Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Dyrektora Aresztu Śledczego zastępowanego przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa

o ochronę dóbr osobistych

1.  oddala powództwo;

2.  nie obciąża powoda P. S. kosztami procesu.

Sygn. akt I C 587/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 11.05.2015 roku przeciwko Skarbowi Państwa – Aresztowi Śledczemu w P. zawodowy pełnomocnik powoda P. S. wniósł o przeproszenie powoda za dokonane już naruszenia dóbr osobistych, których skutków nie da się usunąć poprzez zamieszczenie na koszt pozwanego w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się wyroku na stronie internetowej LEX NESTORA tekstu „Wyrażam ubolewanie, że Centralny Zarząd służby Więziennej dopuścił do naruszenia dóbr osobistych Pana P. S. poprzez umieszczenie go w jednostkach penitencjarnych nie spełniających standardów cywilizowanego państwa i za wszystkie wyrządzone Panu P. S. szkody niematerialne szczerze przepraszam” oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane krzywdy z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty zasądzenie kwoty 5.000 zł na cel społeczny: na rzecz Fundacji (...), Organizacji (...), zasadzenie na rzecz powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu podniósł, że opieka medyczna w Areszcie Śledczym była nieprofesjonalna, nie leczono u powoda nadciśnienie, nie zlecono rehabilitacji, nie zlecono żadnych badań czym pozwany zagroził zdrowiu powoda.

Zawodowy pełnomocnik powoda powołuje się w uzasadnieniu na dowód z przesłuchania powoda, ankietę informacyjną (której nie załączył do pozwu) na okoliczność przebywania powoda w przeludnionych celach, warunków higieniczno- sanitarnych cel, dostępu powoda do opieki zdrowotnej w warunkach więziennych, możliwości udziału w zajęciach sportowych, kulturalno-oświatowych oraz wykonywania pracy chociaż nie wskazuje wcześniej, że z faktu przeludnienia cel i warunków higieniczno- sanitarnych cel wywodzi również swoje roszczenie.

W piśmie z dnia 22.06.2015 roku (k.21) pełnomocnik sprecyzował podstawę faktyczną powództwa wskazując na naruszenie dóbr osobistych powoda przez nieprawidłowe leczenie w Areszcie Śledczym w P. Tryb.

W odpowiedzi na pozew (k.36-44) pozwany Skarb Państwa – Areszt Śledczy w P., reprezentowany w toku procesu przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym także kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany wskazał, iż powództwo winno zostać oddalone w całości jako bezzasadne i nieudowodnione. Podniósł także zarzut przedawnienia roszczeń powoda za okres osadzenia przed datą 27 marca 2012 roku z uwagi na upływ trzech lat od ewentualnego zdarzenia wyrządzającego szkodę.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód w dniu 27 lipca 2012 roku doznał urazu lewej ręki na terenie jednostki penitencjarnej - Aresztu Śledczego w P. przy ul. (...), gdzie odbywał karę pozbawienia wolności.

(okoliczność bezsporna)

Po wypadku w dniu 27 lipca 2012 r, na skutek którego powód doznał urazu lewej ręki na terenie jednostki penitencjarnej powodowi natychmiast udzielono pomocy medycznej. Został zaprowadzony do ambulatorium, gdzie lekarz specjalista chirurg zatrudniony w Areszcie Śledczym w P. po wstępnym badaniu, zalecił konsultację ortopedyczną w Szpitalu Miejskim. Powoda zaopatrzono w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym w P. Tryb. Konsultujący lekarz stwierdził złamanie nasady dalszej kości promieniowej lewej, zalecił gips na okres 4 tygodni, leki przeciwbólwe i przeciwobrzękowe, elewację złamanej kończyny na temblaku oraz kontrolę w (...) za 7 dni. Zrealizowane w tym samym dniu kontrolne badanie RTG wykonane po założonym gipsie potwierdziło złamanie nasady dalszej kości promieniowej lewej z nieznacznym przemieszczeniem grzbietowym bez skrócenia.

Dnia 3 sierpnia 2012 r. powód był na wizycie kontrolnej w (...) w P. Tryb., gdzie zalecono leczenie operacyjne. W związku z tym dnia 6 sierpnia 2012 r. sporządzono świadectwo lekarskie o stanie zdrowia powoda z wnioskiem o wyznaczenie terminu przyjęcia do Szpitala (...). Dnia 9 sierpnia 2012. r. wystosowano pismo do Szpitala (...) przy Areszcie Śledczym W. - M. celem zakwalifikowania osadzonego do leczenia operacyjnego. Dnia 21 sierpnia 2012 r. Areszt Śledczy w P. otrzymał odpowiedź na w/w pismo z ustalonym terminem konsultacji na dzień 12 września 2012 r. Konsultacja ortopedyczna w Szpitalu (...) w AŚ W.-M. odbyła się w wyznaczonym terminie tj. 12 września 2012r. gdzie zdjęto pacjentowi gips oraz wykonano badanie RTG kontrolne - opisany jako - zrost kostny, odłamy zrośnięte z grzbietowym przemieszczeniem. W tym dniu lekarz ortopeda nie zakwalifikował pacjenta do leczenia operacyjnego, zalecił rehabilitację ręki lewej.

