Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Zientara

Protokolant: sekr. sądowy Bogumiła Biniewicz

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2014 r. w Elblągu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. D., J. P. (1), małoletnich J. D. (1) i A. D. reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową K. D., M. D.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki K. D. kwotę 40.000 zł /czterdzieści tysięcy/ z ustawowymi odsetkami od dnia 27 marca 2013 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda J. P. (1) kwotę 40.000 zł /czterdzieści tysięcy złotych/ z ustawowymi odsetkami od dnia 27 marca 2013 r. do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki A. D. kwotę 10.000 zł /dziesięć tysięcy/ z ustawowymi odsetkami od dnia 27 marca 2013 r. do dnia zapłaty;

4.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda M. D. kwotę 10.000 zł /dziesięć tysięcy/ z ustawowymi odsetkami od dnia 27 marca 2013 r. do dnia zapłaty;

5.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

6.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów K. D. i J. P. (1) kwoty po 2.445 zł /dwa tysiące czterysta czterdzieści pięć złotych/, na rzecz powódki A. D. kwotę 261 zł /dwieście sześćdziesiąt jeden złotych/ oraz na rzecz M. D. kwotę 735 zł /siedemset trzydzieści pięć złotych/ tytułem zwrotu kosztów procesu;

7.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Elblągu od powodów K. D.i J. P. (1)kwoty po 4,48 zł /cztery złote czterdzieści osiem groszy/ od J. (...)– D.kwotę 22,40 /dwadzieścia dwa złote czterdzieści groszy/ od A. D.kwotę 15 zł /piętnaście złotych/ od powoda M. D.kwotę 7,60 /siedem złotych sześćdziesiąt groszy/, i od pozwanego kwotę 58,04 zł /pięćdziesiąt osiem złotych cztery grosze/ tytułem zwrotu wydatków.

Sygn. akt I C 28/14

UZASADNIENIE

Powodowie K. D., J. P. (1), małoletnia J. D. (1) reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową K. D., małoletnia A. D. reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową K. D. oraz M. D. wystąpili z pozwem przeciwko (...) S.A. w W., domagając się zasądzenia tytułem zadośćuczynienia następujących kwot: na rzecz K. D. oraz J. D. (2) po 50.000 zł, na rzecz małoletnich A. D. i J. D. (1) kwot po 30.000 zł oraz na rzecz M. D. kwoty 15.000 zł – w każdym przypadku z odsetkami ustawowymi od tych kwot, liczonymi od dnia 27 marca 2013 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie powodowie zażądali zasądzenia od pozwanego na ich rzecz kosztów procesu według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazali, iż w dniu 5 października 2004 r. na skutek obrażeń doznanych w wypadku komunikacyjnym zmarła A. P. (1) – matka, babka i teściowa powodów. Jej śmierć była dla powodów ciosem, nie mogli pogodzić się z tą tragiczną sytuacją, utracili pomoc, wsparcie, poczucie bezpieczeństwa, stabilizację. Powodów ze zmarłą A. P. (1) łączyła szczególna więź rodzinna, zmarła pomagała w opiece nad wnuczkami J. D. (1) oraz A. D., wszyscy powodowie ze zmarłą systematycznie się spotykali, spędzali razem każdą wolną chwilę. Nagła, niespodziewana śmierć A. P. (1) była dla nich szokiem, traumą, wstrząsem psychicznym, wywołała cierpienie i rozpacz. Do chwili obecnej powodowie nie mogą pogodzić się z odejściem osoby najbliższej, często wspominają zmarłą. Jako podstawę dochodzonych roszczeń powodowie wskazywali art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c.

