Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I PK 233/14
POSTANOWIENIE
Dnia 1 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z powództwa F.Z.
przeciwko C. Spółce Akcyjnej w B.
o ustalenie i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 1 kwietnia 2015 r.,
skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w B.
z dnia 31 stycznia 2014 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 31 stycznia 2014 r. Sąd Okręgowy oddalił apelację F. Z. od
wyroku z dnia 11 czerwca 2013 r. Sądu Rejonowego oddalającego powództwo
przeciwko C. S.A. o ustalenie treści umowy o pracę i odprawę.
W skardze kasacyjnej powód zarzucił naruszenie prawa materialnego, a
mianowicie: a) art. 65 § 2 k.c., przez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na
przyjęciu, że w sprawie nie stosują się zasady wykładni oświadczeń woli określone
w tym przepisie prawa cywilnego, b) art. 72 § 1 k.c., przez jego niewłaściwe
zastosowanie polegające na pominięciu w ocenie stanu faktycznego i prawnego
sprawy faktu prowadzenia przez strony sporu negocjacji w celu zawarcia
oznaczonej umowy, gdzie jednym z istotnych postanowień negocjacji były warunki
2
odprawy należnej powodowi od pozwanej na wypadek wypowiedzenie umowy o
pracę i dojścia przez te strony do porozumienia w tym zakresie.
Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie i zmianę
zaskarżonego wyroku w całości, przez rozstrzygnięcie co do istoty sprawy.
Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania uzasadniono po
pierwsze - występowaniem w sprawie istotnego zagadnienia: „czy ustalając treść i
dokonując wykładni umowy o pracę stosuje się przepisy kodeksu cywilnego, a to
art. 65 § 2 i art. 72 § 1 k.c., w przypadku kiedy istnieje potrzeba ustalenia tej treści
w warunkach, kiedy osnowa jednego dokumentu - nominalnie nazwanego ‘umową
o pracę’ - jest sprzeczna z substancją faktycznego porozumienia stron takiej
umowy” oraz po drugie - potrzebą wykładni przepisów prawnych budzących
poważne wątpliwości, a to art. 65 § 2 w związku z art. 72 § 1 k.c. w zakresie „jakie
znaczenie dla treści umowy o pracę - której ustalenie wymaga skorzystania z
dyspozycji art. 65 § 2 k.c. - ma forma zawarcia takiej umowy, tj. po negocjacjach
według art. 72 § 1 k.c. i konkluzja treści tych negocjacji, jeżeli dokument mający
sumaryczne zebrać treść porozumienia stron umowy jest sprzeczny z wynikiem
negocjacji, z których ów dokument ma wynikać”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Przepis art. 3984
§ 2 k.p.c. wymaga, aby wniosek o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania stanowił odrębny element pisma niezależny od
przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia (art. 3984
§ 1 pkt 2 k.p.c.).
Uzasadnienie wniosku natomiast powinno nawiązywać do przesłanek przyjęcia
skargi do rozpoznania określonych w art. 3989
§ 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem
Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli: 1) w sprawie
występuje istotne zagadnienie prawne, 2) istnieje potrzeba wykładni przepisów
prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w
orzecznictwie sądów, 3) zachodzi nieważność postępowania lub 4) skarga
kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Spełnienie wymagania z art. 3984
§ 2 k.p.c.
powinno zatem przybrać formę wyodrębnionego wywodu prawnego, w którym
skarżący wskaże, jakie występujące w sprawie okoliczności pozwalają na
3
uwzględnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jednocześnie
uzasadni, dlaczego odpowiadają one ustawowemu katalogowi przesłanek.
