Sygn. akt: KIO 989/14
WYROK
z dnia 3 czerwca 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Jolanta Markowska
Protokolant: Natalia Dominiak
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 2 czerwca 2014 r. odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 maja 2014 r. przez wykonawcę: Alpida
sp. z o.o., ul. Portofino 10 lok. 30, 02-764 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego: Miasto Stołeczne Warszawa, w imieniu którego działa jednostka
organizacyjna: Zakład Remontów i Konserwacji Dróg, Plac Czerwca 1976 r. nr 1,
02-495 Warszawa,
przy udziale wykonawcy: GMB Inwestycje sp. z o.o. ul. Sokolska 70A, 41-219 Sosnowiec
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę: Alpida sp. z o.o., ul. Portofino 10 lok.
30, 02-764 Warszawa, i :
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr.
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę:
Alpida sp. z o.o., ul. Portofino 10 lok. 30, 02-764 Warszawa tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………….…………
Sygn. akt KIO 989/14
Uzasadnienie
Zamawiający: Miasto Stołeczne Warszawa, w imieniu którego działa jednostka
organizacyjna: Zakład Remontów i Konserwacji Dróg w Warszawie prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na „dostawę
wyrobów kamiennych dotyczących remontu ul. Świętokrzyskiej”. Ogłoszenie o zamówieniu
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod poz. 107023-2014
w dniu 31 marca 2014 r.
Zamawiający w dniu 9 maja 2014 r. dokonał wyboru oferty złożonej przez GMB
Inwestycje sp. z o.o. jako najkorzystniejszej. Oferta złożona przez wykonawcę Alpida sp.
z o.o. z siedzibą w Warszawie została odrzucona z powodu niezgodności treści oferty
z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Wykonawca Alpida sp. z o.o. wniósł odwołanie wobec:
1. zaniechania czynności wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących
dokumentów potwierdzających, że oferowane dostawy odpowiadają określonym
wymaganiom,
2. zaniechania czynności wykluczenia z postępowania wykonawcy GMB Inwestycje sp.
z o.o., a tym samym zaniechania uznania oferty za odrzuconą,
3. czynności wyboru oferty GMB Inwestycje sp. z o.o. jako najkorzystniejszej
w przedmiotowym postępowaniu, podczas gdy ww. wykonawca winien zostać
wykluczony, a jego oferta uznana za odrzuconą,
4. zaniechania wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił naruszenie przez zamawiającego przepisów ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.),
zwanej dalej „Pzp”:
1. art. 26 ust. 4 w związku z art. 25 ust. 1 Pzp w związku z § 6 ust. 1 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów,
jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty
mogą być składane (Dz.U. 2013 r. nr 231), poprzez zaniechanie wezwania
odwołującego do złożenia wyjaśnień, czy zawarta w deklaracji właściwości
użytkowych wielkość „≥ 14" spełnia wymagania określone w polskich normach
i dodatkowe wymagania dotyczące jakości wykonania oraz uznanie, że oferowane
dostawy nie będą spełniać wymagań zawartych w SIWZ,
2. art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp, poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy GMB
Inwestycje sp. z o.o., pomimo złożenia przez wykonawcę nieprawdziwych
informacji, mających wpływ na wynik prowadzonego postępowania, w zakresie
spełniania warunku wiedzy i doświadczenia,
3. art. 7 ust. 1 Pzp, poprzez prowadzenie czynności badania i oceny ofert w sposób,
który utrudnia uczciwą konkurencję.
Odwołujący wniósł o dopuszczenie dowodów wskazanych w uzasadnieniu odwołania
oraz o nakazanie zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności badania i oceny ofert,
2. unieważnienia czynności wyboru - jako najkorzystniejszej - oferty złożonej przez GMB
Inwestycje,
3. odrzucenia oferty GMB Inwestycje,
4. powtórzenie czynności badania i oceny ofert, a następnie wyboru oferty
najkorzystniejszej spośród ofert złożonych przez wykonawców niepodlegających
wykluczeniu i których oferty nie podlegają odrzuceniu.
Odwołujący wniósł o zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów
postępowania odwoławczego, w tym wpisu oraz kosztów zastępstwa przed Krajową Izbą
Odwoławczą.
Odwołujący wyjaśnił, że oferta odwołującego powinna była zostać wybrana jako
najkorzystniejsza z uwagi na zaoferowaną cenę i kryterium oceny ofert, które stanowi - 100%
cena. Podniósł, że poprzez dokonanie wyboru oferty GMB Inwestycje i niewybranie oferty
odwołującego, zamawiający naruszył przepisy Pzp oraz pozbawił odwołującego możliwości
uzyskania przedmiotowego zamówienia.
Odwołujący wyjaśnił, że zgodnie ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia
przedmiot zamówienia miał być zgodny z wymogami norm:
1) PN-EN 1343:2003 dotyczącej krawężników,
2) PN-EN 1341:2003 dotyczącej płyt do zewnętrznych nawierzchni drogowych,
3) PN-EN 1342:2003 dotyczącej kostki kamiennej.
