Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 105/14
POSTANOWIENIE
Dnia 5 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Wojciech Katner
w sprawie z powództwa R. K.
przeciwko T. N., M. N. i E. P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 5 lutego 2015 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 25 czerwca 2014 r.,
1) oddala zażalenie,
2) przyznaje adw. A. K. ze Skarbu Państwa ( Sąd Apelacyjny )
kwotę 2 700 ( dwa tysiące siedemset ) złotych powiększoną o
należną stawkę podatku od towarów i usług tytułem zwrotu
kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 25 czerwca 2014 r. odrzucił skargę
powoda R. K. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
tego Sądu z dnia 18 marca 2014 r. Skarga oparta była na podstawie określonej w
art. 401 pkt 2 k.p.c. Skarżący zarzucił nieważność postępowania, bowiem wyrok
został wydany przeciwko wspólnikom spółki cywilnej, podczas gdy powód pozwał
jedynie spółkę, nieposiadającą zdolności sądowej.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego, skarga jest niedopuszczalna, bowiem zawiera
jedynie pozór podstawy wznowienia. Samo określenie podstawy wznowienia
w sposób odpowiadający ustawie nie wystarcza do stwierdzenia, że skarga opiera
się na ustawowej podstawie. Konieczne jest zbadanie, czy wskazana podstawa
wznowienia rzeczywiście występuje. Nieważność postępowania z powodu braku
zdolności sądowej stanowi podstawę żądania wznowienia postępowania tylko
wówczas, gdy wnoszący skargę twierdzi, że sąd nie dostrzegł, iż orzeka
w warunkach, w których jedna ze stron nie miała takiej zdolności. W ocenie Sądu
Apelacyjnego, taka sytuacja w sprawie nie zachodziła. W pozwie powód jako stronę
pozwaną oznaczył rzeczywiście spółkę cywilną, która nie posiada zdolności
sądowej ani procesowej, jednak od samego początku postępowanie toczyło się
przeciwko podmiotom, które taką zdolność posiadały, to jest wspólnikom tej spółki.
Sąd Apelacyjny w konsekwencji uznał, że skarga o wznowienie podlega odrzuceniu
z powodu braku oparcia jej na ustawowej podstawie wznowienia.
Powód zaskarżył powyższe postanowienie zażaleniem w całości wnosząc
o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
Apelacyjnemu lub innemu sądowi równorzędnemu. Zaskarżonemu postanowieniu
zarzucił naruszenie art. 401 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 379 pkt 2 k.p.c. poprzez
przyjęcie, że skarga nie została oparta na ustawowej podstawie wznowienia,
podczas gdy w sprawie od dnia wniesienia pozwu zachodziła nieważność
postępowania z uwagi na brak zdolności sądowej występującej po stronie pozwanej
spółki cywilnej.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wbrew zarzutom skarżącego, w postępowaniu objętym skargą o wznowienie
nie doszło do nieważności postępowania. Powód już w samodzielnie
sformułowanym pozwie poza oznaczeniem spółki cywilnej wskazał wspólników tej
spółki jako strony postępowania (k. 2 akt V ACa …/13). Wprawdzie w wyroku Sądu
Okręgowego z dnia 19 czerwca 2013 r. poza wspólnikami po stronie pozwanej
wymieniona została również spółka cywilna, ale nie prowadziło to do nieważności
postępowania, gdyż postępowanie od początku toczyło się przeciwko wspólnikom
spółki cywilnej, co potwierdza chociażby zawarte w sentencji wyroku Sądu
Okręgowego postanowienie o kosztach postępowania, a także przebieg samego
postępowania, począwszy od doręczenia odpisów pozwu. Sąd Apelacyjny
prawidłowo oznaczył strony postępowania. Nie można zatem mówić
o zarzucanej przez skarżącego nieważności postępowania, uzasadniającej
podstawę wznowienia, o jakiej mowa w art. 401 pkt 2 k.p.c. i art. 379 pkt 2 k.p.c.
Sąd Apelacyjny zasadnie w tym stanie rzeczy uznał, że skarga o wznowienie
nie została oparta na jej ustawowej podstawie. Przesłanka do odrzucenia skargi
o wznowienie postępowania zachodzi nie tylko wtedy, gdy powołana w niej
podstawa wznowienia została sformułowana w sposób nieodpowiadający ustawie,
ale także wówczas, gdy wskazane w skardze okoliczności wprawdzie dałyby się
podciągnąć pod przewidzianą w ustawie podstawę wznowienia, jednak
w rzeczywistości podstawa ta nie występuje (postanowienie SN z dnia 18 lipca
2014 r., sygn. akt IV CZ 37/14, niepubl., zob. także m. in.: postanowienie SN z dnia
25 czerwca 2014 r., sygn. akt IV CZ 35/14, niepubl., postanowienie SN z dnia
30 maja 2014 r., sygn. akt III CZ 16/14, niepubl., postanowienie SN z dnia 28 lutego
2014 r., sygn. akt IV CZ 126/13, niepubl., postanowienie SN z dnia 16 stycznia
2014 r., sygn. akt IV CZ 105/13, niepubl.).
Wobec powyższego, na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3
k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu
orzeczono na postawie § 2 w zw. z § 6 pkt 6 i § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz
4
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013, poz. 461).