Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) w W.

przeciwko Z. G.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 1 października 2014 roku, sygn. akt I C 376/14

oddala apelację.

Sygn. akt II Ca 18/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim oddalił powództwo (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. skierowane przeciwko Z. G. o zapłatę i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1200 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W dniu 3 września 2003 r. Z. G. - student I roku kierunku : (...) - studia zaoczne, specjalność : (...)zawarł z (...)w Ł. (obecnie - (...) w Ł.) umowę, której przedmiotem było świadczenie przez niepaństwową Uczelnię usług w postaci prowadzenia zajęć dydaktycznych oraz organizowania egzaminów w sesji egzaminacyjnej i poprawkowej, zgodnie z planem studiów i stosownie do posiadanych uprawnień nadanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, w zamian za przysługujące jej opłaty, w tym czesne, wpisowe i inne, np. za egzaminy poprawkowe, legitymację, indeks, naliczane zgodnie z Regulaminem (...) w Ł.. Student został zobowiązany do zapłaty czesnego w wysokości 4560 złotych za rok akademicki. Zgodnie z umową czesne należne od studentów I i II roku zostało im rozłożone na 12 rat miesięcznych po 380 złotych, a dla studentów III roku - po 505 złotych. Termin płatności czesnego za dany miesiąc upływał 10-go dnia każdego miesiąca. W przypadku niedotrzymania terminów płatności Uczelnia mogła dyscyplinarnie skreślić studenta z listy studentów. Zgodnie z paragrafem 7 umowy w sprawach w niej nieuregulowanych stosuje się przepisy Regulaminu (...) w Ł. i przepisy Kodeksu Cywilnego.

Z. G. nie uregulował czesnego należnego za okres od stycznia 2004 r. do września 2004 r. w łącznej wysokości 3380 złotych ( 9 * 370 złotych ).

Decyzją Dziekana (...) w Ł. z dnia 28 października 2004 r. Z. G. został skreślony z listy studentów pierwszego roku drugiego semestru w roku akademickim 2003/2004 na kierunku : (...) z powodu zaległości w opłatach czesnego.

W dniu 26 lipca 2013 r. (...) w Ł. zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę sprzedaży wierzytelności, na mocy której przeniosła na Spółkę przysługującą jej względem Z. G. wierzytelność w wysokości 3380 złotych.

W piśmie z dnia 5 sierpnia 2013 r. nabywca wierzytelności wezwał Z. G. do zapłaty kwoty 7272,49 złotych tytułem nieuiszczonego czesnego i należnych mu odsetek w terminie 21 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę sądową, która to kwota nie została przez wyżej wymienionego uregulowana.

Sąd Rejonowy zważył, iż stan faktyczny sprawy, ustalony na podstawie powołanych wyżej dowodów oraz w oparciu o przyznanie okoliczności przez pozwanego, nie budzi wątpliwości. Spór pomiędzy stronami dotyczy natomiast zasadności zgłoszonego przez pełnomocnika Z. G. zarzutu przedawnienia roszczenia.

W myśl art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Uregulowanie to odnosi się do umów nienazwanych, których przedmiotem jest świadczenie usług polegających na osobistym wykonywaniu czynności faktycznych dla innej osoby, przy czym umowy te nie są uregulowane innymi przepisami a ich celem nie może być osiągnięcie rezultatu, pozwalającego na ich zakwalifikowanie jako umowy o dzieło. Przykładami tych umów, będących zazwyczaj umowami opartymi na zaufaniu (umowami starannego działania), są umowy o doradztwo, o usługi consultingowe, o pośrednictwo, a także umowy o nauczanie, o wychowanie, o sprawowanie opieki, o pielęgnowanie, o świadczenie usług medycznych, zawierane w szczególności z prywatnymi placówkami oświatowymi i wychowawczymi (przedszkolami, szkołami), zakładami leczniczymi, opiekuńczymi, korepetytorem, lekarzem, pielęgniarką, opiekunką do dziecka.

W ocenie Sądu przedmiotowa umowa należy do kategorii umów wynikających z analizowanego przepisu, które to przekonanie znajduje oparcie w doktrynie prawa i orzecznictwie ( por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19.07.2012 r., III AUa 612/12, LEX nr 12178388, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13.06.2012 r., II UK 308/11, LEX nr 1235841, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 22.05. 2012 r., III AUa 281/12, LEX nr 1171363, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22.01.2013 r., III AUa 888/12, LEX nr 1271905, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19.04.2012 r., III AUa 244/12, LEX nr 1164111, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 17.05.2012 r., III AUa 280/12, LEX nr 1171362, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 19.04.2012 r., III AUa 243/12, LEX nr 1238777 ).

Nie ulega wątpliwości, że przedmiotowa umowa została zawarta w czasie obowiązywania uchylonej ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym ( Dz. U. Nr 65, poz. 385 ze zm. ), która to ustawa nie wprowadziła odrębnej umowy o świadczenie usług edukacyjnych, bowiem nie określiła wyczerpująco jej elementów istotnych. Zarazem z treści umowy z dnia 3 września 2003 r. wynika, że w zakresie w niej nieuregulowanym odsyła ona do przepisów kodeksu cywilnego, nie zaś do ustawy o szkolnictwie wyższym.