Skarżący odwołuje się do przesłanek występowania istotnego zagadnienia
prawnego oraz potrzeby wykładni przepisów prawnych budzących poważne
wątpliwości. Należy zatem zwrócić uwagę, że zagadnieniem prawnym jest
zagadnienie, które wiąże się z określonym przepisem prawa materialnego lub
procesowego lub uregulowaniem prawnym, których wyjaśnienie ma nie tylko
znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, ale także dla rozstrzygnięcia
innych podobnych spraw. Wskazanie zagadnienia prawnego uzasadniającego
wniosek o rozpoznanie skargi kasacyjnej powinno zatem nastąpić przez określenie
przepisów prawa, w związku z którymi zostało sformułowane i wskazanie
argumentów, które prowadzą do rozbieżnych ocen. Dopiero bowiem wówczas Sąd
Najwyższy ma podstawę do oceny, czy przedstawione zagadnienie jest
rzeczywiście zagadnieniem „prawnym” oraz czy jest to zagadnienie „istotne”
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC
2002 nr 1, poz. 11; z dnia 13 sierpnia 2002 r., I PKN 649/01, OSNP 2004, nr 9,
poz. 158; z dnia 14 lutego 2003 r., I PK 306/02, Wokanda 2004 nr 7-8, s. 51).
Twierdzenie o występowaniu istotnego zagadnienia prawnego jest uzasadnione
tylko wtedy, kiedy po pierwsze - przedstawiony problem prawny nie został jeszcze
rozstrzygnięty przez Sąd Najwyższy lub kiedy istnieją rozbieżne poglądy w tym
zakresie, wynikające z odmiennej wykładni przepisów konstruujących to
zagadnienie (por. postanowienie z dnia 12 marca 2010 r., II UK 400/09, LEX nr
577468) oraz po drugie - jego wyjaśnienie ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy
w ustalonym stanie faktycznym (por. postanowienie z dnia 27 stycznia 2009 r.,
II PK 248/09, LEX nr 736732). Z kolei odwołanie się do przesłanki potrzeby
wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących
rozbieżności w orzecznictwie sądów wymaga wykazania, że określony przepis
prawa, mimo że budzi poważne wątpliwości (ze wskazaniem, na czym te poważne
wątpliwości polegają), nie doczekał się wykładni, bądź że jego niejednolita
wykładnia wywołuje rozbieżności w orzecznictwie sądów, które należy przytoczyć
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2002 r., III CKN 570/01,
OSNC 2002 nr 12, poz. 151 i z dnia 15 października 2002 r., II CZ 102/02,
4
niepublikowane). Nie istnieje potrzeba wykładni przepisów prawa, jeżeli Sąd
Najwyższy wyraził swój pogląd we wcześniejszym orzecznictwie, a nie zachodzą
okoliczności uzasadniające zmianę tego poglądu. Ponadto rozstrzygnięcie
wątpliwości interpretacyjnych nie może się sprowadzać do odpowiedzi na zarzuty
skarżącego skierowane pod adresem zaskarżonego orzeczenia ani też do
odpowiedzi na wątpliwości skarżącego, które można wyjaśnić za pomocą
obowiązujących reguł wykładni bądź w drodze prostego zastosowania przepisów
(por. np. postanowienie Sądu Najwyższego dnia 16 stycznia 2003 r., I PK 230/02,
OSNP-wkładka 2003 nr 13, poz. 5).
Skarżący nie zdołał wykazać występowania tak rozumianych przesłanek
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania już tylko z tego względu, że w części
skargi nazwanej „uzasadnieniem wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania” nie można doszukać się jakiejkolwiek argumentacji jurydycznej
zmierzającej do wykazania, iż podnoszone przez skarżącego wątpliwości faktycznie
istnieją i są na tyle poważne, że wymagają zaangażowania Sądu Najwyższego.
Wypełnienie obowiązku przedstawienia okoliczności uzasadniających przyjęcie
skargi kasacyjnej do rozpoznania z uwagi na występujące w sprawie zagadnienie
prawne lub potrzebę wykładni przepisów prawa nie może być zastąpione przez
ograniczenie się do sformułowania samego pytania, co czyni skarżący. Sąd
Najwyższy na etapie przedsądu nie jest uprawnionych ani zobowiązany do
poszukiwania w uzasadnieniu podstaw kasacyjnych okoliczności uzasadniających
przyjęcie skargi do rozpoznania i formułowania za skarżącego prawidłowego
wniosku w tym zakresie.
Z tych względów na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c. Sąd Najwyższy odmówił
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.