Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I PZ 20/09
POSTANOWIENIE
Dnia 11 lutego 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)
SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)
SSN Roman Kuczyński
w sprawie z powództwa A. S.
przeciwko Miejskiemu Przedsiębiorstwu Komunikacyjnemu Spółce z o. o. w C.
w postępowaniu ze skargi o wznowienie postępowania w sprawie IV 1 Pa …/06
o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 11 lutego 2010 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w C.
z dnia 10 listopada 2009 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z 10 listopada 2009 r. Sąd Okręgowy w C.
odrzucił skargę powoda A. S. o wznowienie postępowania w sprawie pracowniczej
z jego powództwa, zakończonego w drugiej instancji wyrokiem tego Sądu z 13
września 2006 r. w sprawie IV 1 Pa …/06, jako nieopartą na ustawowej podstawie
wznowienia i wniesioną po terminie (art. 410 § 1 k.p.c., art. 407 § 1 k.p.c.).
Za podstawę skargi wskazano przepisy art. 403 § 2 i § 3 k.p.c.
2
W zakresie pierwszej podstawy (z art. 403 § 2 k.p.c.) skarga podaje wykrycie
okoliczności faktycznej w postaci wyroku Sądu Rejonowego w C. z 26 lutego 2007
r. (w sprawie XI K ../06), którym skarżący został uniewinniony od zarzutu oszustwa,
na który to dowód nie mógł się powołać w sprawie pracowniczej, w której wyrokiem
z 13 września 2006 r. oddalono jego apelację (IV 1 Pa …/06). Po wtóre ujawnienie,
iż nie posiadał w zakresie powierzonych obowiązków pracowniczych sprzedaży
odręcznej biletów pasażerom autobusu, w związku z dokonywaniem której uznano,
iż dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
W zakresie drugiej podstawy (z art. 403 § 3 k.p.c.) znaczenie ma to, że
wyrok w sprawie karnej (XI K …/06) dotyczy tego samego stosunku prawnego,
który podlegał ocenie w sprawie pracowniczej (sygnatury akt pierwszej i drugiej
instancji - VII P …/05 i IV 1 Pa …/06).
Zachowanie terminu do wniesienia skargi, ujętej w pismach z 28 września
2009 r., 9 i 30 października 2009 r., wynika z uzyskanej w Ministerstwie
Sprawiedliwości informacji, że wyrok uniewinniający w sprawie karnej należy łączyć
z okolicznością, iż rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu
ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, których jednak w
zakresie zarzucanego czynu w ogóle mu nie powierzono.
Sąd Okręgowy w uzasadnieniu odrzucenia skargi odwołał się do
orzecznictwa i stwierdził, że wskazane okoliczności nie spełniają się jako podstawy
skargi o wznowienie postępowania z art. 403 § 2 i § 3 k.p.c. Środek dowodowy
powstały po uprawomocnieniu się wyroku, nie stanowi podstawy do wznowienia
postępowania. Możliwość powoływania nowych faktów i dowodów jest ograniczona
jedynie do tych okoliczności i środków dowodowych, które istniały w okresie
zakończonego postępowania, a z których strona nie mogła skorzystać w tym
postępowaniu. Chodzi przy tym o późniejsze wykrycie faktów i dowodów dla strony
nieznanych w toku poprzedniego postępowania, lecz których także nie mogła znać.
Zatem wyrok sądu karnego, traktowany jako nowy środek dowodowy, który powstał
po zakończeniu postępowania cywilnego nie może stanowić podstawy wznowienia
z art. 403 § 2 k.p.c. Natomiast okoliczność, iż skarżący nie miał obowiązku
sprzedaży biletów pasażerom autobusu była mu znana w procesie lub co najmniej
powinna być znana. Z kolei w zakresie art. 403 § 3 k.p.c. chodzi o wykrycie wyroku
3
dotyczącego tego samego stosunku prawnego co w wyroku objętym skargą. Takiej
tożsamości nie ma w wyrokach w sprawie karnej i pracowniczej.
Skarżący uchybił też terminowi do wniesienia skargi z art. 407 § 1 k.p.c.,
gdyż już w poprzedniej skardze o wznowienie postępowania odwołał się do tych
samych przyczyn i znał wyrok w sprawie karnej z 26 lutego 2007 r. W
zażaleniu zarzucono sprzeczność ustaleń polegającą na przyjęciu, że nie
występują przesłanki wznowienia z art. 403 § 2 i § 3 k.p.c. oraz że uchybiono
terminowi z art. 407 § 1 k.p.c., a także niewyjaśnienie tożsamości podmiotowej i
przedmiotowej wyroków zapadłych w sprawie pracowniczej oraz w sprawie karnej.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie może być uwzględnione.
