Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CSK 625/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 września 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
SSN Maria Szulc
w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej W.
przeciwko W. Sp. z o.o.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 18 września 2014 r.,
skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego
w […]
z dnia 6 czerwca 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu
Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
2
Powód - Spółdzielnia Mieszkaniowa W. wniosła o zasądzenie od W. Sp. z
o.o. kwoty 155.171,06 zł z ustawowymi odsetkami jako wynagrodzenia za
bezumowne korzystanie z lokalu użytkowego przy ul. K. […].
Pozwany – W. Sp. z o.o. wniósł o oddalenie powództwa i zaprzeczył
twierdzeniom faktycznym powoda, zakwestionował wysokość wyliczonego przez
niego wynagrodzenia za korzystanie z lokalu oraz podniósł zarzut przedawnienia
roszczenia.
Wyrokiem z 3 sierpnia 2012 r. Sąd Okręgowy w W. uwzględnił powództwo co
do kwoty 153.766,35 zł, po ustaleniu, że 1 marca 1999 r. powód zawarł z
pozwanym umowę najmu lokalu użytkowego przy ul. K. o powierzchni 344,10 m2
na
czas nieokreślony. Najemca zobowiązał się do płacenia wynajmującemu
miesięcznego czynszu najmu i należnego podatku VAT od 16 marca 1999 r. w
kwocie 14 zł/m2
x 344,10 m2
= 4.817,40 zł netto (5.877,23 zł brutto) oraz
dodatkowych opłat w okresie grzewczym z tytułu dostawy energii cieplnej dla
potrzeb centralnego ogrzewania i ciepłej wody wraz z należnym podatkiem VAT.
Strony ustaliły, że najemca może podnająć lokal osobie trzeciej, ale rozliczenia z
tytułu podnajmu miały obciążać najemcę i podnajemcę. Umowa mogła być
wypowiedziana jeżeli najemca dopuści się zwłoki z zapłatą czynszu co najmniej za
dwa pełne okresy płatności albo będzie używał przedmiotu najmu niezgodnie z
warunkami umowy.
Pozwany podnajął część lokalu o powierzchni 108 m2
B. K., która miała
wobec niego zaległości czynszowe.
Uchwałą z 1 lutego 2007 r. zarząd powoda zadecydował o rozwiązaniu
umowy najmu lokalu użytkowego ze skutkiem na dzień 28 lutego 2007 r. w związku
z zaleganiem przez najemcę z zapłatą czynszu ponad dwa pełne okresy płatności
oraz zezwolił na zorganizowanie przetargu w trybie pisemnego przetargu
ofertowego z zachowaniem konkurencji na wyszukanie nowego najemcy lokalu.
Powód złożył pozwanemu oświadczenie o wypowiedzeniu umowy ze
skutkiem na 28 lutego 2007 r. Po tym terminie pozwany nie wydał mu jednak lokalu.
W okresie bezumownego korzystania przez pozwanego z lokalu powód wystawiał
3
faktury VAT i obciążał pozwanego kwotami do zapłaty. Pierwsza taka faktura
została wystawiona 10 lipca 2007 r., a ostatnia - 7 listopada 2008 r. Stwierdziwszy,
że od należności z tytułu bezumownego korzystania z lokalu nie nalicza się podatku
VAT, 11 marca 2010 r. powód, w miejsce tych faktur, wystawił noty obciążeniowe
za kolejne miesiące; pierwsza dotyczyła czerwca 2007 r., a ostatnia lipca 2009 r.
Pozwany 29 czerwca 2009 r. wydał powodowi lokal w toku wszczętego
przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego, a 22 marca 2010 r. powód wezwał
go o zapłatę kwoty 155.171,06 zł z tytułu odszkodowania za bezumowne
korzystanie z lokalu.
