KIO 2592/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Rafał Komoń
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 2592/13
Wyrok
z dnia 19 listopada 2013 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Andrzej Niwicki
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie dnia 19 listopada 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 listopada 2013 r. przez wykonawcę
Sevitel Sp. z o.o. , ul.Leopolda 29, 40-189 Katowice w postępowaniu prowadzonym przez
Kopalnię Soli Bochnia Sp. z o.o., ul. Campi 15, 32-700 Bochnia,
przy udziale wykonawcy CONTROL PROCESS S.A., ul. Obrońców Modlina 16, 30-733
Kraków zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Sevitel Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Sevitel Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.), na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Tarnowie.
Przewodniczący:
…………………………………..
Sygn. akt: KIO 2592/13
Uzasadnienie
Zamawiający: Kopalnia Soli Bochnia Sp. z o.o. (dawniej: Przedsiębiorstwo
Państwowe Kopalnia Soli „Bochnia") z siedzibą w Bochni prowadzi postępowanie, którego
przedmiotem jest Wykonanie instalacji oświetlenia podstawowego i ewakuacyjnego w
wybranych wyrobiskach dołowych zakładu górniczego Kopalnia Soli „Bochnia” - etap IV,
oznaczenie sprawy 16/2013.
SEVITEL Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach (odwołujący) zarzucił zamawiającemu
niezgodność z przepisami ustawy czynności badania i oceny ofert, zaniechanie wezwania
Control Process S.A. do wyjaśnienia i uzupełnienia dokumentów złożonych na potwierdzenie
spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej,
zaniechanie wykluczenia Control Process S.A. z postępowania i odrzucenia oferty złożonej
przez tego wykonawcę oraz wybór tej oferty jako najkorzystniejszej.
Zarzucił naruszenie przez Zamawiającego przepisów
1. art. 26 ust. 4 i art. 7 ust. 1 w związku z art. 24 ust. 2 pkt 4, art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 26 ust.
2a ustawy PZP poprzez zaniechanie wezwania Control Process S.A. do złożenia wyjaśnień
odnośnie sumy gwarancyjnej, jaką objęty jest ten wykonawca w ramach ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej, udokumentowanego polisą załączoną do oferty, oraz zasad
funkcjonowania tego ubezpieczenia,
2. art. 26 ust. 3 i art. 7 ust. 1 w związku z art. 24 ust. 2 pkt 4, art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 26 ust.
2a ustawy PZP poprzez zaniechanie wezwania Control Process S.A. do przedłożenia
dokumentu jednoznacznie potwierdzającego, że Control Process S.A. jest ubezpieczony od
odpowiedzialności cywilnej w wysokości co najmniej 100 000 zł, mimo że dokumenty
załączone przez tego wykonawcę na potwierdzenie spełniania warunku udziału w
postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej nie potwierdzają, iż Control
Process S.A. posiada aktualną polisę, w ramach której jest ubezpieczony od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem
zamówienia w wysokości co najmniej 100 000 zł,
3. art. 24 ust. 2 pkt 4, art. 22 ust. 1 pkt 4, art. 26 ust. 2a, art. 89 ust. 1 pkt 5 i art. 7 ust. 1
ustawy PZP poprzez zaniechanie wykluczenia Control Process S.A. z postępowania i
odrzucenia jego oferty, mimo że wykonawca ten nie wykazał spełniania warunku udziału w
postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej, tj. że posiada aktualną
polisę, w ramach której jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia w wysokości co najmniej
100 000 zł, 4. art. 91 ust. 1 ustawy PZP poprzez wybór jako najkorzystniejszej oferty Control
Process S.A., mimo że wykonawca ten podlegał wykluczeniu z postępowania, a jego oferta
odrzuceniu.
Wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia dokonanego wyboru oferty i powtórzenia
czynności badania i oceny ofert.
