Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2013 r. w Gdańsku

sprawy J. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury pomostowej

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 4 lipca 2012 r., sygn. akt VIII U 218/12

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. na rzecz J. L. kwotę 120,00 (sto dwadzieścia 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Sygn. akt III AUa 1793/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 grudnia 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G., powołując się na przepisy: ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1656 ze zm.), odmówił ustalenia J. L. prawa do emerytury pomostowej wskazując, że ubezpieczony nie udokumentował 15 lat okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych, a jedynie 12 lat, 3 miesiące i 12 dni.

Do pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie zaliczył okresów zatrudnienia: za pośrednictwem (...) Agencji (...): od dnia 08 września 1987 r. do dnia 24 sierpnia 1988 r., od dnia 09 listopada 1988 r. do dnia 19 czerwca 1989 r., od dnia 10 lutego 1990 r. do dnia 24 listopada 1990 r. oraz za pośrednictwem (...) sp. z o. o.: od dnia 24 marca 1999 r. do dnia 04 grudnia 1999 r. i od dnia 27 lipca 2001 r. do dnia 02 marca 2002 r. stwierdzając, że brak jest możliwości zaliczenia, przypadających przed dniem 01 stycznia 2009 r., okresów pracy polskiego marynarza u armatora zagranicznego, do której został skierowany przez firmę, nie będącą jego bezpośrednim pracodawcą. Zdaniem tego organu, jeśli marynarz nie był związany stosunkiem pracy z firmą kierującą go do pracy za granicą firmy tej nie można uznać zarówno za płatnika składek, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych, jak i za podmiot uprawniony do wystawiania zaświadczeń na podstawie art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł J. L. domagając się jej zmiany i ustalenia mu prawa do emerytury pomostowej.

Odwołujący wskazał, że był kierowany do pracy za granicą przez uprawnioną do tego jednostkę, świadczył pracę marynarza w międzynarodowej żegludze morskiej jako członek załóg statków armatorów zagranicznych, wciągnięty na listę załóg tych statków (pracę w szczególnych warunkach wymienioną w poz. 4, działu VIII, wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r., a jednocześnie w załączniku 1 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych - pozycja 23) oraz udokumentował opłacanie składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne i fundusz pracy w wysokości przewidzianej dla pracowników zatrudnionych w Polsce od kwoty nie niższej od przeciętnego wynagrodzenia.

Tym samym okresy jego pracy u armatorów zagranicznych były okresami wykonywania zatrudnienia w szczególnych warunkach o takim samym charakterze prawnym i o takich samych konsekwencjach w zakresie uprawnień emerytalnych jak okresy wykonywania pracy marynarzy u armatorów polskich.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 04 lipca 2012 r. w sprawie VIII U 218/12 Sąd Okręgowy w Gdańsku VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. z dnia 29 grudnia 2011 r. i ustalił J. L. prawo do emerytury pomostowej począwszy od dnia 01 listopada 2011 r.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu I instancji:

Ubezpieczony, urodzony dnia (...), w dniu 09 listopada 2011 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę pomostową.

Na dzień złożenia decyzji ubezpieczony udowodnił wymagany 25-letni okres składkowy i nieskładkowy (tj. 25 lat, 6 miesięcy i 10 dni), a w tym 12 lat, 3 miesiące i 12 dni okresu pracy w warunkach szczególnych.

Ubezpieczony wraz z w/w wnioskiem przedłożył zaświadczenie z dnia 02 lutego 1999 roku, z którego wynikało, że był zatrudniony za pośrednictwem (...) Agencji (...) u armatorów zagranicznych w okresach:

- od dnia 08 września 1987 r. do dnia 24 sierpnia 1988 r. na statku (...);

- od dnia 09 listopada 1988 r. do dnia 19 czerwca 1989 r. na statku (...);

- od dnia 10 lutego 1990 r. do dnia 24 listopada 1990 r. na statku (...) na stanowisku II mechanika.

Ubezpieczony był zatrudniony za pośrednictwem (...) sp. z o. o. w G. u armatorów zagranicznych w okresach:

- od dnia 24 marca 1999 r. do dnia 04 grudnia 1999 r. na statku (...)

oraz od dnia 27 lipca 2001 r. do dnia 02 marca 2002 r. na statku (...) na stanowisku II mechanika.

Ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał pracę jako członek załóg w/w statków morskich w żegludze międzynarodowej na w/w stanowiskach.

W powyższych okresach z tytułu zatrudnienia za ubezpieczonego odprowadzano składki na ubezpieczenia społeczne i fundusz pracy.

Organ rentowy nie uwzględnił powyższych okresów jako pracy w warunkach szczególnych wskazując, że (...) Agencji (...) sp z o. o. w G. nie można uznać za płatnika będącego pracodawcą ubezpieczonego, jak i podmiotu uprawnionego do wystawiania zaświadczeń o wykonywaniu pracy w warunkach szczególnych (brak stosunku pracy). Z uwagi na powyższe, zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 29 grudnia 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił J. L. prawa do emerytury pomostowej.

