Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 536/13
POSTANOWIENIE
Dnia 26 marca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bogusław Cudowski
w sprawie z wniosku P. W. Sp. z o.o.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi we W.
z udziałem zainteresowanych: K. K. i K. P.
o wydanie zaświadczenia w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 26 marca 2014 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 18 kwietnia 2013 r.
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wnioskodawca złożył skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego z 18
kwietnia 2013 r. Jako okoliczność uzasadniającą przyjęcie skargę do rozpoznania
wskazano na wystąpienie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego „dotyczącego
wykładni pojęcia podleganie ustawodawstwu Państwa Członkowskiego i wskazania
przesłanek koniecznych do spełnienia tego wymogu, a w szczególności odpowiedzi
na pytanie, czy wymóg ten zostaje spełniony przez osobę, która pomimo przerwy w
zgłoszeniu do ubezpieczenia cały czas przebywała na terenie Polski i nie podlegała
ustawodawstwu innego kraju oraz ustalenia wzajemnej relacji pojęć podleganie
ustawodawstwu i podlegania ubezpieczeniu”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
2
Sąd Najwyższy w ramach przedsądu bada tylko wskazane w skardze
okoliczności uzasadniające przyjęcie jej do rozpoznania, a nie podstawy kasacyjne
i ich uzasadnienie (postanowienie SN z 16 maja 2008 r., I UK 16/08, LexPolonica nr
3058328).
Sąd Najwyższy w wyroku z 2 października 2013 r., II UK 170/13, miał okazję
odnieść się do przedstawionej przez skarżącego kwestii. Wnioskodawca był zresztą
i w tamtej sprawie wnoszącym skargę.
We wskazanym wyroku Sąd stwierdził, między innymi, że z art. 12 ust. 1
rozporządzenia nr 883/2004 wynika, że osoba, która wykonuje działalność jako
pracownik najemny w państwie członkowskim w imieniu pracodawcy, który
normalnie prowadzi tam swą działalność, a która jest delegowana przez tego
pracodawcę do innego państwa członkowskiego do wykonywania pracy w imieniu
tego pracodawcy, nadal podlega ustawodawstwu pierwszego państwa
członkowskiego, pod warunkiem że przewidywany czas takiej pracy nie przekracza
24 miesięcy i że osoba ta nie jest wysłana, by zastąpić inną delegowaną osobę.
Przepisy dotyczące delegowania znajdują zastosowanie również w przypadkach
zatrudniania pracownika w celu delegowania, jeśli bezpośrednio przed
delegowaniem pracownik taki podlega ustawodawstwu państwa, z terytorium
którego został delegowany (art. 14 ust. 1 rozporządzenia nr 987/2009). W świetle
tego, co wyżej powiedziano, podleganie ustawodawstwu to posiadanie tytułu do
ubezpieczenia w tym państwie członkowskim. W decyzji A2 (pkt 1) mowa jest
natomiast o tym, że dla celów stosowania art. 14 ust. 1 rozporządzenia nr
987/2009, tytułem wskazówki, wymóg, do którego odnoszą się słowa „bezpośrednio
przed rozpoczęciem zatrudnienia”, można uważać za spełniony, jeśli dana osoba
podlega przez co najmniej miesiąc ustawodawstwu państwa członkowskiego, w
którym pracodawca ma swoją siedzibę. Krótsze okresy wymagać będą
indywidualnej oceny w konkretnych przypadkach, z uwzględnieniem wszelkich
innych występujących czynników. Wprawdzie Decyzja nie jest aktem
normatywnym, ale jest traktowana jako źródło wykładni autentycznej przepisów
rozporządzenia. I chociaż z jednej strony stwierdza się, że zaprezentowana w
takich decyzjach wykładnia nie jest wiążąca (por. wyroki ETS: z dnia 5 grudnia
1967 r. Nr 19/67 w sprawie Bestuur der sociale Verzekeringsbank c. Van der Vecht
3
i z dnia 14 maja 1981 r. Nr 98/80 w sprawie Giuseppe Romano c. Institut national d'
assurance maladie - invalidite), to z drugiej strony interpretacja rozporządzenia
przez Komisję jest akceptowana w praktyce, czego przykładem jest orzecznictwo
ETS (por. wyroki z dnia 26 stycznia 2006 r., C-2/05 w sprawie Rijksdienst voor
Sociale Zekerheid c. Herbosch Kiere i z dnia 10 lutego 2000 r., C-202/97 w sprawie
Fitzwilliam; także T. Bińczycka - Majewska, Koordynacja systemów zabezpieczenia
społecznego w Unii Europejskiej, Zakamycze 1999 r., s. 487 i następne). Chociaż
bowiem uprawnienia w zakresie wykładni są wykonywane bez uszczerbku dla
władz, instytucji i osób zainteresowanych do korzystania z procedur i sądownictwa
przewidzianych przez ustawodawstwo Państw Członkowskich, to nie stoi jednak na
przeszkodzie możliwości przyjęcia przez sąd krajowy interpretacji przepisów
rozporządzenia zaprezentowanej w Decyzji i powołania jej w uzasadnieniu swego
orzeczenia. Stąd zarzuty skarżącej odnoszące się do nieprawidłowej wykładni
art. 14 ust. 1 rozporządzenia nr 987/2009, przez przyjęcie, że podleganie
ustawodawstwu bezpośrednio przed delegowaniem oznacza objęcie systemem
zabezpieczenia społecznego państwa wysyłającego przez co najmniej miesiąc
poprzedzający to delegowanie, uwzględnione być nie mogą. Dodać do tego jednak
należy, że bez względu na to, jak rozumieć zwrot „bezpośrednio przed
delegowaniem”, czy tak, jak to wyjaśniono w decyzji A2, czy też jako dłuższy okres
czasu, z pewnością okresu pięcioletniego, dzielącego ostatni okres podlegania
przez zainteresowaną polskim ubezpieczeniom społecznym od dnia jej
delegowania do Francji nie można uznać za bezpośrednio poprzedzający to
delegowanie już z uwagi na samo językowe znaczenie słowa „bezpośrednio” („tuż
obok czegoś”).
Nie można uznać, iż zagadnienie prawne budzi poważne wątpliwości, jeśli
skarżący nie uzasadni tego, np. przez wykazanie, że dotychczasowe orzecznictwo i
doktryna prawa nie dają w tym zakresie wystarczającego rozwiązania
(postanowienia SN z 27 maja 2010 r., II PK 66/10, niepubl., podobnie SN w
postanowieniu z 25 sierpnia 2004 r., I PZP 4/04, Wspólnota 2004/19/54).
Z tych względów orzeczono jak w sentencji.
4