Zgodnie z punktem 5.1.4) specyfikacji istotnych warunków zamówienia, o udzielenie
zamówienia mogli ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunek dotyczący sytuacji
ekonomicznej i finansowej, tj. przedstawienie polisy, a w przypadku jej braku innego
dokumentu potwierdzającego, że Wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności
cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia w
wysokości co najmniej 100 000 zł (sto tysięcy zł). W punkcie 6.1 .e) SIWZ, w celu wykazania
spełniania tego warunku Zamawiający wymagał złożenia w ofercie aktualnej polisy, a w
przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego, że Wykonawca jest ubezpieczony
od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem
zamówienia w wysokości co najmniej 100 000 zł (sto tysięcy zł). Control Process S.A.
przedstawił wraz z ofertą polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej nr 019-13-430-
05895204 wystawioną przez TUiR Allianz Polska S.A. z sumą gwarancyjną w kwocie
30.400.000 zł na jeden i na wszystkie wypadki w okresie ubezpieczenia z tytułu szkód
rzeczowych lub osobowych. Zgodnie z informacjami zawartymi na pierwszej stronie polisy
podmiotami ubezpieczonymi w ramach polisy są ubezpieczający Control Process S.A. oraz
11 innych spółek powiązanych z Control Process S.A. Pozostałe ubezpieczone spółki nie
złożyły wraz z Control Process S.A. wspólnej oferty w niniejszym postępowaniu. Przedłożona
przez Control Process S.A. polisa ma zatem charakter grupowy (zbiorowy). Polisa ta nie
określa jednak, jak funkcjonuje udokumentowane nią ubezpieczenie grupowe, w
szczególności, jakie są sumy ubezpieczenia dla poszczególnych ubezpieczonych
podmiotów. Do ubezpieczenia znajdują zastosowanie ogólne warunki ubezpieczenia OC
zatwierdzone uchwałą zarządu TUiR Allianz Polska S.A. nr 86/2010 oraz klauzule powołane
w zakresie ubezpieczenia. OWU są dostępne na stronie internetowej ubezpieczyciela http
://www. allianz.pl/obsluga-i-kontakt/dokumenty/ubezpieczenia, 942.html#content-l 1932.
OWU również nie określają, w jaki sposób funkcjonuje ubezpieczenie grupowe, w
szczególności, jakie są sumy ubezpieczenia dla poszczególnych ubezpieczonych
podmiotów. W braku odmiennych postanowień polisy i ogólnych warunków ubezpieczenia
przyjąć należy, że suma ubezpieczenia jest jedna, wspólna dla wszystkich ubezpieczonych
podmiotów. Wyczerpanie sumy ubezpieczenia przez jeden lub kilka z tych podmiotów
oznacza, iż Control Process S.A. może wcale nie być ubezpieczony na wymaganą przez
Zamawiającego sumę. Zgodnie z wyrokami KIO z 28 października 2011 r. sygn. akt: KIO
2222/11; KIO 2223/11 oraz z 10 maja 2013 r. sygn. akt: KIO 896/13 w przypadku posłużenia
się w zamówieniach publicznych polisą grupową, obejmującą kilka podmiotów, z których
tylko jeden składa ofertę, z dokumentu tego winno wynikać jednoznacznie i bezspornie, iż
dany wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej na wymaganą przez
Zamawiającego minimalną sumę gwarancyjną. „Równocześnie za niezgodne z istotą celu
polisy jako potwierdzenia zdolności ekonomicznej Wykonawcy byłoby przyjęcie, iż
prawidłowym jest ubezpieczenie, w którym kilka czy kilkanaście podmiotów objętych jest
jedną łączną sumą gwarancyjną spełniającą wymóg SIWZ, konkurując między sobą w
zakresie ochrony ubezpieczeniowej, podczas gdy Zamawiający wymagał, aby to Wykonawca
był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej na określoną przez Zamawiającego kwotę” (
KIO 2154/11). Zbiorowy charakter polisy przedstawionej przez Control Process S.A. nie
pozwala zatem jednoznacznie ustalić sposobu objęcia ochroną ubezpieczeniową Control
Process S.A. Tymczasem Zamawiający powinien mieć pewność, że wykonawca posiada