Pozwany (...) S.A. w W. w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa oraz zasądzenia na jego rzecz od powodów kosztów procesu według norm prawem przepisanych. Podkreślił, iż roszczenie powodów dochodzone w oparciu o przepis art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. nie zasługuje na uwzględnienie z uwagi na fakt, iż instytucja zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną śmiercią osoby najbliższej została przywrócona na grunt polskiego prawa cywilnego dopiero z dniem 3 sierpnia 2008 r. na skutek nowelizacji art. 446 k.c. poprzez dodanie w nim § 4 regulującego tę materię; unormowanie to nie ma zastosowania do zdarzeń, jakie zaistniały przed 3 sierpnia 2008 r. A. P. (1) zmarła w dniu 5 października 2004 r., zatem powodom na podstawie art. 446 § 4 k.c. zadośćuczynienie za krzywdę spowodowaną śmiercią osoby najbliższej nie przysługuje. Stanowisko judykatury co do zasadności domagania się takiego świadczenia w oparciu o art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. nie jest jednolite, stąd w ocenie ozwanego powództwo winno zostać oddalone w całości jako bezzasadne.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 5 października 2004 r. w miejscowości F. miał miejsce wypadek komunikacyjny, którego sprawcą był T. P., kierujący pojazdem F. (...). Naruszając zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym nie udzielił pierwszeństwa przejazdu, wjechał z drogi podporządkowanej na tor ruchu pojazdu J.. W wyniku tego zdarzenia śmierć na miejscu poniósł sprawca wypadku T. P. oraz zajmująca miejsce na fotelu pasażera jego małżonka – A. P. (1).

(bezsporne; skrócony odpis aktu zgonu A. P. (1), k. 36)

Powodowie w postępowaniu likwidacyjnym wystąpili do pozwanego o przyznanie im następujących kwot: K. D. domagała się kwoty 100.000 zł zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych oraz 50.000 zł za pogorszenie sytuacji życiowej po śmierci matki, J. P. (1) domagał się kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia, małoletnie A. D. i J. D. (1) oraz M. D. zażądali kwot po 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych.

Pozwany w piśmie z dnia 27 marca 2013 r. odmówił powodom wypłaty żądanych sum.

(dowód: zgłoszenie szkody przez powodów, k. 37-38, 40-41, 43-44, 46-47, 49-50; pismo pozwanego z dnia 27 marca 2013 r. w przedmiocie odmowy wypłaty na rzecz powodów żądanych kwot, k. 51-52; akta szkody pozwanego nr (...))

Powodowie K. D., M. D., J. D. (1) oraz A. D. mieszkali w odległości około 18 kilometrów od domu rodzinnego zajmowanego przez zmarłą A. P. (1), pozostawali w bliskich relacjach rodzinnych. Zmarła pomagała córce w opiece nad małoletnimi powódkami. Syn, córka i zięć zmarłej chętnie przyjeżdżali do domu rodzinnego, systematycznie spotkali się podczas większości weekendów, urlopów, imprez okolicznościowych, uroczystości rodzinnych. Powodowie utrzymywali ze zmarłą również stały kontakt telefoniczny. Zmarła była zaangażowana w sprawy rodziny, w okresie wcześniejszym udzielała wsparcia finansowego i rzeczowego powódce K. D..

Po śmierci matki powódka K. D. przez długi czas nie mogła odzyskać równowagi psychicznej, występowały u niej nerwobóle, przyjmowała leki uspokajające przez okres około 2-3 miesięcy, swą aktywność życiową starała się skupić na najbliższych członkach własnej rodziny, aby jak najmniej rozpamiętywać tragiczne wydarzenie.

Powoda J. P. (1) łączyła z matką silna więź emocjonalna, był z nią zżyty, wyprowadził się z domu rodzinnego w wieku 25 lat, pomimo wykonywania obowiązków zawodowych i zamieszkiwania w różnych częściach kraju, przyjeżdżał do rodziców regularnie w weekendy. Między J. P. (1), a matką nie dochodziło do konfliktów, a drobne sprzeczki na tle światopoglądowym miały charakter incydentalny. Powód przeprowadził się w okolice (...), aby być bliżej rodziców oraz siostry. Odejście matki było dla niego szokiem. Wykonując zawód lekarza i mając do czynienia ze śmiercią na co dzień, potrafił szybciej zaadaptować się do zmienionych okoliczności, mimo tego retrospekcje traumatycznego wydarzenia są dla powoda w dalszym ciągu bolesne.

