Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2015 r. w Gliwicach

sprawy T. P. (P.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania T. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 4 czerwca 2014 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu T. P. prawo do emerytury poczynając od dnia 28 grudnia 2013 roku,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

(-) SSO Mariola Szmajduch

Sygn. akt. VIII U 1413/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 czerwca 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu T. P. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym 60 lat. Powołując się na art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy wskazał, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił wymaganego 15 – letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany i przyznania mu prawa do spornego świadczenia. Podniósł, iż posiada wymagany okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, gdyż w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Organ rentowy podniósł, iż odwołujący nie udokumentował żadnego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych. Jak wynika ze świadectwa pracy z dnia 28 kwietnia 1989r. odwołujący był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. w (...) w okresie od 23 października 1974r. d 30 kwietnia 1989r. na stanowisku mechanika i kierowcy pojazdów samochodowych pow. 3,5 tony, jednak nie przedłożył on świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Na rozprawie w dniu 23 września 2014r. T. P. sprecyzował, iż domaga się uznania za pracę w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia w Fabryce (...) w M. od 10 sierpnia 1971r. do 17 października 1974r. wraz z okresem zasadniczej służby wojskowej oraz w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. w okresie od 23 października 1974r. d 30 kwietnia 1989r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach ustalił:

Ubezpieczony T. P. urodził się (...) Wiek 60 lat osiągnął 28 grudnia 2013r.

W dniu 9 grudnia 2013r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Zaskarżoną decyzją z dnia 4 czerwca 2014r. ZUS odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym 60 lat, z uwagi na brak wymaganego 15 – letniego okresu zatrudnienia w szczególnych.

ZUS ustalił, iż ubezpieczony na dzień 31 grudnia 1999r. posiada 27 lat, 1 miesiąc i 16 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Do pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie uwzględnił ubezpieczonemu żadnego okresu zatrudnienia.

Sąd ustalił, iż T. P. w okresie od 10 sierpnia 1971r. do 17 października 1974r. był zatrudniony w Fabryce (...) w M..

Fabryka (...) w M. zajmowała się produkcją opakowań blaszanych jak: beczki, pojemniki na śmieci, farby, lakiery, cylindry do ogrzewania wody, puszki, osprzęt odkażający dla wojska. Zakład zatrudniał około 2000 pracowników. Obejmował on dwa zakłady produkcyjne, na które składały się hale produkcyjne. Był też D. Głównego Mechanika, który miał za zadanie utrzymanie w ruchu maszyn produkcyjnych, narządzi i pojazdów samochodowych i szynowych. Dział Głównego Mechanika obejmował kilka komórek takich jak obróbka skrawania, dział wózków widłowych i akumulatorowych, kompresorownie.

Odwołujący od początku zatrudnienia został skierowany do Wydziału Głównego Mechanika do warsztatu pojazdów samochodowych na stanowisko mechanika pojazdów samochodowych, gdzie naprawiał lokomotywy, autobusy, dźwigi, samochody ciężarowe i ciągniki. Na każdym zakładzie produkcyjnym były po 2 kanały.

Ubezpieczony pracował w kanałach przy demontażu silników, skrzyń biegów, tylnych mostów, resorów, układu wydechowego, zajmował się konserwacją tych pojazdów, czyszczeniem i malowaniem podwozi. Pracował jako mechanik w kanałach przeważnie po 8 godzin dziennie. Bardzo często zdarzało się, że pracował w godzinach nadliczbowych.

Sąd ustalił, ze ubezpieczony pracował też poza kanałem przy naprawie części, które wyjął w kanale np. na stole w warsztacie zajmował się naprawą pomp wtryskowych, gaźników, wtryskiwaczy. W razie potrzeby, poza kanałem zajmował się też spawaniem i wycinaniem elektrycznym zepsutych elementów w samochodach.