Sąd Okręgowy wskazał, że stan faktyczny w niniejszej sprawie był niesporny. Dokonując ustaleń Sąd ten wziął pod uwagę w szczególności dowody z dokumentów wymienione w powyższych ustaleniach stanu faktycznego znajdujące się w aktach ubezpieczeniowych ZUS. Żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności, w związku z czym uznał, że nie było podstaw, aby odmówić im wiarygodności.

W ocenie Sądu I instancji odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie. Sąd ten zważył, że istota sporu w sprawie sprowadza się do ustalenia, czy J. L. spełnia warunki do przyznania emerytury pomostowej w trybie art. 4 w zw. z art. 46 ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1656 ze zm.), a w szczególności, czy udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W związku z powyższym, w niniejszej sprawie ustalenia wymagało, czy okresy pracy ubezpieczonego za pośrednictwem (...) Agencji (...): od dnia 08 września 1987 r. do dnia 24 sierpnia 1988 r., od dnia 09 listopada 1988 r. do dnia 19 czerwca 1989 r. i od dnia 10 lutego 1990 r. do dnia 24 listopada 1990 r. oraz za pośrednictwem (...) sp. z o. o. w G.: od dnia 24 marca 1999 r. do dnia 04 grudnia 1999 r. i od dnia 27 lipca 2001 r. do dnia 02 marca 2002 r. u armatora zagranicznego mogą zostać uznane za pracę w warunkach szczególnych.

Zgodnie z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat:

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 01 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Zgodnie z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Na potwierdzenie wykonywania pracy w warunkach szczególnych w spornych okresach ubezpieczony przedstawił zaświadczenie wydane przez (...) Agencję (...) oraz świadectwo wydane przez (...) sp. z o. o. w G.. Organ rentowy nie kwestionował faktu wykonywania przez ubezpieczonego pracy w warunkach szczególnych ale podnosił, że podmiot pośredniczący nie jest pracodawcą, wobec czego wydany przez niego dokument nie może być podstawą uznania pracy ubezpieczonego u armatorów zagranicznych jako wykonywanej w warunkach szczególnych.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 marca 2009 r. w sprawie I PK 194/08 wskazał, że wydanie przez pracodawcę świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie rodzi żadnych skutków materialnoprawnych. Zaświadczenie to jest jedynie dokumentem prywatnym zgodnie z art. 245 k.p.c., wydawanym dla celów dowodowych (przede wszystkim dla celów wykazania przed organem rentowym, że pracownik nabył uprawnienia związane z pracą w szczególnych warunkach), na okoliczności w tym dokumencie potwierdzone przez pracodawcą podlegają weryfikacji zarówno w postępowaniu sądowym, jak i w postępowaniu przed organem rentowym.

W niniejszej sprawie koniecznym była analiza kwestii możliwości uwzględnienia spornych okresów do stażu pracy w szczególnych warunkach, bowiem obowiązujące przed dniem 01 stycznia 1990 r. przepisy prawne regulujące kwestię podejmowania pracy przez obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych nie przewidywały możliwości korzystania przez pracowników polskich zatrudnionych za granicą z uprawnień w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin i w związku z tym nie było możliwości zaliczenia okresów pracy u pracodawców zagranicznych przypadających przed dniem 01 stycznia 1990 r.

Dopiero przepisy ustawy z dnia 29 grudnia 1989 r. o zatrudnieniu (Dz. U. Nr 75, poz. 446 ze zm.) a następnie ustawy z dnia 16 października 1991 r. o zatrudnieniu i bezrobociu (Dz. U. Nr 106, poz. 457 ze zm.) ustaliły, iż okres zatrudnienia obywateli polskich za granicą jest traktowany jak okres zatrudnienia w Polsce w zakresie uprawnień pracowniczych oraz w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin pod warunkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne oraz na Fundusz Pracy. Tryb dokonywania wpłat na Fundusz Pracy został uregulowany rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 01 marca 1990 r. w sprawie dokonywania wpłat na Fundusz Pracy z tytułu zatrudnienia za granicą oraz tryb uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne.

Zgodnie z treścią art. 6 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) do okresów składkowych zalicza się okresy ubezpieczenia. Stosownie do treści art. 6 ust. 2 lit. d ustawy emerytalnej za okresy składkowe uznaje się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. okresy zatrudnienia obywateli polskich za granicą - u pracodawców zagranicznych, jeżeli w okresie pracy za granicą były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce. Okresy te więc stanowią równorzędne okresy ubezpieczenia - okresy składkowe i brak jakichkolwiek podstaw do ich pomijania przy ustalaniu uprawnień do świadczenia emerytalnego czy rentowego.