W dniu 18 września 2012 r. powód został zwolniony z Aresztu Śledczego w P. Tryb. w związku z zakończeniem odbywania kary pozbawienia wolności.

W dniu 3 lipca 2013r. powód został ponownie doprowadzony do pozwanej jednostki do odbycia kolejnej kary pozbawienia wolności,

W dniu 4 lipca 2013 r. w trakcie badania wstępnego powód przekazał jedynie informację, iż w lipcu 2012 r. przeszedł złamanie ręki lewej w nadgarstku. Powód nie podał, czy ma ustalony termin zabiegu operacyjnego w pozawięziennej służbie zdrowia oraz nie przedstawił podczas całego pobytu w AŚ w P. Tryb. żadnej dokumentacji medycznej z tym związanej.

Dnia 24 lipca 2013 r. powód zgłosił się kolejny raz do lekarza, gdzie m.in. otrzymał zlecenie konsultacji ortopedycznej w trybie planowym. W/w wymieniona konsultacja odbyła się 27 listopada 2013 r. w Szpitalu (...) przy ZK nr 2 w Ł., Podczas tej konsultacji lekarz specjalista ortopeda postawił diagnozę podejrzenia wadliwie wygojonego złamania kości promieniowej. Zlecił wykonanie badania RTG przedramienia w dwóch projekcjach z oceną zrostu kostnego oraz kolejną konsultację ortopedyczną z wykonanymi badaniami. Dnia 12 marca 2014r. powód był ponownie konsultowany w Szpitalu (...) przy ZK nr 2 w Ł., gdzie lekarz konsultujący postawił diagnozę przebytego, wygojonego złamania kości promieniowej lewej z pourazowym zespołem bólowym. W tym dniu lekarz zlecił ćwiczenia ręki we własnym zakresie celem wzmocnienia siły mięśni przedramienia, leki przeciwbólowe oraz fizykoterapię. Zgodnie z zaleceniem lekarza ortopedy zaplanowano konsultację w Oddziale (...) Leczniczej w Szpitalu (...) przy ZK nr 2 w Ł. na dzień 17 kwietnia 2014 r., jednakże w tym dniu konsultacja nie odbyła się z przyczyn niezależnych od podmiotu leczniczego w AŚ w P. Tryb. - ze względu na brak środka transportu. Ustalono nowy termin konsultacji. W dniu 30 maja 2014 r. powód zrezygnował z konsultacji u lekarza rehabilitanta w Szpitalu (...) przy ZK nr 2 w Ł. oraz przedstawił w tej sprawie pisemne oświadczenie. Tym samym zrezygnował z możliwości podjęcia leczenia usprawniającego. Od ostatniej wizyty u ortopedy tj. dn. 12 marca 2014 r. podczas licznych wizyt u lekarza w ambulatorium w Areszcie Śledczym w P. powód nie zgłaszał chęci kontynuowania leczenia ortopedycznego.

Powód wielokrotnie korzystał z wizyt lekarskich w tym wizyt u lekarzy specjalistów. Powód był też wielokrotnie konsultowany przez specjalistów z innych placówek medycznych.

Pozwany począwszy od lipca 2013 r. był też leczony w związku z nadciśnieniem tętniczym.

Podczas pobytu w warunkach izolacji więziennej od dnia 23 listopada 2010r. do 18 września 2012 r powód był na 22 wizytach w ambulatorium, co średnio daje jedną wizytę w miesiącu. Podczas pobytu od dnia 3 lipca 2013 r. do 1 lipca 2015 r. powód był na 47 wizytach w ambulatorium, co średnio daje dwie wizyty w miesiącu.

(dowód: notatka służbowa z dnia 27 lipca 2015 r. k. 45-47, dokumentacja medyczna k. 16, k. 62)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny materiału dowodowego:

Powód nie stawił się na wezwanie Sądu do osobistego obowiązkowego stawiennictwa celem przesłuchania w charakterze strony pod rygorem pominięcia. Pełnomocnik powoda nie podał nowego adresu powoda, który zmienił się w trakcie procesu. Pełnomocnik wskazał w pozwie adres powoda- AŚ w P. Tryb. Z adnotacji operatora pocztowego na wezwaniu na rozprawę na dzień 04.08.2015 roku wynika, że powód został zwolniony z AŚ w dniu 03.07.2015 roku. Na rozprawę w dniu 15.10.2015 roku powód został ponownie wezwany do osobistego obowiązkowego stawiennictwa celem przesłuchania w charakterze strony pod rygorem pominięcia na dwa adresy: wskazany w pozwie oraz wskazany przez operatora pocztowego jako adres po opuszczeniu AŚ w P. Tryb. i nie stawił się, dlatego Sąd pominął dowód z zeznań stron.

