Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2012 r. w Gdańsku

sprawy J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty

na skutek apelacji J. G.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Włocławku z dnia 15 grudnia 2011 r., sygn. akt IV U 273/11

I.  zmienia zaskarżony wyrok i przyznaje J. G. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 marca 2011 r. do 28 lutego 2013 r.;

II.  zasądza od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. kwotę 30,00 ( trzydzieści 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Sygn. akt III AUa 462/12

Uzasadnienie:

J. G. wniosła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 30.03.2011 r. odmawiającej przywrócenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Włocławku wyrokiem
z dnia 15 grudnia 2011 r. oddalił odwołanie ubezpieczonej.

Sąd Okręgowy orzekał na podstawie następujących ustaleń faktycznych i rozważań prawnych.

J. G. urodziła się (...)

Do 06.10.2001 r. J. G. prowadziła działalność gospodarczą - sklep.

Od dnia 07.10.2001 r. do dnia 31.03.2008 r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Od dnia 01.04.2008 r. do dnia 28.02.2011 r. pobierała rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

W dniu 14.02.2011 r. J. G. wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 28.02.2011 r. J. G. została uznana za zdolną do pracy. Stanowisko lekarza orzecznika podtrzymała orzeczeniem z dnia 24.03.2011 r. komisja lekarska ZUS, która uznała, iż badana J. G. jest zdolna
do pracy.

Sąd I instancji stwierdził, że powyższych ustaleń dokonał w oparciu o dokumenty zgromadzone przez organ rentowy albowiem żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ich autentyczności. Poczynione w sprawie ustalenia i rozważania dotyczące stanu zdrowia wnioskodawcy Sąd oparł również na sporządzonej w sprawie opinii biegłych z dnia 14.11.2011 r.

Sąd Okręgowy podkreślił, że istota problemu sprowadzała się do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy wnioskodawczyni jest nadal niezdolna do pracy, a jeżeli tak -
czy niezdolność do pracy jest stała czy okresowa, częściowa czy całkowita.

Celem udzielenia odpowiedzi na tak postawione pytanie postanowieniem
z dnia 2 maja 2011 roku Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy specjalistów internisty, neurologa i kardiologa.

W opinii z dnia 25.05.2011 r. biegli lekarze specjaliści: internista, neurolog i kardiolog po analizie akt sprawy, dokumentacji medycznej, badaniu przedmiotowym i podmiotowym orzekli, że rozpoznane u wnioskodawczyni schorzenia w postaci wady aortalnej złożona zwężenie z niedomykalnością umiarkowanego stopnia, nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca II klasa NYHA czynią ją całkowicie okresowo niezdolną do pracy
od 01.03.2011 r. do 28.02.2013 r.

Sąd Okręgowy wskazał, że przedłożoną opinię zakwestionował organ rentowy, którego zdaniem ustalenia dokonane przez biegłych sądowych w zakresie uznania wnioskodawczyni za osobę nadal całkowicie niezdolną do pracy są sprzeczne z zasadami profilaktyki oraz nie uwzględniają jej kwalifikacji zawodowych. W ocenie organu rentowego rozpoznane u ubezpieczonej schorzenie może stanowić ograniczenie do wykonywania prac fizycznych z wydatkiem powyżej 4 METS, a więc prac ciężkich, co skutkuje co najwyżej częściową niezdolnością do pracy. Organ rentowy podniósł, że wnioskodawczyni
nie wykonywała takich prac. Z wywiadu uzyskanego od ubezpieczonej wynika, że pracowała jako sprzedawca, prowadziła działalność gospodarczą — sklep. W świetle powyższych okoliczności brak jest podstaw do uznania ubezpieczonej za osobę niezdolną do pracy. Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innego zespołu biegłych lekarzy sądowych w składzie kardiolog oraz lekarz medycyny pracy.