Sporadycznie, gdy brakowało ludzi, ubezpieczony był kierowany do pracy w zajezdni wózków i akumulatorowni przy ładowaniu wózków akumulatorowych. Sporadycznie także kierowano go do pracy w kompresorowni, gdzie pracował przy wymianie bądź naprawie kompresorów tj. przy bezpośredniej obsłudze stacji sprężarek. Zajmował się też lakierowaniem nadwozi samochodowych przy użyciu pistoletu i pędzla.

W okresie zatrudnienia w zakładzie ubezpieczony zajmował się bieżącą naprawą i konserwacją urządzeń, samochodów, sprężarek, wózków elektrycznych, widłowych, platformowych, spalinowych. Przy obsłudze wózków pracował w akumulatorowni, zalewał kwasem baterie, ładował je. Praca przy akumulatorach była bardzo szkodliwa i uciążliwa, w narażeniu na szkodliwe opary i w kontakcie ze żrącymi kwasami. Były tam akumulatory o dużej pojemności. Należało je remontować, zalewać, uruchamiać, rozbierać, złomować. Elektrolit należało przygotować samemu.

Wszystkie te prace były wykonywane w szkodliwych warunkach w narażeniu na zapylenie, hałas, opary smarów i gazów oraz kwasów. Pracownicy otrzymywali mleko.

Powyższe prace świadczył ubezpieczony do 24 października 1972r.

W okresie od 25 października 1972r. do 14 października 1974r. odbył zasadniczą służbę wojskową. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej ubezpieczony wrócił do zakładu pracy a następnie po paru dniach z dniem 17 października 1974r. zwolnił się i podjął pracę w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G..

W spornym okresie zatrudnienia w Fabryce (...) w M. wraz z ubezpieczonym pracowali świadkowie: S. Franc – pracował w latach 1971-1996 jako tokarz, frezer, szlifierz a potem jako mistrz, Z. C. – pracował w latach 1969-2001 jako pracownik fizyczny, operator wózka , ustawiacz maszyn, mistrz, kierownik działu produkcji oraz w dziale marketingu, K. O. – pracował w latach 1960 – 1989 jako ślusarz remontowy oraz w akumulatorowni, K. F. – pracował w latach 1955 – 1990 jako energetyk i zastępca głównego mechanika.

Dalej Sąd ustalił, iż w okresie od 23 października 1974r. do 30 kwietnia 1989r. ubezpieczony pracował w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G..

(...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w G. zajmowało się budownictwem mieszkaniowym i przemysłowym. W skład zakładu wchodziły różne jednostki w tym baza sprzętu i transportu, która w okresie spornym znajdowała się w K.. Baza wydawała sprzęt budowlany na poszczególne budowy, obsługiwała budowy prowadzone przez zakład.

W latach 70 tych na bazie pracowało około 200 osób na stanowiskach: kierowców, operatorów maszyn i sprzętu technicznego, mechaników i magazynierów. Pracownicy bazy pracowali na budowach prowadzonych przez zakład.

Ubezpieczony został zatrudniony na stanowisko mechanika. Mechanicy pracujący w zakładzie pracowali w kanałach, gdzie naprawiano ciężki sprzęt. Na bazie w K. było kilka kanałów. Ubezpieczony pracował przez pełne dniówki – co najmniej 8 godzin dziennie – jako mechanik w kanale przy naprawie sprzęgieł, skrzyni biegów, układu wydechowego. Często pracował w nadgodzinach. Nie był kierowany do innych prac poza kanałem, gdyż było bardzo dużo pracy dla mechaników. Zatrudniano wówczas około 30 mechaników. Jedynie elektrycy nie pracowali w kanałach.

Po okresie około 1,5 roku odwołujący został przeniesiony na stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego, co wynikało z potrzeb zakładu, który wymagał dużej liczby kierowców zabezpieczających sprzęt ciężki na budowie. Uprawnienia do kierowania pojazdami o ładowności powyżej 3,5 tony zdobył ubezpieczony w trakcie nauki w szkole.

Ubezpieczony prowadził wywrotki powyżej 3,5 tony, jeździł między innymi betoniarkami tzw. gruszkami, T., Kamazami, J., Z.. Odwołujący pracował powyżej 8 godzin, najczęściej po 12 godzin dziennie, tak jak pracownicy budowy. Do końca zatrudnienia ubezpieczony pracował wyłącznie jako kierowca samochodu powyżej 3,5 tony. Nie był wówczas kierowany do warsztatu samochodowego ani innych prac.