Sąd Okręgowy uznał, że powództwo w przeważającej części zasługiwało na
uwzględnienie, a żądanie zapłaty należności za bezumowne korzystanie z lokalu
mogło mieć podstawę w przepisach o najmie (art. 675 k.c.) lub o wynagrodzeniu za
korzystanie z rzeczy (art. 224-225 i art. 230 k.c.). Właściciel nieruchomości może
przy tym wybrać, na jakiej podstawie faktycznej i prawnej opiera żądania,
co determinuje postępowanie i zastosowanie odpowiednich przepisów. Skoro
powód w pozwie wskazał, że łączyła go z pozwanym umowa najmu i powołując się
na ten stosunek wystąpił o zapłatę należności za bezumowne korzystanie
w związku z jej wygaśnięciem, to dostatecznie wyjaśnił, że swoje żądanie wywodzi
z przepisów o nienależytym wykonaniu umowy najmu, a nie z art. 224-225 i art. 230
k.c. Termin przedawnienia takiego roszczenia nie może być ustalony na podstawie
art. 229 k.c. Żądanie powoda nie jest objęte dyspozycją art. 677 k.c., a zatem ma
do niego zastosowanie art. 118 k.c. i ulega ono przedawnieniu w terminie trzech lat,
jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. W dacie wniesienia
pozwu roszczenie to było przedawnione w części dotyczącej odszkodowania za
bezumowne korzystanie z lokalu w czerwcu 2007 r., to jest co do kwoty 1.404,71 zł.
Żądanie zapłaty obejmujące okres od lipca 2007 r. do czerwca 2009 r. zasługiwało
na uwzględnienie w całości, gdyż wynagrodzenie zostało prawidłowo wyliczone,
a powód dochodził należności za poszczególne miesiące bezumownego
korzystania z lokalu w wysokości netto ostatnio ustalonej umownie z pozwanym.
Wyrokiem z 6 czerwca 2013 r., w uwzględnieniu apelacji pozwanego od
wyroku Sądu Okręgowego z 3 sierpnia 2012 r., Sąd Apelacyjny zmienił ten wyrok w
4
ten sposób, że powództwo oddalił oraz stosownie orzekł o kosztach.
Sąd Apelacyjny za zasadny uznał zarzut naruszenia obowiązującego do
3 maja 2012 r. art. 47912
§ 1 k.p.c., gdyż roszczenie zgłoszone w pozwie, mimo
niepowołania wprost przepisu prawa materialnego, było roszczeniem właściciela
wywodzonym z art. 224 i n. k.c., na co wskazuje stwierdzenie, że „na kwotę
dochodzoną pozwem składa się wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania
z lokalu”. Powód nie był uprawniony do zmiany podstawy faktycznej i prawnej
powództwa wniesionego w okresie obowiązywania art. 47912
§ 1 k.p.c., tak więc
należało je rozpoznać jako dotyczące roszczenia o wynagrodzenie za bezumowne
korzystanie z lokalu, a takie roszczenie jest przedawnione na postawie przepisu art.
229 k.c.
W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy naruszył też art. 321 § 1 k.p.c.,
bowiem wydał wyrok w oparciu o podstawę niepowołaną przez stronę (art. 471
k.c.), w sytuacji gdy powód wskazał, że dochodzi należności z tytułu wynagrodzenia
za bezumowne korzystanie z lokalu, a podstawą orzeczenia nie mogą być
okoliczności faktyczne, których powód nie objął swymi twierdzeniami. W uchwale
składu siedmiu sędziów z 10 lipca 1984 r. (III CZP 20/84, OSNCP 1984, nr 12, poz.
209), Sąd Najwyższy wskazał, że w większości wypadków bezumownego
zajmowania lokali roszczenia o należności z tego tytułu znajdują podstawę
w przepisach o ochronie własności, nie jest jednak wyłączone występowanie w tego
rodzaju sprawach z roszczeniami odszkodowawczymi według przepisów o czynach
niedozwolonych lub przepisów o niewykonaniu lub nienależytym wykonaniu
umowy, jeśli spełnione będą warunki uzasadniające roszczenia tego typu.
Natomiast w wyroku z 7 lutego 2006 r. (IV CK 400/05) Sąd Najwyższy wyjaśnił,
że „przepisy art. 224-225 i art. 230 k.c. nie są w stosunku do art. 471 k.c.
przepisami szczególnymi i z tej przyczyny kumulacja norm nie jest wyłączona.
