Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Marzena Foltyn-Banaszczyk

Protokolant stażysta Iwona Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku W. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania W. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 25 listopada 2014 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy W. N. prawo do emerytury poczynając od dnia 12 listopada 2014 roku.

Sygn. akt V U 6787/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 listopada 2014 roku w sprawie (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił W. N. prawa do emerytury, podnosząc w uzasadnieniu decyzji, iż wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku posiada okresy składkowe i nieskładkowe w łącznym wymiarze 26 lat, 11 miesięcy i 29 dni, w tym 13 lat, 1 miesiąc i 19 dni pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy odmówił wnioskodawcy zaliczenia okresu służby wojskowej od dnia 23 kwietnia 1970 roku do dnia 14 kwietnia 1972 roku oraz okresu zatrudnienia od dnia 4 czerwca 1984 roku do dnia 31 stycznia 1992 roku w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) – (...)

W odwołaniu wniesionym od powyższej decyzji w dniu 5 grudnia 2014 roku W. N. podał, iż w okresie od dnia 4 czerwca 1984 roku do dnia 31 stycznia 1992 roku w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) –(...) pracował w warunkach szczególnych na stanowisku operatora sprzętu budowlanego, tj. na spychaczu na gąsienicach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawca W. N., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 12 listopada 2014 roku wniosek o przyznanie emerytury. Wnioskodawca był członkiem otwartego funduszu emerytalnego, w dniu 12 listopada 2014 roku złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 14 akta emerytalne)

Wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku legitymuje się okresem ubezpieczenia w wymiarze 26 lat, 11 miesięcy i 29 dni okresów, w tym 13 lat, 1 miesiąc i 19 dni pracy w warunkach szczególnych.

Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył wnioskodawcy okres przypadający w okresie zatrudnienia:

- od dnia 1 maja 1977 roku do dnia 30 kwietnia 1984 roku w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w P.

- od dnia 12 listopada 1992 roku do dnia 31 grudnia 1999 roku w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w P.

Organ rentowy nie zaliczył do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia wnioskodawcy w okresie od dnia 4 czerwca 1984 roku do dnia 31 stycznia 1992 roku w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) – (...) w P.. oraz okresu służby wojskowej od dnia 23 kwietnia 1970 roku do dnia 14 kwietnia 1972 roku.

(dowód: decyzja z dnia 14.10.2014 roku – k. 14 akta emerytalne; odpowiedź na odwołanie – k.3-4 akt ).

W. N. w okresie od dnia 23 września 1969 roku do dnia 3 stycznia 1970 roku pracował w (...) w P.. na stanowisku ślusarza.

(dowód: świadectwo pracy k. 7-8 akta kapitałowe)

Od dnia 4 stycznia 1970 roku pozostawał bez pracy.

(okoliczność niesporna; dowód: wniosek o ustalenie kapitału początkowego k. 2 akta kapitałowe)

W okresie od dnia 23 kwietnia 1970 roku do dnia 14 kwietnia 1972 roku W. N. odbywał czynną służbę wojskową.

(okoliczność bezsporna; dowód: kserokopia książeczki wojskowej k. 9 -11 akta kapitałowe)

Po odbyciu służby wojskowej wnioskodawca od dnia 15 kwietnia 1972 roku do dnia 1 kwietnia 1973 roku pozostawał bez pracy.

(okoliczność niesporna; dowód: wniosek o ustalenie kapitału początkowego k. 2 akta kapitałowe)

Od 2 kwietnia 1973 roku do dnia 20 kwietnia 1974 roku wnioskodawca został zatrudniony w (...) w P.. na stanowisku ślusarza.

(dowód: świadectwo pracy k. 13-14 akta kapitałowe)

W spornym okresie od dnia 4 czerwca 1984 roku do dnia do dnia 31 stycznia 1992 roku W. N. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) – (...) w P.. na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku operatora sprzętu budowlanego.

( dowód: świadectwo pracy k.19-20 akta kapitałowe; k. 1 akta osobowe)

Wnioskodawca złożył podanie o przyjęcie go do pracy w ww. Przedsiębiorstwie na stanowisko operatora sprzętu.

W. N. został skierowany na badania stanu zdrowia na stanowisko operatora sprzętu. Został uznany za zdolnego do pracy jako operator sprzętu.