W świetle powyższego Sąd Okręgowy uznał, że brak jakichkolwiek podstaw do różnicowania sytuacji prawnej ubezpieczonych ze względu na miejsce świadczenia przez nich pracy, w szczególności biorąc pod uwagę tożsamy wymóg uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia za granicą. Sąd ten podniósł, że powyższe także zostało jednoznacznie przesądzone w wielu orzeczeniach Sądu Najwyższego i w pełni podzielił wyrażone w nich stanowisko (por. wyrok S.N. z dnia 05 marca 2003 r. w sprawie II UK 196/02, publik. OSNP 2004/8/144 i uchwała S.N. z dnia 13 lutego 2002 r. w sprawie III ZP 30/01, publik. WOSNAPIUS 2002 nr 10, poz. 243).

Wywodził dalej, że w powyższych orzeczeniach wyraźnie wskazano, iż do wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach wlicza się okresy wykonywania za granicą u zagranicznych pracodawców prac wymienionych w stanowiących załącznik do rozporządzenia wykazach, jeżeli okresy te uznawane są za okresy składkowe w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 lub art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. d ustawy emerytalne.

Okresy wykonywania za granicą pracy w szczególnych warunkach nie są uwzględniane tylko wówczas, gdy wymienione przepisy nie dają podstawy do uznania tych okresów za okresy składkowe.

Zgodnie z art. 46 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 514 ze zm.) obywatele polscy mogli pracodawców zagranicznych w trybie i na zasadach obowiązujących w kraju zatrudnienia oraz określonych w umowach międzynarodowych. Zatrudnienie za granicą mogło następować w drodze bezpośrednich uzgodnień i umów zawieranych przez obywateli polskich z pracodawcami zagranicznymi lub za pośrednictwem upoważnionych jednostek kierujących (art. 47 ust. 1 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu) Kierowanie do zatrudnienia za granicą przez upoważnione jednostki kierujące odbywało się na podstawie umów zawieranych przez te jednostki z obywatelami polskimi. Umowy te powinny określać między innymi pracodawcę zagranicznego, okres zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a także rodzaj oraz warunki pracy, wynagradzania i przysługujące osobie kierowanej świadczenia socjalne (art. 47 ust. 2 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu).

W myśl art. 48 ust. 1 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej - udokumentowane okresy zatrudnienia obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych zaliczane są m.in. do okresów składkowych w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, o ubezpieczeniu społecznym i rodzinnym oraz o świadczeniach pieniężnych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, pod warunkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne-Fundusz Pracy. Zatrudnienie w tym rozumieniu, to zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, jak też i świadczenie pracy zarobkowej, podporządkowanej na innej podstawie.

W konsekwencji dobrowolne opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne pod rządami przepisów prawa polskiego, które zostało wykazane przez ubezpieczonego w postępowaniu przed organem rentowym powoduje uwzględnienie udokumentowanego zatrudnienia u armatora zagranicznego przy ustalaniu uprawnień do emerytury pomostowej w sytuacji, gdy zgodnie z zaświadczeniami (...) sp. z o. o. w G. z dnia 02 listopada 2011 r., wnioskodawca będąc zatrudniony za pośrednictwem tej Spółki u armatorów zagranicznych, świadczył pracę II mechanika na statkach żeglugi morskiej armatorów zagranicznych i był wciągnięty na listę załóg tych statków w okresach: od dnia 24 marca 1999 roku do dnia 04 grudnia 1999 r. i od dnia 27 lipca 2001 r. do dnia 02 marca 2002 r. Praca ta była przy tym wykonywana przez ubezpieczonego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Skoro ubezpieczony był kierowany do pracy za granicą przez uprawnioną do tego jednostkę, świadczył pracę marynarza w międzynarodowej żegludze morskiej jako członek załóg statków armatorów zagranicznych wciągnięty na listę załóg tych statków oraz udokumentował dobrowolne opłacanie przez siebie składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne i fundusz pracy w wysokości przewidzianej dla pracowników zatrudnionych w Polsce od kwoty nie niższej od przeciętnego wynagrodzenia, to nie powinno być sporne, że jego okresy pracy u armatorów zagranicznych były okresami wykonywania zatrudnienia w szczególnych warunkach o takim samym charakterze prawnym i o takich samych konsekwencjach w zakresie uprawnień emerytalnych, jak okresy wykonywania pracy marynarzy u armatorów polskich (por. wyrok S.N. z dnia 01 czerwca 2010 r. w sprawie II UK 5/10).

W ocenie Sądu I instancji nie ulega wątpliwości, ze ubezpieczony w spornych okresach zatrudnienia wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienioną w poz. 4 „Prace na statkach morskich w żegludze międzynarodowej - pracownicy wpisani na listę członków załogi tych statków”, działu VIII, wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego, a jednocześnie w poz. 23 „Prace na statkach żeglugi morskiej” załącznika nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Sąd ten miał również na względzie stanowisko Sądu Najwyższego zaprezentowane w uzasadnieniu wyroku z dnia 06 kwietnia 2007 r. w sprawie II UK 185/06, zgodnie z którym dla uznania okresu zatrudnienia, wykonywanego przed wejściem w życie ustawy emerytalnej, za okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 i art. 6 ust. 2 tej ustawy, nie jest wymagane wykazanie przez osobę ubiegającą się o emeryturę lub rentę opłacania przez pracodawcę składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne.