Wybór jednego ze zbiegających się roszczeń pozostawiony został uprawnionemu,
który - dokonując wyboru - musi jednak wybrać całość skutków prawnych danej
normy. Wynajmujący, względem którego najemca nie wykonał obowiązku
przewidzianego w art. 675 § 1 k.c., gdy dochodzi roszczenia odszkodowawczego
musi wykazać, że na skutek niezwrócenia mu w terminie przedmiotu najmu poniósł
określony uszczerbek w swym majątku. Tego powód w toku procesu nie wykazał
5
i nie powoływał się też na poniesienie szkody, która byłaby następstwem
niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 k.c.). Gdyby
nawet oceniać roszczenie powoda na podstawie art. 471 k.c., to należałoby je
uznać za niewykazane.
Od 2007 r. strony nie pozostawały w jakichkolwiek stosunkach
zobowiązaniowych, a zatem wobec wyraźnie sformułowanej podstawy faktycznej
żądania „wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu" w sprawie
zastosowanie mogą mieć tylko przepisy art. 224 i następne k.c., w tym również
przepis dotyczący przedawnienia wzajemnych roszczeń między właścicielem
a samoistnym posiadaczem (art. 229 k.c.). Właściciel może wprawdzie dochodzić
roszczeń o „zaległe” wynagrodzenie z uwzględnieniem ogólnych terminów
przedawnienia wynikających z art. 118 k.c., z tym dalszym zastrzeżeniem, że po
wydaniu rzeczy obowiązuje go dodatkowy roczny termin ich przedawnienia, liczony
od daty zwrotu rzeczy. Art. 229 k.c. dotyczy roszczeń nieprzedawnionych i skraca
termin ich dochodzenia do jednego roku od zwrotu rzeczy. Zatem tylko w okresie
jednego roku od daty zwrotu rzeczy właściciel może dochodzić wynagrodzenia
za cały - nieprzekraczający jednak lat dziesięciu - czas korzystania z jego rzeczy
przez posiadacza w złej wierze. Tylko w tym czasie może też domagać się zwrotu
opłat za eksploatowanie lokalu (opłaty za zużycie wody, odprowadzanie ścieków,
wywóz odpadów, podatki). Bieg rocznego terminu, o którym mowa w art. 229 k.c.
rozpoczął się w dniu wydania lokalu (29 czerwca 2009 r.), a zatem termin ten
upłynął 29 czerwca 2010 r. i roszczenie zgłoszone w pozwie wniesionym w 29 lipca
2010 r. było już przedawnione.
W skardze kasacyjnej od wyroku Sądu Apelacyjnego z 6 czerwca 2013 r.
powód zarzucił, że orzeczenie to zapadło z naruszeniem prawa materialnego
(art. 3983
§ 1 pkt 1 k.p.c.), to jest art. 230 k.c. przez przyjęcie, że po zakończeniu
stosunku najmu ten przepis znajdował zastosowanie do rozliczeń między
stronami zamiast art. 675 k.c. i art. 471 k.c. oraz z naruszeniem prawa
procesowego (art. 3983
§ 1 pkt 2 k.p.c.), to jest art. 47912
k.p.c. poprzez jego
nieuzasadnione zastosowanie.
Powód wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy
6
Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
1. Art. 47912
k.p.c., uchylony z dniem 3 maja 2012 r., a obowiązujący w dacie
wszczęcia postępowania w niniejszej sprawie, stanowił, że w pozwie powód jest
obowiązany podać wszystkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem
utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, że ich
powołanie w pozwie nie było możliwe albo że potrzeba powołania wynikła później.
Ustalone w art. 187 § 1 k.p.c. wymagania pozwu jako pisma procesowego,
inicjującego postępowanie cywilne, obejmują poza ogólnymi warunkami jakie
spełniać powinny pisma procesowe, jedynie obowiązek dokładnego określenia
żądania oraz przytoczenia uzasadniających je okoliczności faktycznych.
