SK 5/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
66/6/A/2011
POSTANOWIENIE
z dnia 18 lipca 2011 r.
Sygn. akt SK 5/11
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Mirosław Granat – przewodniczący
Stanisław Biernat
Wojciech Hermeliński
Adam Jamróz
Andrzej Wróbel – sprawozdawca,
po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 lipca 2011 r., skargi konstytucyjnej Marka Jarockiego o zbadanie zgodności:
art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445, z 2004 r. Nr 273, poz. 2702 oraz z 2009 r. Nr 221, poz. 1739), z art. 64 ust. 2 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070, z 2005 r. Nr 169, poz. 1417, z 2009 r. Nr 56, poz. 459 i Nr 178, poz. 1375, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654) umorzyć postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.
UZASADNIENIE
I
1. Skarżący Marek Jarocki w skardze konstytucyjnej z 29 listopada 2010 r. wniósł o zbadanie konstytucyjności art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445, ze zm.; dalej: dekret), z art. 64 ust. 2 Konstytucji.
1.1. Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującym stanem faktycznym:
Postanowieniem z 15 listopada 2010 r. (sygn. akt VI Kz 326/10) Sąd Okręgowy w Słupsku rozpoznał zażalenie skarżącego na postanowienie Sądu Rejonowego w Słupsku z 30 lipca 2010 r. (sygn. akt II K 1446/08) w przedmiocie zwrotu kosztów stawiennictwa świadka na posiedzeniu w postępowaniu karnym. Sąd Okręgowy w Słupsku w uzasadnieniu postanowienia wskazał, że w postępowaniu karnym nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594, ze zm.), w szczególności art. 86, natomiast podstawą rozstrzygnięcia w tej sprawie jest art. 4 ust. 1 dekretu.
1.2. Skarżący, uzasadniając zarzut niezgodności art. 4 ust. 1 tego dekretu wskazał, że w sprawach cywilnych świadek otrzymuje faktycznie zwrot całości kosztów podróży własnym pojazdem bez obowiązku korzystania z publicznych środków komunikacji, natomiast w postępowaniu karnym bez uzasadnionej przyczyny prawa majątkowe świadka są ograniczone. Tym samym dochodzi do nieuzasadnionego różnego traktowania praw majątkowych świadków w zależności od przedmiotu sprawy, w której zostali powołani.
2. Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie z 23 marca 2011 r. poinformował, że nie zgłasza udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym z uwagi na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 marca 2011 r. w sprawie o sygn. SK 13/08.
3. Prokurator Generalny w piśmie z 27 kwietnia 2011 r. zajął stanowisko, wnosząc o umorzenie postępowania ze względu na zbędność wydania orzeczenia. W uzasadnieniu stanowiska Prokurator Generalny wskazał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 marca 2011 r. w sprawie o sygn. SK 13/08, w której Trybunał orzekł, że art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym jest niezgodny z art. 64 ust. 2 Konstytucji. W ten sposób kwestia niekonstytucyjności zaskarżonego przepisu została już rozstrzygnięta.
II
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) Trybunał umarza postępowanie w sprawie ze względu na niedopuszczalność lub zbędność wydania wyroku.
Jedną z przesłanek obligujących do umorzenia postępowania z powodu niedopuszczalności wydania wyroku jest wystąpienie ujemnej przesłanki procesowej w postaci powagi rzeczy osądzonej (res iudicata). O spełnieniu takiej przesłanki można mówić tylko w przypadku tożsamości podmiotowej, przedmiotowej oraz konstytucyjnych wzorców powołanych dla kontroli zakwestionowanego przepisu (zob. postanowienie TK z 26 marca 2002 r., sygn. P 3/02, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 22).
W niniejszej sprawie skarżący Marek Jarocki zaskarżył art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445, ze zm.) z art. 64 ust. 2 Konstytucji. Skarżący Marek Jarocki był również inicjatorem postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie o sygn. SK 13/08, kwestionując ten sam przepis z tym samym wzorcem kontroli konstytucyjności. W dniu 22 marca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł w sprawie o sygn. SK 13/08, że art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym jest niezgodny z art. 64 ust. 2 Konstytucji. Jednocześnie Trybunał odroczył termin utraty mocy obowiązującej zaskarżonego przepisu o 12 miesięcy.
Pomimo że kwestionowany przepis formalnie nadal czasowo pozostaje w porządku prawnym, to zasada res iudicata dotyczy również tej sytuacji, ponieważ w niniejszej sprawie podmiot wnoszący skargę, zakres zaskarżenia i powołany wzorzec kontroli konstytucyjności są takie same jak w rozstrzygniętej sprawie o sygn. SK 13/08.
