Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III PK 78/14
POSTANOWIENIE
Dnia 3 grudnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Myszka
w sprawie z powództwa D. K.
przeciwko Szkole Podstawowej w T.
o przywrócenie do pracy,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 3 grudnia 2014 r.,
na skutek skargi kasacyjnej powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w Z.
z dnia 30 grudnia 2013 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w Z. IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem
z dnia 30 grudnia 2013 r. oddalił apelację powódki D. K. od wyroku Sądu
Rejonowego w Z. IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 sierpnia
2013 r. oddalającego powództwo przeciwko Szkole Podstawowej w T. o
przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy oraz zasądził od
powódki na rzecz pozwanej kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą
instancję.
W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy uznał, że Sąd Rejonowy dokonał
trafnych ustaleń i wydał rozstrzygnięcie odpowiadające prawu. W sprawie zostały
spełnione, wynikające z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta
Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.), przesłanki
2
wypowiedzenia stosunku pracy powódce, mającej kwalifikacje do nauczania
początkowego (w klasach I-III) i przeniesienia jej w stan nieczynny. Bezspornie w
pozwanej zmniejszeniu uległy: liczba oddziałów w zakresie edukacji
wczesnoszkolnej (klasy I-III) z 7 do 5, a także liczba godzin dydaktyczno-
wychowawczych w zakresie nauczania początkowego ze 126 do 89 tygodniowo
oraz zmniejszono w nauczaniu początkowym o 10 godzin zajęcia rewalidacyjno-
wychowawcze. Skutkowało to koniecznością ograniczenia zatrudnienia nauczycieli
nauczania początkowego. Wybór powódki do wypowiedzenia jej stosunku pracy i
przeniesienia, na jej wniosek, w stan nieczynny nie był dowolny ani dyskryminujący,
lecz miał oparcie w kryteriach zwolnień nauczycieli pozwanej Szkoły
zatwierdzonych przez Radę Pedagogiczną Szkoły w dniu 17 maja 2012 r.
Pracodawca kierował się obiektywnymi kryteriami, a w szczególności spełnieniem
przez powódkę podstawowego kryterium doboru pracowników do zwolnienia z
pracy, to jest osiągnięciem wieku emerytalnego i nabyciem uprawnień do emerytury,
co zapewniło jej uzyskanie stałego źródła dochodu w postaci świadczenia
emerytalnego. Wypowiedzenie stosunku pracy z uwagi na zmiany organizacyjne
szkoły i przeniesienie w stan nieczynny nauczyciela, który osiągnął wiek emerytalny
i nabył prawo do emerytury nie było dyskryminujące. Natomiast o powstaniu
możliwości przywrócenia do pracy w pełnym wymiarze czasu pracy w rozumieniu
art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela decyduje dyrektor oraz możliwości organizacyjne
szkoły, a nie nauczyciel „w stanie spoczynku”, który osiągnął wiek emerytalny i
nabył prawo do emerytury, zwłaszcza że w roku szkolnym 2012/2013 nie powstała
możliwość zatrudnienia powódki w pełnym wymiarze zajęć dydaktyczno-
wychowawczych (18 godzin tygodniowo). Pełnego etatu nie dałoby się też utworzyć
przy uwzględnieniu łącznie: godzin nauczania w klasach I-III przydzielonych
nauczycielom innych szkół uzupełniającym etaty w pozwanej szkole (w wymiarze 7
godzin tygodniowo, to jest 245 godzin w roku szkolnym), 146 godzin
ponadwymiarowych w zakresie wychowania fizycznego oraz 40 godzin
ponadwymiarowych przydzielonych nauczycielowi nauczania początkowego G. K.,
to jest 431 godzin w roku szkolnym (245+146+40). Pełny etat wynosi bowiem 630
godzin w roku szkolnym. Nie ma przy tym jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, aby
3
powódka mogła prowadzić zajęcia dydaktyczne w zakresie innego przedmiotu poza
edukacją wczesnoszkolną, ponieważ ma kwalifikacje do nauczania początkowego.