W dniu 1 czerwca 1984 roku wnioskodawca został skierowany do pracy mechanika na wolne stanowisko pracy.

W dniu 4 czerwca 1984 roku W. N. oraz pracodawca zawarli umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 4 czerwca 1984 roku na stanowisko operatora. W karcie obiegowej z dnia 4 czerwca 1984 roku jako stanowisko pracy wnioskodawcy zostały wskazane operator i mechanik samochodowy.

Pracodawca doręczył wnioskodawcy pismo z dnia 4 czerwca 1984 roku z określeniem obowiązków ze wskazaniem stanowiska pracy wnioskodawcy jako operatora sprzętu ciężkiego. Określenie stanowiska pracy – mechanik samochodowy zostało skreślone.

Wnioskodawca w dniu 4 czerwca 1984 roku odbył instruktaż stanowiskowy na stanowisko operatora oraz mechanika samochodowego.

W dniu 4 czerwca 1984 roku wnioskodawca podpisał oświadczenie o procedurze zgłaszania wypadków przy pracy. W oświadczeniu wskazano stanowisko pracy wnioskodawcy jako operatora sprzętu ciężkiego. Określenie stanowiska pracy – mechanik samochodowy zostało skreślone.

W dniu 18 lipca 1984 roku wnioskodawca został pozbawiony dodatku motywacyjnego i 50% premii za nieprawidłowe rozliczenie paliwa.

W roku 1984, 1987 oraz w latach 1988 – 1991 wnioskodawca otrzymywał dodatek szkodliwy.

W dniu 2 maja 1991 roku i 4 maja 1991 roku wnioskodawca przebywał na urlopie bezpłatnym.

W dniu 30 listopada 1988 roku wnioskodawca jako operator spycharki złożył podanie o rozwiązanie umowy o pracę, podając iż z przyczyn rodzinnych nie może pracować w terenie. W piśmie z dnia 2 stycznia 1989 roku wnioskodawca jako operator spycharki wnosił o anulowanie podania o rozwiązanie umowy.

(dowód: podanie k. 15 akta osobowe; zaświadczenie k. 13 akta osobowe; skierowanie do pracy k. 14 akta osobowe; karta obiegowa k. 17 akta osobowe; umowa o pracę k. 19 akta osobowe; pismo k. 25 – 26 akta osobowe; karta kontrolna ze szkolenia stanowiskowego k. 30-31 akta osobowe; oświadczenie k. 32 akta osobowe; pismo k. 33 akta osobowe; angaże k. 38, k. 39;karty płac – akta osobowe; podanie k. 46 akta osobowe; podanie k. 47 akta osobowe)

W okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) – (...) w P.od dnia 4 czerwca 1984 roku do dnia 31 stycznia 1992 roku wnioskodawca pracował wyłącznie jako operator ciężkiego sprzętu budowlanego.

Przedsiębiorstwo zajmowało się wykonywaniem robót komunalnych – instalacją wody i zakładaniem instalacji sanitarnej. Prace wykonywały wyspecjalizowane komórki – brygady budowlane. Wnioskodawca pracował w brygadzie, która zajmowała się robotami instalacyjnymi – ziemnymi pod gazociągi i ciepłociągi. W brygadzie pracownicy pracowali przy pomocy koparek, spycharek, ładowarek. Sprzęt był przypisany do danego operatora. Prace polegały na rozkopaniu rowu przy pomocy koparki. Następnie po położeniu rurociągu czy ciepłociągu i zamontowaniu wszystkich instalacji operator spycharki zasypywał wykop.

W. N. pracował na spycharce typu (...) i S., w przeważającym czasie pracy wnioskodawca pracował na spycharce typu S.. Była to spycharka o wadze ponad 18 ton. Po zamontowaniu instalacji spycharką korytował, spychał wykopaną wcześniej przez koparkę ziemię i zasypywał wykop, a następnie wyrównywał nawierzchnię. Pracę operatora spycharki wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy, codziennie, tj. ponad 8 godzin dziennie, a nawet po godzinach pracy.