W uzasadnieniu wyroku z 28 marca 2014 r., III CSK 156/13, nie publ., wydanym
w zbliżonych okolicznościach, jak w niniejszej sprawie, Sąd Najwyższy,
w podsumowaniu dorobku orzeczniczego dotyczącego związania sądu zgłoszonym
żądaniem, wyjaśnił, że ustawodawca nie wymaga, by powód określał podstawę
prawną dochodzonego żądania, gdyż jego kwalifikacja prawna jest obowiązkiem
sądu. Oznacza to, że nawet wskazanie jej przez powoda nie jest wiążące dla sądu,
który w ramach dokonywanej subsumcji jest zobowiązany do oceny roszczenia
w aspekcie wszystkich przepisów prawnych, które powinny być zastosowane jako
mające oparcie w ustalonych faktach (por. orzeczenia Sądu Najwyższego
z 13 czerwca 1947 r., C III 137/47, OSNC 1948, nr 1, poz. 20, z 2 maja 1957 r.,
II CR 305/57, OSNC 1958, nr 3, poz. 72; wyrok z 15 września 2004 r., III CK
352/03, nie publ.). Podanie błędnej podstawy prawnej nie może wywołać
negatywnych skutków dla powoda, ale wskazanie w pozwie przez profesjonalnego
pełnomocnika powoda podstawy prawnej żądania, mimo braku takiego obowiązku,
może spowodować ukierunkowanie postępowania i pozwolić na zidentyfikowanie
charakteru zgłoszonego żądania, a zatem i okoliczności decydujących o jego
zasadności (por. wyrok Sądu Najwyższego z 23 lutego 1999 r., I CKN 252/98,
OSNC 1999, nr 9, poz. 152). Ukierunkowanie to nie może jednak oznaczać
formalnego związania sądu podaną podstawą prawną zwłaszcza, gdy okoliczności
faktyczne mogą stanowić oparcie dla innej, adekwatnej podstawy prawnej
7
(por. wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2002 r., III CKN 182/01, nie publ.).
W niniejszej sprawie powód podał, że żąda zasądzenia konkretnej sumy
z odsetkami. Przytoczył również okoliczności faktyczne, z których wywodził
obowiązek pozwanego. Powód w pozwie nie powoływał się na to, że jest
właścicielem lokalu wynajętego pozwanemu, natomiast powołał się na zawarcie
z pozwanym umowy najmu oraz jej rozwiązanie i na to, że pozwany – wbrew -
obowiązkowi - nie wydał mu przedmiotu najmu po zakończeniu tego stosunku
prawnego, lecz nadal go używał. Trafnie zauważył Sąd Apelacyjny,
że w lakonicznym uzasadnieniu pozwu dochodzone świadczenie nazwane zostało
przez powoda wynagrodzeniem za bezumowne korzystanie z nieruchomości, ale
uszło jednak uwadze tego Sądu, że w każdej nocie obciążeniowej wystawionej
przez powoda i dołączonej do pozwu jako dowód dochodzonego roszczenia jest
mowa nie o wynagrodzeniu za korzystanie z nieruchomości, ale o odszkodowaniu,
a obok powód podawał wysokość opłat za zużytą przez pozwanego wodę,
odprowadzenie ścieków, ogrzewanie wody i lokalu. Roszczenie powoda zostało
zatem w dostateczny sposób zindywidualizowane, co nie musi oznaczać,
że zostało dostatecznie wykazane, a jego stwierdzenie, że żądana kwota stanowi
wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez byłego najemcę,
nie mogło prowadzić do wyłączenia zastosowania innej podstawy prawnej niż
art. 224 i 225 w związku z art. 230 k.c.
