnieniu skarżący podniósł między innymi, że, uwzględniając rozmiar
i charakter działalności zakładu pracy zatrudniającego ubezpieczonego w spornym
okresie, nietrafne jest stanowisko, zgodnie z którym przy ocenie charakteru
stanowiska pracy w ramach zakładu pracy kwalifikującego się do określonej gałęzi
6
przemysłu, należy ściśle posługiwać się stanowiskami wymienionymi w konkretnych
działach załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
Stwierdził, że praca kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze
całkowitym powyżej 3,5 tony świadczona w ramach przedsiębiorstwa hutniczego
nie różni się pod względem jej uciążliwości i szkodliwości dla zdrowia od pracy tego
samego kierowcy zatrudnionego w przedsiębiorstwie o profilu stricte
transportowym. Brak jest zatem uzasadnionych podstaw, by odmawiać uznania jej
za pracę w warunkach szczególnych, z powołaniem się tylko i wyłącznie na
stanowiskowo-branżowy charakter wyodrębnienia prac w załączniku do
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Tego rodzaju wykładnia
przepisów § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w
związku z art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych nie może zyskać aprobaty jako sprzeczna z celem przepisów
dotyczących uprawnienia do obniżenia wieku emerytalnego pracowników
zatrudnionych w warunkach szczególnych, którym niewątpliwie jest przyznanie
określonych przywilejów pracownikom, którzy przez określony w ustawie czas
pracowali na stanowiskach szczególnie uciążliwych dla zdrowia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 56,
poz. 498) zmieniono treść art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r., w związku z
czym od dnia 2 maja 2003 r. w celu ustalenia uprawnień, o których mowa w art. 32
ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się
pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz
o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności
psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w
podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie
przepisów dotychczasowych. Przepis ten, w zakresie w jakim posługiwał się
określeniem „w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na
podstawie przepisów dotychczasowych”, został wyrokiem Trybunału
7
Konstytucyjnego z dnia 14 czerwca 2004 r., P 17/03 (OTK-A 2004 nr 6, poz. 57 i
Dz.U. Nr 144, poz. 1530) pozbawiony mocy prawnej, jednak art. 32 ust. 4 ustawy
pozostał bez zmian i stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje
prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w
ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów
dotychczasowych.
Wykładni pojęcia „przepisy dotychczasowe” dokonał Sąd Najwyższy w
uchwale z dnia 13 lutego 2002 r., III ZP 30/01 (OSNAPiUS 2002 nr 10, poz. 243),
wskazując na przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w
sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach, z wyłączeniem tych, które zobowiązywały ministrów, kierowników
urzędów centralnych i centralne związki spółdzielcze do ustalenia wykazu
stanowisk pracy w podległych im zakładach pracy. Stwierdził, że odesłanie do
przepisów dotychczasowych w kwestii wykazów obejmujących świadczenie pracy w
warunkach szczególnych, zawarte w art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, nie obejmuje przepisów kompetencyjnych § 1
ust. 2-3 rozporządzenia. To pozwala na wniosek, że odesłanie do przepisów
dotychczasowych nie dotyczy kompetencji do tworzenia wykazów obejmujących
stanowiska, na których świadczy się pracę w szczególnych warunkach; stanowi o
nich ustawa i utrzymane jej przepisami w mocy rozporządzenie Rady Ministrów
(por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 2004 r., II UK 337/03, OSNP
2004 nr 22, poz. 392).
W związku z tym w orzecznictwie przepisy wykazów resortowych określone
zostały jako normy o charakterze informacyjnym, techniczno-porządkującym,
uściślającym, o znaczeniu w sferze dowodowej jako podstawa domniemań
faktycznych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2010 r., II UK 218/09,
LEX nr 590247). Podkreślono, że przepisy te, niemające charakteru
powszechnego, nie kształtują praw podmiotowych, dlatego wykonywanie pracy na
stanowisku określonym w zarządzeniu resortowym, której nie wymieniono w
wykazach A i B, stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 r., nie uprawnia do uzyskania emerytury na podstawie art. 32 ust. 1 w
związku z art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
8
Społecznych (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2005 r., I UK
41/05, OSNP 2006 nr 19-20, poz. 306, z dnia 9 maja 2006 r., II UK 183/05, LEX nr
1001301).
W przywołanej wyżej uchwale siedmiu sędziów z dnia 13 lutego 2002 r.,
III ZP 30/11, Sąd Najwyższy określił przepisy resortowe jako dyrektywę dla
organów zwierzchnich lub nadzorujących zakłady pracy do prowadzenia wykazów
stanowisk wymienionych w załączniku do rozporządzenia. W związku z tym
zasadnicze znaczenie ma dostosowanie wykazów tworzonych przez właściwych
ministrów, kierowników urzędów centralnych oraz centralnych związków
spółdzielczych w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych do
rodzajowo określonych prac wykonywanych w szczególnych warunkach
wyodrębnionych w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, przy
czym najważniejsze jest to, że upoważnienie tych podmiotów obejmowało
wyłącznie ustalenie w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowisk, na
których wykonywane są prace wymienione w wykazach A i B. W regulacjach
resortowych - w ramach delegacji - wskazane mogły być tylko stanowiska, a więc
konkretyzacja miejsca, w którym w danym resorcie (związku spółdzielczym)
świadczone były prace, których rodzaj wskazano w załączniku do rozporządzenia.