ubezpieczenie z sumą gwarancyjną na wymaganą przez niego kwotę. Biorąc pod uwagę
powyższe, Control Process S.A. nie wykazał, że posiada wymaganą polisę. Zamawiający nie
wezwał Control Process S.A. do wyjaśnienia treści polisy, w szczególności odnośnie
przypadającej na tego wykonawcę sumy ubezpieczenia, oraz do przedłożenia dokumentów
potwierdzających, że Control Process S.A. jest ubezpieczony na kwotę 100 000 zł. Narusza
to zasadę równego traktowania wykonawców, ponieważ Zamawiający jest zobowiązany
zapewnić, że wszystkie wymagania SIWZ są egzekwowane w sposób jednakowy od
wszystkich wykonawców. Zważywszy, że Control Process S.A. nie wykazał spełniania
jednego z warunków udziału w postępowaniu, powinien zostać wykluczony z postępowania,
a jego oferta odrzucona. W toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
Zamawiający powinien w pierwszej kolejności zbadać, czy wykonawca nie podlega
wykluczeniu, a jego oferta - odrzuceniu. Dopiero po dokonaniu tych dwóch selekcji
Zamawiający może ocenić oferty zgodnie z kryteriami oceny ofert określonymi w SIWZ w
celu wyboru oferty najkorzystniejszej. W niniejszym postępowaniu Zamawiający dokonał
natomiast oceny oferty, która powinna zostać odrzucona. Wybór jako najkorzystniejszej
oferty Control Process S.A., która w ogóle nie powinna być oceniana, został zatem dokonany
z naruszeniem art. 91 ust. 1 ustawy PZP.
W toku rozprawy odwołujący ponownie stwierdził, że z treści polisy nie wynika w sposób
jednoznaczny sposób objęcia ochroną ubezpieczeniową podmiotów w niej wskazanych oraz
zasady odpowiedzialności. Wskazał na art. 824 par. 1 kc, zgodnie z którym przy braku
odmiennej umowy, suma ubezpieczenia ustalona w umowie stanowi górną granicę
odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.
Złożył do akt OWU OC Alianz (wydruk ze strony internetowej). Wskazał w szczególności na
postanowienia § 7 ust. 6 oraz § 8 ust. 2 pkt 4 i podkreślił, że suma gwarancyjna omawianej
umowy ubezpieczenia jest jedna i łączna dla wszystkich podmiotów. Zauważył, że
Zamawiający nie wymagał dowodu opłacenia składki.
Zamawiający wniósł oddalenie odwołania. Stwierdził, iż nie miał wątpliwości, iż prawidłowo
dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej. W zakresie złożonej polisy ubezpieczeniowej
zauważył, że Przystępujący jest w niej wskazany jako ubezpieczający, a pozostałe podmioty
to współubezpieczeni. Wskazał na sumę gwarancyjną opiewającą na kwotę 30 400 000 zł
przy wymogu wykazania się ubezpieczeniem OC w tym postępowaniu na kwotę 100 000 zł.
Zauważył, że suma gwarancyjna jest przewidziana na jeden i na wszystkie wypadki w
okresie ubezpieczenia.
Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania. Wskazał na treść pisemnego stanowiska
członków zarządu spółki CONTROL PROCESS, która jest spółką matką w grupie
kapitałowej, do której należą m.in. podmioty objęte polisą ubezpieczenia złożoną w
postępowaniu. W stanowisku tym oświadczył i wyjaśnił, że kwota 30 400 000 zł polisy jest
maksymalną kwotą wypłaty odszkodowania dla każdej spółki wymienionej w polisie
niezależnie, co oznacza, iż każda ze spółek posiada w tej wysokości sumę gwarancyjną.
Stwierdził, że w okresie obowiązywania tej polisy nie powstały szkody skutkujące wnioskiem
o wypłatę odszkodowania i nie istnieją aktualnie takie zagrożenia.
Stwierdził, że żądanie wykluczenia z postępowania jest przedwczesne, a żądanie wyjaśnień
bezprzedmiotowe. Zakwestionował walor dowodowy złożonych przez Odwołującego OWU i
stwierdził, iż spełnia warunki udziału w postępowaniu. Powołał art. 809 kc i podkreślił, że
suma gwarancyjna wskazana w polisie dotyczy jednego, jak i wszystkich wypadków w
okresie ubezpieczenia.