Powoda M. D. łączyła z teściową bliska więź emocjonalna, miał ze zmarłą bardzo dobre relacje, mógł zawsze liczyć na jej radę, pomoc w opiece nad dziećmi, wsparcie finansowe i rzeczowe.

Małoletnia powódka J. D. (1) wspomnienia o A. P. (1) czerpie raczej z informacji przekazywanych jej przez rodziców, w momencie śmierci babci miała niespełna 1,5 roku.

Małoletnia powódka A. D. pamięta wspólnie spędzany z babcią czas, A. P. (1) uczyła ją pisać, liczyć, powódka pomagała babci w przygotowaniu posiłków, razem bawiły się na świeżym powietrzu, miała u babci swoje zabawki. W chwili śmierci A. P. (1) małoletnia powódka miała pięć lat.

(dowód: dokumentacja fotograficzna, k. 53-56; zeznania świadków: A. P. (2), k. 94v-95; K. P. (1), k. 95-95v; zeznania powodów: K. P. (2) , k. 95v-96, M. D., k. 96-96v; J. D. (1), k, 96v; A. D., k. 96v; J. P. (1), k. 105v-106)

Sąd zważył , co następuje:

Powództwo zasługiwało uwzględnienie w części.

Ustalony stan faktyczny nie jest sporny; wynika z treści wskazanych dokumentów oraz z zeznań świadków A. P. (2), K. P. (1), zeznań powodów K. D., J. P. (1), M. P. oraz małoletnich A. D. i J. D. (1), złożonych w charakterze strony.

Z uwagi na to, że śmierć A. P. (1)nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r., powództwo znajdowało oparcie w treści art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. Zaakceptować należy ugruntowane już w judykaturze stanowisko, że więzi istniejące w prawidłowo funkcjonującej rodzinie zasługują na status dobra osobistego, podlegającego ochronie z art. 24 § 1 k.c.; a spowodowanie śmierci osoby bliskiej może stanowić naruszenie dóbr osobistych członków rodziny zmarłego i uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. (tak: Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 października 2010 r. w sprawie III CZP 76/10, opublikowanej w Systemie Informacji Prawnej Lex nr 604152; Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lipca 2011r. w sprawie III CZP 32/11, opublikowanej w Systemie Informacji Prawnej Lex nr 950584; Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie I ACa 281/12, opublikowanym w Systemie Informacji Prawnej Lex nr 1171322; Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 20 lutego 2013r. w sprawie I ACa 364/12, opublikowanym w Systemie Informacji Prawnej Lex nr 1292636).

Odpowiedzialność oparta na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. dotyczy nie tylko sprawcy szkody, ale także jego ubezpieczyciela. Z art. 34 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) wynika, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Skoro posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu szkodę, której następstwem jest między innymi śmierć, to w ramach zawartej umowy ubezpieczenia ubezpieczyciel przejmuje odpowiedzialność sprawcy. Z przepisów tej ustawy nie wynika, by była wyłączona odpowiedzialność ubezpieczyciela za szkodę w postaci naruszenia dóbr osobistych osób najbliższych osoby zmarłej wywołane śmiercią na skutek wypadku spowodowanego przez kierującego pojazdem mechanicznym, za którą on sam ponosi odpowiedzialność (tak również: Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 6 września 2012 r. w sprawie I ACa 739/12, opublikowanym w Systemie Informacji Prawnej Lex nr 1223205 i Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 20 lutego 2013r. w sprawie I ACa 364/12, opublikowanym w Systemie Informacji Prawnej Lex nr 1292636).

Ustalając wysokość zadośćuczynienia na gruncie art. 448 k.c. należy uwzględnić wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rolę w rodzinie pełnioną przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolność do jej zaakceptowania, wiek pokrzywdzonego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2011 r., III CSK 279/10, opublikowany w Systemie Informacji Prawnej Lex nr 898254).