W skardze kasacyjnej powódka zarzuciła naruszenie: 1/ art. 20 ust. 1 pkt 2
Karty Nauczyciela przez błędne zastosowanie i przyjęcie, że w pozwanej zaistniała
określona w tym przepisie przesłanka zastosowania procedury nakierowanej na
rozwiązanie stosunku pracy ze skarżącą, 2/ art. 20 ust. 7 w związku z art. 20 ust. 1
pkt 2 Karty Nauczyciela przez jego błędne zastosowanie polegające na: -
dokonaniu oceny możliwości powierzenia skarżącej pozostającej w stanie
nieczynnym obowiązków w pełnym wymiarze czasu pracy jedynie przez pryzmat
godzin w zakresie nauczania wczesnoszkolnego, przydzielonych nauczycielom
uzupełniającym etat w trybie art. 22 ust. 1 Karty Nauczyciela, w sytuacji gdy ocena
ta winna zostać dokonana z uwzględnieniem możliwości pozwanej placówki jako
całości, - przyjęciu, że nie istniały okoliczności zobowiązujące pracodawcę do
przywrócenia do pracy skarżącej, pozostającej w stanie nieczynnym, a co za tym
idzie, uznanie braku aktywności pracodawcy w tym zakresie za zgodne z prawem.
Okolicznością przemawiającą za przyjęciem skargi do rozpoznania jest jej
oczywiste uzasadnienie, „co przejawia się w rażąco niewłaściwym zastosowaniu”
art. 20 ust. 1 pkt 2 oraz art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela „w zakresie, w jakim Sąd
uznał odpowiednio: istnienie przesłanek do rozwiązania z powódką stosunku pracy
oraz brak przesłanek nakazujących aktywowanie powódki pozostającej w stanie
nieczynnym”.
W konsekwencji skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w
całości i przywrócenie skarżącej do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy
oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz skarżącej kosztów postępowania w tym
kosztów zastępstwa procesowego za wszystkie instancje według norm
przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie mogła być przyjęta do rozpoznania, ponieważ została
oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów prawa materialnego, co przy
braku adekwatnych proceduralnych zarzutów kasacyjnych sprawiało, że Sąd
4
Najwyższy był związany ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę
zaskarżonego orzeczenia oraz oceną zebranego w sprawie materiału dowodowego
dokonaną w jego uzasadnieniu (art. 39813
§ 2 k.p.c.). Z tych wiążących Sąd
Najwyższy ustaleń faktycznych miarodajnie wynikało, że w pozwanej Szkole
zaistniały zmiany organizacyjne, które uzasadniały wypowiedzenie skarżącej
umowy o pracę i przeniesienie jej w stan nieczynny. Ponadto ustalono, że
przedstawiony przez pozwaną przydział godzin w roku szkolnym 2012/2013
oznaczał brak możliwości ponownego zatrudnienia skarżącej na stanowisku
nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej. Skarżąca na datę przeniesienia w stan
spoczynku osiągnęła wiek emerytalny, co zapewniało jej stałe źródło dochodu i z tej
przyczyny spełniała przyjęte przez pracodawcę takie kryterium doboru do
zwolnienia z pracy, ocenione przez Sąd jako usprawiedliwione i niedyskryminujące.
Przyjęcie wniesionej skargi kasacyjnej do rozpoznania z uwagi na jej
oczywistą zasadność (art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c.) wymagałoby wykazania
kwalifikowanej postaci naruszenia przepisów prawa materialnego lub procesowego
polegającej na jego kwalifikowanej postaci (oczywistości), widocznej prima facie,
przy wykorzystaniu podstawowej wiedzy prawniczej i bez wnikania w szczegóły
sprawy. Spełnienie tej przesłanki możliwe jest wyłącznie przy tak ewidentnym
naruszeniu prawa, którego stwierdzenie nie wymaga dokonywania pogłębionej
analizy prawnej lub prawniczej (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22
marca 2012 r., I PK 201/11, LEX nr 1214543, z dnia 16 września 2003 r., IV CZ
100/03, LEX nr 82274). W uzasadnieniu wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania brak jest argumentów, które mogłyby uzasadniać twierdzenie o tak
rozumianej oczywistej zasadności skargi, a skarżąca skupiła się wyłącznie na
przedstawieniu własnego postulowanego planu zatrudnienia w pozwanej, który
umożliwiałby powierzenie jej pełnego wymiaru godzin zgodnie z posiadanymi przez
nią kwalifikacjami i bez ograniczania etatu któremukolwiek z pozostałych
nauczycieli pozwanej. Postulat taki zaprzeczał miarodajnemu ustaleniu o
niemożliwości powierzenia jej w roku szkolnym 2012/2013 obowiązków w pełnym
wymiarze pensum. Tymczasem nauczyciel nie ma kompetencji do ustalania stanu
zatrudnienia w szkole, co oznacza, że były nauczyciel w stanie nieczynnym nie ma
roszczenia o ponowne zatrudnienie według postulowanych zmian organizacyjnych
5
lub obciążeń dydaktycznych innych nauczycieli zatrudnionych w szkole (por. wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2007 r., II PK 269/06, OSNP 2008 nr 8-9,
poz. 29).
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji
(art. 3989
§ 1 k.p.c.).