Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt.

VIII Ga 198/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 stycznia 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Marek Tauer

SO Wojciech Wołoszyk (spr.)

SR del. Dorota Podolska - Skwierczyńska

Protokolant

st.sekr.sądowy Joanna Bereszyńska

po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2015r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: M. Z.

przeciwko : (...)

(...) w B.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powódkę

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 27 maja 2014r. sygn. akt VIII GC 1076/13

1.  oddala apelację.

2.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 1.800 zł ( tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Sygn. akt VIII Ga 198/14

UZASADNIENIE

Powódka M. Z. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą (...)domagała się zasądzenia od pozwanego (...)w B. kwoty 53.554,68 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że w dniu 7 grudnia 2012 r. zawarła umowę o roboty budowlane z (...) S.A. w B.. Powódka wykonała wszystkie zlecone prace, które bez zastrzeżeń zostały odebrane przez pozwanego. Na tej podstawie powódka wystawiła faktury nr (...), przyjęte przez (...) S.A. W piśmie z dnia 14 lutego 2013 r. powódka zwróciła się do pozwanego o potwierdzenie faktu, iż została zgłoszona jako podwykonawca. W piśmie z dnia 19 lutego 2013 r. pozwany poinformował powódkę o fakcie zgłoszenia jej jako podwykonawcy w zakresie robót wykończeniowych. Powódka w dniu 22 marca 2013 r. przedstawiła wszystkie dokumenty, których ujawnienia zażądał pozwany. Tego dnia powódka przedłożyła także oświadczenie wskazujące wysokość nieuregulowanych przez generalnego wykonawcę należności a w dniu 4 kwietnia 2013 r. powódka sporządziła identyczne oświadczenie o stanie zaległości jak z dnia 22 marca 2013 r., które zostało potwierdzone przez (...) S.A. Pozwany pomimo kompletu wszystkich dokumentów nie uregulował należności przedstawionej do zapłaty. Powódka wezwała pozwanego do zapłaty, a pozwany nie spełnił żądania powódki.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 11 maja 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem powódki wyrażonym w pozwie oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany podał, iż w dniu 20 czerwca 2012 r. zawarł z (...) S.A. w B. umowę nr (...) na „(...) przy ul. (...) w B.”. Zgodnie z umowa wykonawcą, pozwany miał 14 dni na wyrażenie zgody bądź złożenie sprzeciwu wobec zgłaszanych przez (...) podwykonawców (§ 5 ust. 7 umowy). Powódka zawarła ze spółką (...) umowę w dniu 7 grudnia 2012 r., a (...) zgłosił to pozwanemu dopiero w dniu 18 lutego 2013 r. Po otrzymaniu zgłoszenia pozwany poinformował spółkę (...) oraz powódkę, że powódka nie została zaakceptowana jako podwykonawca. Ponadto pozwany podał, iż do chwili zgłoszenia, pozwany nie miał świadomości, iż powódka pracuje na budowie jako podwykonawca spółki (...). Generalny wykonawca utracił kontrolę nad tym, komu powierzył wykonywanie danego etapu prac. Pozwany podał również, iż powódka mając od dnia 6 marca 2013 r. świadomość, że pozwany nie wyraził zgody na powierzenie jej części robót budowlanych, zawarła z (...) S.A. aneks do umowy nr (...) na mocy którego - przy sprzeciwie pozwanego – zostały zwiększone zobowiązania generalnego wykonawcy wobec powódki.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowisko.