Zakład nie wypłacał dodatku za warunki w szczególnych warunkach. Kierowcy otrzymywali mleko, kawę i posiłki regeneracyjne.

Zakład pracy wystawiał świadectwa w warunkach szczególnych, ale nie wszystkim uprawnionym, gdyż wielu pracowników zakładu dochodziło uprawnień do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych na drodze postępowania sądowego.

W powyższym okresie zatrudnienia wraz z ubezpieczonym pracowali świadkowie: S. K. – pracował od 1967r. do 2002r., był mistrzem, w latach 70-80 tych był z-cą kierownika bazy sprzętu i transportu, później kierownikiem a od 1993r. prezesem bazy sprzętu i transportu, A. W. pracowała w bazie sprzętu i transportu od 1974r. do 1987r. na stanowisku inspektora ekonomicznego, zajmowała się obliczaniem zarobków, sprawami pracowniczymi, zastępowała kadrową, A. S. – pracował od września 1967r. do października 1999r. w tym w latach 1974-1989r. jako operator koparki, a później na stacji paliw do roku 1996r. Świadek otrzymał świadectwo pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił, iż ubezpieczony legitymuje na dzień 1 stycznia 1999r. okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze 27 lat, 1 miesiąca i 16 dni.

Bezsporne było, że ubezpieczony ukończył 60 lat życia i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego z Fabryki (...) w M. (k.53-57) oraz (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) w G. (k.25), zeznań świadków S. K. (nagranie z rozprawy z dnia18 listopada 2014r. min. 5.09 i n. k.47), A. W. (nagranie z rozprawy z dnia18 listopada 2014r. min. 18.22 i n. k.47), A. S. (nagranie z rozprawy z dnia18 listopada 2014r. min. 30.07 i n. k.47), oraz świadków przesłuchanych w drodze pomocy prawnej przez Sąd Rejonowy w Żaganiu; S. F. (k.77v-78) Z. C. (k.79) K. O. (k.80), K. F. (k.82), nadto przesłuchania odwołującego (nagranie z rozprawy z dnia 6 maja 2015r. min. 4.27 i n. k.104).

Odnośnie rodzaju pracy wykonywanej przez ubezpieczonego Sąd dał wiarę jego twierdzeniom, które zostały potwierdzone przez zeznania świadków. Świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym w spornych okresach zatrudnienia, posiadają zatem szczegółową wiedzę na temat miejsca i charakteru wykonywanej przez odwołującego pracy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących

warunków

1. osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2. posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym

co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 powołanego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl art. 184 ust. 2 ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013r. tj. w dacie złożenia wniosku oraz wydania zaskarżonej decyzji – emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Na podstawie tego przepisu, prawo do emerytury w obniżonym wieku, przysługuje ubezpieczonemu, który w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999r. spełnił warunki w zakresie posiadania ogólnego stażu pracy oraz pracy wykonywanej w warunkach szczególnych a nie osiągnął wymaganego wieku.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 – letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy nie uwzględnił mu żadnego okresu takiej pracy.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15 – letnim okresem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem do takiej pracy należało zaliczyć mu sporne okresy zatrudnienia w Fabryce (...) w M. od 10 sierpnia 1971r. do 17 października 1974r. oraz w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. w okresie od 23 października 1974r. d 30 kwietnia 1989r.

Z materiału dowodowego wynika, że w okresie zatrudnienia w Fabryce (...) w M. odwołujący pracował w warsztacie pojazdów samochodowych oraz w zajezdni wózków i akumulatorowni.

Jako mechanik samochodowy pracował już od początku zatrudnienia w kanałach przy naprawie 2 lokomotyw, 2 autobusów, 2 dźwigów, ciągników i 4 samochodów ciężarowych, przyczep oraz mniejszych samochodów. Odwołujący pracował przy demontażu silników, skrzyń biegów, sprzęgła, tylnych mostów, resorów, układu wydechowego, zajmował się konserwacją tych pojazdów od spodu, czyszczeniem i malowaniem podwozi. Pracował jako mechanik w kanałach przez co najmniej 8 godzin dziennie a często w godzinach nadliczbowych.