Związanie sądu przy wyrokowaniu żądaniem, stanowi wyraz obowiązywania
zasady dyspozycyjności i oznacza niedopuszczalność orzekania co do przedmiotu,
który nie był objęty żądaniem, ani ponad żądanie (art. 321 k.p.c.). Ze względu na to,
że powód nie ma obowiązku przytaczania w pozwie podstawy prawnej
dochodzonego roszczenia, dopuszczalne jest zasądzenie roszczenia wynikającego
z przytoczonej przez niego podstawy faktycznej. Jednolite jest stanowisko
Sądu Najwyższego, akceptowane w doktrynie, że przyjęcie przez sąd innej
podstawy prawnej niż wskazana przez powoda nie stanowi wyjścia poza granice
żądania, określone art. 321 k.p.c. (wyroki: z 15 kwietnia 2003 r., V CKN 115/01,
z 15 września 2004 r., III CK 352/03; z 6 grudnia 2006 r., IV CSK 269/06;
z 24 maja 2007 r., V CSK 25/07, OSNC - ZD 2008, nr 2, poz. 32; z 27 marca
2008 r., II CSK 524/07; z 20 lutego 2008 r., II CSK 449/07).
8
W podsumowaniu tego wątku trzeba stwierdzić, że powód w pozwie określił
dochodzoną kwotę i okoliczności faktyczne, które miały usprawiedliwiać jego
żądanie. Kwotę tą nazwał w pozwie „wynagrodzeniem za korzystanie z lokalu” ale
w dokumentach dołączonych do pozwu, mających stanowić dowód dochodzonego
roszczenia, konsekwentnie posługiwał się określeniem „odszkodowanie”. Do czasu
ukończenia postępowania powód nie przytoczył żadnych dalszych twierdzeń na
temat żądania pozwu i dowodów dla ich wykazania, a zatem nie sposób przyjąć,
by prowadził proces sprzecznie z art. 47912
k.p.c. Uprawnieniem Sądu pierwszej
instancji było dokonanie oceny żądania powoda na mającej do niego zastosowanie
podstawie prawnej i z tego obowiązku Sąd pierwszej instancji właściwie się
wywiązał. Oczywiście, nie przesądza to kwestii, czy trafne było stanowisko tego
Sądu o wykazaniu roszczenia przez powoda we wszystkich składających się na
nie częściach.
2. Za ustalone w orzecznictwie Sądu Najwyższego trzeba uznać stanowisko,
wyrażone m.in. w wyroku z 18 maja 2011 r., III CSK 263/10, Lex nr 1129122, że
w razie istnienia pomiędzy stronami stosunku prawnego, będącego podstawą
posiadania cudzej rzeczy, rozliczenie nastąpić powinno według reżimu prawnego
normującego ten stosunek prawny, bo przepisy art. 224 do 230 k.c. nie mają
zastosowania do stosunku umownego między właścicielem a inną osobą,
na podstawie którego korzystała ona z rzeczy za zgodą właściciela. W takim
wypadku, w pierwszej kolejności, stosować należy postanowienia umowy, a w razie
jej braku lub odpadnięcia tytułu, przepisy Kodeksu cywilnego o zobowiązaniach.
W nawiązaniu do tego poglądu i w jego rozwinięciu, w wyroku z 23 listopada
2011 r., IV CSK 161/11, Lex nr 1130300, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że jeżeli mimo
ustania stosunku obligacyjnego, posiadacz utrzymuje się w posiadaniu rzeczy, jego
sytuację kształtuje przepis art. 230 k.c., co dla właściciela, z uwagi na brzmienie
przepisu in fine („o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic
innego”) oznacza brak pełnego powrotu do sytuacji prawnej sprzed nawiązania
stosunku obligacyjnego. Nastąpi to dopiero po wygaśnięciu wszystkich wzajemnych
roszczeń i zarzutów, których podstawą był ten szczególny stosunek prawny
jaki łączył właściciela z posiadaczem.