W związku z powyższym, Sąd Okręgowy uznał, że we wszystkich spornych okresach zatrudnienia u armatora zagranicznego ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

Mając powyższe na względzie, Sąd ten przyjął, iż wnioskodawca udowodnił okoliczność sporną w postaci przepracowania wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych, wobec czego na mocy art. 477 (14) § 2 k.p.c. w zw. z art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej w związku z przywołanymi wyżej przepisami, orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. zarzucając temu orzeczeniu:

1) naruszenie prawa materialnego, a w szczególności art. 4 w związku z art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1656 ze zm.), poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i ustalenie J. L. prawa do emerytury pomostowej począwszy od dnia 01 listopada 2011 r.;

2) naruszenie prawa procesowego, a w szczególności art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, a w konsekwencji poczynienie błędnych ustaleń faktycznych co do przysługujących uprawnień do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu apelacji organ rentowy dokonał streszczenia postępowań: administracyjnego i sądowego-pierwszoinstancyjnego w niniejszej sprawie, przytoczył treść przepisów: art. 2 pkt 2 i 3, jak również art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych oraz wskazał, że ubezpieczony nie był w spornych okresach pracownikiem w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych, natomiast (...) sp. z o. o. w G. nie może zostać uznana za płatnika składek – pracodawcę w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych.

Tym samym, w ocenie apelującego, nie ma możliwości zaliczenia do okresów pracy w warunkach szczególnych uprawniających do emerytury pomostowej okresów pracy polskiego marynarza u armatora zagranicznego, do którego został skierowany przez pośrednika nie będącego jego pracodawcą.

Zdaniem organu rentowego, wobec braku podstaw do zaliczenia spornych okresów pracy wnioskodawcy w charakterze marynarza do wymaganego co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ustawy o emeryturach pomostowych, nie zachodzą łącznie wszystkie przesłanki przyznania mu emerytury pomostowej.

W konkluzji apelacji organ ten wnosił o:

1) zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie odwołania, ewentualnie

2) uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ nie zawiera zarzutów skutkujących uchyleniem lub zmianą wyroku Sądu I instancji.

W apelacji organ ten podniósł zarzut naruszenia prawa procesowego, a w szczególności art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i przyjęcie, że przeprowadzone w sprawie dowody dają podstawy do przyjęcia, że wnioskodawca posiada na dzień wejścia w życie ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1656 ze zm., nazywanej dalej ustawą o emeryturach pomostowych) wymagany co najmniej 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach.

Podkreślenia wymagało, że skuteczne postawienie zarzutu sprzeczności istotnych ustaleń ze zgromadzonymi dowodami lub naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, lub nie uwzględnił wszystkich przeprowadzonych w sprawie dowodów, jedynie to bowiem może być przeciwstawione uprawnieniu do dokonywania swobodnej oceny dowodów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2004 r. w sprawie III CK 245/04, publik. LEX 174185).

W ocenie Sądu II instancji zaskarżony wyrok odpowiada prawu, chociaż nie wszystkie ustalenia faktyczne i oceny prawne Sądu Okręgowego są prawidłowe, co zostanie wykazane w dalszej części uzasadnienia.

Spór w przedmiotowej sprawie koncentrował się na kwestii spełniania przez J. L. warunków ustalenia mu prawa do emerytury pomostowej, a w szczególności przesłanki posiadania na dzień wejścia ustawy o emeryturach pomostowych w życie, tj. na dzień 01 stycznia 2009 r. co najmniej 15 - letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, wynikającej z art. 4 pkt 2 w zw. z art. 49 pkt 2 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Dla oceny tej przesłanki kluczowa jest odpowiedź na pytanie, czy praca wykonywana przez ubezpieczonego w okresach zatrudnienia u armatorów zagranicznych za pośrednictwem: (...) sp. z o. o. w G.: od dnia 08 września 1987 r. do dnia 24 sierpnia 1988 r., od dnia 09 listopada 1988 r. do dnia 19 czerwca 1989 r. i od dnia 10 lutego 1990 r. do dnia 24 listopada 1990 r., jak również (...) sp. z o. o. w G.: od dnia 24 marca 1999 r. do dnia 04 grudnia 1999 r. i od dnia 27 lipca 2001 r. do dnia 02 marca 2002 r. podlega zaliczeniu do okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

W świetle treści przepisu art. 49 pkt 3 ustawy o emeryturach pomostowych nie ulega wątpliwości, że przesłankę tą analizować należy przez pryzmat przepisów art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (por. wyroki S.N.: z dnia 13 marca 2012 r. w sprawie II UK 164/11, publik. LEX nr 1171289 i z dnia 04 września 2012 r. w sprawie I UK 164/12, publik. LEX nr 1284720).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy uwzględnił wnioskodawcy, przypadające przed dniem 01 stycznia 2009 r., okresy pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych w łącznym wymiarze 12 lat, 3 miesięcy i 12 dni.