Wykaz resortowy nie mógł zatem obejmować stanowisk, na których praca
uznawana była za świadczoną w szczególnych warunkach w innym resorcie, ani
też wymieniać jako stanowiska, na których wykonywana była praca innego rodzaju
niż wymieniona w dziale załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7
lutego 1983 r. dotyczącym tego resortu. Jednocześnie wymienienie w zarządzeniu
resortowym stanowisk pracy, na których wykonywana jest praca o znacznej
szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagająca
wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub
otoczenia, w innym resorcie nie stanowi o możliwości stwierdzenia, że praca na
takim stanowisku jest pracą w warunkach szczególnych, gdy nie została
przyporządkowana do resortowo określonego działu ujętego w wykazach
stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
W judykaturze wskazano także, że wyodrębnienie prac kwalifikujących do
nabycia prawa do emerytury w wieku niższym ma charakter stanowiskowo-
9
branżowy. Oznacza to, że przynależność pracodawcy do określonej gałęzi
przemysłu ma znaczenie istotne i nie można dowolnie, z naruszeniem postanowień
rozporządzenia, wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie
zostały przypisane w tym akcie prawnym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19
maja 2011 r., III UK 174/10, LEX nr 901652). Sąd Najwyższy trafnie uznał kwestię
przyporządkowania określonej pracy, a co za tym idzie pracodawcy, do określonej
w wykazie branży przemysłowej, za istotną przy kwalifikacji wykonywanej pracy
jako pracy w warunkach szczególnych, jeśli jej uciążliwość i szkodliwość dla
zdrowia wynika właśnie z jej branżowej specyfiki (por. wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 3 czerwca 2008 r., I UK 381/07, LEX nr 494112).
Ostatecznie więc usystematyzowanie prac o znacznej szkodliwości i
uciążliwości w oddzielnych działach oraz przypisanie poszczególnych stanowisk
pracy gałęzi gospodarki nie jest przypadkowe, gdyż należy przyjąć, że konkretne
stanowisko narażone jest na ekspozycję na czynniki szkodliwe w stopniu
mniejszym lub większym w zależności od tego, w którym dziale przemysłu jest
umiejscowione. Konieczny jest bezpośredni związek wykonywanej pracy z
procesem technologicznym właściwym dla danego działu gospodarki (por. wyroki
Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2009 r., I UK 20/09, LEX nr 515698 i I UK
24/09, LEX nr 518067; z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 21/10, LEX nr 619638, z
dnia 19 maja 2011 r., III UK 174/10, LEX nr 901652).
Co do zasady więc przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej
branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych
warunkach, ale nie zawsze wynika ono z funkcjonowania zakładu pracy w
określonym resorcie. Może się bowiem zdarzyć, że zakład pracy podległy
określonemu ministrowi wykonuje także zadania całkowicie odpowiadające innemu
działowi gospodarki, leżącemu w sferze zainteresowania innego ministra.
Przenosząc tę konstatację na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że
funkcjonowanie zakładu pracy zatrudniającego ubezpieczonego w resorcie
hutnictwa nie przekreśla możliwości zakwalifikowania pracy na stanowisku kierowcy
samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony do pracy wymienionej w dziale VIII
(transport i łączność), poz. 2 wykazu A, jeśli pracodawca zatrudniający
ubezpieczonego, oprócz działalności podstawowej, prowadził także na własne
10
potrzeby działalność stricte transportową.
Oczywiste natomiast jest, że nie ma możliwości uwzględnienia pracy na
stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego poniżej 3,5 tony do pracy w
warunkach szczególnych, co zasadnie stwierdził Sąd drugiej instancji w odniesieniu
do okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Hucie B. w okresie od 1 marca 1995 r.
do 31 lipca 1997 r.
W rezultacie uzasadnione okazały się postawione w skardze kasacyjnej
zarzuty naruszenia prawa materialnego, co w połączeniu brakiem dostatecznych
ustaleń co do okresów uznanych przez Sąd drugiej instancji za okresy
wykonywania pracy w warunkach szczególnych, doprowadziło do uchylenia
zaskarżonego wyroku.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy na mocy art. 39815
§ 1 k.p.c.
orzekł jak w wyroku. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono po myśli
art. 108 § 2 k.p.c. w związku z art. 39821
k.p.c.