V CO 36/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:26-08-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CO 36/07
POSTANOWIENIE
Dnia 17 grudnia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz
w sprawie z powództwa A.P.
przeciwko „G.” S.A. z/s
o uchylenie uchwały,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 grudnia 2007 r.,
skargi strony pozwanej o wznowienie postępowania w sprawie skargi kasacyjnej
od wyroku Sądu Okręgowego w O. z dnia 12 maja 2006 r. sygn. akt [...]
zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r.
sygn. akt [...]
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2006 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia
do rozpoznania skargi kasacyjnej strony pozwanej G. S.A. wniesionej od wyroku
Sądu Okręgowego w O. z dnia 12 maja 2006 r. Stosownie do art. 3989
§ 2 zdanie
drugie k.p.c. postanowienie Sądu Najwyższego nie zostało pisemnie uzasadnione.
W skardze o wznowienie postępowania strona pozwana wniosła o zmianę
zaskarżonego postanowienia Sądu Najwyższego w całości i przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania. W uzasadnieniu skargi powołano się na podstawę
wznowienia przewidzianą w art. 399 § 2 k.p.c. w związku z art. 4011
k.p.c.,
wskazując na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 maja 2007 r., sygn. akt
SK 68/06 (Dz.U. z dnia 15 czerwca 2007 r. Nr 106, poz. 731), stwierdzający
niezgodność art. 3989
§ 2 k.p.c. zdanie drugie z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3
i art. 2 Konstytucji. Strona skarżąca, wnosząc o zmianę postanowienia Sądu
Najwyższego i w konsekwencji przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, jako
dodatkową okoliczność wspierającą wniosek o przyjęcie tej skargi, wskazała na
nieważność postępowania wynikającą z orzekania w składzie Sądu Okręgowego
przez sędziego delegowanego, którego delegacja nie pochodzi od Ministra
Sprawiedliwości. Skarżący powołał się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17
lipca 2007 r., sygn. akt III CZP 81/07 (OSNC 2007/10/154), zgodnie z którą
uprawnienie do delegowania sędziego do pełnienia obowiązków sędziego w innym
sądzie przysługuje wyłącznie Ministrowi Sprawiedliwości i nie może być
przenoszone na inne osoby.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 maja 2007 r., sygn. akt SK
68/06 został opublikowany w Dzienniku Ustaw z dnia 15 czerwca 2007 r., a zatem
od tego dnia wszedł w życie. Postanowienie Sądu Najwyższego zostało wydane
dnia 20 grudnia 2006 r., pod rządami obowiązujących przepisów k.p.c. sprzed
wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 maja 2007 r., tj. art. 3989
§ 2 zdanie
drugie k.p.c. stanowiącego, że postanowienie o odmowie przyjęcia skargi
3
kasacyjnej do rozpoznania nie wymaga pisemnego uzasadnienia. Dopiero po
zakwestionowaniu przez Trybunał Konstytucyjny art. 3989
§ 2 zdanie drugie k.p.c.,
od dnia 15 czerwca 2007 r., Sąd Najwyższy uzasadnia pisemnie postanowienia
odmawiające przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania. Należy podkreślić,
że zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny przepis art. 3989
§ 2 k.p.c.
zdanie drugie dotyczy kwestii procesowych, a zatem orzeczenie Trybunału nie ma
mocy wstecznej.
Zgodnie z art. 4011
k.p.c. wznowienia postępowania można żądać
w sytuacji, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego
z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie
którego zostało wydane orzeczenie. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30
maja 2007 r. stwierdza niezgodność z Konstytucją art. 3989
§ 2 k.p.c. zdanie
drugie, tj. tego jedynie elementu instytucji przesądu, który zwalnia Sąd Najwyższy
z obowiązku uzasadnienia postanowienia o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania.
Podstawę zaskarżonego postanowienia o odmowie przyjęcia skargi
kasacyjnej do rozpoznania stanowił natomiast art. 3989
§ 1 k.p.c., który do tej pory
nie został zmieniony ani zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny. Nie uległy
zatem zmianie kryteria przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania przez Sąd
Najwyższy.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 maja 2007 r. dotyczył kwestii
sporządzenia pisemnego uzasadnienia, a więc czynności późniejszej w stosunku
do czynności decyzyjnej Sądu Najwyższego o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania. Unormowanie kwestii sporządzenia pisemnego uzasadnienia nie
stanowiło podstawy orzekania o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do
rozpoznania, ani nie miało wpływu na rozstrzygnięcie. Na podstawie art. 3989
§ 2
zdanie drugie k.p.c. Sąd Najwyższy jedynie nie uzasadniał pisemnie swojego
rozstrzygnięcia. Przepis zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny nie
stanowił zatem podstawy rozstrzygnięcia objętego skargą o wznowienie
postępowania.