Wyrokiem z dnia 27 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił powództwo. Sąd Rejonowy ustalił , iż w dniu 20 czerwca 2012 r. pozwany zawarł z (...) S.A. w B. umowę nr (...) na budowę (...) przy ul. (...) w B.. Zgodnie z § 5 ust. 6 umowy spółka (...) była zobowiązana do przekazywania pozwanemu umów zawartych z podwykonawcami w terminie 7 dni od zawarcia takiej umowy, celem akceptacji podwykonawcy przez pozwanego. W myśl § 5 ust. 7 umowy pozwany miał 14 dni, od chwili otrzymania umowy zawartej przez wykonawcę z podwykonawcą, na wyrażenie sprzeciwu. Brak sprzeciwu w tym terminie oznaczał milczącą akceptację podwykonawcy przez pozwanego. W dniu 7 grudnia 2012 r. spółka (...) działająca jako generalny wykonawca inwestycji pn. „ (...) przy ul. (...) w B. ” zleciła powódce wykonanie robót wykończeniowych w postaci: dwukrotnego szpachlowania ścian oraz sufitów z gruntowaniem filigranu na szacowanej powierzchni ok. 4.000 m ( 2), szpachlowania „na gotowo” powierzchni ścian oraz sufitów na szacowanej pow. około 4.000 m ( 2), układanie płytek wewnątrz budynku na szacowanej powierzchni ok. 4.000 m ( 2), wykonanie hydroizolacji podpłytowej poziomej i pionowej z wklejaniem taśmy w tym: hydroizolacja powłokowa na szacowanej pow. ok. 200 m ( 2), wklejanie taśmy izolacyjnej w ilościach ok. 300 m ( 2), wykonanie zabudów gipsowo – kartonowych na szacowanej powierzchni ok. 200 m ( 2). Strony ustaliły, że rozpoczęcie prac nastąpi od 10 grudnia 2012 r., a zakończenie prac - do dnia 29 marca 2013 r. Strony porozumiały się co do wysokości wynagrodzenia, w związku z którym wymagany był obmiar wykonawczy. Powódka wykonywała roboty budowlane na (...), jako podwykonawca (...) S.A. w B. na podstawie dwóch umów zawartych przez powódkę z generalnym wykonawcą. Powódka została uznana przez pozwanego jako podwykonawca w zakresie prac przy wykonywaniu elewacji budynku. W tym zakresie powódka została zgłoszona pozwanemu jako podwykonawca przez spółkę (...) w terminie określonym w umowie nr (...). Prace wykonywane przez powódkę weryfikował inspektor nadzoru inwestorskiego oraz B. B., p.o. kierownika budowy. Inspektor M. S. nie interesował się tym, czy spółka (...) zgłosiła powódkę jako podwykonawcę. M. S. wykonał inwentaryzację prac wykonanych przez powódkę, w wyniku czego uznał, iż obmiar wykonanych prac przedstawionych przez powódkę został zawyżony. W dniu 31 stycznia 2013 r. został sporządzony protokół rozliczenia wykonanych robót w okresie od dnia 1 stycznia 2013 r. do 31 stycznia 2013 r. dotyczący szpachlowania ścian i sufitów oraz wykonania zabudów g- k, a także malowania ścian i sufitów. Wartość prac wykonanych przez powódkę została wyceniona na kwotę 20.000 zł netto. Protokół został zaakceptowany przez kierownika robót B. B.. Na tej postawie powódka obciążyła (...) S.A. fakturą nr (...) na kwotę 21.600,00 zł. Na fakturze oznaczono termin zapłaty tej wierzytelności do dnia 2 marca 2013 r. W dniu 1 lutego 2013 r. został sporządzony protokół rozliczenia wykonanych robót w okresie od dnia 1 lutego 2013 r. do 28 lutego 2013 r. dotyczący szpachlowania ścian i sufitów oraz wykonania zabudów g- k, a także malowania ścian i sufitów, hydroizolacji podpłytowej, ułożenia płytek na ścianach i posadzkach. Wartość prac wykonanych przez powódkę została wyceniona na kwotę 34.438,77 zł netto. Protokół został zaakceptowany przez kierownika robót B. B..

Na tej postawie powódka obciążyła (...) S.A. fakturą nr (...) na kwotę 37.193,87 zł. Na fakturze oznaczono termin zapłaty tej wierzytelności do dnia 30 marca 2013 r. W piśmie z dnia 14 lutego 2013 r. powódka poinformowała pozwanego, iż jest podwykonawcą Przedsiębiorstwa Budowlano – Usługowego (...) S.A. w B. na Budowie (...) Studenckiego nr 3 w B. i nie uzyskała od generalnego wykonawcy, że została zgłoszona do inwestora jako podwykonawca. Powódka poinformowała pozwanego, iż nie otrzymała od spółki (...) zapłaty za fakturę nr (...). W piśmie z dnia 15 lutego 2013 r. (...) S.A. w B. przestawiło pozwanemu do akceptacji umowy zawarte z podwykonawcami, w tym także z powódką. W piśmie z dnia 19 lutego 2013 r. pozwany poinformował powódkę, iż spółka (...) zgłosiła pozwanemu powódkę jako podwykonawcę w piśmie z dnia 15 lutego 2012 r.