W opinii z dnia 28.07.2011 r. kolejny zespół biegłych po analizie akt sprawy, dokumentacji medycznej, badaniu przedmiotowym i podmiotowym orzekł, że rozpoznane
u wnioskodawczyni schorzenia w postaci nadciśnienia tętniczego III° wg PTNT oraz wady serca polegającej na niedomykalności zastawki aortalnej stopnia umiarkowanego czynią ją częściowo okresowo niezdolną do pracy od 01.03.2011 r. do 28.02.2013 r. Biegli wskazali,
iż podstawą orzeczenia jest nadciśnienie tętnicze źle kontrolowane farmakologicznie oraz wada zastawki aortalnej. Z uwagi na zgłaszane przez wnioskodawczynię zasłabnięcia oraz epizody napadowej arytmii badana wymaga diagnostyki w warunkach szpitalnych: wykonania kontrolnego badania Echo serca, 24 h EKG metodą Holtera, próby wysiłkowej oraz Holtera ciśnieniowego. W ocenie biegłych uzasadniona jest również hospitalizacja
z powodu różnic w wykonanych badaniach serca zawartych w aktach sprawy. Biegli wskazali, iż biegły z zakresu medycyny pracy miał odmienne zdanie co do stanu zdrowia wnioskodawczyni. Biegli nie podzielili opinii biegłych sądowych z dnia 25.05.2011 r.,
jak również lekarza orzecznika ZUS z dnia 28.02.2011 r. i komisji lekarskiej ZUS z dnia 24.03.2011 r. Tym samym również nie zgodzili się z zarzutami organu rentowego.

Organ rentowy, jak wskazał Sąd I instancji, po raz kolejny zgłosił zastrzeżenia
do opinii, podnosząc, że opinia biegłych sądowych nie jest zgodna z wnioskami końcowymi wskazanymi przez biegłego sądowego - lekarza medycyny pracy. Biegli nie wyjaśnili
w sposób przekonywujący i obiektywny, dlaczego nie zgadzają się z tymi wnioskami. Opinia ta nie zawiera pełnego uzasadnienia stanowiska prezentowanego przez biegłych,
w szczególności popartego dokumentacja medyczną. W ocenie organu biegły kardiolog wydając swoją opinię oparł się jedynie na subiektywnych uwagach zgłaszanych przez wnioskodawczynię. W żaden sposób biegła kardiolog nie odniosła się do tego,
że wnioskodawczyni pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy, posiada w tym zakresie aktualne badania okresowe oraz nie leczy się u kardiologa (leczy się w POZ), w ciągu ostatnich 15 lat była hospitalizowana jedynie 3 razy z powodu nadciśnienia tętniczego. Zarówno biegły internista, jak i kardiolog nie przedstawili żadnych merytorycznych zarzutów wobec ustaleń dokonanych przez lekarzy orzeczników oraz biegłego sądowego - specjalisty medycyny pracy. W związku z powyższymi zarzutami organ rentowy wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej oraz do zobowiązania biegłych do szczegółowego ustosunkowania się do podniesionych zarzutów.

W opinii z dnia 14.11.2011 r. biegli: internista, kardiolog i lekarz medycyny
po analizie akt sprawy, dokumentacji medycznej, badaniu przedmiotowym i podmiotowym orzekli, że rozpoznane u wnioskodawczyni schorzenia w postaci nadciśnienia tętniczego 11°, niedomykalności zastawki aortalnej 11° w przebiegu zmian zwyrodnieniowych płatków zastawki, cukrzycy typu 2 oraz choroby zwyrodnieniowej stawów i kręgosłupa nie czynią jej niezdolną do pracy zarobkowej dotychczas wykonywanej, od daty zakończenia poprzedniej niezdolności. W ocenie biegłych nadciśnienie tętnicze bez powikłań narządowych wymaga odpowiedniego leczenia, ogranicza zdolność do pracy z dużymi wysiłkami fizycznymi,
nie ogranicza możliwości pracy z umiarkowanymi. Rozpoznawana wada zastawki aortalnej niedomykalność 11° w przebiegu zmian miażdżycowych płatków (bez następstw hemodynamicznych, wielkość jam serca, grubość i kurczliwość mięśnia prawidłowe)
nie powoduje, zdaniem biegłych, istotnego ograniczenia sprawności. Pozostałe zaś schorzenia rozpoznawane u wnioskodawczyni w aktualnym stopniu zaawansowania nie ograniczają zdolności do pracy.

Przechodząc do oceny sporządzonych w sprawie opinii Sąd Okręgowy wskazał,
iż dowód z opinii biegłych jest specyficznym środkiem dowodowym, którego ocena przebiega według odmiennych, właściwych tylko dla tych opinii biegłych, kryteriów. Przeprowadzana ocena dokonywana jest z punktu widzenia fachowości osób, które ją sporządziły, dokładności przeprowadzonych badań oraz trafności uzasadnienia w powiązaniu z wynikami badań (por. wyrok SN z dnia 15 listopada 2002 r., V CKN 1354/00, LEX
nr 77046; postanowienie SN z dnia 07 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001/4/64).