Niezwrócenie przedmiotu najmu przez najemcę w umówionym terminie lub
9
też po rozwiązaniu umowy najmu w wyniku wypowiedzenia narusza przepis
art. 675 § 1 k.c. i stanowi nienależyte wykonanie umowy. Taki stan stwarza
obowiązek naprawienia wynikłej z niego szkody na podstawie art. 471 k.c. Zakres
takiego odszkodowania określa przepis art. 361 § 2 k.c., a więc w zasadzie
obejmuje ono straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, których nie
osiągnął z powodu niezwrócenia lokalu we właściwym terminie. Wprawdzie
w praktyce powstała szkoda będzie się z reguły równać należnościom
czynszowym, które wynajmujący osiągnąłby, gdyby wynajął lokal mieszkalny innej
osobie, jednakże wyjątkowo może to być szkoda wyższa, np. w sytuacji, gdy
wynajmujący ponosi straty, nie mogąc sam w danym lokalu zamieszkać i należycie
prowadzić przyległego do tego lokalu gospodarstwa rolnego, lub musi mieszkać
w innym lokalu, za który płaci czynsz wyższy niż należny od lokalu na własnej
nieruchomości (tak w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów SN z 10 lipca
1984 r., III CZP 20/84, OSNC 1984, nr 12, poz. 209).
Ma rację Sąd Apelacyjny, o ile - z odwołaniem się do poglądu wyrażonego
w wyroku Sądu Najwyższego z 11 marca 1999 r., III CKN 198/98, ONSC 1999, nr
10, poz. 175 - twierdzi, że niewykonanie przez najemcę obowiązku terminowego
zwrotu rzeczy najętej uprawnia wynajmującego do żądania na podstawie art. 471
k.c. odszkodowania obejmującego korzyść, jaką mógłby otrzymać, gdyby zwrócono
mu rzecz w terminie. Zważywszy jednak, że odszkodowanie takie obejmuje lucrum
cessans niezbędne jest wówczas wykazanie prawdopodobieństwa uzyskania
korzyści w stopniu graniczącym z pewnością, że gdyby nie zachowanie się
dotychczasowego najemcy, to powód by tę korzyść uzyskał. Wymaga to
wykazania, że korzyść w przedstawionych okolicznościach była możliwa do
osiągnięcia.
Powód w niniejszej sprawie za korzystanie przez pozwanego z lokalu do
czasu przymusowego wykonania obowiązku jego zwrócenia powodowi naliczał taki
czynsz, jaki byłby mu należny, gdyby trwała umowa najmu w kształcie
uzgodnionym z pozwanym. Już w pozwie powód zgłosił dowód z uchwały jego
organów o przeznaczeniu lokalu wynajmowanego przez pozwanego w związku
z wypowiedzeniem mu umowy najmu do dalszego wynajmowania. Innych środków
dowodowych dla wykazania okoliczności doniosłych dla roszczenia
10
odszkodowawczego nie zgłaszał. Do Sądów meriti należy ocena, czy zaoferowane
dowody dostatecznie wykazują, że powód znalazłby osobę gotową zawrzeć z nim
umowę najmu lokalu użytkowego poprzednio wynajmowanego przez pozwanego,
że stałoby się to natychmiast po wydaniu przedmiotu najmu, gdyby pozwany
wykonał ten swój umowny obowiązek, a powód mógł ustalić z przyszłym najemcą
czynsz równy temu, jaki poprzednio uzgodnił z pozwanym. Kwestią wymagającą
odrębnego rozważenia jest natomiast to, że na dochodzoną pozwem kwotę
składały się także opłaty wydatkowane przez powoda dla dostawców mediów
(według dołączonych do pozwu not obciążeniowych) przez czas, w którym pozwany
nie wykonywał obowiązku zwrotu lokalu. Jeśli wysokość należności z tego tytułu
była uzależniona od zużycia przez osobę korzystająca z lokalu, to powód miał
obowiązek zapłacenia tych należności przedsiębiorcom, z którymi łączyły
go stosowane dlatego, że zużywał je pozwany wstrzymujący się od wykonania
obowiązku wydania lokalu. To, czy powód wynająłby lokal innemu najemcy, czy by
tego nie zrobił, może nie pozostawać w jakimkolwiek związku z powinnością
zapłacenia za media zużyte przez pozwanego.
Skoro trafne okazały się zarzuty naruszenia przez Sąd Apelacyjny art. 47912
k.p.c. oraz art. 230 k.c., to na podstawie art. 39815
§ 1 k.p.c. i - co do kosztów
postępowania - art. 108 § 2 k.p.c. w zw. z art. 39821
i art. 391 § 1 k.p.c., Sąd
Najwyższy orzekł, jak w sentencji.