Prawidłowe było odrzucenie skargi o wznowienie postępowania w sprawie
zakończonej wyrokiem Sądu Okręgowego w C. z 13 września 2006 r., którym
oddalono apelację powoda (skarżącego) od wyroku Sądu Rejonowego w C. z 12
kwietnia 2006 r., oddalającego jego powództwo o przywrócenie do pracy i
wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy.
Przede wszystkim ze względu na podstawę, której nie może stanowić wyrok
zapadły po prawomocnym wyroku objętym skargą o wznowienie postępowania. W
art. 403 § 3 k.p.c. chodzi o wyrok, który uprawomocnił się przed wyrokiem objętym
skargą. Taką wykładnię potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego -
postanowienia: z 26 czerwca 1997 r., I CKN 149/97, OSNC 1998 nr 1, poz. 9; z 25
kwietnia 2008 r., I PZ 3/08, OSNP 2009 nr 15-16, poz. 205; z 15 grudnia 2009 r., II
PZ 24/09, niepublikowany).
Wyrok karny z 26 lutego 2007 r. zapadł po prawomocnym wyroku z 13
września 2006 r. w sprawie pracowniczej i dlatego nie mógł stanowić podstawy
wznowienia postępowania.
Bez znaczenia jest więc zarzut niewyjaśnienia „tożsamości podmiotowej i
przedmiotowej" obu wyroków, czyli czy wyrok karny dotyczył tego samego
stosunku prawnego co wyrok w sprawie pracowniczej. Odpowiedź nie powinna
budzić wątpliwości ze względu na zasadniczą odrębność stosunku pracy
(prywatnego) od relacji publicznoprawnej (postępowania karnego). Co do
4
pierwszego, to pracodawca rozwiązując z powodem stosunek pracy w trybie art. 52
k.p. nie podał za przyczynę popełnienie przestępstwa. Uniewinnienie przez sąd
karny nie wiąże też sądu cywilnego (sądu pracy) - art. 11 k.p.c. Sprawa
pracownicza została więc rozpoznana bez względu na bieg sprawy karnej. Nie
zaistniała zatem sytuacja, w której sąd pracy wydał wyrok, mimo że inny sąd wydał
już wyrok dotyczący tego samego stosunku prawnego. Innymi słowy w podstawie
wznowienia z art. 403 § 3 k.p.c. chodzi o te konfliktowe sytuacje procesowe z art.
199 § 1 pkt 2 k.p.c. (art. 379 pkt 3 k.p.c.), które sprzeciwiają się wydaniu drugiego
rozstrzygnięcia (wyroku) co do tego samego roszczenia między tymi samymi
stronami.
Z kolei brak w zakresie obowiązków pracowniczych sprzedaży odręcznej
biletów pasażerom autobusu nie stanowi podstawy z art. 403 § 2 k.p.c., gdyż
okoliczność ta znana była skarżącemu przed wydaniem prawomocnego wyroku w
sprawie pracowniczej. Zażalenie nie przedstawia zasadnej argumentacji, która by
to podważała, zwłaszcza, że potwierdza, iż taki zarzut był podnoszony przez
powoda (skarżącego) w tej sprawie.
Po wtóre, ze względu na przekroczenie terminu z art. 407 § 1 k.p.c. do
wniesienia skargi - trzymiesięcznego od dowiedzenia się o podstawie wznowienia.
Trafnie zwrócił uwagę Sąd Okręgowy, że poprzednio postanowieniem z 15 lutego
2008 r. została odrzucona podobna skarga o wznowienie postępowania w sprawie
zakończonej tym samym wyrokiem Sądu Okręgowego w C. Z rozpoznania tej
skargi wynika, że skarżący już wówczas wiedział o zgłaszanej obecnie, a w istocie
powtarzanej, podstawie wznowienia. Niezależnie więc od ocenionej niezasadności
podstaw wznowienia obecnej skargi, stwierdzić również należy, że skargę
wniesiono po upływie przypisanego terminu.
Skarga podlegała zatem odrzuceniu jako wniesiona po terminie i
niedopuszczalna ze względu na wskazywane podstawy. Zażalenie nie podważyło
prawidłowej oceny zaskarżonego postanowienia i dlatego zostało oddalone na
podstawie art. 39814
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
5