Sporadycznie, w razie awarii pojazdu, wnioskodawca jechał do warsztatu i pomagał w naprawie sprzętu. Wszyscy operatorzy musieli w razie awarii maszyny, którą obsługiwali, pomagać przy jej naprawie. Sprzęt był również naprawiany na miejscu, w terenie. Po naprawie operator wracał do pracy na sprzęcie. Takie naprawy mogły się zdarzyć raz w tygodniu.

Wnioskodawca w okresie zatrudnienia od 4 czerwca 1984 roku nie pracował w warsztacie jako mechanik samochodowy.

(dowód: zeznania W. N. k. 17; zeznania D. D. k. 15-16; zeznania S. W. k. 16)

Sąd Okręgowy dokonał oceny dowodów i zważył co następuje:

Odwołanie jest uzasadnione, co skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 r.) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem.

Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną między stronami było to, czy wnioskodawca posiada wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, ukończył 60 lat i złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE na dochody budżetu państwa.

Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Prawidłowe rozumienie pojęcia pracy w szczególnych warunkach nie jest możliwe bez wnikliwej analizy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Z zestawienia § 1 i 2 tegoż rozporządzenia wynika, że pracą w szczególnych warunkach jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tego aktu. Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku pracy nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem pracy, ale stale, tj. ciągle wykonuje prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2000 roku, II UKN 39/00, OSNAP 2002/11/272).

Odnośnie oceny dowodów zgromadzonych w postępowaniu zważyć należy, iż okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy.

Należy jednak wskazać, że z cytowanego wyżej § 2 rozporządzenia nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy w przedmiocie wykonywania przez pracownika pracy w warunkach szczególnych miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Brak zatem takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy, nie wyklucza dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego.

Podnoszona zatem przez organ rentowy okoliczność nie dysponowania przez skarżącego świadectwem pracy w szczególnych warunkach, nie przesądza jeszcze, że wnioskodawca takiej pracy nie wykonywał.

Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami.

Sam fakt zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) – (...) w P.w okresie od dnia 4 czerwca 1984 roku do dnia 31 stycznia 1992 roku był niesporny między stronami, w świetle dokumentów znajdujących się w jego aktach ubezpieczeniowych.

Sporny pozostawał jedynie charakter wykonywanej przez wnioskodawcę pracy, tj. czy była to praca wykonywana w szczególnych warunkach, czy też nie.

Brak świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach – jak wyżej podniesiono - nie wyklucza możliwości dowodzenia tej okoliczności przy pomocy innych środków dowodowych, ale wówczas to na skarżącym spoczywa ciężar dowodu stosownie do treści art. 6 k.c.

Wnioskodawca sprostał temu obowiązkowi.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę w spornym okresie Sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach osobowych wnioskodawcy oraz na zeznaniach świadków: D. D. i S. W. i wnioskodawcy.

Powołani świadkowie w spornym okresie pracowali razem z wnioskodawcą. Dodatkowo D. D. pracował jako przełożony wnioskodawcy (kierownik budowy), a zatem dysponował bezpośrednią i szczegółową wiedzą co do codziennych, stałych obowiązków zawodowych wnioskodawcy. Jak wynika z zeznań świadków i wnioskodawcy, w spornym czasie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) – (...) w P., który zajmował się instalacją wody i urządzeń sanitarnych, wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako operator spychacza – ciężkiej maszyny budowlanej (spychacza (...) i typu S.) Z ww. zeznań wynika również jakie czynności wykonywał wnioskodawca w trakcie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie. Jako operator spychacza korytował, zasypywał wykop oraz równał nawierzchnię. Wnioskodawca miał przy tym przypisany mu sprzęt najczęściej był to spychacz ciężki typu S. o masie ponad 18 ton. Również spychacz typu (...) należy do ciężkich maszyn budowlanych. W. N. wykonywał pracę operatora spychacza w pełnym wymiarze czasu pracy, codziennie. Okoliczność, iż sporadycznie, wyłącznie w razie awarii swojej maszyny jako operator danego sprzętu, pomagał przy jej naprawie w terenie lub w warsztacie, nie zmienia powyższego wniosku. Wnioskodawca bowiem nie był kierowany do prac w warsztacie jako mechanik i nie pracował na stanowisku mechanika.

