Pełny tekst orzeczenia

200/2/B/2012

POSTANOWIENIE

z dnia 7 lutego 2012 r.

Sygn. akt Ts 3/11



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Stanisław Rymar,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Andrzeja S. w sprawie zgodności:

art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. – o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613, ze zm.) w brzmieniu wprowadzonym ustawą z dnia 30 października 2002 r. – o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 200, poz. 1683) z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej z 30 grudnia 2010 r. Andrzej S. (dalej: skarżący) zarzucił, że art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613, ze zm.; dalej: ustawa podatkowa) w brzmieniu wprowadzonym ustawą z dnia 30 października 2002 r. – o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 200, poz. 1683) jest niezgodny z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji.

Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującym stanem faktycznym i prawnym. Decyzją z 22 października 2007 r. Wójt Gminy Rędziny (nr 4717/2007) określił skarżącemu podatek od nieruchomości za rok 2007. Po rozpatrzeniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z 25 stycznia 2008 r. (nr SKO.0812/I/5/542/2007) utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z 22 września 2008 r. (sygn. akt I SA/GI 242/08) oddalił skargę skarżącego, a Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 26 sierpnia 2010 r. (sygn. akt II FSK 609/09) uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu.

W ocenie skarżącego kwestionowany przepis narusza Konstytucję w zakresie, w jakim „uzależnia przyjęcie związku gruntów, budynków i budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej wyłącznie od faktu posiadania gruntów, budynków i budowli przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą”. W przekonaniu skarżącego art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej narusza zasadę równego traktowania przez władze publiczne, jak również zakaz dyskryminacji w życiu gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 Konstytucji). Jego zdaniem kwestionowana regulacja w zakresie, w jakim „pozostawia organom podatkowym swobodę w dowolnej jego interpretacji i wykładni, jest niezgodna z art. 2 Konstytucji statuującym zasadę państwa prawnego i sprawiedliwości społecznej, w szczególności zasadę ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, zasadę bezpieczeństwa prawnego i pewności prawa oraz zasadę określoności przepisów prawa”.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Skarga konstytucyjna jest sformalizowanym środkiem ochrony konstytucyjnych wolności i praw. Jej merytoryczne rozpoznanie uzależnione zostało od spełnienia przez skarżącego licznych przesłanek wynikających zarówno z art. 79 ust. 1 Konstytucji, jak i przepisów ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK).

W szczególności należy podkreślić, że w myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji oraz art. 46 ust. 1 ustawy o TK, warunkiem rozpoznania przez Trybunał skargi konstytucyjnej jest wydanie na podstawie zaskarżonego aktu normatywnego wyroku, decyzji lub innego rozstrzygnięcia, w którym orzeczono ostatecznie o konstytucyjnych prawach, wolnościach lub obowiązkach skarżącego. Wprawdzie przedmiotem kontroli w postępowaniu skargowym jest zgodność z Konstytucją objętego skargą aktu normatywnego, niemniej, wcześniejsze podjęcie „ostatecznego orzeczenia” przez sąd bądź organ administracji publicznej stanowi warunek sine qua non zainicjowania tej formy kontroli przed Trybunałem Konstytucyjnym. Wynika to z przyjętej przez polskiego ustrojodawcę konstrukcji skargi konstytucyjnej, zgodnie z którą instytucja ta służy uruchomieniu postępowania o charakterze nadzwyczajnym i subsydiarnym w stosunku do innych środków i procedur ochrony konstytucyjnych praw i wolności skarżącego. Niedochowanie powyższego warunku powoduje, że rozpoznanie przez Trybunał Konstytucyjny skargi konstytucyjnej staje się niedopuszczalne.

Jak wynika z treści sformułowanych w skardze zarzutów, w sprawie skarżącego Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 26 sierpnia 2010 r. (sygn. akt II FSK 609/09) uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 22 września 2008 r. (sygn. akt I SA/GI 242/08) i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu. Oznacza to, że w niniejszej sprawie nie zostało wydane orzeczenie sądowe, legitymujące skarżącego do wystąpienia ze skargą konstytucyjną – nadzwyczajnym środkiem ochrony jego konstytucyjnych wolności i praw.

Brak takiego orzeczenia powoduje niemożność rozpoznania zarzutów sformułowanych w skardze konstytucyjnej. Skarżącemu nie przyznano bowiem uprawnienia do zainicjowania przed Trybunałem Konstytucyjnym kontroli abstrakcyjnej konstytucyjności prawa, lecz wyłącznie kontroli konkretnej. W niniejszej sprawie nie została spełniona podstawowa przesłanka dopuszczenia skargi do merytorycznego rozpoznania, o której mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji.

Niedopełnienie powyższego warunku stanowi samoistną podstawę odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Jedynie na marginesie Trybunał podkreśla, że skarga obarczona jest również innymi brakami uniemożliwiającymi merytoryczną ocenę zarzutów. Skarga konstytucyjna jest środkiem prawnym służącym ochronie wolności lub praw skarżącego określonych w Konstytucji. Oznacza to, że formułowane zarzuty nie mogą dotyczyć naruszenia zasad ustrojowych, lecz muszą uprawdopodabniać ingerencję w te postanowienia, które są dla skarżącego źródłem jego praw lub wolności. Zgodnie bowiem z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK obowiązkiem występującego ze skargą konstytucyjną jest wskazanie, jakie jego konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób zostały naruszone. Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie w swoim orzecznictwie podkreślał, że zasady równego traktowania przez władze publiczne oraz zakazu dyskryminacji w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym, wynikające z art. 32 Konstytucji nie są samoistnym źródłem praw podmiotowych, ochrony których skarżący mógłby domagać się w skardze konstytucyjnej. Artykuł 32 Konstytucji może stanowić wzorzec kontroli, lecz tylko wówczas, gdy zasady z niego płynące zostaną odniesione do przepisów Konstytucji, które prawa i wolności wyrażają. Ze względu na sposób sformułowania uzasadnienia nie jest możliwe zrekonstruowanie konkretnego konstytucyjnego prawa podmiotowego, które miałoby zostać naruszone (zob. postanowienia TK z 27 kwietnia 1998 r., Ts 47/98, OTK ZU z 1999 r. SUP., poz. 41 oraz 17 czerwca 1998 r., Ts 48/98, OTK ZU nr 4/1998, poz. 59). Podobnie zasady wyrażone w art. 2 Konstytucji nie tworzą po stronie obywateli praw podmiotowych ani wolności. Trybunał dopuszcza wprawdzie, że mogą one stanowić źródło praw i wolności, jednakże dopiero wówczas, gdy nie zostały ujęte wprost w innych przepisach Konstytucji, a ze względu na zasadę skargowości (art. 66 ustawy o TK) obowiązkiem skarżącego jest ich wskazanie oraz uzasadnienie stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o TK (zob. postanowienie pełnego składu TK z 23 stycznia 2002 r., Ts 105/00, OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 60).



Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, Trybunał na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 3 ustawy o TK odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej jako oczywiście bezzasadnej.