W razie potrzeby zajmował się też spawaniem i wycinaniem elektrycznym zepsutych elementów w samochodach.

Poza kanałem ubezpieczony pracował przy naprawie części, które wyjął w kanale np. na stole w warsztacie, który znajdował się przy kanale, naprawiał pompy wtryskowe, gaźniki, wtryskiwacze. Prace te były integralną częścią pracy mechanika w kanałach.

Ubezpieczony był czasami kierowany do pracy w zajezdni wózków i akumulatorowni, gdzie zajmował się remontem, zalewaniem, uruchamianiem, rozbieraniem i złomowaniem akumulatorów o dużej pojemności. Ubezpieczony zalewał baterie kwasem, ładował je. Elektrolit musiał przygotował sam. Praca przy akumulatorach była bardzo szkodliwa i uciążliwa w narażeniu na szkodliwe opary i w kontakcie ze żrącymi kwasami.

Sporadycznie pracował przy bezpośredniej obsłudze stacji sprężarek. Zajmował się też lakierowaniem nadwozi samochodowych przy użyciu pistoletu i pędzla.

Z kolei w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. od 23 października 1974r. d 30 kwietnia 1989r. T. P. początkowo przez około 1,5 roku pracował jako mechanik w kanale na bazie sprzętu i transportu, przy naprawie sprzęgieł, skrzyni biegów, układu wydechowego samochodów ciężarowych i ciężkiego sprzętu budowlanego.

Prace mechanika w kanałach wykonywał przez co najmniej 8 godzin dziennie, a najczęściej nawet przez 12 godzin. Nie był kierowany do innych prac.

Po okresie około 1,5 roku odwołujący został przeniesiony na stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego. Wówczas aż do zakończenia zatrudnienia w tym zakładzie prowadził samochody ciężarowe powyżej 3,5 tony, jeździł między innymi betoniarkami, T., Kamazami, J., Z.. Prace kierowcy samochodów ciężarowych wykonywał powyżej 8 godzin dziennie, najczęściej po 12 godzin dziennie, tak jak pracownicy budowy. Nie był kierowany do innych prac.

Wykonywane przez ubezpieczonego prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych, są wymienione pod poz. 16, działu XIV, wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.), zawierającego wykaz prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

Nadto w dziale XIV wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. wymienione są: pod poz. 9 prace przy bezpośredniej obsłudze stacji sprężarek, pod poz. 12 prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowo wodorowym, pod poz. 13 prace w akumulatorowniach: opróżnianie, oczyszczanie i wymiana stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych, pod poz. 17 lakierowanie ręczne lub natryskowe - nie zhermetyzowane.

Z kolei wykonywane przez ubezpieczonego prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, są wymienione pod poz. 2, działu VIII, wykazu A, stanowiącego załącznik do wymienionego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.

Ubezpieczony wykonywał wszystkie powyższe prace. Bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, że ubezpieczony nie przedłożył za okresy sporne świadectw pracy w szczególnych warunkach. Fakt wykonywania takiej pracy został wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków potwierdzającym taki charakter jego pracy, uznając te dowody za spójne logiczne i wzajemnie się uzupełniające.

W ocenie Sądu orzekającego, bez znaczenia pozostaje, iż w okresie zatrudnienia w Fabryce (...) w M., ubezpieczony nie wykonywał jednorodnych prac, należało jednak uznać, że w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione pod poz. 9, 12,13,16,17 działu XIV wykazu A. Wszystkie świadczone w tym czasie przez odwołującego prace są bowiem pracami wykonywanymi w warunkach szczególnych, a nawet jeżeli sporadycznie ubezpieczony wykonywał inne prace, jak naprawa części samochodowych poza kanałem, to należy pamiętać, że dniówka robocza ubezpieczonego często przekraczała 8 godzin dziennie.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 27 stycznia 2012r. sygn. II UK 103/11 (LEX nr 1130388), iż „pracownik, który u jednego pracodawcy w tym samym czasie (okresie) wykonywał różne rodzaje pracy w szczególnych warunkach (wymienione w załączniku do rozporządzenia z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - wykaz A), stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie powinien być pozbawiony uprawnienia do zaliczenia tego okresu do zatrudnienia w szczególnych warunkach wymaganego do emerytury na podstawie art. 32 ust. 1, 2 i 4 u.e.r.f.u.s.”