Tym samym dla spełnienia wymogu posiadania co najmniej 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze wnioskodawca musi wykazać dalsze okresy wykonywania takiej pracy w wymiarze co najmniej 2 lat, 8 miesięcy i 18 dni.

W aktach organu rentowego znajdują się świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach: wydane przez (...) sp. z o. o. w G. z dnia 02 lutego 1999 r. (k. 17-18 akt ZUS) oraz z (...) sp. z o. o. w G. z dnia 02 listopada 2011 r. (k. 21 akt sprawy).

Z treści świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z (...) sp. z o. o. w G. z dnia 02 lutego 1999 r. (k. 17-18 akt ZUS), oznaczonego błędnie jako „zaświadczenie” wynika, że J. L. zatrudniony za pośrednictwem tej spółki w okresach: od dnia 08 września 1987 r. do dnia 24 sierpnia 1988 r. na statku w/v (...), od dnia 09 listopada 1988 r. do dnia 19 czerwca 1989 r. na statku m/v (...) i od dnia 10 lutego 1990 r. do dnia 24 listopada 1990 r. ma statku m/v (...) na stanowisku II mechanika stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał pracę jako członek załóg w/w statków, a zatem pracę, o której mowa w poz. 4, działu VIII, wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm., nazywanego dalej rozporządzeniem w sprawie wieku emerytalnego) oraz zgodnie z wykazem stanowiącym załącznik do zarządzenia nr 24 Ministra Kierownika Urzędu Gospodarki Morskiej z dnia 15 sierpnia 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu gospodarki morskiej, nazywanego dalej zarządzeniem resortowym.

Ponadto w dokumencie tym (...) sp. z o. o. w G. wskazała, że w wymienionych wyżej okresach jako jednostka kierująca do pracy za granicą uiszczała na rzecz ZUS składki na ubezpieczenie społeczne i wpłaty na fundusz pracy na zasadach i w wysokości określonej obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

W świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 02 listopada 2011 r. (...) sp . z o. o. w G. podała, że wnioskodawca zatrudniony za pośrednictwem tej spółki w okresach: od dnia 24 marca 1999 r. do dnia 04 grudnia 1999 r. na statku (...) i od dnia 27 lipca 2001 r. do dnia 02 marca 2002 r. na statku (...) na stanowisku 2/ (...) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace na statkach morskich w żegludze międzynarodowej jako pracownik wpisany na listę załogi tych statków, tj. pracę wymienioną w poz. 4, działu VIII, wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego oraz pkt 1, poz. 4, działu VIII, wykazu A, stanowiącego załącznik do zarządzenia resortowego.

Pokreślenia wymaga, że świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach oraz świadectwo pracy nie są dokumentami urzędowymi w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający te świadectwa nie jest organem państwowym, ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach oraz świadectwo pracy w postępowaniu sądowym traktować należy, jako dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., które stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (por. wyrok S.N. z dnia 16 czerwca 2009 r. w sprawie I UK 24/09, publik. LEX nr 518067).

Tym samym treść: świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach oraz świadectwa pracy podlega weryfikacji zarówno w toku postępowania administracyjnego przed organem rentowym, jak i w toku postępowania sądowego przed sądami ubezpieczeń społecznych.

Organ rentowy zakwestionował w/w świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach wskazując, że podmiotów, które wystawiły te świadectwa nie można uznać za płatników składek, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych, jak i za podmioty uprawnione do wystawiania zaświadczeń na podstawie art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych.

Sąd II instancji zauważa w tym miejscu, że przepis art. 2 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych definiuje jako płatnika składek pracodawcę (o którym mowa w art. 4 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), wyłącznie w kontekście wprowadzonego ustawą pomostową obowiązku uiszczania składki na Fundusz Emerytur Pomostowych (art. 29 i art. 35-40 ustawy o emeryturach pomostowych). W związku z tym obowiązkiem, od dnia 01 stycznia 2009 r. płatnik składek musi prowadzić wykaz stanowisk pracy na których wykonywana jest praca w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze oraz prowadzić ewidencję pracowników wykonujących takie prace, za których jest zobowiązany odprowadzać składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych (art. 41 ust. 4 i 5 ustawy o emeryturach pomostowych).

Skoro przepis art. 2 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych, definiuje pojęcie płatnika składek na Fundusz Emerytur Pomostowych na potrzeby ich poboru, a obowiązek składkowy powstał od dnia 01 stycznia 2009 r. to błędne jest stanowisko, iż przepis ten ma zastosowanie do kwalifikacji pracy w warunkach szczególnych przypadającej przed dniem 01 stycznia 2009 r.