W piśmie z dnia 6 marca 2013 r. pozwany w oparciu o art. 647 1 § 5 k.c. zwrócił się do podwykonawców spółki (...), w tym także do powódki z prośbą o przedstawienie umów zawartych ze spółką (...), wystawionych na tej podstawie faktur, kopii protokołów przerobowych, wykazu zrealizowanych robót. Pozwany poinformował powódkę, iż nie została zaakceptowana przez pozwanego jako podwykonawca spółki (...) ze względu na niezgłoszenie przedsiębiorstwa powoda przez spółkę (...) w trybie ustalonym w umowie nr (...). Pozwany nie wiedział o tym, że powódka wykonywała prace budowlane wynikające z umowy nr (...), dlatego też nie wyraził zgody na uznanie powódki jako podwykonawcy spółki (...). W odpowiedzi, powódka poinformowała pozwanego, iż suma zobowiązań spółki (...) z tytułu faktur nr (...) wynosi 59.643 zł. Powódka przedłożyła pozwanemu dokumenty, o które pozwany prosił w piśmie z dnia 6 marca 2013 r. Powódka oraz (...) S.A. zawarli aneks nr do umowy nr (...), w którym ustalono, że powódka zobowiązała się także do wykonania prac w zakresie ilościowym oraz rzeczowym w tabeli nr stanowiącej załącznik nr 1 do aneksu. Na aneksie nie oznaczono daty jego podpisania, natomiast tabela została sporządzona w dniu 7 marca 2013 r.

W dniu 14 marca 2013 r. powódka poinformowała (...) S.A., iż w związku z niezapłaceniem faktur wystawionych przez powódkę, wstrzymaniem robót wykończeniowych przez kierownika budowy, brakiem gwarancji płatności za wykonane prace, powódka wstrzymuje się z wykonywaniem zleconych jej prac. (...) S.A. kwestionowało oświadczenie pozwanego o braku akceptacji podwykonawców. W odpowiedzi, pozwany oświadczył generalnemu wykonawcy, iż na podstawie dokumentów przedstawionych przez spółkę (...) nie sposób precyzyjnie określić zakresu robót przekazanych do wykonania podwykonawcom, co skutkowało tym, że pozwany był pozbawiony możliwości kontroli tych prac. Pozwany wskazał, iż w sytuacji, w której miałby ponosić współodpowiedzialność wobec podwykonawców, taka sytuacja, była nie do przyjęcia. (...) S.A. na podczas wykonywania tej budowy przezywało trudności finansowe. Spółka (...) utraciła płynność finansową w styczniu 2013 r.

Na podstawie art. 217 § 3 k.p.c. Sąd Rejonowy oddalił wniosek dowodowy pozwanego o przeprowadzenie dowodu z ugody zawartej przed Sądem Okręgowym w sprawie o sygn. akt VIII GC 128/13, albowiem fakt, iż podwykonawca spółki (...) J. B. (1) zawarł z pozwanym ugodę w innej sprawie nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Ponadto, świadek J. B. (1) potwierdził powyższy fakt, składając zeznania przed Sądem. Sąd oddalił także wniosek dowodowy pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność zakresu oraz wartości wykonanych przez powoda robót, albowiem z przedstawionych poniżej względów przeprowadzenie tego dowodu było zbędne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Na podstawie art. 217 § 2 k.p.c. Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z inwentaryzacji prac powoda - spis z natury oraz notatek z narad uznając te wnioski dowodowe za spóźnione.

