Sygn. akt III AUa 788/12
Dnia 26 lutego 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Jolanta Hawryszko (spr.) |
Sędziowie: |
SSA Romana Mrotek SSO del. Beata Górska |
Protokolant: |
St. sekr. sąd. Katarzyna Kaźmierczak |
po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2013 r. w Szczecinie
sprawy S. S.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W..
o przyznanie emerytury
na skutek apelacji ubezpieczonego
od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 27 czerwca 2012 r. sygn. akt VI U 288/12
1. zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję i przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury od 6 stycznia 2012 roku,
2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. W.. na rzecz ubezpieczonego kwotę 30 zł (trzydzieści złotych) tytułem zwrotu opłaty od apelacji oddalając wniosek w pozostałym zakresie.
Sygn. akt III AUa 788/12
Decyzją z 22 lutego 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił S. S. prawa do emerytury, ponieważ ubezpieczony do 1 stycznia 1999 r. nie udokumentował 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.
W odwołaniu od decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury, ponieważ w okresach od 2 września 1974 r. do 25 października 1974 r., od 2 listopada 1976 r. do 30 czerwca 1978 r. i od 1 stycznia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. w Zakładach (...), jak również od 22 września 1978 r. do 31 grudnia 1979 r. oraz od 1 stycznia 1982 r. do 31 grudnia 1983 r. w Przedsiębiorstwie (...) w G. pracował w szczególnych warunkach.
Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.
Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim oddalił odwołanie.
Z ustaleń sądu okręgowego wynika, że S. S. urodził się (...). Na 1 stycznia 1999 r. udowodnił 27 lat, 10 miesięcy i 25 dni okresów składkowych i nieskładkowych; 27 stycznia 2012 r. wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury; nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego; nie pozostawał w stosunku pracy. Od 2 września 1974 r. do 25 października 1974 r. S. S. był zatrudniony w Zakładach (...) w G. na stanowisku naświetlacza klisz. Pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Następni od 26 października 1974 r. do 6 października 1976 r. odbywał czynną służbę wojskową. Od 2 listopada 1976 r. do 30 czerwca 1978 r. został ponownie zatrudniony w Zakładach (...) w G. również na stanowisku naświetlacza klisz stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. S. S. wykonywał pracę na oddziale szablonowym płaskim, był to pododdział drukarni. Do obowiązków naświetlacza klisz należało wyprodukowanie szablonu do przedstawionego wzoru. Podczas pracy miał bezpośredni kontakt ze środkami chemicznymi: cykloheksanolem, lakierami, związkami octanu, acetonu, klejami, talkiem i żywicami, a także z ich oparami. Następnie od 22 września 1978 r. do 31 grudnia 1979 r. oraz od 1 stycznia 1982 r. do 31 grudnia 1983 r. S. S. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w G. na stanowisku maszynisty pomp wodno-kanalizacyjnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Przy wykonywaniu tej pracy miał bezpośredni kontakt ze ściekami, osadem i wydzielającymi się oparami. Od 1 stycznia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. S. S. był zatrudniony w Zakładach (...) w G. na stanowisku magazyniera zespołu magazynów artykułów chemicznych i technicznych. Do jego obowiązków należało przyjmowanie i wydawanie środków chemicznych na oddziały produkcyjne, sporządzanie dokumentacji, a także kontrolowanie rozładunków dokonywanych przez robotników transportu.
