Pełny tekst orzeczenia

214


POSTANOWIENIE

z dnia 14 czerwca 2000 r.
Sygn. Ts 21/00


Trybunał Konstytucyjny w składzie:


Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska


po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Walerii W., w sprawie zgodności:
art. 63 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (tekst jednolity z 1995 r. Dz.U. Nr 57, poz. 299; zm.: Nr 101, poz. 504; z 1996 r. Nr 59, poz. 269, Nr 106, poz. 496, Nr 156, poz. 775; z 1997 r. Nr 79, poz. 484, Nr 54, poz. 349; z 1998 r. Nr 106, poz. 668; z 1999 r. Nr 49, poz. 484) z art. 21 ust. 2, art. 45 ust. 1 i art. 64 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.


Uzasadnienie:


W skardze konstytucyjnej Walerii W., sporządzonej przez jej pełnomocnika, zakwestionowano zgodność art. 63 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (dalej: ustawa o gospodarowaniu) z art. 21 ust. 2, art. 45 ust. 1 i art. 64 ust. 1 Konstytucji RP.
Jako ostateczne orzeczenie, naruszające konstytucyjne prawo skarżącej, wskazano w skardze pismo Dyrektora Departamentu Nieruchomości Rolnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 30 grudnia 1999 r., doręczone skarżącej 3 stycznia 2000 r. w którym poinformowano, że sprawa scalania gruntów we wsiach G., T. i S. została rozstrzygnięta decyzją Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 9 kwietnia 1992 r. Skarga na powyższą decyzję złożona przez skarżącą do Naczelnego Sądu Administracyjnego została przez ten sąd oddalona wyrokiem z 11 marca 1994 roku.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego wezwano pełnomocnika skarżącej do uzupełnienia braków formalnych wniesionej skargi konstytucyjnej, w szczególności poprzez dokładne określenie daty doręczenia skarżącej opisanego wyżej wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, jak również wskazanie sposobu naruszenia przez kwestionowane przepisy ustawy o gospodarowaniu konstytucyjnych praw i wolności skarżącej.
W piśmie z 3 kwietnia 2000 r. pełnomocnik skarżącej stwierdził, iż wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego został skarżącej doręczony w 1995 r., nie jest jednak możliwe wskazanie dokładnej daty doręczenia. Zdaniem pełnomocnika nie ma to jednak znaczenia, albowiem ostatecznym rozstrzygnięciem, od którego oblicza się termin do złożenia skargi jest pismo z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 30 grudnia 1999 r. Wyjaśniając problem naruszenia art. 45 ust. 1 ustawy, pełnomocnik stwierdził, iż kwestionowany przepis ustawy o gospodarowaniu pozbawia skarżącą możliwości podważenia aktu własności ziemi przez wprowadzenie ograniczeń czasowych, w ramach których sprawa skarżącej nie mieści się. Ponadto w piśmie sformułowano postulat zmiany art. 63 ustawy o gospodarowaniu, poprzez dodanie pewnych sformułowań do jego treści.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg, nie spełnia ona bowiem konstytucyjnie i ustawowo określonych przesłanek warunkujących korzystanie z tego środka ochrony praw i wolności.
Zgodnie z art. 79 ust. 1 konstytucji, każdy czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w konstytucji. Precyzujący zasady składania skargi konstytucyjnej art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym przewiduje, że skarga może być wniesiona, po wyczerpaniu toku instancyjnego, w ciągu dwóch miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Z kolei w świetle art. 47 ust. 2 tejże ustawy, jednym z wymogów formalnych towarzyszących kierowaniu skargi konstytucyjnej jest dołączenie do niej wyroku, decyzji lub innego rozstrzygnięcia, z podaniem daty jego doręczenia, wydanego na podstawie zakwestionowanego aktu normatywnego.
W świetle powyższych unormowań stwierdzić należy, iż walor ostatecznego orzeczenia, przypisany być może takiemu prawomocnemu wyrokowi, ostatecznej decyzji, bądź innemu ostatecznemu rozstrzygnięciu, które “zamykając” tok instancyjny, zostało wydane na podstawie zakwestionowanego w skardze przepisu, zaś jego treść prowadzi do naruszenia konstytucyjnych praw bądź wolności skarżącego. Od dnia doręczenia skarżącemu takiego właśnie orzeczenia rozpoczyna bieg dwumiesięczny termin do złożenia w danej sprawie skargi konstytucyjnej.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego w niniejszej sprawie nie nastąpiło wskazanie przez pełnomocnika skarżącej orzeczenia, które spełniałoby sformułowane wyżej przesłanki warunkujące dopuszczalność występowania ze skargą konstytucyjną. Waloru takiego nie ma w szczególności wskazane przez pełnomocnika pismo z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 30 grudnia 1999 r. Przede wszystkim, nie jest to rozstrzygnięcie, dla którego podstawą byłby kwestionowany w skardze przepis ustawy. W piśmie tym zawarta została wyłącznie informacja opisująca sposób rozstrzygnięcia sprawy skarżącej, którą ostatecznie zakończyło orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 marca 1994 r., oddalające skargę skarżącej na decyzję Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 23 grudnia 1992 r. w przedmiocie scalenia gruntów.
Należy podkreślić, że wymóg wskazania ostatecznego orzeczenia, wydanego na podstawie kwestionowanego w skardze konstytucyjnej przepisu winien być rozumiany jako konieczność przedstawienia przez skarżącego wyroku, decyzji czy innego rozstrzygnięcia, dla którego kwestionowana regulacja stanowi podstawę normatywną, materialnie i formalnie determinującą treść orzeczenia w sprawie. Nie chodzi przy tym o orzeczenie, którego podstawą byłby jakikolwiek przepis zawarty w kwestionowanej ustawie, ale takie, które podjęte zostało na podstawie przepisu wskazanego w skardze jako przedmiot kontroli Trybunału Konstytucyjnego. Nie spełnia tego wymogu tym bardziej wskazanie orzeczeń, które wprawdzie treściowo pozostają w związku z zagadnieniem unormowanym w przepisie zakwestionowanym przez skarżącą, tym niemniej nie zostały wydane na jego podstawie.
Niezależnie od powyższej okoliczności, samoistnie przesądzającej o niedopuszczalności nadania niniejszej skardze dalszego biegu, stwierdzić należy również, iż na nieporozumieniu opierają się formułowane w skardze sugestie pełnomocnika odnośnie potrzeby nowelizacji zaskarżonego przepisu. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wielokrotnie podkreślano, iż nie jest rolą Trybunału badanie zaniechania prawodawcy. Zadaniem Trybunału Konstytucyjnego jest orzekanie w sprawach zgodności z konstytucją aktów normatywnych w celu wyeliminowania przepisów niezgodnych z konstytucją (por. np. postanowienia z 27 stycznia 1998 r., sygn. Ts 1/98, OTK ZU Nr 2/1998, poz. 22; z 30 czerwca 1998 r., sygn. Ts 83/98, OTK ZU Nr 5/1998, poz. 85). Adresatem postulatów i wniosków dotyczących pożądanych – w ocenie pełnomocnika skarżącej – zmian treści obowiązujących przepisów winny być zaś organy dysponujące w tym zakresie stosownymi kompetencjami prawotwórczymi.

Biorąc powyższe pod uwagę, działając na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643), orzeka się jak w sentencji.