W ocenie Sądu I instancji tylko opinia z dnia 14.11.2011 r. zasługuje na podzielenie wniosków w niej zawartych, gdyż jest pełna, rzetelna i kompletna. Została ona sporządzona przez biegłych lekarzy specjalistów w zakresie schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawczyni. Ponadto jest ona jednoznaczna i kategoryczna w swej treści, a także należycie uzasadniona
na okoliczność, dlaczego J. G. jest zdolna do pracy. Przedmiotowa opinia została wydana po sporządzeniu już dwóch opinii w sprawie, w związku z czym biegli lekarze sądowi dysponowali pełniejszym materiałem dowodowym. Sąd I instancji podkreślił,
że omawiana opinia została sporządzona na miesiąc przed wyrokowaniem, w związku z czym wiernie odzwierciedla aktualny stan zdrowia wnioskodawczyni. Zdaniem Sądu nie ma najmniejszych podstaw do podważenia stanowiska biegłych jako osób posiadających wiadomości specjalne, których pozbawiona jest nie tylko strona, ale także i organ orzekający. Sąd Okręgowy w pełni podzielił wnioski płynące z opinii i na niej opierał swoje ustalenia
w sprawie co do stanu zdrowia ubezpieczonej.

Sąd I instancji nie podzielił natomiast stanowiska biegłych lekarzy sądowych zawartego w opinii z dnia 25.05.2011 r., jak również w opinii z dnia 28.07.2011 r., gdyż biegli oceniając zdolność do pracy wnioskodawczyni nie uwzględnili kwalifikacji zawodowych i charakteru wykonywanej przez nią pracy. W ocenie Sądu powyższym opiniom brak cechy rzetelności i z tego powodu Sąd nie zgodził się z wnioskami w nich zawartymi.

Przechodząc do rozważań prawnych Sąd Okręgowy przytoczył treść przepisów art. 57 i art. 61 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).

Zgodnie z art. 57 renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) jest całkowicie lub częściowo niezdolny do pracy,

2) ma wymagany okres składkowy i nie składkowy,

3) niezdolność do pracy powstała w przewidzianym prawem okresie lub w czasie 18 miesięcy od czasu ustania tego okresu.

W myśl art. 61 ustawy prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty, ubezpieczony stał się ponownie niezdolny do pracy.

Według art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:

1. Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu
i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

2. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

3. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność
do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Sąd Okręgowy wyjaśnił, że pojęcie "niezdolności do wykonywania pracy zgodnej
z poziomem posiadanych kwalifikacji" należy rozumieć jako rzeczywistą utratę zdolności
do pracy lub znaczne jej ograniczenie, przy uwzględnieniu możliwości i sprawności niezbędnych do dalszego zaangażowania w procesie pracy. Innymi słowy, chodzi o zdolność, a więc potencjalną możliwość wykonywania zatrudnienia przy uwzględnieniu stopnia naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji oraz celowość przekwalifikowania zawodowego z uwagi na rodzaj
i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. W konsekwencji więc brak możliwości wykonywania pracy dotychczasowej nie jest wystarczający do stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy w sytuacji, gdy jest możliwe podjęcie innej pracy w swoim zawodzie, bez przekwalifikowania lub przy pozytywnym rokowaniu co do możliwości przekwalifikowania zawodowego. Inaczej mówiąc, niezdolność do wykonywania pracy dotychczasowej jest warunkiem koniecznym ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale nie jest warunkiem wystarczającym, jeżeli wiek, poziom wykształcenia i predyspozycje psychofizyczne usprawiedliwiają rokowanie, że mimo upośledzenia organizmu możliwe jest podjęcie innej pracy w tym samym zawodzie albo po przekwalifikowaniu zawodowym.

W ocenie Sądu I instancji wnioskodawczyni nie straciła zdolności do wykonywania pracy dotychczasowej, zatem nie spełnia przesłanki niezdolności do pracy do przyznania jej renty na dalszy okres czasu. Odwołanie wnioskodawczyni należało tym samym oddalić.