Kierując się treścią art. 184 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm., dalej jako: ustawa) w związku z regulacjami § 2 ust. 1 i § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) sąd okręgowy rozważył, że ubezpieczony nie spełnił przesłanki stażu pracy w warunkach szczególnych. W ocenie sądu, zgromadzone dowody dawały podstawę do uznania, że S. S. pracował w warunkach szczególnych od 2 września 1974 r. do 25 października 1974 r. i od 2 listopada 1976 r. do 30 czerwca 1978 r., kiedy był zatrudniony w Zakładach (...) w G. na stanowisku naświetlacza klisz oraz od 22 września 1978 r. do 31 grudnia 1979 r. oraz od 1 stycznia 1982 r. do 31 grudnia 1983 r., kiedy był zatrudniony na stanowisku maszynisty pomp wodno-kanalizacyjnych w Przedsiębiorstwie (...) w G.. W wykazie A dział VII. W przemyśle lekkim, w pkt 4. rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. wskazano prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych. Do prac tego rodzaju należała praca naświetlacza klisz wykonywana przez wnioskodawcę w Zakładach (...). Odnośnie zatrudnienia na stanowisku maszynisty pomp wodno-kanalizacyjnych, sąd I instancji uznał, że przy wykonywaniu tej pracy S. S. miał bezpośredni kontakt ze ściekami, osadem i wydzielającymi się oparami zatem była to praca ujęta w wykazie A dział IX. W gospodarce komunalnej, w pkt 2. Gdzie wskazano prace przy oczyszczaniu ścieków i filtrów otwartych oraz w pkt 3. prace przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz prace na wysypiskach i wylewiskach nieczystości, a także prace przy pryzmach kompostowych z nieczystości miejskich. Sąd okręgowy nie uwzględnił S. S. jako okresu pracy w szczególnych warunkach pracy w Zakładach (...) w G. na stanowisku magazyniera zespołu magazynów artykułów chemicznych i technicznych. W tym czasie do obowiązków wnioskodawcy należało bowiem przyjmowanie i wydawanie środków chemicznych na oddziały produkcyjne, sporządzanie dokumentacji, a także kontrolowanie rozładunków dokonywanych przez robotników transportu. Wnioskodawca sam przyznał, że nie zajmował się rozlewaniem i dzieleniem tych środków, a więc nie był w kontakcie ze środkami chemicznymi tego rodzaju, że byłby zmuszony do pracy w ich oparach, czy też bezpośrednim narażeniu na ich działanie. Do głównych zadań magazyniera należało przyjmowanie i wydawanie środków chemicznych na oddziały produkcyjne. Zdarzały się sytuacje kiedy przelewano środki chemiczne, ale były to środki mniej szkodliwe dla zdrowia i nie uczestniczył przy tym ubezpieczony.
Reasumując sąd okręgowy zważył, że uznane okresy zatrudnienia były niewystarczające do przyznania wcześniejszej emerytury.
Apelację od wyroku złożył ubezpieczony zarzucając naruszenie § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. polegające na pominięciu przez sąd okręgowy wykazu stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w warunkach szczególnych w przemyśle chemicznym i lekkim, wymienione w załączniku wykazu A zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz.U. MG z dnia 3 sierpnia 1987r.) podjętego na podstawie przedmiotowego rozporządzenia oraz naruszenie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 2 ust. 1 i § 4 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. poprzez odmowę uznania, że ubezpieczony spełnił warunki prawa do emerytury w wieku wcześniejszym w związku z pracą w warunkach szczególnych. Ponadto apelujący zarzucił naruszenie przez sąd okręgowy art. 233 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. w związku z ustaleniem, że praca magazyniera wykonywana przez ubezpieczonego w Zakładzie (...) w G. nie była pracą w warunkach szkodliwych. Wskazując na powyższe ubezpieczony wniósł o zmianę wyroku sądu I instancji i decyzji organu rentowego i przyznanie mu prawa do emerytury oraz zasądzenie od ZUS w G. zwrotu kosztów procesu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi okręgowemu.
Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje.
Apelacja ubezpieczonego jest uzasadniona. Sąd apelacyjny ocenił, że ubezpieczony wykazał, że w okresie od 1 stycznia 1991 r. do 30 grudnia 1998 r. wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku magazyniera w Zakładach (...) w G., jak również do okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych ubezpieczonego zaliczył okres przerwy w zatrudnieniu w związku z odbywaniem czynnej służby wojskowej, tj. od 26 października 1974 r. do 6 października 1976 r. Odmienność w tej mierze, przy aprobacie pozostałych ustaleń i oceny prawnej sądu okręgowego, prowadzi do wniosku, że S. S. wykazał 15 lat stażu pracy w warunkach szczególnych na dzień 1 stycznia 1999 r., co skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającej go decyzji.
