Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 72/14
POSTANOWIENIE
Dnia 27 listopada 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak
SSA Elżbieta Fijałkowska (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi powoda
o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 5 stycznia 2007 r.,
w sprawie z powództwa S. K.
przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie […]
o zapłatę i rentę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 listopada 2014 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 30 kwietnia 2014 r.,
1. oddala zażalenie,
2. przyznaje radcy prawnemu A. B. od Skarbu Państwa Sądu
Apelacyjnego kwotę 1 800 zł ( jeden tysiąc osiemset)
podlegającej podwyższeniu o podatek VAT tytułem kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu,
3. zasądza od skarżącego na rzecz Skarbu Państwa
Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 1 200 zł ( jeden
tysiąc dwieście) tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.
2
UZASADNIENIE
S. K. wniósł o wznowienie postępowania, zakończonego prawomocnym
wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 5 stycznia 2007 r. W uzasadnieniu skargi
wskazał, że jej podstawę stanowi art. 403 § 3 k.p.c., podniósł okoliczności związane
ze swoim stanem zdrowia psychicznego, powołując się między innymi na opinię z
dnia 23 lutego 2006 r. oraz zaświadczenie lekarskie z dnia 6 lutego 2012 r.
Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2014 r. Sąd Apelacyjny na podstawie art.
410 § 1 k.p.c. odrzucił skargę.
W uzasadnieniu stwierdził, że skarga wniesiona została w dniu 25 lutego
2014 r., a więc po upływie 5 lat od wydania prawomocnego wyroku (art. 408 k.p.c.).
Skarżący jako podstawy skargi nie wskazał braku należytej reprezentacji bądź
pozbawienia możności działania (art. 401 pkt 2 k.p.c.), lecz art. 403 § 2 k.p.c. -
wykrycie nowych okoliczności faktycznych lub dowodów. W piśmie z dnia
14 kwietnia 2014 r. skarżący zarzucił, że został pozbawiony możności działania
z braku odpowiedniej reprezentacji prawnej, jednakże zarzut ten odnosił się do
innych postępowań, z kolejnych jego skarg o wznowienie postępowania
i sprowadzał się do krytyki działania jego pełnomocnika. Skarżący już w skardze
złożonej w dniu 14 stycznia 2013 r. odwoływał się do faktów i ustaleń wynikających
z opinii sądowo-psychiatrycznej z dnia 23 lutego 2006 r., taką samą podstawę
wskazywał w skardze z września 2013 r. Wobec tego, skoro skarżący już
w wymienionych datach wiedział o treści opinii, to powołując się na nią
w rozpoznawanej skardze nie zachował terminu trzech miesięcy wynikającego z art.
407 k.p.c. Stwierdzenie to dotyczy również zaświadczenia lekarskiego z dnia
6 lutego 2012 r. Skoro dotyczy ono osoby skarżącego, to w dniu jego wystawienia
jego treść musiała być skarżącemu znana.
Postanowienie to zaskarżył S. K., zarzucił naruszenie przepisów prawa
procesowego, tj. art. 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. poprzez brak
dopuszczenia dowodu z opinii biegłego psychiatry w celu ustalenia stanu zdrowia
psychicznego w okresie od 5 stycznia 2007 r. do chwili obecnej, co skutkowało
błędnym ustaleniem daty uzyskania przez stronę informacji o podstawie
3
wznowienia postępowania; naruszenie art. 407 § 1 k.p.c. w zw. z art. 408 k.p.c.
w zw. z art. 408 k.p.c. przez przyjęcie, że powód uchybił terminowi do złożenia
skargi; art. 410 § 1 k.p.c. i 410 § 2 k.p.c.
Wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy
Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz przyznanie
pełnomocnikowi powoda kosztów zastępstwa procesowego, tytułem pomocy
prawnej udzielonej S. K. z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne.
Skarga o wznowienie postępowania jest nadzwyczajnym środkiem
zaskarżenia i między innymi powinna zawierać podstawę wznowienia i jej
uzasadnienie. Obowiązek wskazania podstawy wznowienia wymaga uwzględnienia
wyczerpującego katalogu podstaw wznowienia przewidzianych przez ustawę
i oparcie skargi wyłącznie o podstawę wskazaną w art. 401 k.p.c. do 403 k.p.c.
Określone w skardze podstawy determinują jej rozpoznanie przez Sąd.
Jak wynika z treści skargi podstawą wznowienia postępowania nie było
pozbawienie skarżącego możliwości działania (art. 401 pkt. 2 k.p.c.). Naruszenia
tego przepisu skarżący nie zarzuca także w zażaleniu. Wobec tego zarzut
nieprzeprowadzenia przez Sąd Apelacyjny dowodu z opinii biegłego psychiatry
w celu ustalenia stanu zdrowia psychicznego skarżącego w okresie od dnia
5 stycznia 2007 r., tj. od wydania wyroku przez Sąd Apelacyjny, po aby stwierdzić
kiedy skarżący mógł się dowiedzieć o podstawie wznowienia był bezzasadny.
Nieoparcie skargi na podstawie art. 401 pkt 2 k.p.c. oznaczało bezpodstawność
zarzutu naruszenia przez Sąd Apelacyjny przepisu art. 407 § 1 k.p.c. w zw. z art.
408 k.p.c.
Wbrew stanowisku żalącego Sąd Apelacyjny nie miał obowiązku ustalania
jego stanu zdrowia w drodze przeprowadzenia z urzędu dowodu z opinii biegłego
psychiatry. Z brzmienia art. 410 § 2 k.p.c. wynika, że ocena przez sąd
dopuszczalności wznowienia oraz zachowania terminu do wniesienia skargi
o wznowienia postępowania może być poprzedzona wezwaniem skarżącego do
uprawdopodobnienia okoliczności to stwierdzających. Sąd jednak nie uruchamia
4
postępowania na podstawie art. 410 § 2 k.p.c. - nie ma takiego obowiązku,
gdy niezachowanie terminu do wniesienia skargi lub nie oparcie skargi na
ustawowej podstawie nie budzi żadnych wątpliwości (por. postanowienia Sądu
Najwyższego: z dnia 8 maja 2013 r., I CZ 3/13, niepubl., z dnia 21 lutego 2013 r.,
sygn. akt IV CZ 179/12 niepubl. z dnia 23 lipca 2014 r. V CZ 46/14 niepubl.).
Taka właśnie sytuacja zachodzi w niniejszym postępowaniu. Skarżący powoływał
się na wykrycie środków dowodowych (art. 403 § 2 k.p.c.), do których odwoływał
się we wcześniejszych skargach ze stycznia i września 2013 r. Nie było zatem
wątpliwości co do tego, że trzymiesięczny termin do wniesienia skargi, liczony
od dnia kiedy skarżący dowiedział się o istnieniu dowodów nie został zachowany
(art. 408 k.p.c.). Skarga o wznowienie postępowania była spóźniona i podlegała
odrzuceniu (art. 410 § 1 k.p.c.).
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c., o kosztach należnych pełnomocnikowi z urzędu oraz
pełnomocnikowi strony pozwanej rozstrzygając zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c. w zw.
z art. 391 § 1 i 39821
k.p.c. oraz § 19 ust. 1, § 2 ust. 3, § 6 pkt 6, § 12 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (jedn. tekst
Dz. U. z 2013 r. poz. 490).