Krajowa Izba Odwoławcza po rozpatrzeniu sprawy na rozprawie z udziałem stron i
uczestnika, uwzględniając dokumentację postępowania, w szczególności postanowienia
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, treść oferty przystępującego oraz załączonej
polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, oraz stanowiska przedstawione do
protokołu rozprawy zważyła, co następuje.
Przedmiotem rozpatrzenia jest ocena spełnienia przez wybranego wykonawcę
(przystępującego) warunku udziału w postępowaniu opisanego w pkt 5.1.4) specyfikacji
istotnych warunków zamówienia dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej, który
należało wykazać potwierdzeniem ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia w wysokości co najmniej
100 000 zł. W celu wykazania spełniania tego warunku Zamawiający wymagał złożenia w
ofercie aktualnej polisy, a w przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego, że
Wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia w wysokości wyżej wskazanej.
Control Process S.A. przedstawił wraz z ofertą polisę ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej nr 019-13-430-05895204 wystawioną przez TUiR Allianz Polska S.A. z sumą
gwarancyjną w kwocie 30.400.000 zł na jeden i na wszystkie wypadki w okresie
ubezpieczenia z tytułu szkód rzeczowych lub osobowych. Podmiotami ubezpieczonymi w
ramach polisy są Control Process S.A. jako ubezpieczający oraz 11 innych spółek
powiązanych z Control Process S.A. jako współubezpieczeni. Przedłożona polisa, jak
słusznie zauważył odwołujący ma zatem charakter grupowy (zbiorowy).
Krajowa Izba Odwoławcza przyjęła w poczet materiału dowodowego oświadczenie pisemne
złożone przez przystępującego z dnia 18 listopada 2013 r. oraz treść ogólnych warunków
ubezpieczenia OC ubezpieczyciela złożone przez odwołującego i uznała te dokumenty za
wiarygodne.
W ocenie składu orzekającego opisany dokument polisy ubezpieczenia OC potwierdza
fakt objęcia ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej wykonawcy, który złożył ofertę, na
kwotę gwarancyjną wielokrotnie przekraczającą wymóg siwz. Istotne jest, że wymóg
wykazania określonej sytuacji ekonomicznej i finansowej (art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy pzp)
należy potwierdzić zgodnie z art. 26 ust. 2a ustawy pzp nie później niż na dzień składania
ofert.
Izba uznaje, że przystępujący wykonawca niespornie potwierdził spełnienie przedmiotowego
warunek w terminie wynikającym z ustawy. Należy przy tym zauważyć, że ewentualne
hipotetyczne zdarzenia przyszłe w postaci wypadków skutkujących ewentualną
odpowiedzialnością cywilną ubezpieczającego, który jest wykonawcą w niniejszym
postępowaniu lub współubezpieczonych nieuczestniczących w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego, nie mają znaczenia dla oceny spełniania powołanego wyżej warunku
udziału w postępowaniu. Tym samem powoływane przez odwołującego postanowienia
ogólnych warunków ubezpieczenia traktujące o ewentualnym wyczerpaniu sumy
gwarancyjnej w wyniku wypłaty świadczeń, górnej granicy odpowiedzialności
ubezpieczyciela i wpływie wypłaconych odszkodowań na wysokość sumy gwarancyjnej są z
punktu widzenia oceny spełniania omawianego warunku i z uwagi na ich niewystąpienie w
sprawie, nieistotne w okolicznościach rozpoznawanych.
W rozpatrywanej sprawie istotne jest ustalenie, iż wykonawca wykazał, że jest objęty umową
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej tak co do przedmiotu ubezpieczenia, jak i kwoty
gwarancyjnej, w dacie składania oferty.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że zamawiający w toku prowadzonego
postępowania nie naruszył przepisów ustawy wskazanych przez odwołującego.