Jedynie marginalnie można dodać, że ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych ustaw (Dz.U.2014.1198 ) wprowadziła do aktualnej ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym ( Dz. U. z 2012 r., poz. 572 ze zm. ) art. 160 a ust. 1 - 7, który to przepis, obowiązujący od dnia 1 października 2014 r., wprowadził obowiązek określenia opłat związanych z odbywaniem studiów w umowie między uczelnią a studentem, zawartej w formie pisemnej pod rygorem nieważności. W art. 160 a ust. 7 ustawy ustawodawca określił trzyletni (a zatem krótki) termin przedawnienia roszczeń wynikających z tejże umowy. Ustawa ta nie znajduje jednak zastosowania w sprawie niniejszej z uwagi na datę zawarcia przedmiotowej umowy.

Zgodnie z art. 751 k.c. z upływem dwóch lat przedawniają się :

1)  roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków przysługujące osobom, które stale lub w zakresie działalności przedsiębiorstwa trudnią się czynnościami danego rodzaju; to samo dotyczy roszczeń z tytułu zaliczek udzielonych tym osobom;

2)  roszczenia z tytułu utrzymania, pielęgnowania, wychowania lub nauki, jeżeli przysługują osobom trudniącym się zawodowo takimi czynnościami albo osobom utrzymującym zakłady na ten cel przeznaczone.

Ponieważ roszczenia wynikające z pozwu należą do kategorii roszczeń z art. 751 pkt 2) k.c. to zarzut ich przedawnienia, zgłoszony przez pełnomocnika pozwanego w trybie art. 117 par. 2 k.c, zasługuje na uwzględnienie i tym samym powództwo podlega oddaleniu. O kosztach postanowiono na podstawie art. 98 par.1 i 3 k.p.c, przy przyjęciu zasady odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelacja od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając go w całości i zarzucił mu w szczególności:

1. obrazę przepisu prawa materialnego, tj. art. 750 kc poprzez jego błędną wykładnię wyrażającą się w przyjęciu, że umowa o świadczenie usług edukacyjnych przez uczelnię wyższą stanowi umowę nienazwaną, przez co do tego stosunku prawnego należy stosować przepisy o zleceniu, podczas gdy w ramach reżimu szkolnictwa wyższego wykształcił się nowy typ umowy nazwanej i do stosunku prawnego pomiędzy uczelnią wyższą, a studentem stosuje się przepisy ustawy o szkolnictwie wyższym z 1990r. (dalej Ucsw) nie zaś przepisy o zleceniu;

2. obrazę przepisów prawa materialnego, tj. przepisu art. 751 pkt 2 kc w zw. z § 10. załącznika do rozporządzenia Prezesa RM z 20.06.2002r. w sprawie zasad techniki prawodawczej, poprzez ich błędną, rozszerzającą wykładnię.

Wskazując na powyższe wnosił o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz Powoda kwoty 7433.76 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i zasądzenie od pozwanego na rzecz Powoda zwrotu kosztów postępowania przed Sądem pierwszej instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych;

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz Powoda zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości czterokrotności stawki minimalnej określonej w § 13. ust. 1. pkt 1. rozporządzenia MS z dnia 28.09.2002r. z uwagi na duży nakład pracy pełnomocnika, charakter sprawy wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia;

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie jest uzasadniona, a zawarte w niej zarzuty wskazujące na obrazę prawa materialnego są chybione.

Ustalenia faktyczne poczynione przez sąd rejonowy nie były sporne.

Przedmiotem sporu była natomiast kwestia dotycząca przedawnienia zgłoszonego w pozwie roszczenia. W ocenie skarżącego termin przedawnienia wynosi lat 10, natomiast według Sądu I instancji – 2 lata.

Roszczenie dochodzone w niniejszym postępowaniu dotyczy czesnego za studia od stycznia do września 2004 roku.

Trafnie zauważa Sąd, że wówczas obowiązywała ustawa z dnia 12 września 1990 roku o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z późń. zm.). Akt ten nie określał terminu przedawnienia roszczeń związanych z opłatami za studia. Praktyka sądów powszechnych była różna. Sądy przyjmowały 10 – letni, względnie 2- letni lub 3 – letni termin dochodzenia roszczeń.

Obecne brzmienie w/w ustawy rozwiewa wątpliwości w tej mierze.

Przedawnienie ustawodawca określił w wymiarze 3 lat (por. nowelę z dn. 11.07.2014 roku – ustawę z 11.07.2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych ustaw, Dz. U. 2014 r. poz. 1198).

Zgodzić się należało ze stwierdzeniem, że wprowadzając krótszy termin przedawnienia ustawodawca zaakceptował ten pogląd wyrażony wcześniej przez judykaturę, wedle którego przedawnienie wynosi 3 lata.

Z tych względów zgłoszone w pozwie żądanie jako przedawnione nie mogło być uwzględnione. Zauważyć należy, że w toku postępowania przed sądem rejonowym pozwany konsekwentnie zgłaszał zarzut przedawnienia.

Z tych więc przyczyn i na podstawie art. 385 kpc. wniesioną apelację jako nieuzasadnioną należało oddalić.