Zgodnie z treścią art. 184 w zw. z art. 32 powołanej ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wiek emerytalny oraz rodzaje prac lub stanowisk i warunki uprawniające do świadczenia emerytalnego z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, a zatem na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przy uwzględnieniu (posiłkowym) wydanych na jego podstawie przepisów resortowych. Przy dokonywaniu oceny charakteru pracy osoby ubiegającej się o świadczenie emerytalne należy dokonywać ścisłej interpretacji określeń stanowisk zawartych w rozporządzeniu. Pomocne w tym zakresie są zarządzenia resortowe dookreślające rodzaje prac na poszczególnych stanowiskach, przy których wykonywaniu uznaje się istnienie szczególnych warunków pozwalających na zrealizowanie uprawnień do emerytury w obniżonym wieku. Może z tego płynąć domniemanie faktyczne, że praca na stanowisku określonym w zarządzeniu resortowym w istocie wykonywana była w takich warunkach i odwrotnie, brak konkretnego stanowiska pracy w takim wykazie może - w kontekście całokształtu ustaleń faktycznych - stanowić negatywną przesłankę dowodową (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2010 r. w sprawie I UK 124/10 LEX nr 707404).
Zasadnicze znaczenie z punktu widzenia nabycia prawa do emerytury w obniżonym, w stosunku do powszechnie obowiązującego, wieku emerytalnym mają zatem wykazy prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zamieszczone w załącznikach do ww. rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. Wyłącznie takie czynności pracownicze, które są wykonywane w warunkach bezpośrednio narażających na szkodliwe dla zdrowia czynniki, kwalifikują pracę jako wykonywaną w szczególnych warunkach. Kluczowe są przy tym stopień uciążliwości owych czynników oraz wymagania wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne i otoczenia. Jedynie jeśli czynności te wykonywane są stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, to okres wykonywania tej pracy jest okresem pracy uzasadniającym prawo do świadczeń na zasadach przewidzianych w rozporządzeniu.
Faktem jest więc, że załącznik wykaz A do rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. przewiduje w dziale IV zatytułowanym chemia następujące rodzaje prac w szczególnych warunkach: prace magazynowe, załadunkowe, rozładunkowe, transport oraz konfekcjonowanie surowców, półproduktów i wyrobów gotowych - pylistych, toksycznych, żrących, parzących i wybuchowych (Dział IV poz. 40). Na te właśnie rodzaje prac ubezpieczony powołuje się odnośnie okresu zatrudnienia w Zakładach (...) w G. od 1 stycznia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. W ocenie sądu apelacyjnego, przy najbardziej ścisłej wykładni, nie może budzić wątpliwości, że w wymienionej pozycji chodzi wyłącznie o prace, w których pracownik ma bezpośredni kontakt z wymienionymi tam substancjami, wykonując pracę przy obsłudze magazynu z chemikaliami. Wskazany zapis nie wymaga, aby praca polegała na uczestniczeniu przy rozlewaniu lub przelewaniu środków chemicznych, a przeciwnie wymienia kilka rodzajów prac kwalifikowanych jako wykonywane w szczególnych warunkach, w tym odrębnie prace magazynowe oraz prace załadunkowe w chemii. Dosłowne rozumienie wskazanej pozycji umożliwia zatem zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych stanowiska magazyniera zatrudnionego w chemii. Sama bowiem stała obecność przy środkach chemicznych, nawet bez ustalenia osobistego ich przenoszenia,czy też przelewania, uzasadnia tezę o szkodliwości warunków takiej pracy dla zdrowia pracownika.