W konsekwencji, orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania z uwzględnieniem przepisów
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
……………………………………
Wyrok
z dnia 19 listopada 2013 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Andrzej Niwicki
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie dnia 19 listopada 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 listopada 2013 r. przez wykonawcę
Sevitel Sp. z o.o. , ul.Leopolda 29, 40-189 Katowice w postępowaniu prowadzonym przez
Kopalnię Soli Bochnia Sp. z o.o., ul. Campi 15, 32-700 Bochnia,
przy udziale wykonawcy CONTROL PROCESS S.A., ul. Obrońców Modlina 16, 30-733
Kraków zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Sevitel Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Sevitel Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.), na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Tarnowie.
Przewodniczący:
…………………………………..
Sygn. akt: KIO 2592/13
Uzasadnienie
Zamawiający: Kopalnia Soli Bochnia Sp. z o.o. (dawniej: Przedsiębiorstwo
Państwowe Kopalnia Soli „Bochnia") z siedzibą w Bochni prowadzi postępowanie, którego
przedmiotem jest Wykonanie instalacji oświetlenia podstawowego i ewakuacyjnego w
wybranych wyrobiskach dołowych zakładu górniczego Kopalnia Soli „Bochnia” - etap IV,
oznaczenie sprawy 16/2013.
SEVITEL Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach (odwołujący) zarzucił zamawiającemu
niezgodność z przepisami ustawy czynności badania i oceny ofert, zaniechanie wezwania
Control Process S.A. do wyjaśnienia i uzupełnienia dokumentów złożonych na potwierdzenie
spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej,
zaniechanie wykluczenia Control Process S.A. z postępowania i odrzucenia oferty złożonej
przez tego wykonawcę oraz wybór tej oferty jako najkorzystniejszej.
Zarzucił naruszenie przez Zamawiającego przepisów
1. art. 26 ust. 4 i art. 7 ust. 1 w związku z art. 24 ust. 2 pkt 4, art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 26 ust.
2a ustawy PZP poprzez zaniechanie wezwania Control Process S.A. do złożenia wyjaśnień
odnośnie sumy gwarancyjnej, jaką objęty jest ten wykonawca w ramach ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej, udokumentowanego polisą załączoną do oferty, oraz zasad
funkcjonowania tego ubezpieczenia,
2. art. 26 ust. 3 i art. 7 ust. 1 w związku z art. 24 ust. 2 pkt 4, art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 26 ust.
2a ustawy PZP poprzez zaniechanie wezwania Control Process S.A. do przedłożenia
dokumentu jednoznacznie potwierdzającego, że Control Process S.A. jest ubezpieczony od
odpowiedzialności cywilnej w wysokości co najmniej 100 000 zł, mimo że dokumenty
załączone przez tego wykonawcę na potwierdzenie spełniania warunku udziału w
postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej nie potwierdzają, iż Control
Process S.A. posiada aktualną polisę, w ramach której jest ubezpieczony od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem
zamówienia w wysokości co najmniej 100 000 zł,
3. art. 24 ust. 2 pkt 4, art. 22 ust. 1 pkt 4, art. 26 ust. 2a, art. 89 ust. 1 pkt 5 i art. 7 ust. 1
ustawy PZP poprzez zaniechanie wykluczenia Control Process S.A. z postępowania i
odrzucenia jego oferty, mimo że wykonawca ten nie wykazał spełniania warunku udziału w
postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej, tj. że posiada aktualną
polisę, w ramach której jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia w wysokości co najmniej
100 000 zł, 4. art. 91 ust. 1 ustawy PZP poprzez wybór jako najkorzystniejszej oferty Control
Process S.A., mimo że wykonawca ten podlegał wykluczeniu z postępowania, a jego oferta
odrzuceniu.
Wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia dokonanego wyboru oferty i powtórzenia
czynności badania i oceny ofert.