W ocenie Sądu do pracy w warunkach szczególnych należy również uwzględnić ubezpieczonemu okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od 25 października 1972r. do 14 października 1974r.

Sąd zwraca jednak uwagę, że ubezpieczony legitymuje się 15 – letnim okresem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, nawet bez zaliczenia do takiej pracy okresu odbywania przez niego zasadniczej służby wojskowej.

Odbywanie zasadniczej służby wojskowej regulowane jest przez ustawę z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2004r. Nr 241, poz. 2416).

Zgodnie z treścią art. 108 ust. 1 tej ustawy obowiązującego w okresie od 29 listopada 1967r. do 31 grudnia 1974r. (a zatem w okresie obywania zasadniczej służby wojskowej przez odwołującego), okres odbytej zasadniczej lub okresowej służby wojskowej zalicza się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem, pracownikom, którzy po odbyciu tej służby podjęli zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby, albo w tej samej gałęzi pracy.

Na podstawie art. 108 ust. 4 w/w ustawy wydane zostało Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968r.w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin (Dz. U. Nr 44, poz. 318). Zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia żołnierzowi, który podjął zatrudnienie stosownie do zasad określonych w § 2-4 (tj. w terminie 30 dni od dnia zwolnienia ze służby wojskowej zgłosił powrót do zakładu pracy), wlicza się czas odbywania służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym podjął zatrudnienie, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem w tym zakładzie oraz w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie.

Treść powyższych przepisów wskazuje, że skoro czas odbywania służby wojskowej w warunkach określonych w tych przepisach, wlicza się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem w tym w zakresie szczególnych uprawnień uzależnionych od wykonywania pracy na określonym stanowisku lub w określonym zawodzie, to okres ten należy zaliczyć do pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.). Do odbywania zasadniczej służby wojskowej należy bowiem stosować przepisy w brzmieniu obowiązującym w okresie jej odbywania.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 16 października 2013r. II UZP 6/13 (LEX nr 1385939, Biul.SN 2013/10/24, M.P.Pr. (...)-101), stwierdził, iż czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974r.) zalicza się - na warunkach wynikających z tego przepisu - do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), zaś Sąd orzekający prezentowane stanowisko w pełni podziela (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2010r. I UK 333/09, LEX 585739, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2012r., I UK 399/11, LEX nr 1211140, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2006r., III UK 5/06, OSNP 2007/7-8/108, M.P.Pr. (...), lex nr 244005).

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, należy wskazać że T. P. odbywał zasadniczą służbę wojskową w okresie od 25 października 1972r. do 14 października 1974r., zaś po zwolnieniu ze służby, wrócił do tego samego pracodawcy w terminie 30 dni od zakończenia odbywania służby i dopiero po kilku dniach rozwiązał stosunek pracy z dotychczasowym pracodawcą.

Mając powyższe na uwadze – po uwzględnieniu do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach okresów spornych – należało uznać, że T. P. legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganym 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Kwestia posiadania przez ubezpieczonego ponad 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego nie była przedmiotem sporu. Nie było także sporne, iż odwołujący nie jest członkiem OFE i na dzień wydania zaskarżonej decyzji ukończył wymagany wiek 60 lat.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od dnia 28 grudnia 2013r. tj. z dniem osiągnięcia wieku emerytalnego.

O kosztach orzeczono w punkcie drugim orzeczenia, po myśli art. 98 k.p.c. w związku z § 12 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 461), zasądzając od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 120 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Mariola Szmajduch