Z tych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 18 lipca 2011 r.
Sygn. akt SK 5/11
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Mirosław Granat – przewodniczący
Stanisław Biernat
Wojciech Hermeliński
Adam Jamróz
Andrzej Wróbel – sprawozdawca,
po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 lipca 2011 r., skargi konstytucyjnej Marka Jarockiego o zbadanie zgodności:
art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445, z 2004 r. Nr 273, poz. 2702 oraz z 2009 r. Nr 221, poz. 1739), z art. 64 ust. 2 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070, z 2005 r. Nr 169, poz. 1417, z 2009 r. Nr 56, poz. 459 i Nr 178, poz. 1375, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654) umorzyć postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.
UZASADNIENIE
I
1. Skarżący Marek Jarocki w skardze konstytucyjnej z 29 listopada 2010 r. wniósł o zbadanie konstytucyjności art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445, ze zm.; dalej: dekret), z art. 64 ust. 2 Konstytucji.
1.1. Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującym stanem faktycznym:
Postanowieniem z 15 listopada 2010 r. (sygn. akt VI Kz 326/10) Sąd Okręgowy w Słupsku rozpoznał zażalenie skarżącego na postanowienie Sądu Rejonowego w Słupsku z 30 lipca 2010 r. (sygn. akt II K 1446/08) w przedmiocie zwrotu kosztów stawiennictwa świadka na posiedzeniu w postępowaniu karnym. Sąd Okręgowy w Słupsku w uzasadnieniu postanowienia wskazał, że w postępowaniu karnym nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594, ze zm.), w szczególności art. 86, natomiast podstawą rozstrzygnięcia w tej sprawie jest art. 4 ust. 1 dekretu.
1.2. Skarżący, uzasadniając zarzut niezgodności art. 4 ust. 1 tego dekretu wskazał, że w sprawach cywilnych świadek otrzymuje faktycznie zwrot całości kosztów podróży własnym pojazdem bez obowiązku korzystania z publicznych środków komunikacji, natomiast w postępowaniu karnym bez uzasadnionej przyczyny prawa majątkowe świadka są ograniczone. Tym samym dochodzi do nieuzasadnionego różnego traktowania praw majątkowych świadków w zależności od przedmiotu sprawy, w której zostali powołani.
2. Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie z 23 marca 2011 r. poinformował, że nie zgłasza udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym z uwagi na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 marca 2011 r. w sprawie o sygn. SK 13/08.
3. Prokurator Generalny w piśmie z 27 kwietnia 2011 r. zajął stanowisko, wnosząc o umorzenie postępowania ze względu na zbędność wydania orzeczenia. W uzasadnieniu stanowiska Prokurator Generalny wskazał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 marca 2011 r. w sprawie o sygn. SK 13/08, w której Trybunał orzekł, że art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym jest niezgodny z art. 64 ust. 2 Konstytucji. W ten sposób kwestia niekonstytucyjności zaskarżonego przepisu została już rozstrzygnięta.
II
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) Trybunał umarza postępowanie w sprawie ze względu na niedopuszczalność lub zbędność wydania wyroku.
Jedną z przesłanek obligujących do umorzenia postępowania z powodu niedopuszczalności wydania wyroku jest wystąpienie ujemnej przesłanki procesowej w postaci powagi rzeczy osądzonej (res iudicata). O spełnieniu takiej przesłanki można mówić tylko w przypadku tożsamości podmiotowej, przedmiotowej oraz konstytucyjnych wzorców powołanych dla kontroli zakwestionowanego przepisu (zob. postanowienie TK z 26 marca 2002 r., sygn. P 3/02, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 22).
W niniejszej sprawie skarżący Marek Jarocki zaskarżył art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445, ze zm.) z art. 64 ust. 2 Konstytucji. Skarżący Marek Jarocki był również inicjatorem postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie o sygn. SK 13/08, kwestionując ten sam przepis z tym samym wzorcem kontroli konstytucyjności. W dniu 22 marca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł w sprawie o sygn. SK 13/08, że art. 4 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym jest niezgodny z art. 64 ust. 2 Konstytucji. Jednocześnie Trybunał odroczył termin utraty mocy obowiązującej zaskarżonego przepisu o 12 miesięcy.
Pomimo że kwestionowany przepis formalnie nadal czasowo pozostaje w porządku prawnym, to zasada res iudicata dotyczy również tej sytuacji, ponieważ w niniejszej sprawie podmiot wnoszący skargę, zakres zaskarżenia i powołany wzorzec kontroli konstytucyjności są takie same jak w rozstrzygniętej sprawie o sygn. SK 13/08.
Z tych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.