Powyższe okoliczności potwierdzają dokumenty w postaci podania o przyjęcie do pracy, umowy o pracę z dnia 4 czerwca 1984 roku, badania lekarskiego na stanowisko operatora sprzętu budowlanego, świadectwo pracy, angaże, karty płacy, karta szkolenia stanowiskowego, w których cały czas stanowisko wnioskodawcy jest wskazywane jako operator, operator sprzętu budowlanego. Również wnioskodawca wskazywał w pismach kierowanych do pracodawcy w trakcie zatrudnienia stanowisko pracy jakie zajmował – operator spycharki.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż zarówno w umowie o pracę, jak i świadectwie pracy wnioskodawcy nie zostało ujęte stanowisko pracy – mechanik samochodowy, jako stanowisko, które zajmował w trakcie zatrudnienia wnioskodawca. W obu dokumentach jako jedyne stanowisko pracy, na którym wnioskodawca był zatrudniony zostało wskazane stanowisko – operatora, operatora sprzętu budowlanego. Okoliczność zatem, że w skierowaniu do pracy z dnia 1 czerwca 1984 roku (tj. przed zawarciem umowy o pracę), w karcie obiegowej z dnia 4 czerwca 1984 roku (k.17) czy piśmie z dnia 4 czerwca 1984 roku (k. 25) i oświadczeniu z dnia 4 czerwca 1984 roku (k.32), karta szkolenia z dnia 4 czerwca 1984 roku (k. 30) pojawiło się stanowisko – mechanik samochodowy nie miała znaczenia, skoro Sąd ustalił, iż wnioskodawca takiego stanowiska nie zajmował. Zapisom tym bowiem zaprzeczały nie tylko zeznania świadków i wnioskodawcy, ale pozostałe dokumenty w aktach osobowych – w szczególności umowa o pracę, angaże czy świadectwo pracy. Ponadto pismo z dnia 1 czerwca 1984 roku dotyczyło okresu przed zawarciem umowy o pracę w dniu 4 czerwca 1984 roku. Stanowisko zaś mechanika wskazane w piśmie i oświadczeniu z dnia 4 czerwca 1984 roku (k. 25, i k. 32) – zostało skreślone i wpisane zostało stanowisko zajmowane zgodnie z umową o pracę – operator sprzętu ciężkiego, a w karcie obiegowej (k. 17) i karcie szkolenia (k. 30) znajduje się zapis obu stanowisk. Logiczne zatem były zeznania wnioskodawcy, że taki zapis wynikał z błędu kadrowej. Dokumenty te przy tym zostały sporządzone najpóźniej z datą 4 czerwca 1984 roku. Kolejne dokumenty zaś wskazują jako stanowisko zajmowane przez wnioskodawcę – operator sprzętu ciężkiego, sprzętu budowlanego.

Z uznanego za wiarygodny materiał dowodowy wynikało zatem, że wnioskodawca codziennie w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony i faktycznie wykonywał pracę wyłącznie jako operator spycharki. Maszyny, które obsługiwał wnioskodawca ważyły powyżej 18 ton. Były to maszyny ciężkie budowlane i wnioskodawca wykonywał nimi prace typowo budowlane.

Przedsiębiorstwo zatrudniające wnioskodawcę w spornym okresie zajmowało się pracami należącymi do branży budowlanej (roboty instalacyjne na potrzeby budownictwa mieszkaniowego, roboty wodno-melioracyjne)

Wszystkie maszyny, które obsługiwał wnioskodawca w spornym okresie, a mianowicie spychacze gąsienicowe typu (...) i S. mieszczą się w definicji ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych.

Praca maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych jest pracą w szczególnych warunkach zgodnie z wykazem A będącym załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z 1983r. działem V poz. 3.

Wnioskodawca zatem jako maszynista ciężkich maszyn budowlanych w spornym okresie od dnia 4 czerwca 1984 roku do dnia 31 stycznia 1991 roku ( 6 lat, 7 miesięcy, 15 dni – po odjęciu dni urlopu bezpłatnego) wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu prace w szczególnych warunkach.

Po doliczeniu tego okresu ( 6 lat, 7 miesięcy, 15 dni) do stażu w szczególnych warunkach uznanego przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji w wymiarze 13 lat, 1 miesiąc i 19 dni, wnioskodawca legitymuje się stażem w szczególnych warunkach znacznie przekraczającym wymagane 15 lat.