Właściwa ocena zgormadzonego w sprawie materiału dowodowego, zwłaszcza świadectwa pracy z 30 listopada 2001 r., angaży z akt osobowych pracownika, legitymacji ubezpieczeniowej oraz zeznań świadków i ubezpieczonego uzasadnia w przekonaniu tut. sądu ustalenie, że wymienione w wykazie do rozporządzenia stanowisko magazyniera w chemii w pełni odpowiada charakterowi pracy S. S. w okresie od 1 stycznia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. Faktycznie wynika to również z ustaleń sądu I instancji, który zakwestionował wykonywanie przez ubezpieczonego pracy w warunkach szczególnych wyłącznie z tej przyczyny, że nie uczestniczył przy rozlewaniu i dzieleniu środków chemicznych, co jak wynika z powyższego nie jest tożsame ze stanowiskiem pracownika magazynowego w chemii. Treść zeznań świadków T. P., L. S. i ubezpieczonego dowodzi, że S. S. w pracy na co dzień stykał się z substancjami pylistymi, toksycznymi, żrącymi, parzącymi i wybuchowymi. Świadek T. P. wyliczyła, że były to np. podchloryn, kwas octowy, kwas siarkowy, aceton, ałuny, fosforany, zieleń tłuszczowa, butapren i inne kleje i żywice, które służyły do wybielania farbowania oraz apreturowania tkanin. Ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zajmował się ich magazynowaniem, transportem i wydawaniem na działach produkcji i wykańczania wyrobów włókienniczych. Świadek wyjaśniła, że wspólnie z ubezpieczonym przyjmowali i wydawali środki chemiczne, żrące, łatwopalne ręcznie lub za pomocą środków transportu, w zależności od ich pojemności. Taki też zakres obowiązków ubezpieczonego potwierdzają zeznania L. S. i zeznania samego ubezpieczonego, który dodatkowo przyznał, że nie zajmował się rozlewaniem i dzieleniem substancji chemicznych, jednak stale pracował w ich bezpośrednim otoczeniu.
W aktach sprawy brak jest dowodów dla ustalenia, aby poza pracami magazyniera ubezpieczony wykonywał w spornym okresie także inne prace, czysto administracyjne lub kierownicze, a tym bardziej ślusarskie, poza magazynem z chemikaliami. Zeznania świadka T. P., L. S. i ubezpieczonego, sąd apelacyjny ocenił jako wiarygodne i przekonujące. Przede wszystkim świadkowie byli zatrudnieni w tym samym zakładzie pracy, a T. P. była bezpośrednim współpracownikiem ubezpieczonego i jednocześnie świadkowie są dla ubezpieczonego obcy. Podane przez nich wersje są zgodne wzajemnie i w połączeniu z dokumentacją pracowniczą tworzą logiczną całość. Nadmienić wypada, że także dokumentacja osobowa pracownika potwierdza zatrudnienie S. S. na stanowisku magazyniera w magazynie chemicznym. Przede wszystkim liczne angaże wystawione w okresie od 1991 r. do 1998 r. operują stanowiskiem magazyniera w zespole magazynu artykułów chemicznych i technicznych. Również zaświadczenie lekarskie z dnia 16 grudnia 1997 r. potwierdza zdolność ubezpieczonego do pracy na stanowisku magazyniera. Stanowisko to poświadcza również wniosek o ustalenie prawa do nagrody jubileuszowej z dnia 31 stycznia 1996 r., w którym wskazano, że ubezpieczony pracuje jako magazynier od 6 kwietnia 1984 r. do daty wystawienia dokumentu. Podobnie zapisy w legitymacji ubezpieczeniowej dowodzą, że ubezpieczony w objętym sporem okresie zatrudniony był na stanowisku magazyniera. Choć zatem, z treści świadectwa pracy z dnia 30 listopada 2001 r. wynika, że S. S. w Zakładzie (...) w S.A. w G. pracował na stanowisku starszy magazynier, zastępca kierownika, magazynier i ślusarz od 6 kwietnia 1984 r. do 30 listopada 2001 r., w tym w okresie od 1 stycznia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. wykonywał pracę w warunkach szczególnych zgodnie z wykazem A działem XIV poz. 24 i działem XIV poz. 25 pkt 1 zarządzenia Nr 7 MPChiL z dnia 7 lipca 1987 r. (Dz.U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43), to posiłkując się dowodami z zeznań świadków, jak i pozostałymi dokumentami pracowniczymi zdaniem sądu apelacyjnego uznać należało, że faktycznie w wyróżnionym w tym świadectwie okresie pracy w warunkach szczególnych ubezpieczony zajmował stanowisko magazyniera w magazynie chemicznym, o którym stanowi poz. 40 działu IV wykazu A do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r.
