Ts 99/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
609/6/B/2013
POSTANOWIENIE
z dnia 21 listopada 2013 r.
Sygn. akt Ts 99/13
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Rzepliński – przewodniczący
Mirosław Granat – sprawozdawca
Stanisław Rymar,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2013 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej J.K.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 16 marca 2013 r. (data nadania) J.K. (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność art. 69 pkt 1, 2a i 2c w związku z art. 70 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.; dalej: k.p.) z art. 2, art. 24 i art. 32 Konstytucji.
Skarżąca twierdzi, że zakwestionowane w skardze przepisy „sankcjonują prawnie nierówność wobec prawa pracowników zatrudnionych na podstawie powołania oraz dyskryminują ich w stosunku do pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę ze względu na sposób nawiązania stosunku pracy”. Jednocześnie naruszają art. 24 Konstytucji, który nakłada na organy państwa obowiązek ochrony pracy.
Postanowieniem z 11 września 2013 r. (doręczonym 20 września 2013 r.) Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, ustaliwszy, że nie spełnia ona warunków określonych w art. 79 ust. 1 Konstytucji, a doprecyzowanych w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Zdaniem Trybunału skarżąca nie wskazała konstytucyjnych praw, a w konsekwencji nie określiła sposobu ich naruszenia.
W zażaleniu z 26 września 2013 r. (data nadania) skarżąca zakwestionowała postanowienie Trybunału w całości. Wniosła o jego uchylenie i nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Zarzuciła, że w skardze konstytucyjnej wskazała naruszone prawa, tj. prawo do równego traktowania i zakaz dyskryminacji. Prawa te zostały ujęte w pierwszej części rozdziału II Konstytucji, dlatego powinny być – zdaniem skarżącej – chronione za pomocą skargi konstytucyjnej. Ich ograniczenie tylko do niektórych praw jest zawężeniem użytego w art. 79 ust. 1 Konstytucji pojęcia „konstytucyjne wolności i prawa”. Skarżąca krytycznie odniosła się również do stanowiska Trybunału Konstytucyjnego przedstawionego w postanowieniu z 24 października 2001 r. (SK 10/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 225). Jej zdaniem konieczna jest jego weryfikacja, ponieważ wskazane orzeczenie zostało wydane ponad 10 lat temu i przy pięciu zdaniach odrębnych.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. W myśl art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6–7 i w związku z art. 49 ustawy o TK). W szczególności bada, czy w zaskarżonym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.
Trybunał stwierdza, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, a zarzuty sformułowane w zażaleniu nie podważają podstaw odmowy nadania skardze dalszego biegu.
2. We wniesionym środku odwoławczym skarżąca odniosła się tylko do tych podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, które dotyczą, zgodności zakwestionowanych przepisów z art. 32 Konstytucji.
3. W zażaleniu skarżąca sformułowała zarzuty nie uwzględniwszy tego, że postanowienie w sprawie o sygn. SK 10/01 jest orzeczeniem pełnego składu Trybunału Konstytucyjnego. Wyraża ono pogląd prawny, którym związane są pozostałe składy orzekające, odstąpić zaś od przyjętego w nim poglądu – w myśl art. 25 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o TK – Trybunał może wyłącznie w pełnym składzie. Postanowienie w sprawie o sygn. SK 10/01 kształtuje orzecznictwo Trybunału w sprawach zainicjowanych wniesieniem skargi konstytucyjnej (zob. postanowienia TK z: 28 sierpnia 2002 r., Ts 57/02, OTK ZU nr 4/B/2002, poz. 285; 20 lipca 2004 r., Ts 62/04, OTK ZU nr 5/B/2004, poz. 301; 27 czerwca 2007 r., Ts 80/07, OTK ZU nr 5/B/2007, poz. 250).
Dodatkowo Trybunał podkreśla, że powyższy argument odnosi się także do drugiego ze wzorców wskazanych w skardze. Charakter zasad określonych w art. 2 Konstytucji oraz niemożność powoływania się na nie jako podstawę skargi konstytucyjnej zostały bowiem potwierdzone w postanowieniu pełnego składu Trybunału z 23 stycznia 2002 r. w sprawie o sygn. Ts 105/00 (OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 60).
4. Trybunał jest związany wydanym orzeczeniem. Podziela przyjęty w nim pogląd, zgodnie z którym art. 32 Konstytucji wyraża przede wszystkim zasadę ogólną prawa, a bez odniesienia jej do postanowień Konstytucji które wyrażają konkretne prawa podmiotowe, nie może być wzorcem kontroli w postępowaniu zainicjowanym w trybie art. 79 ust. 1 Konstytucji.
5. W skardze konstytucyjnej skarżąca zarzuciła niezgodność art. 69 pkt 1, 2a i 2c w związku z art. 70 § 1 k.p. z art. 32 Konstytucji, jednakże wzorca tego nie powiązała z postanowieniami Konstytucji wyrażającymi konkretne prawa podmiotowe. Trybunał zasadnie przyjął zatem, że takie określenie podstaw skargi konstytucyjnej jest niewystarczające w kontekście art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK. Ponadto – zdaniem Trybunału – zależność między prawidłowym określeniem podstaw tego środka prawnego a wskazaniem sposobu naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw jest tak ścisła, że błędne – tak jak w sprawie skarżącej – określenie wzorca konstytucyjnego oznacza niespełnienie warunku określonego w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK.
Ponieważ zażalenie nie podważa podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, więc Trybunał Konstytucyjny – na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK – orzekł jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 21 listopada 2013 r.