Zgodnie z punktem 5.1.4) specyfikacji istotnych warunków zamówienia, o udzielenie
zamówienia mogli ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunek dotyczący sytuacji
ekonomicznej i finansowej, tj. przedstawienie polisy, a w przypadku jej braku innego
dokumentu potwierdzającego, że Wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności
cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia w
wysokości co najmniej 100 000 zł (sto tysięcy zł). W punkcie 6.1 .e) SIWZ, w celu wykazania
spełniania tego warunku Zamawiający wymagał złożenia w ofercie aktualnej polisy, a w
przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego, że Wykonawca jest ubezpieczony
od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem
zamówienia w wysokości co najmniej 100 000 zł (sto tysięcy zł). Control Process S.A.
przedstawił wraz z ofertą polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej nr 019-13-430-
05895204 wystawioną przez TUiR Allianz Polska S.A. z sumą gwarancyjną w kwocie
30.400.000 zł na jeden i na wszystkie wypadki w okresie ubezpieczenia z tytułu szkód
rzeczowych lub osobowych. Zgodnie z informacjami zawartymi na pierwszej stronie polisy
podmiotami ubezpieczonymi w ramach polisy są ubezpieczający Control Process S.A. oraz
11 innych spółek powiązanych z Control Process S.A. Pozostałe ubezpieczone spółki nie
złożyły wraz z Control Process S.A. wspólnej oferty w niniejszym postępowaniu. Przedłożona
przez Control Process S.A. polisa ma zatem charakter grupowy (zbiorowy). Polisa ta nie
określa jednak, jak funkcjonuje udokumentowane nią ubezpieczenie grupowe, w
szczególności, jakie są sumy ubezpieczenia dla poszczególnych ubezpieczonych
podmiotów. Do ubezpieczenia znajdują zastosowanie ogólne warunki ubezpieczenia OC
zatwierdzone uchwałą zarządu TUiR Allianz Polska S.A. nr 86/2010 oraz klauzule powołane
w zakresie ubezpieczenia. OWU są dostępne na stronie internetowej ubezpieczyciela http
://www. allianz.pl/obsluga-i-kontakt/dokumenty/ubezpieczenia, 942.html#content-l 1932.
OWU również nie określają, w jaki sposób funkcjonuje ubezpieczenie grupowe, w
szczególności, jakie są sumy ubezpieczenia dla poszczególnych ubezpieczonych
podmiotów. W braku odmiennych postanowień polisy i ogólnych warunków ubezpieczenia
przyjąć należy, że suma ubezpieczenia jest jedna, wspólna dla wszystkich ubezpieczonych
podmiotów. Wyczerpanie sumy ubezpieczenia przez jeden lub kilka z tych podmiotów
oznacza, iż Control Process S.A. może wcale nie być ubezpieczony na wymaganą przez
Zamawiającego sumę. Zgodnie z wyrokami KIO z 28 października 2011 r. sygn. akt: KIO
2222/11; KIO 2223/11 oraz z 10 maja 2013 r. sygn. akt: KIO 896/13 w przypadku posłużenia
się w zamówieniach publicznych polisą grupową, obejmującą kilka podmiotów, z których
tylko jeden składa ofertę, z dokumentu tego winno wynikać jednoznacznie i bezspornie, iż
dany wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej na wymaganą przez
Zamawiającego minimalną sumę gwarancyjną. „Równocześnie za niezgodne z istotą celu
polisy jako potwierdzenia zdolności ekonomicznej Wykonawcy byłoby przyjęcie, iż
prawidłowym jest ubezpieczenie, w którym kilka czy kilkanaście podmiotów objętych jest
jedną łączną sumą gwarancyjną spełniającą wymóg SIWZ, konkurując między sobą w
zakresie ochrony ubezpieczeniowej, podczas gdy Zamawiający wymagał, aby to Wykonawca
był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej na określoną przez Zamawiającego kwotę” (
KIO 2154/11). Zbiorowy charakter polisy przedstawionej przez Control Process S.A. nie
pozwala zatem jednoznacznie ustalić sposobu objęcia ochroną ubezpieczeniową Control
Process S.A. Tymczasem Zamawiający powinien mieć pewność, że wykonawca posiada
