Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KIO 2339/14

POSTANOWIENIE
z dnia 21 listopada 2014 r.


Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Emil Kuriata

Protokolant: Łukasz Listkiewicz

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron oraz uczestnika postępowania
odwoławczego, w dniu 21 listopada 2014 r. w Warszawie, odwołania wniesionego w dniu
7 listopada 2014 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: MERX sp. z o.o., ul. Stanisława Bukowskiego 1/40; 15-066 Białystok, T4B sp.
z o.o., Al. Stanów Zjednoczonych 32 lok. U15; 04-036 Warszawa, w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Urząd Kontroli Skarbowej w Warszawie, ul.
Cybernetyki 19B; 02-677 Warszawa,

przy udziale wykonawcy Erekta Budownictwo Sp. z o.o., ul. Kostki Potockiego 2b/39,
02-958 Warszawa zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie zamawiającego

orzeka:

1. Odrzuca odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: MERX sp. z o.o., ul. Stanisława Bukowskiego 1/40; 15-066 Białystok,
T4B sp. z o.o., Al. Stanów Zjednoczonych 32 lok. U15; 04-036 Warszawa i zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych), uiszczoną przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: MERX sp. z o.o., ul. Stanisława Bukowskiego 1/40; 15-066
Białystok, T4B sp. z o.o., Al. Stanów Zjednoczonych 32 lok. U15; 04-036 Warszawa,
tytułem wpisu od odwołania.

Stosownie do treści art. 198a i art. 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r., Nr 907 ze zm.) na niniejsze postanowienie – w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.



Przewodniczący: …………………………

KIO 2339/14
U z a s a d n i e n i e

Zamawiający – Urząd Kontroli Skarbowej w Warszawie, ul. Cybernetyki 19B; 02-677
Warszawa prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „Dokończenie
przebudowy budynku przy ul Jagiellońskiej 55 w Warszawie na siedzibę Urzędu Kontroli
Skarbowej w Warszawie”.

Zamawiający dnia 30 października 2014 roku poinformował wykonawców o wyborze
oferty najkorzystniejszej.

Dnia 7 listopada 2014 roku wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia:
MERX sp. z o.o., ul. Stanisława Bukowskiego 1/40; 15-066 Białystok, T4B sp.
z o.o., Al. Stanów Zjednoczonych 32 lok. U15; 04-036 Warszawa (dalej „Odwołujący lub
konsorcjum Merx”) wnieśli odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.

Dnia 14 listopada 2014 roku do postępowania odwoławczego – po stronie zamawiającego
- zgłosił przystąpienie wykonawca Erekta Budownictwo Sp. z o.o., ul. Kostki Potockiego
2b/39, 02-958 Warszawa.

Zamawiający dnia 18 listopada 2014 roku złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w
której wniósł o oddalenie odwołania.
Ponadto zamawiający, jak i przystępujący na posiedzeniu złożyli wnioski o odrzucenie
odwołania na podstawie przepisu art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, wskazując, iż zakres
pełnomocnictwa udzielonego „liderowi” konsorcjum (pełnomocnikowi) nie upoważniał go do
wniesienia odwołania.

Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, iż zachodzą przesłanki do odrzucenia
odwołania określone przepisem art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy - Prawo zamówień
publicznych.

Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.