Brak podstaw do stosowania przepisu art. 2 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych do stanów sprzed dnia 01 stycznia 2009 r. wynika także z porównania jego konstrukcji z normą zawartą w art. 2 pkt 3 ustawy o emeryturach pomostowych, w której prawodawca wyraźnie wskazał, iż za pracownika należy uważać nie tylko ubezpieczonego, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1, 2 lit. a i ust. 6 pkt 2 ustawy systemowej, podlegającego ubezpieczeniu emerytalnemu z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ale także ubezpieczonego, który przed dniem wejścia w życie ustawy z tytułu pracy w warunkach szczególnych podlegał ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu. Z powyższego wynika, iż gdyby ustawodawca, chciał objąć zakresem normy art. 2 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych inne, niż wymienione w nim podmioty bądź „rozszerzyć” zakres czasowy jego stosowania to wyraźnie dałby temu wyraz w przepisie.

Odnosząc się natomiast do art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych Sąd Apelacyjny podkreśla, że przepis ten wszedł w życie z dniem 01 stycznia 2009 r., a zatem nie znajduje zastosowania do zaświadczeń o okresach pracy w warunkach szczególnych przypadających przed tą datą. Tym samym, wbrew stanowisku apelującego, przepis art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych nie daje podstaw do podważania miarodajności świadectw wykonywania prac w szczególnych warunkach: z (...) sp. z o. o. w G. z dnia 02 lutego 1999 r. (k. 17-18 akt ZUS) oraz z (...) sp. z o. o. w G. z dnia 02 listopada 2011 r. (k. 21 akt sprawy).

W ocenie tego Sądu, wbrew stanowisku apelującego, nie zachodzą również przesłanki do kwestionowania pracowniczego charakteru zatrudnienia wnioskodawcy w spornych okresach.

Charakter prawny pracowniczego zatrudnienia marynarzy, które polega na wykonywaniu na statkach morskich odpłatnej pracy szczególnie podporządkowanej, mógłby być podważony tylko wtedy, gdyby z ustalonych okoliczności sprawy wynikało, że sporna praca była świadczona nieodpłatnie, np. w ramach uprawiania turystyki, albo przy braku pracowniczego podporządkowania, np. na własnym statku morskim lub jako podmiot świadczący usługi turystyczne lub inne (por. uzasadnienie wyroku S.N. z dnia 01 czerwca 2010 r. w sprawie II UK 5/10, publik. LEX nr 589882).

Tymczasem z poczynionych przez Sąd I instancji prawidłowych ustaleń wynika, że ubezpieczony w spornych okresach stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał osobiście pracę podporządkowaną członka załogi statku morskiego w żegludze międzynarodowej, a zatem świadczył tą pracę w ramach stosunku pracy.

Sąd II instancji w pełni podziela stanowisko, zgodnie z którym zaliczenie do okresu pracy w szczególnych warunkach okresów wykonywania za granicą u zagranicznych pracodawców prac wymienionych w wykazach stanowiących załączniki do ustawy o emeryturach pomostowych, zależy od uznania tych okresów za okresy składkowe (por. wyroki S.N.: z dnia 05 marca 2003 r. w sprawie II UK 196/02, publik. LEX nr 78191 i z dnia 01 czerwca 2010 r. w sprawie II UK 5/10, publik. LEX nr 589882).

Począwszy od listopada 1985 r., gdy jednoznacznie został uregulowany obowiązek i zasady pokrywania (refundowania) składek na ubezpieczenie społeczne w Polsce za pracowników skierowanych do pracy za granicą, okresy zatrudnienia u pracodawców zagranicznych mogą być uznane za składkowe okresy podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w Polsce na podstawie art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. d ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 roku Nr 153, poz. 1227 ze zm., nazywanej dalej ustawą emerytalną), jeżeli zostały opłacone składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce (por. uzasadnienie wyroku S.N. z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie II UK 329/09, publik. LEX nr 987730).

Poczynając od dnia 01 stycznia 1985 r. obowiązywała uchwała Nr 123 Rady Ministrów z dnia 03 września 1984 r. w sprawie zasad podejmowania pracy przez obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych (M.P. z 1984 r. Nr 23, poz. 157 ze zm., dalej uchwała w sprawie zasad podejmowania pracy).

Uchwała w sprawie zasad podejmowania pracy razem z zarządzeniem Ministra Finansów z 27 grudnia 1984 r. w sprawie zasad ustalania wysokości i trybu przekazywania przez osobę kierowaną do pracy za granicą wpłat w walucie obcej na rzecz jednostki kierującej oraz sposobu wykorzystania tych wpłat (M. P. Nr 30, poz. 208 ze zm., dalej zarządzenie), uzupełniając się wzajemnie, tworzyły spójną regulację, z której wypływał obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia obywateli polskich skierowanych do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych.