Wykonawca zobowiązany został do załączenia do oferty Deklaracji właściwości
użytkowych lub Deklaracji Zgodności z PN dla wszystkich oferowanych wyrobów,
zawierającą orzeczenie o jakości wykorzystanego do produkcji surowca, potwierdzającą
zgodność oferowanych wyrobów ze wskazanymi normami i dodatkowymi wymaganiami
dotyczącymi jakości wykonania (w szczególności KL.../F1). (Opis Przedmiotu Zamówienia -
załącznik nr 2 do SIWZ)
W dniu 15 kwietnia 2014 r. zamawiający dokonał zmiany SIWZ w ten sposób,
że wprowadził dodatkowe wymagania polegające na tym m.in., że materiał (granit) musi
spełniać następujące minimalne wartości:
1. Wytrzymałość na ściskanie w stanie powietrzno-suchym - 175 MPa (norma PN-EN
1926),
2. Wytrzymałość na zginanie w stanie powietrzno-suchym – min. 19 MPa (norma PN-
EN 12372).
Ponadto, wszystkie wyroby, z wyjątkiem pozycji K muszą zostać wykonane z granitu
jasnoszarego, średnioziarnistego.
Odwołujący podniósł w odwołaniu następujące zarzuty:
Zarzut naruszenia art. 26 ust. 4 Pzp w związku z art. 25 ust. 1 Pzp w związku z § 6 ust. 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane
Odwołujący stwierdził, że złożył w postępowaniu ofertę, zgodnie z którą wytrzymałość
materiałów na zginanie jest większa lub równa 14,10 MPa. Jest to typowe określenie
wytrzymałości materiału, co oznacza, że towar posiada co najmniej wskazane parametry lub
większe, a nie równe tej wartości. Stwierdzenie to oznacza, że wytrzymałość kamienia na
zginanie mogła równie dobrze przekraczać wskazany przez zamawiającego parametr 19
MPa. Odwołujący wskazał, że złożył Deklaracje właściwości użytkowych, które zgodnie
z pkt 6 lit. a) część IV SIWZ są dokumentami potwierdzającymi, że oferowane dostawy,
usługi lub roboty budowlane odpowiadają określonym przez zamawiającego wymaganiom.
Powyższe deklaracje są dokumentami, których zamawiający mógł żądać na podstawie § 6
ust 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane. Zamawiający powinien zatem w przypadku braku
jednoznacznego brzmienia dokumentu, wezwać odwołującego do złożenia wyjaśnień
w zakresie Deklaracji właściwości użytkowych, w szczególności w zakresie, czy oferowane
dostawy spełniają parametry określone w załączniku nr 2 do SIWZ. Stosownie do zapisów
art. 26 ust. 4 Pzp zamawiający wzywa także, w wyznaczonym przez siebie terminie, do
złożenia wyjaśnień dotyczących oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust.
1 Pzp. Zamawiający zaniechał tej czynności, czym dopuścił się naruszenia przepisów
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Odwołujący podkreślił, że wyjaśnienie
wątpliwości nie jest uprawnieniem zamawiającego, lecz jego obowiązkiem, co wynika
z orzecznictwa KIO. Odwołujący powołał wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 4 lutego
2014 r. sygn. sprawy KIO 62/14.
Z Deklaracji właściwości użytkowych złożonych przez odwołującego nie wynika
wprost, że oferowane dostawy nie spełniają wymagań zamawiającego, w związku z czym
zaistniała wątpliwość, którą zamawiający winien był wyjaśnić, zgodnie z procedurą określoną
w art. 26 ust. 4 Pzp. Nie ulega zatem wątpliwości, że zamawiający zobowiązany był do
wyjaśnienia niejednoznacznego brzmienia Deklaracji właściwości użytkowych. Zamawiający
natomiast w piśmie z dnia 8 maja 2014 r. ograniczył się jedynie do stwierdzenia, że materiał
odwołującego „może mieć wartości niższe od wymaganej wartości 19,0 MPa". Stanowisko to
odwołujący poparł wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 23 sierpnia 2013 r. sygn. akt
KIO 1463/13; KIO 1468/13; KIO 1476/13.
Zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp
Wykonawca GMB Inwestycje sp. z o.o. złożył ofertę, załączając do niej Deklaracje
Zgodności z Polskimi Normami. We wszystkich tych deklaracjach wykonawca wskazał,
że granit strzegomski Graniczna z kamieniołomu Graniczna II, powiat Świdnica, posiada
następującą charakterystykę:
1) wytrzymałość na ściskanie w stanie powietrzno-suchym -179,9 Mpa,
2) wytrzymałość na zginanie w stanie powietrzno-suchym - 20,9 Mpa
Odwołujący podniósł, że nie jest możliwe dostarczenie granitu strzegomskiego
Graniczna z kamieniołomu Graniczna o ww. parametrach.
