Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 156/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Jolanta Cierpiał(spr.)

Sędziowie: SSA Katarzyna Wołoszczak

SSA Wiesława Stachowiak

Protokolant: insp.ds.biurowości Agnieszka Perkowicz

po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2015 r. w Poznaniu

sprawy E. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o przeliczenie świadczenia

na skutek apelacji E. K.      

od wyroku Sądu Okręgowego w Koninie

z dnia 20 września 2012 r. sygn. akt III U 410/12

oddala apelację

SSA Wiesława Stachowiak

SSA Jolanta Cierpiał

SSA Katarzyna Wołoszczak

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 stycznia 2012 r., znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił E. K. przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia z uwzględnieniem nagród jubileuszowych wypłaconych w latach: 1991 i 1996.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł E. K..

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 20 września 2012 r., wydanym w sprawie o sygn. III U 410/12, Sąd Okręgowy w Koninie, Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie E. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. z dnia 31 stycznia 2012 r., znak(...)

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego stanowiły następujące ustalenia faktyczne:

E. K. jest emerytem.

Sąd Okręgowy ustalił, iż w dniu 24 grudnia 2009 r., w toku postępowania przed Sądem Okręgowym w Koninie o sygn. III U 476/10, odwołujący złożył wniosek o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem nagród jubileuszowych za 1991 i 1996 r. Zaskarżoną decyzją z dnia 31 stycznia 2012 r. organ rentowy odmówił odwołującemu przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia.

Sąd I instancji stwierdził, iż fakt wypłaty odwołującemu we wskazanych latach nagród jubileuszowych nie był sporny. Kwestią zasadniczą było jedynie ustalenie, czy nagrody te podlegają uwzględnieniu przy ustalaniu wysokości emerytury.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd I instancji wydał zaskarżony wyrok, w którym uznał odwołanie E. K. za bezzasadne.

Sąd Okręgowy wskazał, iż do podstawy wymiaru świadczeń przyjmuje się składniki wynagrodzenia, które w rozumieniu przepisów o podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie społecznie obowiązujących we wskazanym przez zainteresowanego okresie podlegały składce na ubezpieczenie, bez względu na to, czy składka faktycznie została opłacona. Zaś przy ustalaniu, czy istnieje/istniał obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie społeczne od określonych składników wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, stosuje się przepisy obowiązujące w okresie, z którego wynagrodzenie jest uwzględniane w podstawie wymiaru.

Z uwagi na powyższe Sąd I instancji wskazał, że w okresie od 1 stycznia 1990 r. do stycznia 1999 r. obowiązywało rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek a ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego, zgodnie z którym z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie pracowników wyłączone zostały m.in. nagrody jubileuszowe, które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat (§ 7).

