Pełny tekst orzeczenia

104/2/B/2010

POSTANOWIENIE

z dnia 27 sierpnia 2009 r.

Sygn. akt Ts 290/08



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Stanisław Biernat,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w sprawie zgodności:

art. 3935 i art. 3937 § 2 w związku z art. 3933 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.), w brzmieniu nadanym tym przepisom nowelizacjami z dnia 1 marca 1996 r. (Dz. U. Nr 43, poz. 189) oraz z dnia 24 maja 2000 r. (Dz. U. Nr 48, poz. 554), w zakresie, w jakim przewidują odrzucenie – bez wezwania do usunięcia braków – kasacji niespełniającej wymagań określonych w art. 3933 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.), z

art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej nadanej w dniu 18 września 2008 r. skarżąca zarzuciła, że art. 3935 i art. 3937 § 2 w związku z art. 3933 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) w brzmieniu nadanym tym przepisom nowelizacjami z dnia 1 marca 1996 r. (Dz. U. Nr 43, poz. 189) i z dnia 24 maja 2000 r. (Dz. U. Nr 48, poz. 554) w zakresie, w jakim przewidują odrzucenie – bez wezwania do usunięcia braków – kasacji niespełniającej wymagań określonych w art. 3933 § 1 pkt 3 k.p.c., są niezgodne z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji.

Skarga konstytucyjna została wniesiona na podstawie następującego stanu faktycznego.

Postanowieniem z 2 lipca 2004 r. (sygn. akt III Ca 8/04), doręczonym skarżącej 12 lipca 2004 r., Sąd Okręgowy w Gdańsku – III Wydział Cywilny Odwoławczy odrzucił kasację skarżącej od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z 18 lutego 2004 r. W ocenie skarżącej termin do złożenia skargi konstytucyjnej rozpoczął swój bieg 8 lipca 2008 r.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Skuteczność wniesienia skargi konstytucyjnej jest uzależniona od spełnienia określonych prawnie wymogów. Wynikają one w pierwszej kolejności z art. 79 ust. 1 i 2 Konstytucji, a ponadto z art. 46-49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.). Spełnienie wszystkich tych wymagań warunkuje możliwość merytorycznego rozpoznania zarzutów sformułowanych w skardze konstytucyjnej. W przeciwnym wypadku na etapie wstępnego rozpoznania skargi konstytucyjnej konieczne jest wydanie postanowienia o odmowie nadania jej dalszego biegu. Przepisy Konstytucji oraz przepisy ustawy o Trybunale Konstytucyjnym nie dają podstaw do odstąpienia w konkretnych przypadkach od wskazanej wyżej zasady z uwagi na szczególny charakter sprawy.

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, skargę konstytucyjną wnieść można po wyczerpaniu przez skarżącego przysługującej w sprawie drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu trzech miesięcy od dnia doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia. Bieg terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej nie jest uzależniony od możliwości skorzystania przez skarżącego z prawa do wznowienia postępowania, o którym mowa w art. 190 ust. 4 Konstytucji. W wyjątkowych sytuacjach niemożność wznowienia postępowania, której źródłem są obowiązujące przepisy prawa, może rodzić konieczność złożenia kolejnej skargi konstytucyjnej (por. wyrok z 27 października 2004 r., SK 1/04, OTK ZU nr 9/A/2004, poz. 96). W sprawie, w związku z którą wniesiono skargę konstytucyjną, ostatecznym orzeczeniem w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji jest, jak wskazuje skarżąca, postanowienie Sądu Okręgowego w Gdańsku – III Wydział Cywilny Odwoławczy z 2 lipca 2004 r. Postanowienie to zostało doręczone 12 lipca 2004 r., a zatem – zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy o TK – to od daty doręczenia tego rozstrzygnięcia rozpoczął bieg termin do złożenia skargi. Skarżąca pozostaje jednak w przekonaniu, że początek biegu tego terminu nastąpił dopiero w dniu 8 lipca 2008 r., z chwilą opublikowania w Dzienniku Ustaw orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 lipca 2007 r. (SK 40/07, Dz. U. z 2008 r. Nr 120, poz. 779). U podstaw tego rozumowania znalazło się przeświadczenie, że wcześniejsze wniesienie skargi konstytucyjnej w trzymiesięcznym terminie liczonym od daty otrzymania postanowienia SO w Gdańsku było niecelowe. Ówczesne brzmienie art. 4011 § 1 k.p.c. ograniczało możliwość wznowienia postępowania jedynie do sytuacji stwierdzenia niekonstytucyjności aktów prawnych, na podstawie których został wydany wyrok, dlatego skarżąca nie mogła skutecznie skorzystać ze skargi jako środka ochrony wolności i praw. W ocenie Trybunału pogląd ten jest jednak chybiony. W świetle art. 46 ustawy o TK skargę konstytucyjną można wnieść wyłącznie w ciągu trzech miesięcy otrzymania orzeczenia wraz z uzasadnieniem, którego podstawą były zaskarżone przepisy. W sprawie będącej przedmiotem oceny Trybunału, orzeczeniem tym, co zresztą wskazuje sama skarżąca, jest orzeczenie Sądu Okręgowego w Gdańsku z 2 lipca 2004 r. Dalsze okoliczności nie mają wpływu na ustalenie, które z rozstrzygnięć sądowych jest orzeczeniem ostatecznym w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji ani od kiedy należy liczyć termin do wniesienia skargi konstytucyjnej. W tym stanie rzeczy Trybunał uznaje, że w sprawie będącej przedmiotem skargi złożonej do Trybunału Konstytucyjnego, termin do wniesienia tego środka upłynął w dniu 12 października 2004 r., co oznacza, że skarga została wniesiona ze znacznym jego przekroczeniem, natomiast argumenty mające udowodnić jego dotrzymanie są oczywiście niezasadne.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, termin do wniesienia skargi konstytucyjnej nie podlega przywróceniu (por. postanowienia z: 21 stycznia 1998 r., Ts 2/98, OTK ZU nr 2/1998, poz. 21; 28 stycznia 1998 r., Ts 21/97, OTK ZU nr 2/1998, poz. 23; 15 lipca 1998 r., Ts 79/98, OTK ZU nr 5/1998, poz. 82; 10 sierpnia 1998 r., Ts 73/98, OTK ZU nr 5/1998, poz. 79).



Z tego względu, na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK, należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.