Sąd Rejonowy zważył, iż zgodnie z art. 647 1 k.c. w umowie o roboty budowlane zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą), strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców. Do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora. Jeżeli inwestor, w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę na zawarcie umowy. Do zawarcia przez podwykonawcę umowy z dalszym podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora i wykonawcy, a w/w umowy powinny być dokonane w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i generalny wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. Odmienne postanowienia umów, o których mowa powyżej, są nieważne. Odpowiedzialność inwestora wobec podwykonawcy za zapłatę wynagrodzenia jest, zatem zależna od zgody inwestora na zawarcie umowy wykonawcy (generalnego wykonawcy) z podwykonawcą. Przepisy art. 647 1 k.c. nie określają szczególnych warunków zgody wyrażonej wprost przez inwestora na zawarcie umowy o roboty budowlane między wykonawcą a podwykonawcą. Ponadto art. 647 1 k.c. nie określa także formy wyrażenia przez inwestora lub generalnego wykonawcę zgody na zawarcie umowy o roboty budowlane między wykonawcą a podwykonawcą. Należy więc uznać, że przesłanki skuteczności zgody inwestora wyrażonej wprost: ustnie lub na piśmie, określają ogólne przepisy kodeksu cywilnego dotyczące skuteczności oświadczenia woli. Zgodnie zaś z art. 60 k.c., z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej, może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. W konsekwencji, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być zatem wyrażona wprost: przez ustne czy pisemnie poprzez złożenie określonego oświadczenia woli, jak również, o ile ustawa nie stanowi inaczej, w sposób dorozumiany, przez każde zachowanie, w tym także przez milczące zaakceptowanie oświadczenia woli drugiej strony, milczenie jest bowiem jedną z postaci dorozumianego oświadczenia woli (por. wyrok SN z dnia 20 stycznia 2009 r. II CSK 417/08, lex 518078). W myśl art. 647 1 § 2 k.c. dla uznania, że inwestor wyraził zgodę w sposób milczący konieczne jest przedstawienie mu przez wykonawcę umowy zawartej z podwykonawcą lub jej projektu wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, przy czym przedstawienie to musi być „kierunkowe” mające na celu wyrażenie przez inwestora zgody na zawarcie takiej umowy. Warunki te są, zatem restrykcyjne i surowe, wymaga tego, bowiem wyjątkowy charakter odpowiedzialności inwestora za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy, jak również szczególny charakter milczenia jako jednego ze sposobów dorozumianego oświadczenia woli.

W ocenie Sądu Rejonowego , nie ma podstaw do rozciągania wymagań dotyczących skuteczności milczenia inwestora, na wypadki dorozumianego wyrażenia przez niego zgody w sposób czynny, jednak zgoda wyrażona w taki sposób musi dotyczyć konkretnej umowy, o określonej treści zawartej ze zindywidualizowanym podmiotem w zakresie wszystkich istotnych postanowień, szczególnie tych, które decydują o wysokości wynagrodzenia. Jeżeli zatem ogólne zasady wykładni oświadczeń woli pozwalają na stwierdzenie, że inwestor wyraził zgodę na konkretną umowę (jej projekt), z której wynika zakres jego odpowiedzialności solidarnej, to okoliczność ta będzie wystarczająca do uznania skuteczności tej zgody (por. uchwałę SN z dnia 29 kwietnia 2008 r. I CZP 6/08, OSNC z 2008 r,, nr 11, poz. 121). W konsekwencji, elementem wyrażanej w taki sposób zgody powinna być świadomość inwestora lub generalnego wykonawcy, na co wyraża zgodę, a wobec tego warunkiem skuteczności takiej zgody jest możliwość zapoznania się inwestora przynajmniej z tymi postanowieniami umowy wykonawcy z podwykonawcą, które określają zakres jego odpowiedzialności za wypłatę wynagrodzenia podwykonawcy. Umowę lub jej projekt oraz dokumentację należy przedłożyć najpóźniej do chwili zakończenia robót przez podwykonawcę. Przedłożenie dokumentów w terminie późniejszym mija się z celem regulacji, ponieważ chodzi o umożliwienie zapoznania się z dokumentami przed powstaniem obowiązku zapłaty wynagrodzenia. Wykonanie przedmiotu umowy sprawia, że przedłożenie umowy i dokumentacji technicznej traci sens (por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 4 lipca 2013 r. I ACa 535/13).