Oceny powyższej sąd apelacyjny dokonał przy uwzględnieniu, że wykonywanie pracy w warunkach szczególnych nie może zostać tylko uprawdopodobnione, ale musi zostać wykazane w sposób niezbity i nie budzący jakichkolwiek wątpliwości. Zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień lub wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga zawsze dowodów nie budzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 9 stycznia 1998 r., II UK 440/97). Dokument w postaci świadectwa pracy w szczególnych warunkach nie jest przy tym dokumentem abstrakcyjnym, w tym sensie, że treści z niego wynikające choćby były wątpliwe w świetle innych dowodów, należy bezwarunkowo przyjmować za prawdziwe. Świadectwo pracy w szczególnych warunkach, podobnie jak i inne dowody, podlega weryfikacji co do zgodności z prawdą w kontekście całokształtu materiału dowodowego, gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej (wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 21 kwietnia 2004 r., II UK 337/03, OSNP 2004/22/392; 23 listopada 2004 r., I UK 15/04, OSNP 2005/11/161; 22 czerwca 2005 r., I UK 351/04, OSNP 2006/5-6/90; 20 października 2005 r., I UK 41/05, OSNP 2006/19-20/306; 29 stycznia 2008 r., I UK 192/07, LEX nr 447272). Wiadomym jest przy tym, że dla celów ustalenia pracy w warunkach szczególnych znaczenie ma nie tyle nazewnictwo zajmowanych stanowisk, lecz faktyczna praca. Gdy więc z całokształtu ujawnionych w sprawie faktów wynika, że praca była świadczona w warunkach szkodliwych przez cały wskazywany w nim okres, to brak takiego stwierdzenia lub odmienne z tym stwierdzenie w świadectwie pracy, uznać trzeba za skutecznie podważone w tym zakresie.
Sąd apelacyjny zważył, że do okresu pracy w warunkach szczególnych trzeba również zaliczyć okres czynnej służby wojskowej od 26 października 1974 r. do 6 października 1976 r. Jak bowiem wynika z aprobowanych przez tut. sąd ustaleń i oceny sądu okręgowego, w okresie od 2 września 1974 r. do 25 października 1974 r. oraz od 2 listopada 1976 r. do 30 czerwca 1978 r. S. S. wykonywał w Zakładzie (...) w G. pracę w warunkach szczególnych na stanowisku naświetlacza klisz. Praca ta wykonywana była w bezpośrednim kontakcie ze środkami chemicznymi oraz w ich oparach. Okoliczność ta została spójnie potwierdzona wiarygodnymi zeznaniami świadków L. S. i K. K., które także znajdują odzwierciedlenie w zeznaniach ubezpieczonego. Na podstawie istniejącego materiału dowodowego sąd apelacyjny nie miał wątpliwości, że wskazane okresy podlegają zaliczeniu do stażu pracy w warunkach szczególnych, zgodnie z wykazem A działem VII w przemyśle lekkim pkt 4, tj. jako prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych. Jednocześnie jednak należy uwzględnić, że wspomniane okresy pracy zostały przerwane w związku z odbywaniem przez ubezpieczonego czynnej służby wojskowej. Ubezpieczony po odbyciu służby wojskowej powrócił na stanowisko pracy w warunkach szczególnych. Tymczasem okres służby wojskowej dla żołnierza zatrudnionego przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych (I kategorii zatrudnienia), który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach, jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych charakterze (Dz. U. Nr 8, poz.43 ze zm.), por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2012 r., I UK 399/11. Aprobując powyższy pogląd, w okolicznościach faktycznych tej sprawy, nie może być więc wątpliwości, że okres zasadniczej służby wojskowej odbytej przez S. S. w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach, tj. od 26 października 1974 r. do 6 października 1976 r. powinien być zaliczony do stażu jego pracy w warunkach szczególnych wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym.