Odwołujący wyjaśnił, że zwrócił się do rzeczoznawcy do spraw jakości produktów lub
usług w specjalności kamieniarstwo inż. M……… F………. o udzielenie odpowiedzi na
pytanie: Czy istnieje granit szary średnioziarnisty, którego wytrzymałość na zginanie
przekracza 19 MPa? W odpowiedzi inż. M……… F………., który jest biegłym sądowym z
zakresu kamieniarstwa przy Sądzie Okręgowym w Świdnicy, wyjaśnił, że „w nawiązaniu do
Państwa pytania dot. Dostępności na rynku szarego granitu średnioziarnistego o dolnej
spodziewanej wartości (El) wytrzymałości na zginanie (Rf) w wysokości 19.0 MPa mierzonej
zgodnie z aktualna norma EN 12372 informuję. że zgodnie z posiadana wiedza nie istnieje
żadna kopalnia na terenie Polski, która by obecnie eksploatowała materiał o takich
parametrach" oraz „dla granitów strzegomskich parametr ten przyjmuje się najczęściej
wartości 11,0-16,0 MPa i jest wystarczający dla wykonywania elementów kamiennych
stosowanych z powodzeniem
w budownictwie drogowym". Ponadto, jak wynika z opinii, co potwierdzają również właściwe
normy w tym zakresie, w przypadku płyt chodnikowych według normy PN- EN 1341:2003,
minimalne obciążenie niszczące element nie powinno być mniejsze niż 25,0 kN, co po
obliczeniu, zgodnie z obowiązującym wzorem, wskazuje, że całkowicie wystarczającym dla
tego zamówienia jest użycie surowca o wytrzymałości na zginanie powyżej 10,6 MPa.
Odwołujący załączył pismo inż. M………. F………. z dnia 10 maja 2014 r. oraz wyciąg z
polskich norm PN-EN 1341:2003 i PN-EN 1343:2003.
Po uzyskaniu wskazanej powyżej opinii rzeczoznawcy z zakresu kamieniarstwa,
odwołujący przeprowadził badania porównawcze wszystkich dostępnych źródeł surowca
w Polsce. Badania te dotyczyły wyników wytrzymałości na zginanie w stanie powietrzno-
suchym granitu strzegomskiego. Z uzyskanych dokumentów wynika, że w żadnym wypadku,
granit ten, który zaoferowała GMB Inwestycje sp. z o.o. nie spełnia warunku wytrzymałości
na zginanie w stanie powietrzno-suchym 20,9 MPa. Co więcej, badania, które uzyskał
odwołujący, zostały przeprowadzone w oparciu o normę PN-EN 12372, na którą powołuje się
GMB Inwestycje w złożonych Deklaracjach Zgodności. Odwołujący załączył wyniki
przeprowadzonych badań wraz z zestawieniem przeprowadzonych badań.
Z załączonych wyników badań wprost wynika, że GMB Inwestycje sp. z o.o. złożyła
wraz z ofertą informacje nieprawdziwe. Nie sposób bowiem przyjąć, że w konfrontacji z tak
wieloma niezależnymi badaniami, informacje zawarta przez GMB Inwestycje sp. z o.o.
w Deklaracjach Zgodności są prawdziwe.
W związku z powyższym, na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp, wykonawca GMB
Inwestycje sp. z o.o. powinien zostać wykluczony z postępowania, gdyż informacje podane
przez ww. wykonawcę w zakresie spełnienia warunków SIWZ miały bezpośredni
i niekwestionowany wpływ na wynik rozstrzygnięcia postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Przyjąć należy, że gdyby wykonawca GMB Inwestycje sp. z o.o. podał
informacje zgodne z rzeczywistym stanem faktycznym w zakresie wytrzymałości na zginanie
w stanie powietrzno-suchym, oferta tego wykonawcy zostałaby odrzucona.
Mając na uwadze, iż GMB Inwestycje sp. z o.o. jest profesjonalnym przedsiębiorcą
trudniącym się dostawami kamienia, nie sposób przyjąć, iż wykonawca ten nie miał
świadomości faktu podawania informacji odbiegających od stanu rzeczywistego. Na
potwierdzenie tego faktu odwołujący wskazał, że Granit Graniczna, który zaoferował
wykonawca GMB Inwestycje sp. z o.o., wydobywa Granimex sp. z o.o., w której to spółce
udziały posiada wspólnik GMB Inwestycje Z……… K……... Dodatkowo należy wskazać,
że Z………. K………. dodatkowo sprzedaje Granit Graniczna. Z informacji zawartych w
„Atlasie kamieni naturalnych dostępnych na rynku polskim" - wydawnictwo H.G. Braune, IV
wydanie - wynika, że Granit Graniczna posiada daleko mniejsze parametry w zakresie
wytrzymałości na ściskanie niż to zostało przedstawione przez GMB Inwestycje sp. z o.o., a
mianowicie wytrzymałość na ściskanie, zgodnie z informacjami z powołanego atlasu wynosi
119 MPa,
a w Deklaracji Zgodności podano 179,9 MPa.
Biorąc pod uwagę, że wykonawca jest podmiotem niewątpliwie posiadającym rozległą
wiedzę w zakresie kamieniarstwa, trudno przyjąć, iż nie znał on właściwych parametrów
oferowanych towarów. Odwołujący załączył wydruk z KRS Granimex sp. z o.o., wydruk
z CEIDG Z………. K………. Kamieniarstwo, wydruk ze strony Granimex.
Odwołujący podkreślił, że parametry wskazane przez GMB Inwestycje są rażąco
zawyżone w stosunku do pozostałych badań przeprowadzonych niezależnie. Trudno zatem
przyjąć, iż było to wynikiem omyłki.
Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp.