Sygn. akt Ts 99/13
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Rzepliński – przewodniczący
Mirosław Granat – sprawozdawca
Stanisław Rymar,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2013 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej J.K.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 16 marca 2013 r. (data nadania) J.K. (dalej: skarżąca) zakwestionowała zgodność art. 69 pkt 1, 2a i 2c w związku z art. 70 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.; dalej: k.p.) z art. 2, art. 24 i art. 32 Konstytucji.
Skarżąca twierdzi, że zakwestionowane w skardze przepisy „sankcjonują prawnie nierówność wobec prawa pracowników zatrudnionych na podstawie powołania oraz dyskryminują ich w stosunku do pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę ze względu na sposób nawiązania stosunku pracy”. Jednocześnie naruszają art. 24 Konstytucji, który nakłada na organy państwa obowiązek ochrony pracy.
Postanowieniem z 11 września 2013 r. (doręczonym 20 września 2013 r.) Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, ustaliwszy, że nie spełnia ona warunków określonych w art. 79 ust. 1 Konstytucji, a doprecyzowanych w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Zdaniem Trybunału skarżąca nie wskazała konstytucyjnych praw, a w konsekwencji nie określiła sposobu ich naruszenia.
W zażaleniu z 26 września 2013 r. (data nadania) skarżąca zakwestionowała postanowienie Trybunału w całości. Wniosła o jego uchylenie i nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Zarzuciła, że w skardze konstytucyjnej wskazała naruszone prawa, tj. prawo do równego traktowania i zakaz dyskryminacji. Prawa te zostały ujęte w pierwszej części rozdziału II Konstytucji, dlatego powinny być – zdaniem skarżącej – chronione za pomocą skargi konstytucyjnej. Ich ograniczenie tylko do niektórych praw jest zawężeniem użytego w art. 79 ust. 1 Konstytucji pojęcia „konstytucyjne wolności i prawa”. Skarżąca krytycznie odniosła się również do stanowiska Trybunału Konstytucyjnego przedstawionego w postanowieniu z 24 października 2001 r. (SK 10/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 225). Jej zdaniem konieczna jest jego weryfikacja, ponieważ wskazane orzeczenie zostało wydane ponad 10 lat temu i przy pięciu zdaniach odrębnych.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. W myśl art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6–7 i w związku z art. 49 ustawy o TK). W szczególności bada, czy w zaskarżonym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.
Trybunał stwierdza, że zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, a zarzuty sformułowane w zażaleniu nie podważają podstaw odmowy nadania skardze dalszego biegu.
2. We wniesionym środku odwoławczym skarżąca odniosła się tylko do tych podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, które dotyczą, zgodności zakwestionowanych przepisów z art. 32 Konstytucji.
3. W zażaleniu skarżąca sformułowała zarzuty nie uwzględniwszy tego, że postanowienie w sprawie o sygn. SK 10/01 jest orzeczeniem pełnego składu Trybunału Konstytucyjnego. Wyraża ono pogląd prawny, którym związane są pozostałe składy orzekające, odstąpić zaś od przyjętego w nim poglądu – w myśl art. 25 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o TK – Trybunał może wyłącznie w pełnym składzie. Postanowienie w sprawie o sygn. SK 10/01 kształtuje orzecznictwo Trybunału w sprawach zainicjowanych wniesieniem skargi konstytucyjnej (zob. postanowienia TK z: 28 sierpnia 2002 r., Ts 57/02, OTK ZU nr 4/B/2002, poz. 285; 20 lipca 2004 r., Ts 62/04, OTK ZU nr 5/B/2004, poz. 301; 27 czerwca 2007 r., Ts 80/07, OTK ZU nr 5/B/2007, poz. 250).
Dodatkowo Trybunał podkreśla, że powyższy argument odnosi się także do drugiego ze wzorców wskazanych w skardze. Charakter zasad określonych w art. 2 Konstytucji oraz niemożność powoływania się na nie jako podstawę skargi konstytucyjnej zostały bowiem potwierdzone w postanowieniu pełnego składu Trybunału z 23 stycznia 2002 r. w sprawie o sygn. Ts 105/00 (OTK ZU nr 1/B/2002, poz. 60).
4. Trybunał jest związany wydanym orzeczeniem. Podziela przyjęty w nim pogląd, zgodnie z którym art. 32 Konstytucji wyraża przede wszystkim zasadę ogólną prawa, a bez odniesienia jej do postanowień Konstytucji które wyrażają konkretne prawa podmiotowe, nie może być wzorcem kontroli w postępowaniu zainicjowanym w trybie art. 79 ust. 1 Konstytucji.
5. W skardze konstytucyjnej skarżąca zarzuciła niezgodność art. 69 pkt 1, 2a i 2c w związku z art. 70 § 1 k.p. z art. 32 Konstytucji, jednakże wzorca tego nie powiązała z postanowieniami Konstytucji wyrażającymi konkretne prawa podmiotowe. Trybunał zasadnie przyjął zatem, że takie określenie podstaw skargi konstytucyjnej jest niewystarczające w kontekście art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK. Ponadto – zdaniem Trybunału – zależność między prawidłowym określeniem podstaw tego środka prawnego a wskazaniem sposobu naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw jest tak ścisła, że błędne – tak jak w sprawie skarżącej – określenie wzorca konstytucyjnego oznacza niespełnienie warunku określonego w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK.
Ponieważ zażalenie nie podważa podstaw odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, więc Trybunał Konstytucyjny – na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK – orzekł jak w sentencji.