Ponadto Sąd Apelacyjny podzielił ustalenia i rozważania sądu okręgowego co do okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) w G. na stanowisku maszynisty pomp wodno – kanalizacyjnych. W oparciu o zachowaną z tego okresu dokumentację pracowniczą oraz zeznania świadków J. R. i B. W., sąd I instancji trafnie ustalił, że do obowiązków ubezpieczonego w tym czasie należała naprawa pomp i instalacji technologicznej osadów w pompowniach oraz naprawianie urządzeń na komorach, tj. osadników wstępnych, zgarniaczy, komór napowietrzania, krat mechanicznych, kładzenie rurociągów i nakładanie taśmociągów, a także ich naprawa. Przy wykonywaniu tych czynności ubezpieczony miał bezpośredni kontakt ze ściekami, osadem i wydzielającymi się oparami. Nie było sporu co do tego, że prace na wskazanym stanowisku przy ustalonym zakresie obowiązków ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W wykazie A dział IX – W gospodarce komunalnej jako prace wykonywane w szczególnych warunkach w pkt 2 wskazano prace przy oczyszczaniu ścieków i filtrów otwartych oraz w pkt 3 prace przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz prace na wysypiskach i wylewiskach nieczystości, a także prace przy pryzmach kompostowych z nieczystości miejskich.
Ostatecznie sąd apelacyjny ustalił i rozważył, że S. S. wykazał łącznie ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych, w tym 3 lata i 3 miesiące uznane przez organ rentowy już na etapie postępowania administracyjnego oraz uwzględniony przez sąd I instancji z racji zatrudnienia w Zakładach (...) okres od 2 września 1974 r. do 30 czerwca w 1978 r. (w tym okres służby wojskowej) i w Przedsiębiorstwie (...) w G. od 22 września 1978 r. do 31 grudnia 1979 r. oraz od 1 stycznia 1982 r. do 31 grudnia 1983 r., do których według powyższej oceny sądu apelacyjnego doliczyć należy dodatkowo okres zatrudnienia na stanowisku magazyniera od 1 stycznia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. w Zakładach (...). Ponieważ niesporne było spełnienie przez S. S. pozostałych przesłanek, ubezpieczony nabył prawo do emerytury na podstawie art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Data początkowa prawa do emerytury ustalona została przy uwzględnieniu, że wszystkie przesłanki niezbędne do pozytywnego rozstrzygnięcia o wniosku ubezpieczony spełnił wraz z ukończeniem wieku 60 lat (art. 100 ust. 1 ustawy).
W zgodzie z powyższą argumentacją sąd apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzekł co do istoty sprawy, zmienił zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od 6 stycznia 2012 r. zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy z 17.12.1998 r. Rozstrzygnięcie o kosztach procesu sąd oparł na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c. przyjmując, że ubezpieczony wygrał sprawę. Zgodnie z wynikającą z przepisów zasadą odpowiedzialności za wynik procesu sąd zasądził od strony przegrywającej, tj. organu rentowego na rzecz ubezpieczonego poniesione przez niego koszty postępowania, na które składała się wyłącznie uiszczona opłata od apelacji w wysokości 30 zł. W pozostałym zatem zakresie wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.