Zamawiający w trakcie trwania postępowania zmienił treść SIWZ i wskazał zawyżone
normy w stosunku do wymaganych dostaw. Zgodnie ze „Specyfikacją techniczną wykonania
i odbioru robót budowlanych" wytrzymałość na zginanie zalecana w jednostce kN wynosi 25,
co zgodnie z pismem rzeczoznawcy w zakresie kamieniarstwa inż. M…….. F……….
powoduje, że wystarczającym jest użycie surowca powyżej 10,6 MPa, a nie jak podwyższył
zamawiający 19 MPA. Zgodnie z powołanymi polskimi normami, dla wyrobów o najwyższej
klasie wytrzymałości wystarczającym jest, aby materiał użyty wytrzymał obciążenie 25 kN.
Zmiana przez zamawiającego treści SIWZ na etapie postępowania rodzi uzasadnione
wątpliwości, gdyż żaden dostawca kamienia, w wyjątkiem Granimex (zgodnie ze złożoną
ofertą), nie posiada kamienia o podobnych parametrach, jak wskazane w zmienionym SIWZ.
Odwołujący zaznaczył, że wszystkie wyniki badań wskazane powyżej wykazały,
że oferowany przez danych przedsiębiorców granit badany według normy PN-EN 12372
spełnia wymogi stawiane przez normy PN-EN 1341:2003 oraz PN-EN 1343:2003. Na uwagę
szczególna zasługuje fakt, iż badania materiału kamiennego sporządzone na zlecenie
Z……… K………… - udziałowca zarówno w firmie Granimex, jak i GMB Inwestycję sp. z o.o.
wskazują, że granit z kamieniołomu Graniczna II posiada wytrzymałość na ściskanie w stanie
powietrzno-suchym 166.6 MPa. natomiast wytrzymałość na zginanie w stanie powietrzno-
suchym wynosi 14.9 MPa.
Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie odwołującego, zmiana SIWZ na etapie po
przystąpieniu przez odwołującego do postępowania przetargowego przy udzielaniu
odpowiedzi na pytania, jak również dokonanie oceny ofert w sposób nierzetelny polegający
na przyjęciu, że odwołujący nie spełnia wymagań SIWZ ze względu na użycie sformułowania
większe lub równe 14,10 MPa i brak wyjaśnienia powyższego, pomimo istnienia takiego
obowiązku, rodzi uzasadnione wątpliwości, co do równego traktowania uczestników
postępowania przetargowego.
Wykonawca GMB Inwestycje sp. z o.o. zgłosił przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego, wnosząc o oddalenie odwołania. W ocenie
przystępującego Deklaracje właściwości użytkowych złożone przez Alpida sp. z o.o.,
potwierdzające, że oferowane wyroby posiadają wytrzymałość na zginanie w stanie
powietrzno-suchym na poziomie większe lub równe 14 MPa, nie potwierdzają spełniania
wymogu zamawiającego, tj. nie posiadają ww. wytrzymałości na poziomie min. 19 MPa.
Przystępujący podniósł, że przy wartości ww. parametru większe lub równe 14 MPa
wytrzymałość oferowanego surowca może przewyższać wymaganie zamawiającego jak
również może być niższa niż wymagana. Możliwość spełnienia wymagania nie jest tożsama
z pewnością (potwierdzeniem) spełniania tego wymagania. Zdaniem przystępującego nie
zaistniały wątpliwości wymagające wyjaśnienia złożonych przez odwołującego w ofercie
deklaracji.
Przystępujący wskazał, że opinia załączona do odwołania jest opinią o charakterze
prywatnym. Wskazał, że ww. opinia jest sprzeczna z twierdzeniem odwołującego,
iż zaoferowane przez odwołującego wyroby w tym postępowaniu spełniają wymaganie
zamawiającego w zakresie wytrzymałości na zginanie w wysokości 19 MPa (zarzut dot.
odrzucenia oferty odwołującego). Odwołujący nie przeprowadził żadnych badań, a jedynie
zebrał przykładowe (przypadkowe) wyniki badań, z różnych miejsc, złóż, partii i okresów
czasowych, a z ich zestawienia wyciąga daleko idące i niczym nie poparte wnioski.