4
W konsekwencji skarga, jako nie oparta na ustawowej podstawie, podlega
odrzuceniu na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 31 sierpnia 2007 r., sygn. akt. III CO 8/07 nie publ., z dnia 9 listopada
2007 r., II CO 18/07, nie publ.).
Ustosunkowując się z kolei do podniesionego przez skarżącego zarzutu
nieważności wynikającego z art. 379 pkt 4 k.p.c., należy wskazać, że nieważność
nie zachodzi w przypadku orzekania w składzie sądu przez sędziego
delegowanego na podstawie delegacji podpisanej przez podsekretarza stanu
w ministerstwie sprawiedliwości, a nie przez ministra sprawiedliwości.
Sąd Najwyższy uchwałą pełnego składu z dnia 14 listopada 2007 r., BSA I-
4110-5/07 orzekł, że ustawowe uprawnienie ministra sprawiedliwości do
delegowania sędziego do pełnienia obowiązków sędziego w innym sądzie (art. 77
§ 1 ustawy z 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz.U. nr 98,
póz. 1070 ze zm.) może być w jego zastępstwie (art. 37 ust. 5 ustawy z 8 sierpnia
1996 r. o Radzie Ministrów, tj. Dz.U. z 2003 r. nr 24, poz. 199 ze zm.) albo z jego
upoważnienia (art. 37 ust. 1 ustawy z 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów, tj.
Dz.U. z 2003 r. nr 24, poz. 199 ze zm.) wykonywane przez sekretarza stanu lub
podsekretarza stanu.
Zgodnie z art. 61 § 6 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie
Najwyższym (Dz.U. z 2002 r., nr 240, poz. 2052 ze zm.) uchwały pełnego składu
Sądu Najwyższego z chwilą ich podjęcia uzyskują moc zasad prawnych i wiążą
wszystkie składy orzekające Sądu.
W konsekwencji orzeczono, jak w sentencji postanowienia.
POSTANOWIENIE
Dnia 17 grudnia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz
w sprawie z powództwa A.P.
przeciwko „G.” S.A. z/s
o uchylenie uchwały,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 grudnia 2007 r.,
skargi strony pozwanej o wznowienie postępowania w sprawie skargi kasacyjnej
od wyroku Sądu Okręgowego w O. z dnia 12 maja 2006 r. sygn. akt [...]
zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r.
sygn. akt [...]
odrzuca skargę.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2006 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia
do rozpoznania skargi kasacyjnej strony pozwanej G. S.A. wniesionej od wyroku
Sądu Okręgowego w O. z dnia 12 maja 2006 r. Stosownie do art. 3989
§ 2 zdanie
drugie k.p.c. postanowienie Sądu Najwyższego nie zostało pisemnie uzasadnione.
W skardze o wznowienie postępowania strona pozwana wniosła o zmianę
zaskarżonego postanowienia Sądu Najwyższego w całości i przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania. W uzasadnieniu skargi powołano się na podstawę
wznowienia przewidzianą w art. 399 § 2 k.p.c. w związku z art. 4011
k.p.c.,
wskazując na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 maja 2007 r., sygn. akt
SK 68/06 (Dz.U. z dnia 15 czerwca 2007 r. Nr 106, poz. 731), stwierdzający
niezgodność art. 3989
§ 2 k.p.c. zdanie drugie z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3
i art. 2 Konstytucji. Strona skarżąca, wnosząc o zmianę postanowienia Sądu
Najwyższego i w konsekwencji przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, jako
dodatkową okoliczność wspierającą wniosek o przyjęcie tej skargi, wskazała na
nieważność postępowania wynikającą z orzekania w składzie Sądu Okręgowego
przez sędziego delegowanego, którego delegacja nie pochodzi od Ministra
Sprawiedliwości. Skarżący powołał się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17
lipca 2007 r., sygn. akt III CZP 81/07 (OSNC 2007/10/154), zgodnie z którą
uprawnienie do delegowania sędziego do pełnienia obowiązków sędziego w innym
sądzie przysługuje wyłącznie Ministrowi Sprawiedliwości i nie może być
przenoszone na inne osoby.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 maja 2007 r., sygn. akt SK
68/06 został opublikowany w Dzienniku Ustaw z dnia 15 czerwca 2007 r., a zatem
od tego dnia wszedł w życie. Postanowienie Sądu Najwyższego zostało wydane
dnia 20 grudnia 2006 r., pod rządami obowiązujących przepisów k.p.c. sprzed
wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 maja 2007 r., tj. art. 3989
§ 2 zdanie
drugie k.p.c. stanowiącego, że postanowienie o odmowie przyjęcia skargi
3
kasacyjnej do rozpoznania nie wymaga pisemnego uzasadnienia. Dopiero po
zakwestionowaniu przez Trybunał Konstytucyjny art. 3989
§ 2 zdanie drugie k.p.c.,
od dnia 15 czerwca 2007 r., Sąd Najwyższy uzasadnia pisemnie postanowienia
odmawiające przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania. Należy podkreślić,
że zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny przepis art. 3989
§ 2 k.p.c.