Zgodnie z art. 6 k.c. w myśl ogólnych zasad procesowych, to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1997 r., II CKN 531/97, LEX nr 496544), a na stronie pozwanej spoczywa obowiązek wykazania, że powodowi jego żądanie nie przysługuje (por. wyrok SN z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06). Wobec powyższego, ciężar udowodnienia tego, że inwestor, tj. pozwany wyraził zgodę na zawarcie umowy o roboty budowlane wykonawcy z podwykonawcą, spoczywa na podwykonawcy, tj. powodzie, bowiem on z tego faktu wywodzi skutki prawne. Jeżeli zaś inwestor twierdzi, że zgody takiej nie wyraził, również w sposób dorozumiany oraz że nie znał istotnych postanowień umowy wykonawcy z podwykonawcą, podwykonawca powinien udowodnić także świadomości inwestora, co do tych okoliczności, wyznaczających zakres jego odpowiedzialności za wynagrodzenie podwykonawcy lub to, że z postanowieniami tymi inwestor mógł się zapoznać.” W przedmiotowej sprawie pozwany dowiedział się o zatrudnieniu powódki w zakresie prac zleconych przez generalnego wykonawcę w umowie nr (...) wraz z aneksem do tej umowy dopiero po otrzymaniu pisma generalnego wykonawcy z dnia 15 lutego 2013 r., a więc już pod koniec okresu, gdy powódka wykonywał prace. W związku z tym pozwany niezwłocznie oświadczył im, iż nie wyraża zgody na zatrudnienie powódki jako podwykonawcy w zakresie prac wykończeniowych. Wbrew stanowisku powódki bez znaczenia była również kwestia, czy inspektor nadzoru zdawał sobie sprawę z wykonywania prac wykończeniowych przed ww. datą. Inspektor nadzoru inwestorskiego nie zastępuje, bowiem inwestora w zakresie wyrażania oświadczeń woli. Inspektor nadzoru inwestorskiego zgodnie z przepisami ustawy prawo budowlane sprawuje tylko kontrolę zgodności prowadzonych robót z projektem, pozwoleniem na budowę oraz przepisami. Ocenia jakość wykonywanych robót, jak również stosowanych wyrobów budowlanych, sprawdza i odbiera roboty na poszczególnych etapach oraz uczestniczy w czynnościach i odbiorach technicznych przewodów, instalacji i urządzeń. Ponadto, inspektor nadzoru inwestorskiego – jako osoba posiadająca stosowne uprawnienia budowlane - dysponuje uprawnieniami o charakterze korygującym, które polegają albo na możliwości wydawania kierownikowi budowy czy kierownikowi robót poleceń, albo żądania dokonania przez nich określonych czynności ( S. Serafin, Zagadnienia techniczne w prawie budowlanym, Warszawa 2005, s. 178). W związku z powyższym, nawet jego wiedza o wykonywaniu prac przez powódkę nie zastępowała oświadczenia woli pozwanego, oświadczenie takie winno pochodził od organu pozwanego. Podkreślić należy w tym kontekście, że po powzięciu wiedzy, że powódka zawarła umowę ze spółką (...) w zakresie robót wykończeniowych, pozwany nie zaakceptował tego, przeciwnie, wyraził sprzeciw zgodnie z art. 647 1 § 2 k.c. Zwrócenie się do powódki o przedstawienie faktur oraz dokumentacji wykonanych prac, podyktowane było natomiast koniecznością wykonania inwentaryzacji prac wykonanych. Reasumując, w ocenie Sądu Rejonowego nie istnieją żadne podstawy by przyjąć, iż spełnione zostały przesłanki solidarnej odpowiedzialności pozwanego (inwestora) za wynagrodzenie należne powódce (podwykonawcy) za prace budowlane wykonane na rzecz spółki (...)(generalnego wykonawcy). Mając powyższe na uwadze, Sąd Rejonowy na podstawie art. 647 1 § 2 i 5 k.p.c. oddalił powództwo a na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążenia powódki kosztami postępowania.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka zarzucając mu :

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 647 1 § 5 k.c poprzez jego niezastosowanie,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 60 k.c poprzez jego niezastosowanie,

3.  naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów polegające na braku wszechstronnego rozważenia oraz wnikliwej oceny materiału dowodowego , a także naruszenia zasad logicznego rozumowania skutkujące przyjęciem, że pozwany nie zaakceptował powódki jako wykonawcę, co miało wpływ na wynik sprawy,

4.  naruszenie przepisów prawa procesowego art. 233 § 1 kpc w związku z art. 231 kpc mające wpływ na rozstrzygnięcie , wskutek wadliwego przyjęcia , że pozwana jako inwestor nie ponosi względem powódki odpowiedzialności solidarnej za zapłatę wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane z wykonawcą podczas gdy pozwana wypłaciła należność za wykonane roboty budowlane świadkowi J. B. (1) - (...) w Ś. , który był zgłoszony jako podwykonawca tak jak powódka w piśmie z dnia 15.02.2013 r. i którego sytuacja była identyczna,