Przedłożone wynika badań świadczą wyłącznie o tym, że kamień pochodzący z danego
złoża, którego próbki były poddane badaniu posiada określone właściwości. Nie świadczy
natomiast o tym, że nie jest możliwe występowanie kamienia o innych, w tym wyższych
parametrach w innych złożach, tak na terenie Polski, jak i poza jej granicami. Jak stwierdził
biegły w opinii złożonej przez odwołującego „właściwości surowca skalnego mogą się
zmieniać wraz z postępem eksploatacji w zakładzie górniczym, gdyż w różnych częściach
złoża i na różnych jego głębokościach mogą występować odmienne warunki, w których
krystalizowała się magma. Z tego też powodu należy dokonywać inspekcji surowca, aby
sprawdzać jego zmienność”. Przystępujący dysponuje badaniami wykonanymi na przestrzeni
ostatnich kilku lat potwierdzającymi, że oferowany przez niego surowiec posiada wymagane
przez zamawiającego parametry (badania wykonane dla: Zkusebna kameniva s.r.o
z 29.06.2006 r., Politechnika Wrocławska Instytut Górnictwa z 23.01.2007 r., Politechnika
Wrocławska Instytut Górnictwa z 20.09.2010 r.). Przystępujący złożył pismo z dnia
20.05.2014 r. inż.. M. F………., w którym po analizie wyników badań Politechniki
Wrocławskiej Instytut Górnictwa z 20.09.2010 r. potwierdził, że wyniki badań potwierdzają,
ze poddany badaniom „materiał Graniczna II spełnia wymagania SIWZ zawarte w opisie
przedmiotu zamówienia pkt 1.1”. Dodatkowo przystępujący podniósł, że nie było żadnych
przeszkód aby odwołujący mógł nawiązać współpracę z firma Granimex i skorzystać z
surowca pochodzącego od tej spółki, spełniającego parametry określone przez
zamawiającego. Na zakończenie przystępujący zauważył dwoistość argumentacji
odwołującego w uzasadnieniu zarzutów podniesionych w odwołaniu.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie. Wniósł o oddalenie odwołania
w całości. Zamawiający podniósł brak interesu odwołującego do wniesienia odwołania
z uwagi na niezaskarżenie czynności odrzucenia oferty odwołującego na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 2 Pzp i brak stosownego żądania w powyższym zakresie. Ponadto zamawiający
podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w decyzji o odrzucenia oferty odwołującego jako
niezgodnej z wymaganiami SIWZ. Wskazał, że nie zaistniały w niniejszej sprawie wątpliwości
podlegające wyjaśnieniu w trybie art. 26 ust. 4 Pzp dotyczące treści deklaracji właściwości
użytkowych złożonych w ofercie odwołującego. Zamawiający wyjaśnił, że w postepowaniu
prowadzonym w 2013 r., którego przedmiotem była dostawa wyrobów kamiennych
(granitowych) zarówno odwołujący jak i przystępujący złożyli oferty, w których zostały
złożone deklaracje zgodności potwierdzające wytrzymałość granitu na zginanie w wysokości
19,8 MPa (odwołujący) i 20,9 MPa (przystępujący), co potwierdza zasadność wymagania
zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu, jak i możliwość zaoferowania materiału
spełniającego powyższe wymaganie. Zamawiający załączył deklaracje zgodności z dnia
12.11.2013 r. wystawione przez Alpida sp. z o.o., deklaracje zgodności z dnia 12.11.2013 r.
wystawione przez GMB Inwestycje sp. z o.o. oraz protokół z badań kamienia nr 534/12
z dnia 12.06.2012 r. Załączona przez odwołującego prywatna opinia w tym zakresie
pozostaje w sprzeczności z ww. dokumentami. Zamawiający podniósł, że twierdzenia
odwołującego co do nierzetelności oceny ofert nie są uzasadnione. Odwołujący nie
uprawdopodobnił naruszenia zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców w tym zakresie. Zamawiający wskazał również na wewnętrzną sprzeczność
argumentacji odwołującego zawartej w odwołaniu. Z jednej strony odwołujący twierdzi,
że oferowany przez niego materiał spełnia wymagania zamawiającego, a z drugiej – próbuje
wykazać, że nie ma możliwości dostarczenia polskiego granitu, który spełniałby te
wymagania. Z przedłożonej przez odwołującego opinii inż. M. F…….. nie wynika w sposób
niewątpliwy, że nie można obecnie w Polsce pozyskać kamienia o wskazanych przez
zamawiającego parametrach.
Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty
zgromadzone w aktach sprawy i wyjaśnienia złożone przez strony i uczestnika postępowania
odwoławczego na rozprawie, ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do art. 179 ust. 1 Pzp, odwołujący wykazał, że posiada legitymację do
wniesienia niniejszego odwołania. W przypadku uwzględnienia odwołania w zakresie zarzutu
zaniechania czynności wyjaśnienia treści dokumentów w trybie art. 26 ust. 4 Pzp, złożonych
w ofercie odwołującego, w konsekwencji oferta odwołującego mogłaby podlegać
przywróceniu do postępowania oraz uznaniu za najkorzystniejszą w tym postępowaniu.
Żądanie w odwołaniu powtórzenia przez zamawiającego czynności oceny ofert i wyboru
oferty najkorzystniejszej obejmuje powtórzenie oceny ofert w szerokim zakresie dokonanej
oceny ofert, w tym również w zakresie czynności odrzucenia oferty odwołującego, zatem
niezgłoszenie odrębnego żądania dotyczącego unieważnienia czynności odrzucenia oferty
odwołującego nie stanowi przeszkody w przyznaniu odwołującemu legitymacji do wniesienia
niniejszego odwołania.
Zgodnie z art. 192 ust. 7 Pzp, odwołanie zostało rozpoznane w zakresie zarzutów
zawartych w odwołaniu.
Izba uznała za skuteczne przystąpienie wykonawcy GMB Inwestycje sp. z o.o. do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, zgłoszone stosownie do art. 185
ust. 2 i 3 Pzp.
W przedmiotowym postępowaniu złożone zostały dwie oferty. Oferta odwołującego
zawiera najniższą cenę. Zgodnie z postanowieniami SIWZ, jedynym kryterium oceny ofert
w przedmiotowym postępowaniu jest cena z wagą 100%.