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż wypłacone odwołującemu w 1991 i 1996 r. nagrody jubileuszowe nie stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i w konsekwencji nie mogą zostać uwzględnione przy ustalaniu wysokości emerytury.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy uznał za prawidłową zaskarżoną decyzję organu rentowego i na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oraz przepisów prawa materialnego - art. 15, 111 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz § 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek a ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego, wyrokiem z dnia 20 września 2012 r. oddalił odwołanie.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł odwołujący E. K., zaskarżając go w całości i zarzucając mu nieprawidłowe ustalenie wysokości jego emerytury, naruszenie przepisu art. 365 § 1 i 2 k.p.c., w szczególności poprzez pominięcie nowego dowodu w sprawie w postaci odpisu sporządzonego przez Zjednoczenie (...) (Centrala) pisma Kopalni (...) w K. z dnia 19 stycznia 1972 r., znak (...)(który to dokument - jak wskazuje apelujący w treści pisma z dnia 12 października 2012 r., stanowiącego integralną część jego apelacji - był w posiadaniu ZUS od 20 grudnia 2011 r., jednak – zdaniem apelującego – był on przez ZUS ukrywany, zaś odwołującemu stał się znany dopiero później) oraz poprzez pominięcie treści prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. II U 476/10, naruszenie przepisu art. 66 ustawy o ustroju sądów powszechnych poprzez telefoniczne wezwanie na rozprawę w dniu 9 sierpnia 2012 r. pełnomocnika ZUS, który dotarł na rozprawę z 35-minutowym opóźnieniem. Ponadto w piśmie z dnia 12 października 2012 r., stanowiącego integralną część apelacji odwołującego, apelujący wskazał, fragment jednej z odpowiedzi ZUS, złożonej w sprawie o sygn. III U 408/12, stanowi naruszenie przepisów art. 218 § 1 k.k., art. 219 k.k. oraz art. 233 § 1 i 6 k.k., a nadto podniósł, że pełnomocnik ZUS utracił charakter takiego przedstawiciela, co powinno skutkować zawieszeniem postępowania.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego, zawieszenie postępowania w trybie określonym w art. 174 § 1 k.p.c. z uwagi na utratę przez pełnomocnika ZUS charakteru takiego przedstawiciela oraz o umożliwienie ZUS dokonania administracyjnego trybu rozpoznania świadczenia apelującego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wniesioną przez odwołującego apelację uznać należy za bezzasadną.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe, a zebrany materiał poddał wszechstronnej ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów, przewidzianej przez art. 233 § 1 k.p.c. Dokonując tej oceny, Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej oceny materiału dowodowego w świetle zasady sędziowskiej oceny materiału dowodowego, wyczerpująco wskazując, które dowody uznał za wiarygodne i dlaczego, a które nie, co logicznie i spójnie uzasadnił. W wyniki powyższego, Sąd Okręgowy wyjaśnił wszystkie istotne okoliczności sprawy. Z uwagi na powyższe, w ocenie Sądu Apelacyjnego wszystkie ustalenia faktyczne, dokonane przez Sąd Okręgowy, znajdują oparcie w zgromadzonym materiale dowodowym, który Sąd I instancji właściwie ocenił na podstawie jego wszechstronnego rozważenia, polegającego na rzetelnej, bezstronnej ocenie wyników postępowania i ich prawidłowej interpretacji, przy uwzględnieniu zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. W konsekwencji Sąd Apelacyjny w pełni podzielił wszelkie ustalenia Sądu I instancji i przyjął je za własne, bez potrzeby ponownego ich przytaczania.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego, Sąd Apelacyjny podzielił również w całości ocenę prawną dokonaną przez Sąd Okręgowy.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 111 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 1998 r., Nr 162 poz. 1118 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”, wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15 ustawy, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1.  z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2.  z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3.  z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podstawę wymiaru emerytury stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 tego przepisu przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w danym okresie wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych. Zgodnie z ust. 1 i 6 tego przepisu, okresem tym jest okres kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub (na wniosek zainteresowanego) w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Zaś zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy, podstawa wymiaru składki jest obliczana na podstawie sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3 (wśród których nie została wymieniona nagroda jubileuszowa) w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych. Z powyższego wynika zatem, iż podstawą obliczenia podstawy wymiaru emerytury są kwoty stanowiące podstawę wymiary składek w danym okresie, z którego wynagrodzenie jest uwzględniane w podstawie wymiaru. Z uwagi na powyższe, przy ustalaniu, czy istnieje (istniał) obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie społeczne od określonych składników wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, stosuje się przepisy obowiązujące w okresie, z którego wynagrodzenie jest uwzględniane w podstawie wymiaru i do podstawy wymiaru świadczeń przyjmuje się tylko te składniki wynagrodzenia, które w rozumieniu przepisów o podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne obowiązujących we wskazanym przez zainteresowanego okresie podlegały składce na ubezpieczenie społeczne, bez względu na to, czy składka faktycznie została opłacona.

Z uwagi na powyższe zauważyć należy, iż zarówno w 1991 r., jak i 1996 r., obowiązywało rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek a ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (Dz.U. z 1990 r., Nr 7 poz. 41 ze zm.). Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 1 tegoż rozporządzenia w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 1997 r. (czyli w okresie istotnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników stanowi dochód w gotówce i w naturze z tytułu wykonywania pracy w ramach stosunku pracy, z wyjątkiem gratyfikacji (nagród jubileuszowych). Sąd Okręgowy co prawda w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku powołał treść § 7 ust. 1 pkt 1 tegoż rozporządzenia obowiązującą w okresie późniejszym - od 1 lipca 1997 r. (zgodnie z którym z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników wyłączone zostały nagrody jubileuszowych (gratyfikacji), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat), niemniej jednak nie wpłynęło to prawidłowość rozstrzygnięcia, albowiem treść przepisu obowiązująca w okresie istotnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy w ogóle wyłączała z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników wszelkie nagrody jubileuszowe.

