Sygn. akt III CNP 21/05
POSTANOWIENIE
Dnia 18 stycznia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jacek Gudowski
w sprawie z powództwa R. M.
przeciwko A. S.
o eksmisję z nieruchomości,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 stycznia 2006 r.,
na skutek skargi powódki
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Okręgowego w R.
z dnia 28 czerwca 2005 r.,
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 28 października 2005 r. Sąd Okręgowy w R. zmienił wyrok
Sądu Rejonowego w G. z dnia 23 marca 2004 r. w ten sposób, że oddalił
powództwo R. M. przeciwko A. S. o eksmisję z nieruchomości.
Wyrok Sądu Okręgowego powódka zaskarżyła skargą o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia – ustanowiona ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r.
o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju
sądów powszechnych (Dz.U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) powinna zawierać – obok
oznaczenia orzeczenia, od którego została wniesiona, przytoczenia jej podstaw
oraz ich uzasadnienia i wniosku o stwierdzenie niezgodności orzeczenia z prawem
– także wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne,
uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie
orzeczenia, którego skarga dotyczy oraz wykazanie że wzruszenie zaskarżonego
orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe.
Wymagania te mają charakter konstrukcyjny i powinny być spełnione
w sposób kumulatywny, w związku z czym skarga niespełniająca któregokolwiek
z nich dotknięta jest tzw. brakiem istotnym, nienaprawialnym w trybie właściwym
dla usuwania braków formalnych i podlega odrzuceniu a limine.
W postanowieniu z dnia 20 lipca 2005 r., IV CNP 1/05 (niepubl.) Sąd
Najwyższy wyjaśnił, że każde wymaganie przewidziane w art. 4245
§ 1 k.p.c. ma
charakter samoistny, powinno być zatem spełnione samodzielnie, niezależnie od
innych. Skoro więc ww. przepis wyraźnie odróżnia podstawy skargi od wskazania
przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, to nie może
budzić wątpliwości, że skarga musi zawierać każdy z tych elementów
przedstawiony odrębnie. Tymczasem w skardze powódki powołano podstawy
3
z uzasadnieniem, ale nie wskazano przepisu prawa, z którym zaskarżone
orzeczenie jest niezgodne.
Należy podkreślić, że gdy ten sam przepis stanowi jednocześnie element
podstawy skargi i przepis, z którym orzeczenie jest niezgodne, konieczne jest
powołanie go w dwóch odrębnych punktach, tak aby spełnienie obu omawianych
wymagań nie budziło wątpliwości. Rygoryzm w tym zakresie jest tym bardziej
uzasadniony, że niejednokrotnie przepisy uzasadniające podniesienie podstaw nie
są tożsame z przepisami (przepisem), z którym orzeczenie jest niezgodne. Jest tak
zazwyczaj m.in. w przypadku, gdy przedmiotem skargi jest orzeczenie co do istoty
sprawy, a jej podstawą przepisy prawa procesowego.
W tej sytuacji należy przyjąć, że skarga powódki nie spełnia wymagania
określonego w art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c.
Sąd Najwyższy wyjaśnił, że przewidziany w art. 4245
§ 1 pkt 4 k.p.c.
obowiązek uprawdopodobnienia wyrządzenia szkody polega na złożeniu przez
skarżącego oświadczenia, że szkoda wystąpiła – ze wskazaniem jej rodzaju
i rozmiaru – oraz uwiarygodnienie tego oświadczenia poprzez powołanie
i przedstawienie dowodów (postanowienia z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05,
Biul. SN 2005, nr 10, s. 14 i z dnia 13 grudnia 2005 r., I CNP 28/05, niepubl.; por.
także art. 243 k.p.c.). Skarżąca nie wypełniła tego obowiązku, gdyż ograniczyła się
wyłącznie do wskazania możliwości wystąpienia szkody polegającej na odjęciu
własności 140 m 2
gruntu o wartości 1 400 zł.
Należy przy tym podkreślić, że skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia nie służy zapobieganiu wyrządzenia szkody,
mogącej powstać wskutek wydania zaskarżonego orzeczenia, ale jest środkiem
prawnym, który w razie jego uwzględnienia stanowi podstawę wystąpienia
przeciwko Skarbowi Państwa z powództwem o naprawienie szkody wyrządzonej
orzeczeniem sądowym, która już realnie wystąpiła (por. postanowienie SN z dnia
27 października 2005 r., V CNP 28/05, niepubl.).
Skarżąca nie wykazała również, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia
w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe, zatem nie spełniła
wymagania art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c.
4
W tej kwestii Sąd Najwyższy wyjaśnił, że aby spełnić wymagania
przewidziane w art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c. skarżąca powinna przeprowadzić wywód,
z którego wynika, że ani skarga kasacyjna, ani skarga o wznowienie postępowania
nie są dopuszczalne w tej sprawie albo z innych przyczyn nie mogą zostać
skutecznie wniesione (postanowienia z dnia 17 sierpnia 2005 r., I CNP 5/05,
niepubl. i z dnia 13 grudnia 2005 r., I CNP 28/05, niepubl. oraz z dnia 16 grudnia
2005 r., I CNP 37/05, niepubl.). Tymczasem skarżąca poprzestała jedynie na
lakonicznym stwierdzeniu, że wzruszenie zaskarżonego wyroku za pomocą innych
środków prawnych nie było i nadal nie jest możliwe.
Z tych względów, stwierdziwszy że skarga powódki nie spełnia wymagań
określonych w art. 4245
§ 1 pkt 3, 4 i 5 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
(art. 4248
§ 1 k.p.c.).
jc