Zgodnie z treścią SIWZ, zamawiający wymagał zgodności przedmiotu zamówienia
z wymogami następujących norm: PN-EN 1343:2003 dotyczącej krawężników, PN-EN
1341:2003 dotyczącej płyt do zewnętrznych nawierzchni drogowych, PN-EN 1342:2003
dotyczącej kostki kamiennej. Zgodnie z pkt 6a) części IV SIWZ w celu potwierdzenia,
że oferowane dostawy odpowiadają wymaganiom określonym w opisie przedmiotu
zamówienia, wykonawcy zobowiązani byli do załączenia do oferty Deklaracji właściwości
użytkowych lub Deklaracji zgodności z PN dla wszystkich oferowanych wyrobów,
zawierające orzeczenie o jakości wykorzystanego do produkcji surowca, potwierdzającą
zgodność oferowanych wyrobów ze wskazanymi normami i dodatkowymi wymaganiami
dotyczącymi jakości wykonania. (Opis Przedmiotu Zamówienia - załącznik nr 2 do SIWZ).
W dniu 15 kwietnia 2014 r. zamawiający dokonał zmiany SIWZ, wprowadzając
dodatkowe szczegółowe wymagania dotyczące przedmiotu zamówienia, polegające na tym
m.in., że materiał (granit) musi spełniać następujące minimalne wartości:
- wytrzymałość na ściskanie w stanie powietrzno-suchym - 175 MPa (norma PN-EN 1926),
- wytrzymałość na zginanie w stanie powietrzno-suchym – min. 19 MPa (norma PN- EN
12372).
Zamawiający postawił także wymóg, aby wszystkie wyroby, z wyjątkiem pozycji K były
wykonane z granitu jasnoszarego, średnioziarnistego.
W wyjaśnieniach z dnia 25 kwietnia 2014 r., w odpowiedzi na pytania nr 4
zamawiający podał, że: „Oferowane wyroby mają spełniać wymagania jakościowe, określone
w SIWZ, tj. mają być zgodne z wymaganiami norm wskazanych w opisie przedmiotu
zamówienia oraz być przebadane według metod badawczych we skazanych normach
określonych”, przy czym ww. wyjaśnienia zostały udzielone w odpowiedzi na pytania
o treści: 1. czy zamawiający dopuszcza dostawę całości materiału z importu (Chiny)?, 2. czy
zamawiający dopuszcza dostawę materiału częściowo z importu (Chiny), a częściowo
z Polski?, 3. czy materiał opisany w opisie przedmiotu zamówienia w punkcie „J” to kostka
cięta (wszystkie boki cięte jak w opisie), czy cięto-łupana (jak na rysunku w dokumentacji)?
Okoliczności, że w celu potwierdzenia zgodności oferowanego przedmiotu
zamówienia z wymaganiami zamawiającego określonymi w SIWZ, odwołujący złożył
w ofercie Deklaracje właściwości użytkowych, potwierdzające m.in. wytrzymałość
oferowanego surowca na zginanie w stanie powietrzno-suchym większą lub równą 14,10
MPa, natomiast przystępujący złożył Deklaracje zgodności z PN potwierdzające m.in.
wytrzymałość oferowanego surowca na zginanie w stanie powietrzno-suchym 20,9 MPa, nie
były sporne pomiędzy stronami w przedmiotowym postępowaniu.
Izba dopuściła dowody wskazane przez odwołującego w uzasadnieniu odwołania
i dołączone do odwołania: pismo inż. M………. F………. z dnia 10 maja 2014 r. oraz wyciąg
z polskich norm PN-EN 1341:2003 i PN-EN 1343:2003, wyniki przeprowadzonych badań
wraz z zestawieniem przeprowadzonych badań, dokumenty złożone przez przystępującego
w załączeniu do przystąpienia: badania wykonane dla: Zkusebna kameniva s.r.o
z 29.06.2006 r., Politechnika Wrocławska Instytut Górnictwa z 23.01.2007 r., Politechnika
Wrocławska Instytut Górnictwa z 20.09.2010 r., pismo z dnia 20.05.2014 r. inż.. M. F………
oraz złożone przez zamawiającego w załączeniu do odpowiedzi na odwołanie: deklaracje
zgodności z dnia 12.11.2013 r. wystawione przez Alpida sp. z o.o., deklaracje zgodności
z dnia 12.11.2013 r. wystawione przez GMB Inwestycje sp. z o.o. oraz protokół z badań
kamienia nr 534/12 z dnia 12.06.2012 r.
Izba nie uwzględniła złożonego w piśmie z dnia 27 maja 2014 r. oraz podtrzymanego
na rozprawie wniosku odwołującego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu
kamieniarstwa, ewentualnie zakresu budownictwa drogowego oraz z opinii Instytutu Dróg
i Mostów w zakresie pkt c)., na okoliczność ustalenia:
a) Czy możliwe jest wyprodukowanie płyt chodnikowych o łącznej powierzchni, jak
mowa w opisie przedmiotu zamówienia oraz krawężników o łącznej długości, jak
w opisie przedmiotu zamówienia, z wytrzymałością na zginanie w stanie powietrzno-
suchym minimum 19 MPa?
b) Jak często należy przeprowadzać badanie granitu w celu potwierdzenia ich
aktualnych właściwości oraz jak długo takie badania są ważne?
c) Czy oferowane przez przystępującego surowce spełniają parametry deklarowane
przez GMB Inwestycje Sp. z o.o. z tym zastrzeżeniem, że to biegły wybierze próbny
materiał przeznaczony do badania?