W przedmiotowym postępowaniu Izba ustaliła, że odwołanie podpisał radca prawny
Bartosz Kaczmarski, działający z substytucji radcy prawnej K. Z. Z.-S. .
Z treści odwołania wynika, że odwołujący, uczestniczący w postępowaniu w ramach
konsorcjum, ustanowił pełnomocnika konsorcjum (wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia), tj. MERX sp. z o.o. z siedzibą w Białymstoku (str. 3 odwołania).
Odwołujący podał, że pełnomocnik konsorcjum upoważniony jest, cyt. „do reprezentowania
Konsorcjum na podstawie pełnomocnictwa z dnia 16 października 2014 r., znajdującego się
w aktach postępowania o udzielenie zamówienia. Pełnomocnictwo obejmuje umocowanie do
działania w imieniu Konsorcjum we wszystkich sprawach związanych z postępowaniem
o udzielenie przedmiotowego zamówienia, w tym prowadzeniem „wszelkiej korespondencji
związanej z postępowaniem, w tym ewentualnymi postępowaniami odwoławczymi”.
Izba ustaliła, iż do przedmiotowego odwołania zostało załączone ww. „Pełnomocnictwo
Konsorcjum” z dnia 16 października 2014 r., które potwierdza przytoczoną przez
odwołującego treść pełnomocnictwa.
Do odwołania odwołujący załączył również:
1) pełnomocnictwo z dnia 6 listopada 2014 roku, udzielone radcy prawnemu K. Z. Z.-S.
działającej w ramach Kancelarii Radców Prawnych B.
i Partnerzy z siedzibą w Białymstoku, przez Prezesa Zarządu MERX sp. z o.o. –
p. P. P. T.,
2) substytucję z dnia 7 listopada 2014 roku, udzieloną radcy prawnemu B. K. przez radcę
prawną K. Z. Z.-S. .
Ponadto odwołujący, działając samodzielnie, pismem z dnia 12 listopada 2014 roku (data
wpływu do KIO – 14 listopada 2014 roku) złożył pismo, w którym wskazał, że cyt. „ponownie
składam dokumenty potwierdzające spełnianie przesłanej formalnych wniesionego
odwołania.”. Do przedmiotowego pisma odwołujący załączył, m.in. „Pełnomocnictwo
Konsorcjum” z dnia 6 listopada 2014 roku, którego treść została zmieniona w odniesieniu do
treści „Pełnomocnictwa Konsorcjum” z dnia 16 października 2014 roku, poprzez dopisanie
w ustępie drugim sformułowania „w tym do udzielania dalszych pełnomocnictw w zakresie
czynności w nim określonych.”.
Powyższe powoduje uznanie, że odwołujący skorygował treść pierwotnie powoływanego
w odwołaniu pełnomocnictwa (16.10.2014 r.), ustalając jego nową, prawidłową treść
(6.11.2014 r.).
Biorąc pod uwagę wyżej ustalony stan faktyczny sprawy, Izba stwierdziła, że odwołanie
podlega odrzuceniu na mocy przepisu art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, który stanowi, iż Izba
odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że odwołanie zostało wniesione przez podmiot
nieuprawniony.

Stwierdzając powyższe, Izba wzięła pod uwagę i oceniła treści pełnomocnictw
ustanowionych w sprawie. W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie zostało
wniesione przez osobę (podmiot) do tych czynności nieupoważnioną (nieuprawnioną). Jak
wynika bowiem z treści pełnomocnictwa z dnia 16 października 2014 roku (pełnomocnictwo
konsorcjum), jak i z treści pełnomocnictwa z 6 listopada 2014 roku (pełnomocnictwo
konsorcjum), lider konsorcjum (pełnomocnik) został umocowany do szeregu czynności
związanych z prowadzonym postępowaniem, cyt. „(…) Jednocześnie upoważnia się Lidera
do prowadzenia wszelkich spraw związanych z niniejszym postępowaniem, w szczególności
złożeniem oferty, podpisaniem umowy, prowadzeniem wszelkiej korespondencji związanej
z postępowaniem, w tym ewentualnym postępowaniem odwoławczym, w tym do udzielania
dalszych pełnomocnictw w zakresie czynności w nim określonych.”.
Tym samym uznać należało, iż lider konsorcjum umocowany został do wykonywania
następujących czynności:
- złożenia oferty,
- podpisania umowy,
- prowadzenia wszelkiej korespondencji związanej z postępowaniem, w tym ewentualnym
postępowaniem odwoławczym,
- prowadzenia wszelkiej korespondencji związanej z postępowaniem, w tym do udzielania
dalszych pełnomocnictw w zakresie czynności w nim określonych.
W związku z powyższym uznać należało, że Lider konsorcjum nie został umocowany do
wniesienia odwołania. Nie można bowiem przyjąć twierdzenia odwołującego, że umocowanie
do prowadzenia wszelkiej korespondencji związanej ewentualnym postępowaniem
odwoławczym upoważnia Lidera do wniesienia odwołania. Istotnym jest bowiem rozróżnienie
czynności dotyczącej uprawnienia do prowadzenia korespondencji od czynności dotyczącej
wniesienia środka ochrony prawnej, jakim jest niewątpliwie odwołanie. Nadto na uwagę
zasługuje okoliczność, iż pełnomocnik wskazał na ewentualność prowadzenia
korespondencji w postępowaniu odwoławczym, czyli udzielając rzeczonego pełnomocnictwa
nie wyrażał zgody (co bezpośrednio wynika z ostatniego akapitu pełnomocnictwa – obopólna
bezwzględna zgoda współkonsorcjantów) na wniesienie samego odwołania.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należało, że Lider konsorcjum, w sposób
nieuprawniony rozszerzył zakres własnego pełnomocnictwa, udzielając pełnomocnictwa
dalszego o czynności niewchodzące w zakres pierwotnego pełnomocnictwa, tj. o czynności
reprezentowania przez pełnomocnika dalszego przed Krajową Izbą Odwoławczą. Skutkiem
powyższych wadliwych czynności jest uznanie, że odwołanie zostało wniesione przez
podmiot do tych czynności nieupoważniony (nieuprawniony).