5.  naruszenie przepisu art. 232 a contrario w związku z art. 227 kpc, mające wpływ na rozstrzygnięcie poprzez bezzasadne oddalenie wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach Sądu Okręgowego VIII Wydział Gospodarczy w Bydgoszczy sygn. akt VIII GC 128/13 na okoliczność wykazania iż pozwana uznała swoją solidarną odpowiedzialność wobec podwykonawców zgłoszonych przez Generalnego Wykonawcę pismem z dnia 15.02.2013 r.,

6.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia poprzez przyjęcie, że pozwana nie zaakceptowała powódki jako podwykonawcy, podczas gdy z dokumentów znajdujących się w aktach , w tym w szczególności z pisma z dnia 15.02.2013r Generalnego Wykonawcy wynika , że powódka została zgłoszona jako podwykonawca i została przedstawiona pozwanej umowa , którą Generalny Wykonawca zawarł z powódką , a pozwana w piśmie z dnia 19.02.2013r potwierdziła ten fakt.

7.  naruszenie przepisów prawa procesowego art. 278 § 1 w związku z art. 227 kpc wskutek oddalenia wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa na okoliczność ustalenia wartości prac wykonanych przez powódkę i odebranych przez pozwaną

W oparciu o powyższe zarzuty powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez zasądzenie kwoty 53.554,68 zł wraz z ustawowymi odsetkami od daty wymagalności do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania sądowego ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozstrzygnięcia przez Sąd Rejonowy , a także o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania za I II instancję. Jednocześnie na podstawie 382 kpc wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa na okoliczność ustalenia wartości prac wykonanych przez powódkę i odebranych przez pozwaną .