Izba zważyła, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na dokonanie
oceny kwestii spornych w postępowaniu. Ponadto, zagadnienie wskazane w pkt a) nie
stanowi istotnej okoliczności w świetle treści zarzutów odwołania. Płyty i krawężniki nie
musiały spełniać parametru na zginanie minimum 19 MPa - był to parametr określony dla
materiału. Kwestia, określona w pkt b) nie była sporna pomiędzy stronami. Zagadnienie,
o którym mowa w pkt c) zostało dostatecznie wyjaśnione za pomocą dokumentów
przedłożonych do akt sprawy przez wszystkie strony postępowania. Przeprowadzenie
kolejnych badań oferowanego przez przystępującego surowca, w świetle zgromadzonego
materiału dowodowego, służyłoby jedynie przewlekłości postępowania.
Oceniając zgromadzony materiał dowodowy, w szczególności dokumenty złożone
przez odwołującego, Izba wzięła pod uwagę liczne sprzeczności stanowiska odwołującego
prezentowanego w odwołaniu oraz kolejnych pismach procesowych.
Odnosząc się do poszczególnych zarzutów, Izba zważyła, jak poniżej.
Zarzut naruszenia art. 26 ust. 4 w związku z art. 25 ust. 1 Pzp w związku z § 6 ust 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane (Dz.U. 2013 r. nr 231), poprzez zaniechanie wezwania
odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie, czy zawarta w deklaracji właściwości
użytkowych wielkość „≥ 14 MPa" spełnia wymagania określone w polskich normach
i dodatkowe wymagania dotyczące jakości wykonania oraz uznanie, że oferowane dostawy
nie spełniają wymagań zawartych w SIWZ.
Izba stwierdziła, że zarzut powyższy nie jest zasadny.
W pierwszej kolejności Izba zważyła, że treść SIWZ jest wiążąca z uwzględnieniem
zmian wprowadzonych przez zamawiającego w dniu 15 kwietnia 2014 r., które nie zostały
zaskarżone przez wykonawców, a tym samym podnoszenie nieprawidłowości w tym zakresie
na obecnym etapie jest stanowczo spóźnione.
Dokumenty przedłożone przez odwołującego, zgodnie z pkt 6 lit. a) część IV SIWZ
w celu potwierdzenia spełniania parametru - wytrzymałość na zginanie w stanie powietrzno-
suchym – min. 19 MPa (norma PN- EN 12372), tj. Deklaracje właściwości użytkowych
potwierdzają, że w ofercie odwołującego przedmiot zamówienia obejmuje wyroby wykonane
z materiałów, których wytrzymałość na zginanie jest większa lub równa 14,10 MPa.
Powyższe oznacza, że wytrzymałość tych materiałów, zgodnie z przedłożonymi
deklaracjami, mogła być wyższa niż 14 MPA, ale mogła też być niższa niż wymagana przez
zamawiającego – min. 19 MPa. W tym zakresie brzmienie złożonych przez odwołującego
dokumentów jest jednoznaczne i nie budzi wątpliwości.
Wymaganie - min. 19 MPa, oznacza, że zamawiający nie dopuścił możliwości, aby
materiały do wykonania zamawianych wyrobów miały niższą wytrzymałość niż 19 MPa, co
oznacza, że deklaracje potwierdzające zgodność z tym wymaganiem musiały potwierdzać
wytrzymałość na poziomie równym lub wyższym od 19 MPa. W świetle powyższego,
deklaracje złożone przez odwołującego, potwierdzające wytrzymałość na zginanie
materiałów większą lub równą 14,10 MPa nie potwierdzają spełniania wymagania, ponieważ
nie wykluczają przypadku, że materiały użyte do wykonania przedmiotu zamówienia miały
wytrzymałość na zginanie znacznie niższą niż wymagana.
W tej sytuacji nie jest możliwe konwalidowanie treści przedłożonych przez
odwołującego deklaracji, poprzez złożenie wyjaśnień dotyczących ich treści. Wyjaśnienia co
do wysokości oznaczonego w nich parametru stanowiłyby de facto zmianę ich treści, co jest
niedopuszczalne w postępowaniu o zamówienie publiczne. Również możliwość uzupełnienia
dokumentów, poprzez złożenie deklaracji potwierdzających jednoznacznie spełnienie
omawianego wymagania nasuwa istotne wątpliwości w zakresie, czy nie prowadziłoby to do
zmiany treści oferty co do oferowanego przedmiotu zamówienia. Kwestia ta nie była jednak
przedmiotem rozpoznania przez Izbę, ponieważ zarzut zaniechania wezwania do
uzupełnienia Deklaracji właściwości użytkowych w trybie art. 26 ust. 3 Pzp nie został
podniesiony w odwołaniu.