W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, iż pełnomocnictwo do wniesienia odwołania jest
pełnomocnictwem rodzajowym, określającym umocowanie do tego rodzaju czynności
prawnej (art. 98 k.c.), której pełnomocnik może dokonać (vide: postanowienie Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 17 stycznia 2012 roku, sygn. akt KIO 35/12, gdzie Izba wskazała, że
„Nadal aktualnym jest bowiem utrwalone stanowisko orzecznictwa i doktryny, że do
wniesienia odwołania jako czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu wymagane
jest pełnomocnictwo rodzajowe lub szczególne (wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia
10.06.2008 r., sygn. akt: XII Ga 159/08, czy też wyrok KIO z dnia 18.12.2009 r. sygn. akt:
KIO/UZP 1636/09). Wskazać należy, że do udzielenia pełnomocnictwa w sprawach
związanych z postępowaniem o zamówienie publiczne zastosowanie znajdują przepisy KC.
Bezsprzecznie bowiem w odniesieniu do czynności wniesienia środka ochrony prawnej w
postaci odwołania, Pzp, w związku z art. 14, który stanowi, że do czynności podejmowanych
przez zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się
przepisy KC, zawiera odmienne uregulowanie i tym samym zastosowanie będzie miał w
przedmiotowym stanie faktycznym przepis szczególny w postaci art. 189 ust. 2 pkt 2 Pzp. Do
wniesienia odwołania wymagane jest pełnomocnictwo, co najmniej rodzajowe w rozumieniu
przepisów art. 98 Kc. (…).Pełnomocnictwo rodzajowe w swojej treści musi wskazywać, że
udzielający pełnomocnictwa mocodawca upoważnił pełnomocnika do podpisania i wniesienia
odwołania kierowanego do Krajowej Izby Odwoławczej. W pełnomocnictwie rodzajowym
musi być wskazane konkretne postępowanie o zamówienie publiczne, którego
pełnomocnictwo dotyczy. W treści przywołanego pełnomocnictwa zawarte są sformułowania
o takim poziomie ogólności, że w ocenie Izby jego uznanie stanowiłoby działanie zbyt daleko
idące, tym bardziej, że Krajowa Izba Odwoławcza nie jest żadnym ze wskazanych w sposób
bardzo ogólny organem, w szczególności należy podkreślić, iż nie jest organem administracji
(konsekwentne i niezmienne stanowisko Izby), lecz organem orzekającym innym niż sąd.
Powyższe wymogi dotyczą również sytuacji, w których mocodawca udziela pełnomocnictwa
w celu złożenia przystąpienia do postępowania odwoławczego, zgodnie z możliwością
przewidzianą w art. 185 Pzp. Czynność przystąpienia do postępowania odwoławczego
również wymaga pełnomocnictwa rodzajowego.”.

Izba wskazuje, iż w trybie określonym art. 187 ust. 3 i ust. 7 Pzp możliwe jest uzupełnienie
przez stronę pełnomocnictwa do wniesienia odwołania jedynie w przypadku jego niezłożenia
(braku) wraz z odwołaniem. Powyższy brak formalny podlega usunięciu w terminie 3 dni, pod
rygorem zwrotu odwołania, na podstawie § 9 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
22 marca 2010 r. w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań (t.j. Dz.
U. z 2014 r., poz. 964). Przepis powyższy jednoznacznie wskazuje, iż wezwanie do
usunięcia braków formalnych odwołania ma m.in. zastosowanie w sytuacji, gdy odwołanie