Stosownie do treści § 6 ust. 2 uchwały w sprawie zasad podejmowania pracy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 28 listopada 1985 r., jednostka kierująca obywatela polskiego do pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego obowiązana była przekazywać na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w celu refundacji kosztów świadczeń z ubezpieczenia społecznego miesięcznie kwotę w złotych, odpowiadającą 28 % średniej płacy z roku poprzedniego w gospodarce uspołecznionej, bez uwzględnienia płac w przemyśle wydobywczym.

W myśl art. 26 pkt 2, obowiązującej od dnia 31 grudnia 1989 r. do dnia 30 listopada 1991 r., ustawy z dnia 29 grudnia 1989 r. o zatrudnieniu (Dz. U. z 1989 r. Nr 75, poz. 446 ze zm., nazywanej dalej ustawą o zatrudnieniu) zatrudnienie obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych jest realizowane na podstawie umów zawartych przez upoważnione jednostki kierujące z obywatelami polskimi, kierowanymi przez te jednostki do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych.

Przepis art. 29 pkt 1 ustawy o zatrudnieniu stanowił, że jednostka kierująca, realizująca zatrudnienie na podstawie umów, o których mowa w art. 26 pkt 2, jest obowiązana przekazywać na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składkę na ubezpieczenie społeczne za każdą osobę skierowaną do pracy za granicą, wymierzoną od przeciętnego wynagrodzenia w wysokości przewidzianej dla pracowników zatrudnionych w Polsce.

Tym samym zasadne jest przyjęcie, że w okresach zatrudnienia ubezpieczonego za granicą u pracodawców zagranicznych: od dnia 08 września 1987 r. do dnia 24 sierpnia 1988 roku, od dnia 09 listopada 1988 r. do dnia 19 czerwca 1989 r. i od dnia 10 lutego 1990 r. do dnia 24 listopada 1990 r. (...) sp. z o. o. w G., jako jednostka kierująca opłacała składki na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w wysokości wskazanej, kolejno: w treści § 6 ust. 2 uchwały w sprawie zasad podejmowania pracy w brzmieniu obowiązującym od dnia 28 listopada 1985 r. i w treści art. 29 pkt 1 ustawy o zatrudnieniu.

W związku z powyższym prawidłowo Sąd I instancji uznał, że sporne okresy zatrudnienia ubezpieczonego za granicą u pracodawców zagranicznych za pośrednictwem (...) sp. z o. o. w G. stanowią okresy składkowe (o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. d ustawy emerytalnej), za które były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce.

W myśl art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 514 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 05 maja 2000 r. jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, udokumentowane okresy zatrudnienia obywateli polskich za granicą u pracodawców zagranicznych zaliczane są do okresów składkowych w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, o ubezpieczeniu społecznym i rodzinnym oraz o świadczeniach pieniężnych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, pod warunkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.

Zgodnie zaś z treścią art. 7 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1998 r. Nr 137, poz. 887 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r. prawo do dobrowolnego objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi przysługuje obywatelom polskim wykonującym pracę za granicą w podmiotach zagranicznych oraz obywatelom polskim wykonującym pracę w podmiotach zagranicznych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli podmioty te nie posiadają w Polsce swojej siedziby ani przedstawicielstwa.

Z treści dokumentu w postaci zaświadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. Wydziału (...) i Składek z dnia 27 maja 2002 r. (k. 25 akt ZUS) wynika, że J. L. podlegał dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym m.in. w okresach: od dnia 15 kwietnia 1999 r. do dnia 20 maja 2000 r., od dnia 07 sierpnia 2001 r. do dnia 31 sierpnia 2001 r. oraz od dnia 08 listopada 2001 r. do dnia 02 marca 2002 r.

Niezasadnie zatem Sąd Okręgowy przyjął, że za wszystkie sporne okresy zatrudnienia za granicą u pracodawców zagranicznych za pośrednictwem (...) sp. z o. o. w G. z tytułu tego zatrudnienia odprowadzano składki na ubezpieczenia społeczne.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej okresami składkowymi są okresy ubezpieczenia.

Ponieważ w okresach zatrudnienia ubezpieczonego za granicą u pracodawców zagranicznych za pośrednictwem (...) sp. z o. o. w G.: od dnia 15 kwietnia 1999 roku do dnia 04 grudnia 1999 r., od dnia 07 sierpnia 2001 r. do dnia 31 sierpnia 2001 r. oraz od dnia 08 listopada 2001 r. do dnia 02 marca 2002 r. wnioskodawca podlegał dobrowolnym ubezpieczeniom społecznym, a zatem okresy te uznać należy za składkowe w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej.