W konsekwencji w ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, iż wypłacone apelującemu w roku 1991 i 1996 nagrody jubileuszowe nie stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i nie mogły zostać uwzględnione przy ustalaniu wysokości emerytury, z uwagi na co wniesione odwołania należało oddalić.

Odnosząc się zaś do podniesionych w apelacji zarzutów, w pierwszej kolejności wskazać należy, iż zarzut naruszenia przepisu art. 365 § 1 i 2 k.p.c. z uwagi na pominięcie treści prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. II U 476/10, jest chybiony. Przepis ten stanowi bowiem, że orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby (§ 1), zaś w postępowaniu karnym kodeks postępowania karnego określa, w jakim zakresie orzeczenia sądu cywilnego nie wiążą sądu (§ 2).

Apelujący zarzucał naruszenie powyższego przepisu przede wszystkim z uwagi na pominięcie przez Sąd I instancji treści prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. II U 476/10. W tym miejscy wskazać należy, iż wyroku tym Sąd Okręgowy w Koninie w sprawie o wysokość emerytury oddalił odwołanie E. K. na niewydanie decyzji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Odział w P. (pkt 1 wyroku) oraz przekazał Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Odział w P. do rozpoznania wniosek E. K. o ponowne przeliczenie emerytury z uwzględnieniem nagrody jubileuszowej, doliczenie okresu nauki zawodu i przyznanie prawa do emerytury górniczej (pkt 2 wyroku). Powyższy wniosek apelujący złożył bowiem w toku postępowania przed Sądem Okręgowym w Koninie o sygn. III U 476/10, podczas rozprawy w dniu 24 grudnia 2009 r.

W tym miejscu wyjaśnić należy, iż punkt 2 prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. II U 476/10, nie stanowi uwzględnienia żądania wniosku E. K. o ponowne przeliczenie emerytury z uwzględnieniem nagrody jubileuszowej, doliczenia okresu nauki zawodu ani przyznania prawa do emerytury górniczej, a jedynie przekazuje ten wniosek do rozpoznania organowi rentowemu. Postępowanie przed Sądem Okręgowym w Koninie o sygn. III U 476/10 dotyczyło bowiem jedynie kwestii niewydania przez organ rentowy decyzji odnośnie wysokości emerytury E. K. (które zostało oddalone), zaś żądanie ponownego przeliczenia emerytury z uwzględnieniem nagrody jubileuszowej, doliczenie okresu nauki zawodu i przyznanie prawa do emerytury górniczej, nie było wówczas przedmiotem merytorycznego rozpoznania, albowiem wyrok sądu ubezpieczeń społecznych nie może zastępować decyzji organu rentowego, gdyż postępowanie przed sądem ubezpieczeń społecznych ma charakter jedynie weryfikujący wydane przez organ rentowy decyzje. Uwzględnienie żądania ubezpieczonego, zgłoszonego dopiero w postępowaniu sądowym, co do którego organ rentowy jeszcze nie wydał decyzji, oznaczałoby zmianę charakteru postępowania o wysokość emerytury z administracyjno - sądowego na wyłącznie sądowy. Sąd może oczywiście zmienić decyzję organu i orzec co do istoty sprawy na podstawie art. 477 14§ 1 k.p.c., ale tylko w razie stwierdzenia, że organ rentowy w zaskarżonej odwołaniem decyzji błędnie zastosował prawo materialne lub formalne. Nie może natomiast zastępować organu rentowego, posiadającego kompetencję do wydawania decyzji w przedmiocie świadczeń, gdyż prowadziłoby to do uznania zbędności postępowania administracyjnego (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2014 r., sygn. II UK 96/14, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2007 r., sygn. I UK 316/06, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2004 r., sygn. II UK 395/03, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2014 r., sygn. II UK 11/14).

Zatem zakres i przedmiot rozpoznania sądowego wyznacza treść decyzji organu rentowego. Jeśli zaś ubezpieczony zgłosił przed sądem nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy, sąd zgodnie z art. 477 10 §2 k.p.c. przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania organowi rentowemu