„nie zawiera dokumentów, o których mowa w § 4 ust. 2” ww. rozporządzenia.
Pełnomocnictwo nie podlega zatem uzupełnieniu wówczas, gdy dokument pełnomocnictwa
został załączony do odwołania, ale nie potwierdza umocowania do reprezentowania
odwołującego. Prawidłowość umocowania danej osoby (podmiotu) do wniesienia odwołania
podlega badaniu przez Izbę w toku posiedzenia niejawnego w ramach czynności
formalnoprawnych i sprawdzających. Stwierdzenie przez Izbę, iż z treści pełnomocnictwa
załączonego do odwołania nie wynika, że podmiot, który wniósł odwołanie jest prawidłowo
umocowany przez stronę, stanowi przesłankę do odrzucenia odwołania (art. 189 ust. 2 pkt 2
Pzp).
Powyższą tezę potwierdził Sąd Okręgowy w Łodzi, X Wydział Gospodarczy w wyroku
z dnia 4 czerwca 2012 roku, sygn. akt X Ga 216/12, który stwierdził, że „Wykładnia literalna
i systemowa przepisu art. 187 ust 3 p.z.p. w połączeniu z zasadą racjonalnego prawodawcy
sprawiają, że interpretacja przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia daje
się obronić. Nie sposób bowiem założyć, aby w tym samym akcie prawnym ustawodawca
wyłącznie przez niedbalstwo legislacyjne w jednym miejscu (art. 26 ust. 3 p.z.p.) odróżniał
sytuację polegającą na nie złożeniu pełnomocnictwa od sytuacji polegającej na złożeniu
wadliwego pełnomocnictwa, a w innym (art. 187 ust. 3 p.z.p) rozróżnienia takiego nie uczynił
uznając, że pod pojęciem braku pełnomocnictwa mieści się też sytuacja polegająca na
wadliwym pełnomocnictwie. Przepis art. 187 ust. 3 p.z.p. wymienia trzy grupy braków
formalnych, które mogą zostać uzupełnione w drodze wezwania przez Prezesa Izby, przy
czym sformułowanie „w szczególności” odnosi się wyłącznie do warunków, o których mowa
w art. 180 ust. 3 p.z.p. Oznacza to, że inne braki zostały wymienione wyczerpująco. Skoro
więc w wymienionym przepisie nie został wymieniony brak polegający na wadliwym
pełnomocnictwie to, nie podlega on procedurze, o której mowa w art. 187 ust. 3. p.z.p.
(odpowiednio §9 w związku z § 4 ust 2 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 marca
2010 r.). Rozwiązanie takie jest racjonalne jeśli wziąć pod uwagę fakt, że pełnomocnictwo do
wniesienia odwołania jest pełnomocnictwem rodzajowym, określającym umocowanie do tego
rodzaju czynności prawnej, której pełnomocnik może dokonać (art. 98 k.c.) Ustawodawca
słusznie założył racjonalność działania uczestników postępowania przetargowego,
a w szczególności, że w przypadku udzielenia pełnomocnictwa ogólnego mocodawca zdaje
sobie sprawę z jego ograniczeń, a wolą jego jest podejmowanie przez pełnomocnika tylko
czynności tzw. zwykłego zarządu. Wniesienie odwołania przekracza takie umocowanie.
Skoro więc brak jest podstaw do kwestionowania woli mocodawcy to również brak jest
podstaw do żądania złożenia pełnomocnictwa rodzajowego. Inna sytuacja zachodzi
w przypadku, gdy do odwołania nie jest w ogóle dołączone pełnomocnictwo. W takim sytuacji
nie można z góry założyć, że pełnomocnik przekracza umocowanie, dlatego zasadne jest
żądanie uzupełnienia braków formalnych odwołania przez złożenie pełnomocnictwa.”.

Na ww. wykładnię literalną przepisu art. 187 ust. 3 ustawy Pzp, wskazał również Sąd
Okręgowy w Katowicach, XIX Wydział Gospodarczy, w wyroku z dnia 11 sierpnia 2014 roku,
sygn. akt XIX Ga 385/14, w którym sąd wskazał, iż „(…) metoda wykładni gramatycznej nie
jest jedyną metodą ustalania znaczenia norm prawnych, choć zasadniczą.”.
Skoro zatem zarówno Sąd Okręgowy w Łodzi, jak i Sąd Okręgowy w Katowicach
potwierdzają konieczność zastosowania, jako podstawowej, wykładni literalnej
(gramatycznej) dla odtworzenia przepisu art. 187 ust. 3 ustawy Pzp, to Izba przyjmując
powyższe za kierunek rozumienia omawianego przepisu nie mogła przyjąć innego
stanowiska, jak tylko takiego, które skutkowało odrzuceniem odwołania.

Biorąc pod uwagę powyższe, Izba orzekła jak w sentencji, na podstawie art. 189
ust. 2 pkt 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy - Prawo zamówień publicznych.


Przewodniczący: …………………………