Na marginesie należało podnieść, iż okres służby wojskowej od dnia 23 kwietnia 1970 roku do dnia 14 kwietnia 1972 roku nie podlegał zaliczeniu do okresu pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych.

W okresie odbywania przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej obowiązywała ustawa z dnia 23 stycznia 1968 roku o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. Nr 3, poz. 6 ze zm.) oraz ustawa z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 ze zm.) i wydane na jej podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968 roku w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin (Dz.U. Nr 44, poz. 318).

Stosownie do treści art. 108 ust 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony (Dz.U. z 1967 r. Nr 44, poz. 440) w brzmieniu obowiązującym w czasie odbywania przez wnioskodawcę służby wojskowej okres odbytej służby wojskowej zalicza się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem pracownikom, którzy po odbyciu służby podjęli - w zakreślonym ustawowo terminie - zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby, albo w tej samej gałęzi pracy. Wydane na podstawie art. 108 ust. 4 powołanej ustawy rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968 roku w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin (Dz.U. Nr 44, poz. 318) regulowało w sposób szczegółowy uprawnienia żołnierza, który w terminie 30 dni po zwolnieniu ze służby zgłosił swój powrót do zakładu pracy i w wyniku tego podjął w nim zatrudnienie. Zgodnie z § 5 powołanego rozporządzenia żołnierzowi, który podjął zatrudnienie wlicza się czas odbywania służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym podjął zatrudnienie, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem w tym zakładzie oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie.

Z przepisów tych wynika, że - pod warunkami w nich wskazanymi - okres zasadniczej służby wojskowej jest okresem zatrudnienia na takich samych warunkach, jak przed powołaniem do tej służby. Jeśli zatem przed powołaniem do służby wojskowej ubezpieczony wykonywał zatrudnienie wymienione w art. 11 ust. 2 pkt 1 - 6 ustawy o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, to również okres służby wojskowej uważany był za takie samo zatrudnienie, a żołnierz był traktowany jak pracownik wykonujący pracę wymienioną w powołanym przepisie. Innymi słowy, żołnierz zasadniczej służby zawodowej był pracownikiem wykonującym zatrudnienie wymienione w tych przepisach, jeśli zatrudnienie to wykonywał przed powołaniem do służby i do zatrudnienia tego powrócił po jej zakończeniu w określonym terminie. Z powyższego wynika, że wlicza się także uprawnienia wynikające z systemu zabezpieczenia społecznego w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie, a zatem również wynikające z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach (takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w wyroku z dnia 9 marca 2010 roku, w sprawie I UK 333/09, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 kwietnia 2006 roku, III UK 5/06, OSNP 2007/7-8/108).

Dla określenia czy okres służby wojskowej podlega zaliczeniu ubezpieczonemu do szczególnego stażu pracy niezbędnym jest dokonanie ustalenia, czy przed powołaniem do służby wojskowej oraz po jej powrocie wykonywał on prace w szczególnych warunkach zgodnie z wówczas obowiązującymi przepisami.

W sprawie bezsporne było, iż przed odbywaniem służby wojskowej i po jej odbyciu wnioskodawca nie był pracownikiem – pozostawał bez pracy.

Powyższe nie miało w sprawie znaczenia, skoro jak wyżej wskazano, wnioskodawca legitymował się okresem pracy w warunkach szczególnych znacznie przekraczającym 15 lat.

Biorąc pod uwagę, iż wnioskodawca spełnił wszystkie wymagane przepisami rozporządzenia warunki do uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury, to jest ukończył 60 lat, jego łączny okres zatrudnienia składkowy i nieskładkowy wyniósł ponad 25 lat i ma ponad 15 letni staż pracy w szczególnych warunkach, należy uznać, że wydana przez organ rentowy decyzja jest błędna, a żądanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie.

Sąd przyznał skarżącemu emeryturę z dniem, w którym zostąły spełnione warunki do przyznania prawa do emerytury, tj. z dniem 12 listopada 2014 roku. Z tym bowiem dniem skarżący złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE na dochody budżetu państwa, a zatem z tym dniem spełniony został ostatni warunek, od którego zależało jego prawo do emerytury

Dlatego też Sąd Okręgowy uznając wniesione odwołanie za zasadne, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.