Apelację od wyroku wywiodła ubezpieczona, zarzucając:

- naruszenie zasady równości stron oraz zasady kontradyktoryjności w postępowaniu cywilnym poprzez ograniczenie przysługującego jej prawa dowodzenia, albowiem zaskarżony wyrok został wydany przed upływem wyznaczonego 7 - dniowego terminu
do ustosunkowania się do opinii z dnia 14.11.2011 r., doręczonej w dniu 12.12.2011 r.,

- uniemożliwienie skutecznego złożenia wniosku dowodowego zawartego w piśmie z dnia 14.01.2012 r., poprzez który dążyła do stworzenia podstaw do jednoznacznego wyjaśnienia sprzeczności między wydanymi orzeczeniami, a więc naruszenie regulacji przepisu art. 6 k.c.

Mając powyższe na uwadze apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku
i ustalenie niezdolności do pracy, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu apelacji skarżąca podniosła, że orzeczenie wydane przez biegłych
w dniu 14 listopada 2011 r. zostało jej doręczone w dniu 12 grudnia 2011 r.
wraz z wezwaniem na kolejny termin rozprawy wyznaczony na dzień 15 grudnia 2011 r.
oraz z pouczeniem iż ma prawo ustosunkować się do doręczonego jej orzeczenia w terminie
7 dni od doręczenia, czyli do dnia 19 grudnia 2011 r. W piśmie z dnia 14 grudnia 2011 r. ubezpieczona wyraziła swoje stanowisko jednoznacznie wskazując, iż nie zgadza się z treścią wydanej opinii. Biegli bowiem w żadnym zakresie nie odnieśli się do podstaw wskazanych we wcześniejszych orzeczeniach, które były negowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, szczególnie do wskazań w zakresie potrzeby hospitalizacji i potrzeby przeprowadzenia dodatkowych badań. We wcześniejszych opiniach wydanych na zlecenie sądu biegli w sposób jasny opisywali, z jakich powodów ustalają niezdolność do pracy
i dlaczego nie podzielają wniosków opinii lekarzy orzeczników. Natomiast w opinii ostatniego zespołu biegłych nie ma żadnych wyjaśnień, z jakich powodów dokonali odmiennej oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni. W tym samym piśmie z uwagi na znaczne rozbieżności w kolejnych opiniach i orzeczeniach dotyczących oceny stanu zdrowia, które wzajemnie się wykluczają ubezpieczona złożyła wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii zespołu lekarzy medycyny specjalistów z niezależnego ośrodka akademickiego, który
w sposób jednoznaczny i całkowicie niezależny oceni jej rzeczywisty stan zdrowia
i możliwość podjęcia pracy zarobkowej. Skarżąca zarzuciła, iż wniosek mimo zachowania terminu do jego wniesienia nie został uwzględniony, albowiem w dniu 15 grudnia 2011 r. został wydany wyrok oddalający odwołanie, co spowodowało naruszenie zasady kontradyktoryjności i równości stron poprzez ograniczenie prawa do obrony. Wnioski Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych zostały bowiem dwukrotnie przez Sąd I instancji uwzględnione. Uniemożliwienie złożenia wniosku o przeprowadzenie dowodu, który w sposób ostateczny rozstrzygnąłby kwestię stanu zdrowia i zdolności do pracy skarżącej, narusza w jej ocenie przepisy art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawczyni zasługuje na uwzględnienie w sposób skutkujący zmianą zaskarżonego wyroku i przyznaniem J. G. prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 marca 2011 r. do dnia 28 lutego 2013 r.

Odnosząc się na wstępie do podniesionych przez apelującą zarzutów formalnych, Sąd Apelacyjny wskazuje, iż nie są one trafne.

W postępowaniu przed Sądem I instancji nie doszło do naruszenia zasady równości stron oraz zasady kontradyktoryjności poprzez wydanie wyroku przed upływem terminu
do ustosunkowania się przez wnioskodawczynię do opinii biegłych. Należy podkreślić,
iż opinia została doręczona wnioskodawczyni w dniu 12 grudnia 2011 r., a zatem
na rozprawie w dniu 15 grudnia 2011 r., na której ubezpieczona była obecna, miała ona możliwość ustosunkowania się do wniosków biegłych. Wnioskodawczyni nie zajęła jednak stanowiska w przedmiotowej kwestii, nie wniosła też o odroczenie rozprawy. Nie znajduje również potwierdzenia zarzut, iż ubezpieczonej uniemożliwiono złożenie wniosku
o przeprowadzenie dowodu z opinii innego zespołu biegłych. Jak wynika z protokołu rozprawy z dnia 15 grudnia 2011 r. wniosek ten został rozpoznany przez Sąd I instancji. Fakt, iż decyzja była negatywna dla wnioskodawczyni nie oznacza, iż w jakikolwiek sposób zostały naruszone jej prawa jako strony procesu. W ocenie Sądu odwoławczego dysponowanie przez Sąd I instancji aż trzema opiniami biegłych było, po dokonaniu ich rzetelnej analizy
i porównania, wystarczające dla rozstrzygnięcia sprawy. Tym samym brak było podstaw
do dopuszczenia dowodu z opinii kolejnego zespołu biegłych.