Zdaniem powódki , w sytuacji, która miała miejsce w niniejszej sprawie nastąpiła zgoda dorozumiana inwestora. Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego można jednoznacznie stwierdzić że pozwany miał świadomość, że powódka wykonuje prace wykończeniowe na budowie jeszcze przed jej zgłoszeniem. Na miejscu budowy cały czas obecny był inspektor nadzoru. Pozwany tolerował wykonywanie prac przez powódkę na budowie, co potwierdzają zeznania świadków, uznane przez sąd za wiarygodne. Biorąc pod uwagę, że przedstawiciel pozwanego rozmawiał z podwykonawcami gdy pojawiały się kłopoty finansowe, należy stwierdzić, że pozwany miał pełna świadomość nie tylko o sytuacji faktycznej mającej miejsce na budowie, ale dodatkowo o sytuacji finansowej pomiędzy (...) a podwykonawcami. Ponadto należy również zwrócić uwagę na odrębność pomiędzy umową zawartą pomiędzy inwestorem a wykonawcą a umowa o podwykonawstwo. W uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, Sąd I Instancji stwierdza, że „powódka została uznana przez pozwanego jako podwykonawca w zakresie prac przy wykonywaniu elewacji budynku. W tym zakresie powódka została zgłoszona pozwanemu jako podwykonawca przez spółkę (...)” w terminie określonym w umowie nr (...)’”. Jednakże jakiekolwiek postanowienia umowne dotyczące procedury zgłaszania podwykonawców, mają jedynie znaczenie w kwestii ewentualnej odpowiedzialności pomiędzy stronami tej umowy a mianowicie inwestorem i głównym wykonawcą. Sąd I instancji dokonując ustaleń faktycznych całkowicie błędnie ocenił dokumenty znajdujące się w aktach , a które jednoznacznie świadczą o tym , że pozwana ponosi solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia należnego powódce. W piśmie z dnia 15.02.2013 Generalny Wykonawca zgłosił powódkę , a także firmę świadka J. B. - (...) w Ś. jako podwykonawcę , przedstawiając do akceptacji umowę. Pozwana w piśmie z dnia 19.02.2013r będącego odpowiedzią na zapytanie powódki , potwierdziła fakt zgłoszenia powódki jako podwykonawcy jednocześnie informując powódkę iż Generalny Wykonawca został zobowiązany do złożenia wyjaśnień dotyczących płatności i rozliczeń. Należy podkreślić iż treść tego pisma jednoznacznie wskazuje na zgodę inwestora na zawarcie umowy z powódką. Gdyby pozwana nie zaakceptowała powódki jako podwykonawcy to wówczas w treści przedmiotowego pisma zamieszczony byłby stosowny zapis. Dodatkowo w piśmie z dnia 6 marca 2013 r. pozwana wskazując na swoją odpowiedzialność solidarną za zapłatę należności na rzecz podwykonawcy i przywołując przepis art. 647 ( 1) § 5 k.c poprosiła o przedstawienia szczegółowej dokumentacji potwierdzającej stan zobowiązań. Ocena prawna oświadczeń woli pozwanej złożonych w tych dwóch dokumentach prowadzi wprost do wniosku iż pozwana jako inwestor ponosi względem powódki odpowiedzialność solidarną za zapłatę należności za wykonane roboty budowlane. Ponadto pozwana jako odpowiedzialna solidarnie z Generalnym Wykonawcą wypłaciła należność na rzecz innego podwykonawcy J. B. , który na tej samej podstawie faktycznej i prawnej skierował pozew do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy. Sprawa ta się toczyła przed Sądem Okręgowym VIII Wydział Gospodarczy w Bydgoszczy w sprawie sygn. akt VIII GC 128/13 , w którym to pozwana zawarła ugodę. Zachowanie pozwanej w stosunku do tego podwykonawcy , który tak samo jako powódka był zgłoszony przez Generalnego Wykonawcę pismem z dnia 15.02.2013 r. jednoznacznie świadczy o wyrażeniu zgody na zawarcie umowy i przyjęciu odpowiedzialności solidarnej. Fakt ten ma istotne znacznie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy i na podstawie przepisu art. 231 k.p.c Sąd powinien uznać za ustalony fakt solidarnej odpowiedzialności pozwanej ponieważ fakt ten można wywieść z zeznań świadka J. B. jak i również z dokumentów znajdujących się w aktach VIII GC 128/12. Sąd bezzasadnie oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z dokumentów znajdujących się w owych aktach.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja okazała się bezzasadna.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej wykładni 647 ( 1) § 5 k.c , ustalając iż nie miała miejsce w szczególności tzw. dorozumiana zgoda inwestora na zawarcie spornej umowy między powódką jako podwykonawcą a (...) SA jako generalnym wykonawcą. Podnoszona przez powódkę kwestia obecności inspektora nadzoru inwestorskiego na placu budowy i tolerowania działań powódki w żaden sposób nie przesądza bowiem o akceptacji przez pozwanego nowej umowy zawartej przez powódkę z generalnym wykonawcą. Inspektor nadzoru inwestorskiego nie zastępuje bowiem inwestora w zakresie wyrażania oświadczeń woli. Sąd Rejonowy słusznie wskazał , że inspektor nadzoru zgodnie z przepisami Prawa budowlanego sprawuje tylko kontrolę zgodności prowadzonych robót z projektem, pozwoleniem na budowę oraz przepisami. Jego uprawnienia dotyczą kwestii niejako technicznych , nie dotyczących zasad rozliczeń między stronami procesu budowlanego. Jego zachowanie nie ma zatem istotnego znaczenia w kontekście oceny czy zaszła dorozumiana zgoda inwestora w rozumieniu art. 647 ( 1) § 5 k.c. , tym bardziej – co zdaje się w apelacji pomijać powódka - że pozwany pismem z dnia 28 lutego 2013 r. wyraził swój formalny sprzeciw co do zawarcia z powódką rzeczonej umowy przez generalnego wykonawcę Treść tego pisma nie pozostawia żadnych wątpliwości co do jego interpretacji Stanowisko pozwanego w tej mierze było zresztą jak najbardziej uzasadnione , biorąc pod uwagę , iż zgłoszenie powódki jako podwykonawcy nastąpiło ze znacznym przekroczeniem terminu wynikającego z umowy (...) zawartej między pozwanym a generalnym wykonawcą , a także w sytuacji gdy zdecydowana większość prac była już przez powódkę wykonana , co stawiało pozwanego niejako przed faktem dokonanym i brakiem możliwości oceny zasadności zgłoszenia powódki. Nie można przyjąć , iż postanowienia umowne dotyczące procedury zgłaszania podwykonawców, mają jedynie znaczenie – jak twierdzi powódka – tylko w kwestii ewentualnej odpowiedzialności pomiędzy stronami tej umowy a mianowicie inwestorem i głównym wykonawcą. Zawarte są one co prawda w umowie między inwestorem a generalnym wykonawca , niemniej brak zgody inwestora na zgłoszenie podwykonawców wynikający również z naruszenia procedur przewidzianych powyższą umową , rzutuje na sytuację podwykonawców a więc pośrednio ma wpływ na zakres gwarancyjnej odpowiedzialności inwestora. Powódka była ponadto przez pozwanego informowana o braku akceptacji dla zawartej przez nią umowy pismami z dnia 6 marca 2013 r., a następnie także pismem z dnia 27 marca 2013 r. Z żadnego z tych pism nie można wyprowadzić przeciwnego wniosku , co próbuje czynić powódka w apelacji odnośnie pisma z 6 marca 2013 r. Samo zaś przedstawienie – pismem z dnia 15 lutego 2013 r. –przez generalnego wykonawcę umowy zawartej z powódką inwestorowi i potwierdzenie przez inwestora wyłącznie tego faktu pismem z 19 lutego 2013 r. w żadnym stopniu nie przesądza o zaakceptowaniu owej umowy. Jak słusznie ponadto przedstawił to Sąd Rejonowy , zwrócenie się do powódki przez inwestora w piśmie z 6 marca 2013 r. o przedstawienie faktur oraz dokumentacji wykonanych prac podyktowane było koniecznością wykonania inwentaryzacji prac wykonanych i w żaden sposób nie można go interpretować jako wyrażenie zgody przez inwestora w myśl art. 647 ( 1) § 5 k.c. Związane to było m. in. z faktem , iż część prac powódka wykonywała na podstawie nieobjętej sporem umowy dotyczącej robót przy elewacji budynku. Ustalenia faktyczne przyjęte przez Sąd Rejonowy są prawidłowe a swoje stanowisko sąd I instancji prawidłowo uzasadnił w myśl art. 328 § 1 kpc. Przeprowadzona analiza dowodów jest logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, w żaden sposób nie narusza art. 233 § 1 kpc. Argumenty zawarte w apelacji stanowią zatem tylko polemikę z prawidłowymi ustaleniami sądu I instancji.