Twierdzenie odwołującego, że zamawiający w wyjaśnieniach z dnia 25 kwietnia 2014
r. potwierdził wymagania jedynie w zakresie zgodności z wymienionymi w SIWZ normami,
nie znajduje oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym. Jak wynika z treści ww.
wyjaśnień, odpowiedź zamawiającego na pytania nr 4 dotyczą zagadnień całkowicie
niezwiązanych z omawianym wymaganiem. Dlatego też wyjaśnienia te należy odczytywać
i interpretować wyłącznie w kontekście treści konkretnych pytań, na które stanowią one
odpowiedź. Wyjaśnienia te w żadnym razie nie stanowią odstąpienia przez zamawiającego
od spornego wymagania. Zatem nie jest możliwe uznanie, że oferta odwołującego spełnia
wymagania norm wskazanych w SIWZ i tym samym jest zgodna z wymaganiami.
Zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp, poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy -
GMB Inwestycje sp. z o.o., pomimo złożenia przez wykonawcę nieprawdziwych informacji,
mających wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Wykonawca GMB Inwestycje sp. z o.o. złożył ofertę, załączając do niej Deklaracje
zgodności z Polskimi Normami, w których wskazał, że granit strzegomski Graniczna
z kamieniołomu Graniczna II, powiat Świdnica, posiada: wytrzymałość na ściskanie w stanie
powietrzno-suchym -179,9 Mpa oraz wytrzymałość na zginanie w stanie powietrzno-suchym
- 20,9 Mpa.
Odwołujący podnosił w odwołaniu, że nie jest możliwe dostarczenie granitu
strzegomskiego Graniczna z kamieniołomu Graniczna II o ww. parametrach, po czym
wskazywał, że w ogóle nie jest możliwe dostarczenia kamienia z Polski o tych parametrach.
Opinia rzeczoznawcy do spraw jakości produktów lub usług w specjalności
kamieniarstwo inż. M……… F…….. przedłożona przez odwołującego (pismo z dnia 10 maja
2014 r.) wskazuje, że „zgodnie z posiadaną wiedzą nie istnieje żadna kopalnia na terenie
Polski, która by obecnie eksploatowała materiał o takich parametrach" oraz „dla granitów
strzegomskich parametr ten przyjmuje się najczęściej wartości 11,0-16,0 MPa i jest
wystarczający dla wykonywania elementów kamiennych stosowanych z powodzeniem
w budownictwie drogowym". Opinia ta nie wyklucza zatem okoliczności, że chociaż dla
granitów strzegomskich parametr ten przyjmuje najczęściej wartości 11,0-16,0 MPa, to jest
możliwe jednak pozyskanie granitu o wytrzymałości na zginanie w wysokości 19 MPa.
Potwierdza powyższe w sposób bezsprzeczny pismo ww. biegłego z dnia 20 maja 2014 r.
przedłożone do akt sprawy przez przystępującego.
Przedłożone przez odwołującego wyniki badań wytrzymałości na zginanie w stanie
powietrzno-suchym granitu strzegomskiego zostały przedstawione w sposób wybiórczy,
pochodzą z różnych lat, z różnych pokładów granitu, a zatem nie stanowią dostatecznego
dowodu na okoliczność, że nie jest w ogóle dostępny granit o parametrach wymaganych
przez zamawiającego. Dokumenty złożone przez zamawiającego, w tym pochodzące od
odwołującego i przystępującego z wcześniej prowadzonego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego w podobnym zakresie przedmiotowym, potwierdzają
jednoznacznie, że granit spełniający parametr wytrzymałości na zginanie min. 19 MPa jest
dostępny. Sam odwołujący wskazał również w odwołaniu, że Granit Graniczna, który
zaoferowała GMB Inwestycje sp. z o.o. wydobywa Granimex sp. z o.o. (w której udziały
posiada wspólnik GMB Inwestycje), która to firma jako jedyna posiada kamień „o podobnych
parametrach, jak wskazane w zmienionym SIWZ”.
W oparciu o powyższe nie można zatem wykluczyć, że granit zaoferowany przez
GMB Inwestycje sp. z o.o. posiada wytrzymałość na zginanie w stanie powietrzno-suchym
20,9 MPa, jak wskazał przystępujący w złożonych deklaracjach zgodności. Zgromadzony
w sprawie materiał dowodowy potwierdza, że jest możliwe zaoferowanie granitu
spełniającego ten parametr. Nie ma zatem podstaw do uznania, że wykonawca GMB
Inwestycje sp. z o.o. złożył w omawianym zakresie nieprawdziwe informacje i zachodzą
przesłanki do wykluczenia wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp.
Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp, poprzez prowadzenie czynności badania i oceny ofert
w sposób, który utrudnia uczciwą konkurencję.
Zarzuty dotyczące zmiany treści SIWZ w zakresie wymagania wytrzymałości granitu
na zginanie o wartości 19 MPa nie były przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie, jako
że zostały podniesione po upływie ustawowego terminu na wniesienie odwołania wobec
treści SIWZ. Wątpliwości odwołującego co do zasadności wprowadzenie tej zmiany do SIWZ
na obecnym etapie nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia zarzutów zawartych
w odwołaniu.
Biorąc pod uwagę powyższe, a także fakt, że nie potwierdziły zarzuty zawarte
w odwołaniu, nie ma podstaw do stwierdzenia, że zamawiający w sposób nierzetelny
dokonał oceny ofert. W tych okolicznościach Izba nie stwierdziła naruszenia zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania uczestników postępowania przetargowego.
W tym stanie rzeczy Izba orzekła, jak w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp
oraz zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzaju kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania. (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………………………