129/10/A/2011
POSTANOWIENIE
z dnia 14 grudnia 2011 r.
Sygn. akt SK 28/11
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz – przewodniczący
Maria Gintowt-Jankowicz – sprawozdawca
Andrzej Rzepliński
Piotr Tuleja
Marek Zubik,
po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 grudnia 2011 r., wniosku Janusza Bielaka o wstrzymanie wykonania wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie, III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 27 kwietnia 2011 r. (sygn. akt III APo 1/11), złożonego w związku ze skargą konstytucyjną o zbadanie zgodności:
1) art. 54 ust. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42, ze zm.) w zakresie, w jakim do rozpoznania odwołań od orzeczeń Krajowego Sądu Dyscyplinarnego Izby Architektów powołany jest sąd apelacyjny – sąd pracy i ubezpieczeń społecznych, z art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
2) art. 54 ust. 5 ustawy powołanej w punkcie 1 w zakresie, w jakim do odwołań od orzeczeń Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Architektów i rozpoznawania sprawy przez Krajowy Sąd Dyscyplinarny oraz odwołań od orzeczenia Krajowego Sądu Dyscyplinarnego i rozpoznawania sprawy przez sąd apelacyjny – sąd pracy i ubezpieczeń społecznych mają zastosowanie przepisy kodeksu postępowania cywilnego o apelacji, przy jednoczesnym braku w ustawie powołanej w punkcie 1 oraz rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 31 października 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania dyscyplinarnego w stosunku do członków samorządów zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. Nr 194, poz. 1635, ze zm.) regulacji, w której miałby zastosowanie kodeks postępowania karnego w zakresie norm gwarancyjnych obwinionego, z art. 42 ust. 2 w związku z art. 2 i art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 45 ust. 1, art. 78 w związku z art. 2 i art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
I
Janusz Bielak w skardze konstytucyjnej zakwestionował zgodność z ustawą zasadniczą art. 54 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42, ze zm.).
Jednocześnie, działając na podstawie art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.), skarżący złożył wniosek o wstrzymanie wykonania wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie, III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 27 kwietnia 2011 r. (sygn. akt III APo 1/11), którym oddalono odwołanie skarżącego, utrzymując w mocy karę zawieszenia w prawach członka samorządu architektów na 1 rok i 6 miesięcy.
Skarga została złożona w związku z następującym stanem faktycznym:
W orzeczeniu z 12 stycznia 2010 r. Okręgowy Sąd Dyscyplinarny Lubelskiej Okręgowej Izby Architektów (sygn. akt D 2/09) uznał architekta Janusza Bielaka za winnego popełnienia przewinienia dyscyplinarnego i orzekł karę zawieszenia w prawach członka Izby Architektów na 1 rok i 6 miesięcy oraz obciążył go kosztami postępowania. Skarżący złożył od powyższego orzeczenia odwołanie. Krajowy Sąd Dyscyplinarny Izby Architektów orzeczeniem z 28 października 2010 r. (sygn. akt KD II 4/10) utrzymał w mocy w całości zaskarżone orzeczenie. Skarżący odwołał się od tego orzeczenia. Sąd Apelacyjny w Lublinie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 27 kwietnia 2011 r. (sygn. akt III APo 1/11) oddalił odwołanie. Wyrok został doręczony skarżącemu 23 maja 2011 r.
II
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), postanowienie tymczasowe o zawieszeniu lub wstrzymaniu wykonania wyroku, decyzji lub innego orzeczenia w sprawie, której skarga dotyczy, może zostać wydane, jeżeli wykonanie tego orzeczenia mogłoby spowodować skutki nieodwracalne, wiążące się z dużym uszczerbkiem dla skarżącego lub gdy przemawia za tym ważny interes publiczny albo inny ważny interes skarżącego.
Zarazem należy wyraźnie odróżnić postanowienie tymczasowe, wydane w trybie art. 50 ustawy o TK, od merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy. Postanowienie tymczasowe Trybunału Konstytucyjnego stanowi jedynie rozstrzygnięcie akcesoryjne, o ograniczonym zasięgu czasowym.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, środek w postaci postanowienia tymczasowego powinien być stosowany wyjątkowo, a określone ustawowo przesłanki jego zastosowania muszą być interpretowane ściśle (zob. np. postanowienie TK z 22 lutego 2010 r., sygn. SK 45/09, OTK ZU nr 2/A/2010, poz. 17). Wynika to z samej roli Trybunału, jako „sądu nad prawem”, oraz z przyjętej w polskim systemie prawnym konstrukcji skargi konstytucyjnej, która jest skierowana nie przeciwko orzeczeniu zapadłemu w sprawie skarżącego, ale przeciwko przepisowi stanowiącemu podstawę wydania tego orzeczenia.
Analiza art. 50 ust. 1 ustawy o TK dowodzi jednoznacznie, że podstawą wydania postanowienia tymczasowego mogą być wyłącznie okoliczności wskazane w tym przepisie. Na wnioskodawcy spoczywa ciężar wykazania, że owe okoliczności wystąpiły w danej sprawie.
Skarżący uzasadnił wniosek o wstrzymanie wykonania wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie, argumentując, że zawieszenie prawa do wykonywania zawodu architekta spowoduje nieodwracalne skutki w postaci braku źródeł utrzymania i możliwości leczenia się. Wskazał, że w wypadku wykonania wyroku nie będzie możliwe uchylenie skutków wykonania kary. W skardze i dołączonym do niej uzasadnieniu zabrakło jednakże jakichkolwiek argumentów potwierdzających stanowisko skarżącego. Skarżący nie uprawdopodobnił, że w sprawie zachodzą szczególne okoliczności uzasadniające uwzględnienie wniosku, w tym nie przedstawił żadnych dokumentów, które świadczyłyby o tym, że jedynym źródłem jego utrzymania jest wykonywanie zawodu architekta, lub dokumentów określających wydatki ponoszone na leczenie się. W konsekwencji skarżący nie wykazał, że wykonanie wyroku mogło spowodować skutki nieodwracalne, wiążące się z dużym uszczerbkiem dla skarżącego, ani że za uwzględnieniem wniosku przemawiał ważny interes publiczny lub inny ważny interes skarżącego.
W świetle powyższych argumentów, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, okoliczności niniejszej sprawy nie dają podstawy do skorzystania z możliwości przewidzianej w art. 50 ust. 1 ustawy o TK.
Wobec powyższego Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.