ubezpieczenie z sumą gwarancyjną na wymaganą przez niego kwotę. Biorąc pod uwagę
powyższe, Control Process S.A. nie wykazał, że posiada wymaganą polisę. Zamawiający nie
wezwał Control Process S.A. do wyjaśnienia treści polisy, w szczególności odnośnie
przypadającej na tego wykonawcę sumy ubezpieczenia, oraz do przedłożenia dokumentów
potwierdzających, że Control Process S.A. jest ubezpieczony na kwotę 100 000 zł. Narusza
to zasadę równego traktowania wykonawców, ponieważ Zamawiający jest zobowiązany
zapewnić, że wszystkie wymagania SIWZ są egzekwowane w sposób jednakowy od
wszystkich wykonawców. Zważywszy, że Control Process S.A. nie wykazał spełniania
jednego z warunków udziału w postępowaniu, powinien zostać wykluczony z postępowania,
a jego oferta odrzucona. W toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
Zamawiający powinien w pierwszej kolejności zbadać, czy wykonawca nie podlega
wykluczeniu, a jego oferta - odrzuceniu. Dopiero po dokonaniu tych dwóch selekcji
Zamawiający może ocenić oferty zgodnie z kryteriami oceny ofert określonymi w SIWZ w
celu wyboru oferty najkorzystniejszej. W niniejszym postępowaniu Zamawiający dokonał
natomiast oceny oferty, która powinna zostać odrzucona. Wybór jako najkorzystniejszej
oferty Control Process S.A., która w ogóle nie powinna być oceniana, został zatem dokonany
z naruszeniem art. 91 ust. 1 ustawy PZP.
W toku rozprawy odwołujący ponownie stwierdził, że z treści polisy nie wynika w sposób
jednoznaczny sposób objęcia ochroną ubezpieczeniową podmiotów w niej wskazanych oraz
zasady odpowiedzialności. Wskazał na art. 824 par. 1 kc, zgodnie z którym przy braku
odmiennej umowy, suma ubezpieczenia ustalona w umowie stanowi górną granicę
odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.
Złożył do akt OWU OC Alianz (wydruk ze strony internetowej). Wskazał w szczególności na
postanowienia § 7 ust. 6 oraz § 8 ust. 2 pkt 4 i podkreślił, że suma gwarancyjna omawianej
umowy ubezpieczenia jest jedna i łączna dla wszystkich podmiotów. Zauważył, że
Zamawiający nie wymagał dowodu opłacenia składki.
Zamawiający wniósł oddalenie odwołania. Stwierdził, iż nie miał wątpliwości, iż prawidłowo
dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej. W zakresie złożonej polisy ubezpieczeniowej
zauważył, że Przystępujący jest w niej wskazany jako ubezpieczający, a pozostałe podmioty
to współubezpieczeni. Wskazał na sumę gwarancyjną opiewającą na kwotę 30 400 000 zł
przy wymogu wykazania się ubezpieczeniem OC w tym postępowaniu na kwotę 100 000 zł.
Zauważył, że suma gwarancyjna jest przewidziana na jeden i na wszystkie wypadki w
okresie ubezpieczenia.
Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania. Wskazał na treść pisemnego stanowiska
członków zarządu spółki CONTROL PROCESS, która jest spółką matką w grupie
kapitałowej, do której należą m.in. podmioty objęte polisą ubezpieczenia złożoną w
postępowaniu. W stanowisku tym oświadczył i wyjaśnił, że kwota 30 400 000 zł polisy jest
maksymalną kwotą wypłaty odszkodowania dla każdej spółki wymienionej w polisie
niezależnie, co oznacza, iż każda ze spółek posiada w tej wysokości sumę gwarancyjną.
Stwierdził, że w okresie obowiązywania tej polisy nie powstały szkody skutkujące wnioskiem
o wypłatę odszkodowania i nie istnieją aktualnie takie zagrożenia.
Stwierdził, że żądanie wykluczenia z postępowania jest przedwczesne, a żądanie wyjaśnień
bezprzedmiotowe. Zakwestionował walor dowodowy złożonych przez Odwołującego OWU i
stwierdził, iż spełnia warunki udziału w postępowaniu. Powołał art. 809 kc i podkreślił, że
suma gwarancyjna wskazana w polisie dotyczy jednego, jak i wszystkich wypadków w
okresie ubezpieczenia.