Przechodząc do rozważań merytorycznych należy przypomnieć, iż przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była kwestia spełniania przez ubezpieczoną przesłanki niezdolności
do pracy niezbędnej do ustalenia prawa J. G. do renty z tytułu niezdolności
do pracy na podstawie art. 57 w zw. z art. 58 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego we wskazanym powyżej zakresie Sąd Okręgowy przekroczył granice swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji poczynił nieprawidłowe ustalenia prawne.

Jeśli chodzi o ustalenia co do stanu zdrowia wnioskodawczyni należy stwierdzić,
iż Sąd Okręgowy zasadnie poczynił je po przeprowadzeniu postępowania dowodowego
z udziałem biegłych sądowych o specjalnościach adekwatnych do ujawnionych
u wnioskodawczyni schorzeń. Ze względu na specjalistyczny charakter wiedzy wymaganej
przy ocenie rodzaju schorzeń i stopnia ich zaawansowania decydujących o zdolności danej osoby do pracy sąd zobligowany jest bowiem oprzeć się na opinii biegłych i nie może dokonywać ustaleń we wskazanym powyżej zakresie wbrew wnioskom wynikającym
z prawidłowo sporządzonych i uzasadnionych opinii biegłych sądowych (tak np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2007 r., III UK 130/06, OSNP 2008/7-8/113; z dnia 24 lutego 2010 r., II UK 191/09, z dnia 12 stycznia 2010 r., I UK 204/09).

Sąd Apelacyjny stoi jednak na stanowisku, iż Sąd I instancji nie dokonał właściwej oceny przedmiotowych opinii w sytuacji, gdy ich wnioski były rozbieżne. Należy przypomnieć, iż w pierwszej opinii z dnia 25 maja 2011 r. biegli lekarze: internista, neurolog
i kardiolog uznali wnioskodawczynię za całkowicie niezdolną do pracy od dnia 1 marca
2011 r. do dnia 28 lutego 2013 r. W kolejnej opinii z dnia 28 lipca 2011 r. biegli lekarze sądowi – internista, kardiolog i lekarz medycyny pracy uznali, że schorzenia wnioskodawczyni czynią ją częściowo niezdolną do pracy od dnia 1 marca 2011 r. do dnia
28 lutego 2013 r. Natomiast w opinii z dnia 14 listopada 2011 r. biegły lekarz kardiolog
i lekarz medycyny pracy stwierdzili, iż rozpoznane schorzenia nie czynią wnioskodawczyni niezdolną do dotychczasowo wykonywanej pracy zarobkowej. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 listopada 2010 r. (II UK 119/10, M.P.Pr. 2011/4/212 -213) w przypadku uzyskania przez sąd opinii lekarskich rozbieżnych w istotnych kwestiach oparcie wyroku
na jednej z opinii, bez wyjaśnienia sprzeczności z pozostałymi, jest nieprawidłowe.

Sąd Apelacyjny nie przychyla się do stanowiska Sądu I instancji, zgodnie z którym jedynie ostatnia z w/w opinii została rzetelnie sporządzona, a zatem tylko ona mogła posłużyć Sądowi w celu dokonania ustaleń faktycznych dotyczących zdolności bądź niezdolności wnioskodawczyni do pracy.

Należy zgodzić się z zarzutami skarżącej, iż Sąd Okręgowy nie uzasadnił przekonywająco, dlaczego uznał, iż opinie z dnia 25 maja 2011 r. oraz z dnia 28 lipca 2011 r. nie są miarodajne dla poczynienia stosownych ustaleń. Nie znajduje potwierdzenia
w materiale dowodowym stwierdzenie, iż biegli sporządzający opinię z dnia 28 lipca 2011 r. nie uwzględnili kwalifikacji zawodowych i charakteru pracy wykonywanej
przez ubezpieczoną. O ile istotnie brak jest odniesienia do powyższych kwestii w opinii z dnia 25 maja 2011 r., to w opinii z dnia 28 lipca 2011 r. biegły z zakresu medycyny pracy wskazał, iż J. G. może, w jego ocenie, kontynuować dotychczasowe zatrudnienie,
a w uzasadnieniu opinii – podpisanej przez wszystkich biegłych - wyjaśnione zostało,
iż pomimo takiego stanowiska rozstrzygające znaczenie w tym przypadku należało przypisać opinii biegłego kardiologa.