Krzywdę doznaną w wyniku śmierci osoby bliskiej bardzo trudno ocenić i wyrazić w formie pieniężnej. Każdy przypadek należy traktować indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy, przy czym ocena ta powinna opierać się na kryteriach obiektywnych, a nie na wyłącznie subiektywnych odczuciach pokrzywdzonego. Zadośćuczynienie jest odzwierciedleniem w formie pieniężnej rozmiaru krzywdy, która nie zależy od statusu materialnego pokrzywdzonego. Rozmiar zadośćuczynienia może być natomiast odnoszony do stopy życiowej społeczeństwa, która pośrednio może rzutować na jego umiarkowany wymiar i to w zasadzie bez względu na status społeczny i materialny pokrzywdzonego. Przesłanka „stopy życiowej” ma więc charakter uzupełniający i ogranicza wysokość zadośćuczynienia tak, by jego przyznanie nie prowadziło do wzbogacenia osoby uprawnionej, nie może jednak pozbawić zadośćuczynienia jego zasadniczej funkcji kompensacyjnej i eliminować innych czynników kształtujących jego wymiar (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002 r. w sprawie IV CKN 1266/00, opublikowany w Systemie Informacji Prawnej Lex nr 80272).

Przesądzenie okoliczności, iż powodowie mogli skutecznie dochodzić roszczeń w oparciu o podstawę wynikającą z art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. skutkowało koniecznością oceny, czy wysokość roszczeń dochodzonych przez każdego z powodów była adekwatna do stopnia krzywdy doznanej przez nich wskutek śmierci A. P. (1).

W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stwierdzić należy, iż pomiędzy zmarłą, a powodami istniała pozytywna więź emocjonalna charakterystyczna dla członków prawidłowo funkcjonującej rodziny. W tym zakresie Sąd w pełni dał wiarę zeznaniom powodów oraz przesłuchanym w sprawie świadkom w osobach A. P. (2) i K. P. (1). Wskazać należy, iż powodowie K. D. oraz J. P. (1), jako dzieci zmarłej A. P. (1), w sposób najbardziej dotkliwy przeżyły sytuację związaną ze śmiercią matki. Poczucie straty osoby najbliższej dla tych powodów było dodatkowo potęgowane tym, iż była to śmierć nagła, niespodziewana dla powodów, co jest trudniejsze do zaakceptowania aniżeli stopniowe oswajanie się ze stratą osoby najbliższej, np. w wypadku odejścia członka rodziny po długotrwałej chorobie.

Całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nakazywał przyjęcie, iż powodowie K. D. oraz J. P. (1), pomimo zlokalizowania swoich centrów życiowych poza domem rodzinnym, bardzo często odwiedzali matkę, nie tylko w okresie świąt, rodzinnych uroczystości, itp., ale spontanicznie. Powodowie czuli naturalną potrzebę podtrzymywania więzi z matką oraz pielęgnowania kontaktów emeocjonalnych. Z uwagi na okoliczność, iż powódka K. D. zamieszkiwała w stosunkowo niedalekiej odległości od matki, zmarła od samego początku brała aktywny udział w wychowaniu córek powódki, pomagała również jej finansowo i rzeczowo, powódka mogła liczyć na jej codzienne wsparcie, radę. K. D. wraz małżonkiem i córkami spędzali praktycznie każdą wolną chwilę u rodziców, jeździli tam w weekendy, w środku tygodnia, jak również podczas uroczystości rodzinnych. Również rodzice często odwiedzali córkę w (...).

Powód J. P. (1) z uwagi na charakter wykonywanych obowiązków służbowych zmuszony był do stosunkowo częstych zmian miejsca zamieszkania, niemniej jednak nie miało to większego wpływu na podtrzymywanie pozytywnej więzi z matką.

Śmierć matki wywołała u powodów K. D. i J. P. (1) rozpacz, żal, smutek, poczucie niesprawiedliwości. Utracili osobę, na którą zawsze mogli liczyć, troskliwą, pogodną, niekonfliktową. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, po śmierci matki powódka K. D. cierpiała na nerwobóle, miała problemy z prawidłową organizacją własnego życia, rozpamiętywała to zdarzenie, próbowała walczyć z traumatycznymi myślami poprzez zaangażowanie się w sprawy własnej rodziny, zażywała również leki uspokajające przypisane jej przez powoda J. P. (1). W ocenie Sądu, wynikający z zeznań świadka K. P. (1), jak również samego powoda J. P. (1) fakt, że sposób przeżywania śmierci matki przez syna przebiegał „łagodniej” aniżeli u K. D., z uwagi na „oswojenie” się ze śmiercią w związku z wykonywanym zawodem, nie miał dla sprawy żadnego znaczenia. Niewątpliwie śmierć rodzica wywołuje u dorosłego dziecka poczucie straty, traumy, niesprawiedliwości. Sam fakt silniejszej konstrukcji psychicznej powoda aniżeli siostry oraz poradzenie sobie w okresie żałoby bez wsparcia farmaceutycznego, nie zmienia konstatacji, iż skala przeżywania śmierci A. P. (1) zarówno przez syna jak i przez córkę była analogiczna.