Bezzasadny jest również zarzut naruszenia art. 232 k. p. c. a contrario w zw. z art. 227 k.p.c. Sąd Rejonowy prawidłowo oddalił wniosek powódki o przeprowadzenie dowodu z dokumentów, w tym ugody zawartej przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy w sprawie prowadzonej pod sygnaturą VIII GC 128/13. Fakt zawarcia takiej ugody pomiędzy pozwanym a J. B. nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy , gdyż dotyczy umowy nieobjętej sporem , zawartej ponadto z innym podwykonawcą. Sądu w żaden sposób nie wiąże bowiem ugoda zawarta w innej sprawie , nawet prawomocny wyrok tam zapadły nie korzystałby z powagi rzeczy osądzonej z uwagi chociażby na brak tożsamości stron procesu ( art. 366 kpc ). Zarzut naruszenia art. 233 § 1 k. p. c. w zw. z art. 231 k. p. c. także nie może się ostać , gdyż zawarcie przez pozwanego ugody z innym podwykonawcą i wypłata części należności w żaden sposób nie przesądzają o istnieniu solidarnej odpowiedzialności inwestora w niniejszej sprawie. Z zeznań świadka J. B. wynika zresztą , iż nie otrzymał on całej należności i nikt mu nie obiecywał zapłaty.

Prawidłowo także Sąd Rejonowy oddalił wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa na okoliczność ustalenia wartości prac wykonanych przez powódkę, skoro uznał słusznie , iż brak jest podstaw dla uwzględnienia roszczenia powódki co do zasady. W takiej sytuacji przeprowadzenie owego dowodu było zbędne i nie miało żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Z tej też przyczyny sąd II instancji również oddalił wniosek dowodowy powódki o przeprowadzenie dowodu z opinii owego biegłego.

Mając na względzie powyższe rozważania , apelację należało oddalić w myśl art. 385 kpc. O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 98 kpc.