Reasumując, Sad Okręgowy w Koninie w sprawie o sygn. III U 476/10 nie był władny do ustalania we własnym zakresie prawa E. K. do emerytury w określonej wysokości, w sytuacji, gdy kwestia ta nie została uprzednio rozstrzygnięta decyzją organu rentowego (od której przysługuje osobne odwołanie, które - w zakresie ponownego przeliczenia emerytury z uwzględnieniem nagrody jubileuszowej - jest rozpatrywane w niniejszej sprawie), a punkt 2 przedmiotowego wyroku stanowi jedynie przekazanie wniosku E. K. o ponowne przeliczenie emerytury z uwzględnieniem nagrody jubileuszowej, doliczenie okresu nauki zawodu i przyznanie prawa do emerytury górniczej, zgłoszonego w toku postępowania przed Sądem Okręgowym w Koninie o sygn. III U 476/10 podczas rozprawy w dniu 24 grudnia 2009 r., organowi rentowemu. Jednakże zgodnie z powyżej wskazaną zasadą, iż wyrok sądu ubezpieczeń społecznych ma charakter jedynie weryfikujący wydane przez organ rentowy decyzje i nie może ich zastępować, powyżej wskazany pkt 2 wyroku nie zobowiązywał organu rentowego do rozpoznania wniosku w określony sposób (np. pozytywny – jak żąda tego apelujący), a jedynie na podstawie art. 477 10 §2 k.p.c. przekazał ten wniosek do rozpoznania przez organ rentowy. W wyniku takiego rozpoznania organ rentowy mógł wydać rozstrzygnięcie pozytywne albo negatywne, a apelujący mógł od takiej decyzji organu rentowego (jeśli się z nią nie zgadzał), złożyć odwołanie do sądu ubezpieczeń społecznych w celu zweryfikowania poprawności przedmiotowej decyzji wydanej przez organ (co też uczynił w niniejszej sprawie).

Odnosząc się zaś do zarzutu pominięcia w sprawie nowego dowodu w postaci sporządzonego przez Zjednoczenie (...) (Centrala) odpisu pisma Kopalni (...) w K. z dnia 19 stycznia 1972 r., znak (...) (który to dokument - jak wskazuje apelujący w treści pisma z dnia 12 października 2012 r., stanowiącego integralną część apelacji odwołującego - był w posiadaniu ZUS od 20 grudnia 2011 r., jednak – zdaniem apelującego – był on przez ZUS ukrywany, zaś odwołującemu stał się znany dopiero później), wskazać należy, iż zarzut ten jest chybiony, albowiem Sąd Okręgowy przeprowadził w niniejszej sprawie dowód z dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego prowadzonych dla apelującego, w których dokument ten się znajduje (k. 218 akt organu rentowego). Jednocześnie zauważyć należy, iż apelujący powołuje powyższy dokument jako dowód posiadania uprawnień do emerytury górniczej, co nie jest przedmiotem niniejszego postępowania – przedmiotem niniejszego postępowania jest bowiem wyłącznie kwestia przeliczenia emerytury z uwzględnieniem nagród jubileuszowych za 1991 i 1996 rok, zaś przedmiotowy dokument odnosi się jedynie do wynagrodzenia kwartalnego, co nie jest przedmiotem niniejszego postępowania, a więc pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Nadto oczywiście chybiony jest zarzut naruszenie przepisów art. 218 § 1 k.k., art. 219 k.k. oraz art. 233 § 1 i 6 k.k. przez fragment jednej z odpowiedzi ZUS, złożonej w sprawie o sygn. III U 408/12, albowiem pismo to nie zostało złożone w niniejszej sprawie i pozostaje bez znaczenia dla jej rozstrzygnięcia. Ponadto przedmiotem zarzutu apelacji może być naruszenie przepisów prawa (procesowego lub materialnego) popełnione przez Sąd, a nie stronę przeciwną w piśmie procesowym.