Sąd Apelacyjny dostrzegł w tym miejscu wewnętrzną niespójność w stanowisku organu rentowego, który z jednej strony kwestionował uznanie spornych okresów zatrudnienia J. L. za granicą za równorzędne z okresami zatrudnienia w Polsce pod względem możliwości korzystania z uprawnień przewidzianych w przepisach ustawy o emeryturach pomostowych, a z drugiej strony, jak wynika z treści karty przebiegu zatrudnienia (k. 51-51v. akt sprawy), zaliczył te okresy do składkowych. Wobec powyższego zaznaczyć wyraźnie należało, że przepisy ustawy o emeryturach pomostowych nie zawierają wymogu, aby praca w szczególnych warunkach była wykonywana przez ubezpieczonych w Polsce.

Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy konieczna jest odpowiedź na pytanie, czy praca wnioskodawcy w spornych okresach zatrudnienia za granicą u pracodawców zagranicznych stanowi pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Podkreślenia wymaga, że wykaz prac określonych w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych jest zamknięty i nie podlega uzupełnieniu, co oznacza, że cech pracy „o szczególnym charakterze” lub „w szczególnych warunkach” nie mogą posiadać inne prace, choćby sposób ich wykonywania i ich jakość mogła obniżyć się z wiekiem (por. wyrok S.N. z dnia 13 marca 2012 r. w sprawie II UK 164/11, publik. LEX nr 1171289).

W związku z powyższym, wbrew stanowisku Sądu Okręgowego, bezprzedmiotowe jest dokonywanie oceny, czy praca wnioskodawcy w spornych okresach zatrudnienia za granicą u pracodawców zagranicznych stanowiła pracę wymienioną w jednym z wykazów prac w szczególnych warunkach, stanowiących załączniki do rozporządzenia z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), czy sięganie do wykazów stanowisk pracy w szczególnych warunkach, stanowiących załączniki do zarządzeń resortowych.

Stosownie do definicji zawartej w art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, mogące z wiekiem z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, stawiające przed pracownikami - mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej - wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Wykaz tych prac określa załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Ponieważ ubezpieczony wykonywał w spornych okresach zatrudnienia za granicą u pracodawców zagranicznych pracę na statku morskim w żegludze międzynarodowej, wobec czego świadczył pracę w szczególnych warunkach, o której mowa w poz. 23 „Prace na statkach żeglugi morskiej” wykazu prac w szczególnych warunkach, stanowiącego załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych, a zatem pracę tą uznać należy za pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że do wymaganego przez art. 4 pkt 2 w zw. z art. 49 pkt 2 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych na dzień wejścia tej ustawy w życie, tj. na dzień 01 stycznia 2009 r. co najmniej 15 - letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych podlegają zaliczeniu te okresy wykonywania prac w szczególnych warunkach za granicą u pracodawców zagranicznych, które stanowią okresy składkowe w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 lub art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. d ustawy emerytalnej.

Po doliczeniu do wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze spornych okresów zatrudnienia wnioskodawcy za granicą u pracodawców zagranicznych za pośrednictwem: (...) sp. z o. o. w G.: od dnia 08 września 1987 r. do dnia 24 sierpnia 1988 r. (11 miesięcy i 17 dni), od dnia 09 listopada 1988 r. do dnia 19 czerwca 1989 r. (7 miesięcy i 11 dni) i od dnia 10 lutego 1990 r. do dnia 24 listopada 1990 r. (9 miesięcy i 13 dni), jak również (...) sp. z o. o. w G.: od dnia 15 kwietnia 1999 r. do dnia 04 grudnia 1999 r. (7 miesięcy i 20 dni), od dnia 07 sierpnia 2001 roku do dnia 31 sierpnia 2001 r. (25 dni) i od dnia 08 listopada 2001 r. do dnia 02 marca 2002 roku (3 miesiące i 25 dni), przy uwzględnieniu okresów zaliczonych przez organ rentowy (12 lat, 3 miesięcy i 12 dni), łączny okres pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, na dzień 01 stycznia 2009 r. wynosi 15 lat, 8 miesięcy i 3 dni.

Ponieważ dla ustalenia J. L. prawa do emerytury pomostowej nieodzowne jest spełnienie przez niego łącznie wszystkich przesłanek z art. 49 pkt 1-3 ustawy o emeryturach pomostowych, wobec spełnienia tych przesłanek, w tym przesłanki z art. 4 pkt 2 w zw. z art. 49 pkt 2 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych w postaci posiadania na dzień wejścia tej ustawy w życie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych wynoszącego co najmniej 15 lat, brak jest podstaw prawnych do odmowy przyznania tego świadczenia.

W związku z powyższym za niezasadny uznać należy podniesiony w apelacji zarzut naruszenia prawa materialnego, a w szczególności art. 4 w zw. z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Stosownie do treści art. 385 k.p.c. sąd drugiej instancji oddala apelację, jeżeli jest ona bezzasadna.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. orzekł, jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd ten orzekł na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 12 ust. 1 pkt 2 i § 11 ust. 2 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), jak w pkt 2 sentencji wyroku.