Przechodząc do oceny zasadności roszczeń wywodzonych przez powodów M. D. oraz małoletnie powódki A. D. i J. D. (1) zdaniem Sądu na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie było podstaw dla uznania, iż skala ich krzywdy spowodowana śmiercią A. P. (1) miała analogiczny wymiar jak w przypadku J. P. (1) i K. D..

Wskazać trzeba, iż powód M. D. utrzymywał z teściową pozytywną więź wynikającą z funkcjonowania w ramach rodziny, niemniej jednak nie miała ona tak zażyłego charakteru jak w przypadku dzieci zmarłej. Powód wraz z powódką K. D. wyprowadził się z domu teściów w 1999 r., po okresie jednego roku wspólnego zamieszkiwania. Systematycznie składał wizyty u teściowej wraz z małżonką oraz córkami, niemniej jednak nie zostało wykazane, aby ten charakter więzi miał szczególny wymiar, przekraczający normalny, poprawny zakres wzajemnych relacji członków rodziny. Powód w zeznaniach sam przyznał, iż „krótko się z teściową znał”. Mimo, że po jej śmierci było mu ciężko, to nie przyjmował żadnych leków uspokajających, nie korzystał również z innych form terapii.

W ocenie Sądu powództwo wywiedzione przez małoletnią powódkę J. D. (1) nie zasługiwało na uwzględnienie. Powódka z uwagi na swój wiek oraz stan rozwoju psychicznego w chwili śmierci babci nie mogła doznać krzywdy w wymiarze, na jaki wskazuje się w pozwie. Jak sama zeznała zmarłą pamięta w ograniczonym stopniu, wszelkie retrospekcje wydarzeń z nią związanych funkcją u niej jedynie w oparciu o informacje przekazywane przez rodziców. W momencie śmierci babci powódka była niespełna półtorarocznym dzieckiem. W tych warunkach brak jest, podstaw do przyjęcia, iż doznała cierpień wynikających z naruszenia dobra osobistego w postaci zerwania więzi z najbliższym członkiem rodziny.

Za częściowo zasadne uznał natomiast Sąd roszczenie dochodzone przez małoletnią powódkę A. D.. Powódka w chwili śmierci babci miała ukończone pięć lat, jak wynikało z jej zeznań pamiętała czas spędzany wspólnie z babcią na zabawach, przygotowywaniu posiłków, własne wspomnienia małoletniej powódki dotyczyły również zaangażowania A. P. (1) w jej edukację. Pomimo, iż A. D. również podkreślała, że „dziadków słabo pamięta” to jednak – w przeciwieństwie do siostry – miała ona możliwość retrospekcji wydarzeń związanych z osobą A. P. (1) na podstawie samodzielnych obserwacji i wspomnień. Podkreślała również, iż lubiła u babci przebywać, obecnie odczuwa jej brak.

Jak już wcześniej wskazano, wysokość zadośćuczynienia jest zawsze bardzo ocenna i zawsze może być sporna. Niemożliwe jest bowiem dokładne ustalenie stopnia odczuwanego bólu po stracie osoby bliskiej. Jednak, w ocenie Sądu, przywoływane wyżej okoliczności przemawiały za przyznaniem – na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. – zadośćuczynienia w następujących kwotach: na rzecz powodów K. D. oraz J. P. (1) – po 40.000 zł, na rzecz powodów M. D. i małoletniej powódki A. D. kwot po 10.000 zł. Powyższe sumy winny zrekompensować powodom doznaną krzywdę i stanowić dla nich ekonomicznie odczuwalną wartość. Przyznaniu wyższego zadośćuczynienia sprzeciwiało się to, że wymieni powodowie pogodzili się już z poczuciem osamotnienia związanego ze śmiercią A. P. (1), zaakceptowali je, odnaleźli się w nowej rzeczywistości życiowej i ich obecny stan nie wymagał podjęcia dalej idących środków, związanych z niwelowaniem niekorzystnych następstw traumatycznego wydarzenia.