Chybiony jest również zarzut utraty przez pełnomocnika ZUS charakteru takiego przedstawiciela, co powinno skutkować zawieszeniem postępowania. Wskazać należy bowiem, iż zgodnie z art. 86 k.p.c. strony i ich organy mogą działać przed sądem osobiście lub przez pełnomocników. Stosownie zaś do treści art. 89 k.p.c., pełnomocnictwa procesowego udziela się na piśmie (§ 1) i lub ustnie do protokołu (§ 2). Zgodnie zaś z art. 92 k.p.c., zakres i czas trwania m.in. pełnomocnictwa procesowego ocenia się według przepisów kodeksu cywilnego, zgodnie z którym pełnomocnictwo zasadniczo wygasa wskutek odwołania pełnomocnictwa (art. 101 § 1 k.c.) lub w razie śmierci mocodawcy lub pełnomocnika (art. 101 § 2 k.c.). Przy czym zgodnie z art. 94 § 1 k.p.c., w przypadku odwołania (wypowiedzenia) pełnomocnictwa, ma to skutek prawny w stosunku do sądu dopiero z chwilą zawiadomienia go o tym. Tymczasem w niniejszej sprawie pozwany organ rentowy pisemnym pełnomocnictwem nr (...) (...)- (...) z dnia 6 marca 2008 r., (k. 8) złożonym do akt niniejszej sprawy wraz z odpowiedzią na odwołanie z dnia 26 kwietnia 2012 r., a następnie pełnomocnictwem nr (...) z dnia 15 czerwca 2012r. (k. 16) ustanowił swego pełnomocnika w osobie radcy prawnego M. R. i do dnia zakończenia postępowania przed Sądem I instancji (a także do dnia prawomocnego zakończenia niniejszej sprawy niniejszym wyrokiem Sądu Apelacyjnego), pełnomocnictwo to nie wygasło (a w szczególności nie zostało odwołane przez organ rentowy), z uwagi na co pełnomocnik ZUS nie utracił charakteru takiego przedstawiciela. Zaś pismo z dnia 12 września 2012 r. (k. 39), na które powołuje się apelujący, stanowi – zgodnie z jego treścią - jedynie prośbę organu rentowego o wypożyczenie akt organu rentowego prowadzonych dla apelującego, które były wówczas załączone do akt sprawy Sądu Okręgowego w Koninie, w celu udzielenia odpowiedzi na wniosek z dnia 24 sierpnia 2012 r., a nie odwołanie pełnomocnictwa procesowego udzielonego w sprawie radcy prawnemu M. R..

Odnosząc się w końcu do zarzutu naruszenia przepisu art. 66 ustawy o ustroju sądów powszechnych poprzez telefoniczne wezwanie na rozprawę w dniu 9 sierpnia 2012 r. pełnomocnika ZUS, który dotarł na rozprawę z 35-minutowym opóźnieniem, wskazać należy, iż przepis art. 472 § 1 k.p.c. stanowi, iż w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych sąd może wzywać strony, świadków, biegłych lub inne osoby w sposób, który uzna za najbardziej celowy (nawet z pominięciem sposobów przewidzianych przez przepisy ogólne), jeżeli uzna to za niezbędne do przyspieszenia rozpoznania sprawy. Z uwagi na powyższe, sędzia był uprawniony do telefonicznego wezwania pełnomocnika ZUS na rozprawę, a swoim postępowaniem nie naruszył treści składanego ślubowania zgodnie z rotą art. 66 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2001 r., Nr 98 poz. 1070 ze zm.), a w szczególności zasady bezstronności lub uczciwości.

Odnośnie zaś wniosku apelującego o umożliwienie ZUS dokonania administracyjnego trybu rozpoznania świadczenia apelującego, wskazać należy, iż niniejsza sprawa została już rozpoznana administracyjnie przez organ rentowy, w wyniku czego wydana została zaskarżona w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 31 stycznia 2012 r., znak (...), którą Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił E. K. przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia z uwzględnieniem nagród jubileuszowych wypłaconych w latach 1991 i 1996.

Natomiast odnośnie wniosku apelującego o zawieszenie postępowania w trybie określonym w art. 174 § 1 k.p.c. z uwagi na utratę przez pełnomocnika ZUS charakteru takiego przedstawiciela, wniosek ten jest niezasadny, albowiem – jak wyjaśniono wyżej – pełnomocnik organu rentowego nie utracił w toku niniejszej sprawy takiego charakteru. Jednocześnie wskazać należy, iż pełnomocnik procesowy ma charakter tzw. przedstawiciela umownego (w oparciu o udzielone przez stronę pełnomocnictwo – por. art. 96 k.c. w zw. z art.86 i nast. k.p.c.), a nie przedstawiciela ustawowego (którym jest m.in. rodzic w stosunku do dziecka będącego strona postępowania – por. art. 96 k.c. w zw. z art. 66 k.p.c.). Tymczasem przepis art. 174 § 1 k.p.c. odnosi się wyłącznie do przedstawiciela ustawowego, a nie pełnomocnika, z uwagi na co brak było podstaw do zawieszenia na jego podstawie postępowania w niniejszej sprawie.

Kierując się powyższymi względami, apelację należało uznać za bezzasadną i na podstawie art. 385 k.p.c. oddalić, co uczynił Sąd Apelacyjny w wydanym wyroku.

SSA Wiesława Stachowiak

SSA Jolanta Cierpiał

SSA Katarzyna Wołoszczak