Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 616/13
POSTANOWIENIE
Dnia 4 września 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Myszka (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Skarbu Państwa - Nadleśnictwa K.
przy uczestnictwie K. […] o zasiedzenie ,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 4 września 2014 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Okręgowego w P.
z dnia 15 marca 2013 r.,
1) odrzuca skargę kasacyjną,
2) ustala, że każdy uczestnik ponosi koszty postępowania
związane ze swym udziałem w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 31 października 2012 r. Sąd Rejonowy w C. w
sprawie z wniosku Skarbu Państwa – Nadleśnictwa K. przy udziale […] oddalił
wniosek o stwierdzenia zasiedzenia działek nr 8277/1 i 8277/3, położonych w R.,
ujawnionych w księdze wieczystej KW R., działki nr 8374/3 położonej w M.,
ujawnionej w księdze wieczystej Sądu Rejonowego w C. KW M., działki nr 8374/4
położonej w M., objętej księgą wieczystą KW M. oraz działki nr 8362/4 położonej w
B., ujawnionej w księdze wieczystej Sądu Rejonowego w C. KW B. i orzekł o
kosztach postępowania w sprawie.
Postanowieniem z dnia 15 marca 2013 r. Sąd Okręgowy w P. oddalił
apelację wnioskodawcy wniesioną od postanowienia Sądu pierwszej instancji.
Skargę kasacyjną od postanowienia Sądu drugiej instancji wniósł Skarb
Państwa reprezentowany przez Nadleśnictwo K., zastępowany przez radcę
prawnego ustanowionego przez ten organ. Wyjaśniając kwestię zastępstwa
procesowego przed Sądem Najwyższym wnoszący skargę kasacyjną powołał się
na dyspozycję art. 8 ust. 1 pkt 2 b ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa (Dz. U Nr 169, poz. 1417 ze zm. - dalej jako: „u.p.g.s.p.) .
Sąd Najwyższy zważył, co następuje
Zgodnie z art. 67 § 2 zdanie drugie k.p.c. czynności procesowe za Skarb
Państwa podejmuje Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa w zakresie
określonym odrębną ustawą. Zgodnie z treścią art. 4 ust 1 pkt 1 u.p.g.s.p. do
zadań Prokuratorii Generalnej należy wyłączne zastępstwo procesowe Skarbu
Państwa przed Sądem Najwyższym. Jedyne przewidziane w tym przepisie
odstępstwo od wyłącznego zastępstwa procesowego Skarbu Państwa przez
Prokuratorię Generalną przed Sądem Najwyższym może być konsekwencją
uregulowanego w art. 8b ust. 5 u.p.g.s.p., przekazania podmiotowi
reprezentującemu Skarb Państwa do prowadzenia sprawy lub grupy spraw,
w których zastępstwo procesowe Skarbu Państwa przez Prokuratorię Generalną,
jest obowiązkowe. Wówczas podmiot ten wykonuje zastępstwo procesowe Skarbu
Państwa również przed Sądem Najwyższym. Dlatego wadliwie jest wskazanie
przez wnoszącego skargę art. 8 ust. 1 pkt 2 b u.p.g.s.p. jako podstawy zastępstwa
procesowego Skarbu Państwa przed Sądem Najwyższym przez dotychczasową
jednostkę organizacyjną.
3
W związku z treścią art. 4 ust. 1 pkt 1 u.p.g.s.p. wystarczy stwierdzenie, że
nie doszło do przekazania zastępstwa procesowego przez Prokuratorię Generalną
Nadleśnictwu K. zastępstwa procesowego Skarbu Państwa przed Sądem
Najwyższym. Można jedynie dodatkowo podnieść, iż przekazanie to
w przedmiotowej sprawie i tak nie byłoby niemożliwe. Zgodnie z art. 8b ust. 1
u.p.g.s.p. możliwość przekazania przez Prokuratorię Generalną innemu podmiotowi
zastępowania Skarbu Państwa dotyczy tylko przypadków zastępstwa
obowiązkowego, o którym mowa w art. 8 ust. 1 a zatem nie obejmuje spraw
o stwierdzenie zasiedzenia jeżeli wartość przedmiotu sprawy nie przewyższa
kwoty 1.000.000 (por. postanowienie SN z 19 września 2013 r. I CZ 77/13 niepubl.).
Tymczasem sam wnoszący skargę kasacyjną wartość przedmiotu sprawy określił
na kwotę 600.000 złotych. W podsumowaniu dotychczasowych rozważań
usprawiedliwiony jest wniosek, że w przedmiotowej sprawie zastępstwo procesowe
Skarbu Państwa w postępowaniu przed Sądem Najwyższym może wykonywać
wyłącznie Prokuratoria Generalna.
Oznacza to, że również do wniesienia przedmiotowej skargi kasacyjnej
w imieniu Skarbu Państwa uprawniona jest wyłącznie Prokuratoria Generalna,
natomiast podmiot działający w postępowaniu przed sądami powszechnymi jako
stacio fisci Skarbu Państwa, reprezentowany przez radcę prawnego lub adwokata,
pozbawiony jest zdolności postulacyjnej (zob. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 13 marca 2012 r., V CSK 244/11, OSNC- ZD 2013, Nr 3, poz. 60).
Jak wskazał Sąd Najwyższy między innymi w postanowieniach z dnia
30 sierpnia 2006 r. (I CSK 192/06 (niepubl.), z dnia 31 sierpnia 2006 r. (I CZ 47/06,
OSNC 2007, Nr 5, poz. 75) oraz z dnia 12 grudnia 2006 r. I CSK 415/06 (niepubl.),
z art. 4 ust. 1 pkt 1 u.p[.g.s.p. wynika także norma o charakterze
procesowym przyznająca zdolność postulacyjną przez Sądem Najwyższym
wyłącznie Prokuratorii Generalnej i pozbawiająca jednocześnie tej zdolności
adwokatów i radców prawnych. Przepis art. 871
§ 3 k.p.c. należy zatem
interpretować w ten sposób, że w sprawach, w których obowiązuje wyłączne
zastępstwo Skarbu Państwa przez Prokuratorię Generalną, nie jest dopuszczalne
zastępowanie go przez jakikolwiek inny podmiot. Obejmuje to także czynności
związane z postępowaniem przed Sądem Najwyższym, podejmowane przed
4
sądem niższej instancji, takie jak wniesienie skargi kasacyjnej (tak Sąd Najwyższy
w postanowieniach z dnia 30 stycznia 2014 r. V CSK 227/13, niepubl.; z dnia
26 czerwca 2014 r. IV CSK 72/14, niepubl. zob. też co do zasad współdziałania
jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa a Prokuratorią Generalną w przedmiocie
przygotowania i wniesienia skargi kasacyjnej postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 5 listopada 2009 r., I CZ 66/09, niepubl.).
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.,
odrzucił, jako niedopuszczalną, skargę kasacyjną wniesioną przez osobę
nieuprawnioną. Nie znajdując podstaw do odstąpienia od wyrażonej w art. 520 § 1
k.p.c. zasady rozdziału kosztów postępowania nieprocesowego, Sąd Najwyższy
orzekł jak w punkcie drugim postanowienia, stosując wymieniony przepis na
podstawie art. 13 § 2, 39821
k.p.c.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13