zdanie drugie dotyczy kwestii procesowych, a zatem orzeczenie Trybunału nie ma
mocy wstecznej.
Zgodnie z art. 4011
k.p.c. wznowienia postępowania można żądać
w sytuacji, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego
z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie
którego zostało wydane orzeczenie. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30
maja 2007 r. stwierdza niezgodność z Konstytucją art. 3989
§ 2 k.p.c. zdanie
drugie, tj. tego jedynie elementu instytucji przesądu, który zwalnia Sąd Najwyższy
z obowiązku uzasadnienia postanowienia o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania.
Podstawę zaskarżonego postanowienia o odmowie przyjęcia skargi
kasacyjnej do rozpoznania stanowił natomiast art. 3989
§ 1 k.p.c., który do tej pory
nie został zmieniony ani zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny. Nie uległy
zatem zmianie kryteria przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania przez Sąd
Najwyższy.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 maja 2007 r. dotyczył kwestii
sporządzenia pisemnego uzasadnienia, a więc czynności późniejszej w stosunku
do czynności decyzyjnej Sądu Najwyższego o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania. Unormowanie kwestii sporządzenia pisemnego uzasadnienia nie
stanowiło podstawy orzekania o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do
rozpoznania, ani nie miało wpływu na rozstrzygnięcie. Na podstawie art. 3989
§ 2
zdanie drugie k.p.c. Sąd Najwyższy jedynie nie uzasadniał pisemnie swojego
rozstrzygnięcia. Przepis zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny nie
stanowił zatem podstawy rozstrzygnięcia objętego skargą o wznowienie
postępowania.
4
W konsekwencji skarga, jako nie oparta na ustawowej podstawie, podlega
odrzuceniu na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 31 sierpnia 2007 r., sygn. akt. III CO 8/07 nie publ., z dnia 9 listopada
2007 r., II CO 18/07, nie publ.).
Ustosunkowując się z kolei do podniesionego przez skarżącego zarzutu
nieważności wynikającego z art. 379 pkt 4 k.p.c., należy wskazać, że nieważność
nie zachodzi w przypadku orzekania w składzie sądu przez sędziego
delegowanego na podstawie delegacji podpisanej przez podsekretarza stanu
w ministerstwie sprawiedliwości, a nie przez ministra sprawiedliwości.
Sąd Najwyższy uchwałą pełnego składu z dnia 14 listopada 2007 r., BSA I-
4110-5/07 orzekł, że ustawowe uprawnienie ministra sprawiedliwości do
delegowania sędziego do pełnienia obowiązków sędziego w innym sądzie (art. 77
§ 1 ustawy z 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz.U. nr 98,
póz. 1070 ze zm.) może być w jego zastępstwie (art. 37 ust. 5 ustawy z 8 sierpnia
1996 r. o Radzie Ministrów, tj. Dz.U. z 2003 r. nr 24, poz. 199 ze zm.) albo z jego
upoważnienia (art. 37 ust. 1 ustawy z 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów, tj.
Dz.U. z 2003 r. nr 24, poz. 199 ze zm.) wykonywane przez sekretarza stanu lub
podsekretarza stanu.
Zgodnie z art. 61 § 6 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie
Najwyższym (Dz.U. z 2002 r., nr 240, poz. 2052 ze zm.) uchwały pełnego składu
Sądu Najwyższego z chwilą ich podjęcia uzyskują moc zasad prawnych i wiążą
wszystkie składy orzekające Sądu.
W konsekwencji orzeczono, jak w sentencji postanowienia.