Jeśli chodzi o opinię z dnia 14 listopada 2011 r., Sąd II instancji wskazuje,
iż nie wyjaśnia ona w dostateczny sposób, z jakich przyczyn biegli uznali wnioskodawczynię za zdolną do dotychczas wykonywanej pracy od daty zakończenia poprzedniej niezdolności, która – co warto podkreślić – została zakwalifikowana przez lekarza orzecznika ZUS jako całkowita niezdolność do pracy, a nadto wnioskodawczyni pobierała rentę (najpierw od dnia 29 września 2001 r. z tytułu częściowej, a następnie – od dnia 1 września 2005 r. – z tytułu całkowitej niezdolności do pracy) przez okres ponad 10 lat. Wnioski przedmiotowej opinii,
w ocenie Sądu Apelacyjnego, nie przemawiają za uznaniem, iż w stanie zdrowia ubezpieczonej nastąpiła tak znaczna poprawa, aby wnioskodawczynię uznać za aktualnie zdolną do pracy.

Reasumując, w ocenie Sądu odwoławczego dla poczynienia ustaleń odnośnie stanu zdrowia ubezpieczonej miarodajna jest opinia biegłych z dnia 28 lipca 2011 r., którą stwierdzono jej częściową niezdolność do pracy od dnia 1 marca 2011 r. do dnia 28 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny podkreśla, iż ocena niezdolności wnioskodawczyni do pracy wymaga odwołania się nie tylko do czynników stricte chorobowych tj. stopnia naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia
czy rehabilitacji. Mając na względzie kryteria wskazane w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS ostateczna ocena, czy ubezpieczona jest całkowicie
czy częściowo niezdolna do pracy musi uwzględniać możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Należy przy tym wyjaśnić,
iż za częściowo niezdolną do pracy uznaje się osobę, która utraciła zdolność do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami w stopniu znacznym. Nie wystarczy przy tym wystąpienie niezdolności do pracy dotychczasowej, jeżeli ubezpieczona – w ramach swoich kwalifikacji – jest zdolna do podjęcia innej pracy (por. wyrok SN z dnia 18 maja 2010 r., I UK 22/10, LEX nr 607130 oraz wyrok SA w Szczecinie z dnia 9 czerwca 2009 r., III AUa 208/09, Biul SASz 2011/1/120).

J. G.ma 56 lat, posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe, ukończyła roczne przygotowanie do zawodu sprzedawcy organizowane przez PSS Społem. Pracowała krótko jako cukiernik i przez kilka lat jako sprzedawca. Od 1990 r. prowadzi działalność gospodarczą – sklep spożywczy. W sklepie pracuje córka wnioskodawczyni (współwłaścicielka sklepu) i dwie pracownice. Wnioskodawczyni zajmuje się zamawianiem
i przyjmowaniem towaru.

Mając na względzie powyższe Sąd Apelacyjny doszedł do przekonania,
iż ubezpieczona jest osobą częściowo niezdolną do pracy – jak wskazano w opinii biegłych
z dnia 28 lipca 2011 r. Poważne schorzenia kardiologiczne, na które cierpi, a w szczególności wada serca aortalna - niedomykalność zastawki aortalnej stopnia umiarkowanego (IA II°)
i nadciśnienie tętnicze III° wg PTNT, w znacznym stopniu utrudniają jej wykonywanie obowiązków właściciela sklepu, jednakże nie powodują utraty zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy, za czym przemawia chociażby fakt, iż ubezpieczona wykonuje pewien zakres obowiązków związanych z jej pracą.

Powyższe ustalenia Sądu Apelacyjnego skutkowały koniecznością zmiany wyroku Sądu Okręgowego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. i przyznaniem ubezpieczonej J. G. prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 marca 2011 r. do dnia 28 lutego 2013 r., jak w pkt 1 sentencji wyroku.

W pkt 2 sentencji wyroku Sąd Apelacyjny, działając na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 36 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t. Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.), zasądził od pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz ubezpieczonej kwotę 30,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postaci opłaty od apelacji.