Krajowa Izba Odwoławcza po rozpatrzeniu sprawy na rozprawie z udziałem stron i
uczestnika, uwzględniając dokumentację postępowania, w szczególności postanowienia
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, treść oferty przystępującego oraz załączonej
polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, oraz stanowiska przedstawione do
protokołu rozprawy zważyła, co następuje.
Przedmiotem rozpatrzenia jest ocena spełnienia przez wybranego wykonawcę
(przystępującego) warunku udziału w postępowaniu opisanego w pkt 5.1.4) specyfikacji
istotnych warunków zamówienia dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej, który
należało wykazać potwierdzeniem ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia w wysokości co najmniej
100 000 zł. W celu wykazania spełniania tego warunku Zamawiający wymagał złożenia w
ofercie aktualnej polisy, a w przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego, że
Wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia w wysokości wyżej wskazanej.
Control Process S.A. przedstawił wraz z ofertą polisę ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej nr 019-13-430-05895204 wystawioną przez TUiR Allianz Polska S.A. z sumą
gwarancyjną w kwocie 30.400.000 zł na jeden i na wszystkie wypadki w okresie
ubezpieczenia z tytułu szkód rzeczowych lub osobowych. Podmiotami ubezpieczonymi w
ramach polisy są Control Process S.A. jako ubezpieczający oraz 11 innych spółek
powiązanych z Control Process S.A. jako współubezpieczeni. Przedłożona polisa, jak
słusznie zauważył odwołujący ma zatem charakter grupowy (zbiorowy).
Krajowa Izba Odwoławcza przyjęła w poczet materiału dowodowego oświadczenie pisemne
złożone przez przystępującego z dnia 18 listopada 2013 r. oraz treść ogólnych warunków
ubezpieczenia OC ubezpieczyciela złożone przez odwołującego i uznała te dokumenty za
wiarygodne.
W ocenie składu orzekającego opisany dokument polisy ubezpieczenia OC potwierdza
fakt objęcia ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej wykonawcy, który złożył ofertę, na
kwotę gwarancyjną wielokrotnie przekraczającą wymóg siwz. Istotne jest, że wymóg
wykazania określonej sytuacji ekonomicznej i finansowej (art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy pzp)
należy potwierdzić zgodnie z art. 26 ust. 2a ustawy pzp nie później niż na dzień składania
ofert.
Izba uznaje, że przystępujący wykonawca niespornie potwierdził spełnienie przedmiotowego
warunek w terminie wynikającym z ustawy. Należy przy tym zauważyć, że ewentualne
hipotetyczne zdarzenia przyszłe w postaci wypadków skutkujących ewentualną
odpowiedzialnością cywilną ubezpieczającego, który jest wykonawcą w niniejszym
postępowaniu lub współubezpieczonych nieuczestniczących w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego, nie mają znaczenia dla oceny spełniania powołanego wyżej warunku
udziału w postępowaniu. Tym samem powoływane przez odwołującego postanowienia
ogólnych warunków ubezpieczenia traktujące o ewentualnym wyczerpaniu sumy
gwarancyjnej w wyniku wypłaty świadczeń, górnej granicy odpowiedzialności
ubezpieczyciela i wpływie wypłaconych odszkodowań na wysokość sumy gwarancyjnej są z
punktu widzenia oceny spełniania omawianego warunku i z uwagi na ich niewystąpienie w
sprawie, nieistotne w okolicznościach rozpoznawanych.
W rozpatrywanej sprawie istotne jest ustalenie, iż wykonawca wykazał, że jest objęty umową
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej tak co do przedmiotu ubezpieczenia, jak i kwoty
gwarancyjnej, w dacie składania oferty.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że zamawiający w toku prowadzonego
postępowania nie naruszył przepisów ustawy wskazanych przez odwołującego.
W konsekwencji, orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania z uwzględnieniem przepisów
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
……………………………………