W pozostałym zakresie, powództwo jako wygórowane, a przez to nie znajdujące oparcia w treści powołanych przepisów, oddalono.

O odsetkach ustawowych od zasądzonych kwot zadośćuczynienia orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. od dnia 27 marca 213 r. do dnia zapłaty, mając na uwadze okoliczność, iż w dniu 27 marca 2013 r. pozwany zajął ostateczne, merytorycznie stanowisko co do roszczeń dochodzonych przez powodów.

O kosztach procesu, rozstrzygnięto na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c. i Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013r. poz. 461).

Powodowie ponieśli następujące koszty procesu: K. D. oraz J. P. (1) w kwotach po 3.237 zł (tj. 720 zł jako piąta część wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 2.500 zł opłaty od pozwu), małoletnie powódki J. D. (1) i A. D. w kwotach po 2.237 zł (tj. 720 zł jako piąta część wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 1.500 zł opłaty od pozwu), zaś powód M. D. w kwocie 1.487 zł (tj. 720 zł jako piąta część wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 750 zł opłaty od pozwu). Łączne koszty procesu poniesione przez pozwanego zamykały się kwotą 3.617 zł.

Mając na uwadze relację wysokości zasądzonych świadczeń do kwot dochodzonych pozwem, powódka K. D. oraz J. P. (1) wygrali spór w 80 %, małoletnia A. D. w 33%, M. D. w 66%, J. P. (2) uległa pozwanemu w całości. W konsekwencji pozwany był zobligowany do zwrotu: na rzecz powodów K. D. oraz J. D. (2) kwot po 2.589,60 zł (80% z 3.237 zł), na rzecz powoda M. D. kwoty 981,42 zł (66% z 1.478 zł) oraz na rzecz małoletniej powódki A. D. kwoty 738,21 zł (33% z 2.237 zł). Pozwany wygrał proces w 20% - w stosunku do powodów K. D. i J. P. (1), w 34 % - w stosunku do M. D., w 67% wobec małoletniej powódki A. D., oraz wobec małoletniej powódki J. D. (1) w 100 %. W konsekwencji powodowie K. D. oraz J. D. (2) byli zobligowani do zwrotu na rzecz pozwanego kosztów procesu w kwocie po 144,68 zł (3617 zł : 5 = 723,40 zł; 723,40 zł x 20% = 144,68 zł), powód M. D. w kwocie 246 zł (723,40 zł x 34% ), małoletnia powódka J. D. (1) w kwocie 723,40 zł zaś małoletnia powódka A. D. w kwocie 477,44 zł (723,40 zł x 67% ). W tym stanie rzeczy, na zasadzie kompensacji, pozwany został obciążony obowiązkiem zwrotu na rzecz powodów K. D. i J. D. (2) kwot po 2.445 zł (2.589,60 zł – 144, 68 zł), na rzecz powódki A. D. kwoty 261 zł (738,21 zł – 477,44 zł) oraz na rzecz M. D. kwoty 735 zł (981,42 zł – 246 zł) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na podstawie art. 113 ust. 1 Ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dz. U. z 2010r. Nr 90, poz. 594) nakazano ściągnąć od powódki K. D. i J. P. (1) kwoty po 4,48 zł, od J. D. (1) kwotę 22,40 zł A. D. kwotę 15 zł, od M. D. kwotę 7,60 zł oraz od pozwanego kwotę 58,04 zł na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Elblągu tytułem zwrotu wydatków, kierując się analogicznymi zasadami i proporcjami jak przy orzekaniu o obowiązku zwrotu kosztów procesu.