Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CNP 72/13
POSTANOWIENIE
Dnia 20 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący)
SSN Maria Szulc
SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi J. C.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 25 stycznia 2013 r.,
w sprawie z powództwa P. P.
przeciwko J. C.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 listopada 2014 r.,
1. odrzuca skargę,
2. oddala wniosek P. P. o zasądzenie kosztów
postępowania skargowego.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 25 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił apelację
pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w K. uwzględniającego częściowo
powództwo o zapłatę.
Od wyroku Sądu drugiej instancji pozwany wniósł skargę o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia i domaga się stwierdzenia,
że zaskarżony wyrok jest niezgodny z art. 376, art. 405, art. 455 k.c. i art. 365 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia,
ustanowiona ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) jest - podobnie jak skarga kasacyjna - środkiem
prawnym sformalizowanym. Wysokie wymagania formalne stawiane skardze są
związane nie tylko z jej specjalną, nadzwyczajną funkcją w systemie prawa, ale
wynikają także z potrzeby spełnienia wysokich oczekiwań profesjonalnych.
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać oznaczenie orzeczenia, od którego
została wniesiona, przytoczenie jej podstaw i ich uzasadnienia, wskazanie przepisu
prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga
dotyczy, wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych
środków prawnych nie było i nie jest możliwe i wniosek o stwierdzenie niezgodności
orzeczenia z prawem.
Wymienione wymagania skargi mają charakter konstrukcyjny i powinny być
spełnione kumulatywnie. To oznacza, że skarga niespełniające któregokolwiek
z nich jest dotknięta tzw. brakiem istotnym, nienaprawialnym w trybie właściwym
dla usuwania braków i podlega odrzucenie bez wzywania do ich usunięcia.
Każde z tych wymagań przewidzianych w art. 4245
§ 1 k.p.c. - na co Sąd
Najwyższy wielokrotnie zwracał uwagę - ma charakter samoistny, powinno być
zatem spełnione niezależnie od innych wymagań (por. postanowienia Sąd
3
Najwyższego: z dnia 20 lipca 2005 r., IV CNP 1/05 i z dnia 18 stycznia III CNP
21/05 niepubl.).
Wniesiona przez skarżącego skarga o stwierdzenia niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia nie spełnia wymagania polegającego na wykazaniu,
że wzruszenie zaskarżonego wyroku w drodze innych środków prawnych nie było
i nie jest możliwe. W literaturze i orzecznictwie przyjmuje się, że ten obciążający
skarżącego obowiązek oznacza przeprowadzenie prawniczej analizy przepisów
dotyczących środków pralnych, których zastosowanie jest niedopuszczalne
lub które z innych przyczyn nie mogły odnieść skutku. Zgodnie z art. 4245
§ 1 pkt 5
k.p.c. skarżący musi „wykazać" (a więc nie „wskazać", „przytoczyć"
czy „uwiarygodnić"), że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych
środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Podkreśla się, że nie chodzi tylko
o skargę kasacyjną czy skargę o wznowienie postępowania, ale także o inne
środki prawne pozwalające na zmianę lub uchylenie orzeczenia, ewentualnie
służące pozbawieniu lub ograniczeniu wykonalności (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006, nr 7-8,
poz. 140).
Wprawdzie w skardze został zamieszczony odrębny punkt dotyczący
wykazania, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków
prawnych nie było i nie jest możliwe, jednakże został on ograniczony do
stwierdzenia, iż „zaskarżenie wyroku w drodze innych środków prawnych nie było
i nie jest możliwe, gdyż przepis art. 3982
§ 1 Kodeksu postępowania cywilnego
nie przewiduje wniesienia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego, w której
wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi 49 500 zł". Okoliczności poddane przez
skarżącego nie mogą być zatem uznane za spełniające wymaganie przewidziane
w art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 3989
§ 2 k.p.c.). Wniosek powoda o zasądzenie kosztów
postępowania skargowego podlegał oddaleniu, gdyż powód domagał się ich
zasądzenia w wypadku oddalenia skargi o stwierdzenie niezgodności
orzeczenia z prawomocnym wyrokiem albo nieprzyjęcia jej do rozpoznania, a nie
4
odrzucenia ze względów formalnych. Tymczasem w orzecznictwie wyjaśniono,
że nie należy przyznawać kosztów postępowania skargowego stronie, która
w odpowiedzi na skargę nie podniosła zarzutu, że skarga podlega odrzuceniu
ze względów formalnych (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada
1934 r., C II 1677/34, Zb. Urz. 1935, poz. 204, i z dnia 11 stycznia 2002 r., III CKN
563/01, nie publ.).