Sąd też nie dopuścił zgłoszonego w pozwie dowodu z opinii biegłego psychiatry na okoliczność wpływu osadzenia w przeludnionych celach, wpływu warunków higieniczno-sanitarnych w okresie osadzenia powoda na jego stan zdrowia psychicznego, bowiem wobec sprecyzowania podstawy faktycznej roszczenia w piśmie z dnia 22.06.2015 roku (k.21) i wskazanie na nieprawidłowe leczenie w Areszcie Śledczym w P. Tryb., wobec nieudowodnienia przez powoda, że doszło do jakichkolwiek zaniedbań leczenia powoda w AŚ w P. Tryb., wobec nieudowodnienia faktu przebywania przez powoda w przeludnionych celach i złych warunkach higieniczno-sanitarnych w AŚ w P. Tryb., wobec nieudowodnienia przez powoda faktu posiadania jakichkolwiek problemów ze zdrowiem psychicznym, okoliczności na które został powołany dowód z opinii biegłego psychiatry nie były istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zobowiązał pełnomocnika powoda zarządzeniem z dnia 4 sierpnia 2015 roku do złożenia kompletnej dokumentacji medycznej z okresu kiedy powód był na wolności po zdjęciu gipsu, które zostało doręczone pełnomocnikowi powoda w dniu 09.09.2015 roku. Mimo upływu zakreślonego terminu pełnomocnik powoda nie złożył dokumentacji medycznej powoda dotyczącej leczenia i rehabilitacji złamanej ręki na wolności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód w toku niniejszego procesu wniósł o przeproszenie powoda poprzez zamieszczenie na koszt pozwanego w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się wyroku na stronie internetowej LEX NESTORA tekstu „Wyrażam ubolewanie, że Centralny Zarząd służby Więziennej dopuścił do naruszenia dóbr osobistych Pana P. S. poprzez umieszczenie go w jednostkach penitencjarnych nie spełniających standardów cywilizowanego państwa i za wszystkie wyrządzone Panu P. S. szkody niematerialne szczerze przepraszam”, o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane krzywdy z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie kwoty 5.000 zł na cel społeczny: na rzecz Fundacji (...), Organizacji (...) na podstawie art, 23 kc i 24 § 1 k.c w zw z art. 448 k.c. w związku z art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz art, 77 ust. 1 Konstytucji RP

Z pisma z dnia 17 czerwca 2015 r. precyzującego pozew wynika, że powód wiąże swoje roszczenia wyłącznie z niezapewnieniem mu właściwego leczenia w Areszcie Śledczym w P. w szczególności leczenia i rehabilitacji powoda po dniu 27 lipca 2012 r., kiedy to powód uległ wypadkowi w pralni i doznał złamania lewej ręki.

Podstawę prawną tak skonkretyzowanego roszczenia w zakresie żądania przeproszenia, zapłaty odpowiedniej sumy na wskazany cel społeczny, zadośćuczynienia stanowi norma art. 23 i 24 k.c., art. 448 k.c. W takich też ramach prawnych Sąd rozpoznał powyższe żądanie.

W uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2011 r. (sygn. akt III CZP 25/11, OSNC 2012/2/15) podniesiono, że wynikający z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP i z art. 417 k.c. obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie władzy publicznej obejmuje także szkodę niemajątkową (krzywdę) w ujęciu art. 448 k.c.

Zgodnie z przepisem art. 24 k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

W świetle natomiast art. 448 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę pieniężną za doznaną krzywdę.

Według powyższych przepisów ochrona dóbr osobistych uzależniona jest od spełnienia dwóch przesłanek: zagrożenia lub naruszeni a dóbr osobistych oraz bezprawnego charakteru działania wywołującego wskazany wyżej skutek, przy żądaniu zadośćuczynienia za doznaną wskutek naruszenia dóbr osobistych krzywdę, koniecznym jest przy tym wykazanie winy naruszającego.

Kwestia zagrożenia bądź naruszenia dóbr osobistych powinna być ujmowana na płaszczyźnie faktycznej i prowadzić do ustalenia, czy dane zachowanie, biorąc pod uwagę przeciętne reakcje ludzkie, mogły obiektywnie stać się podstawą do negatywnych odczuć po stronie pokrzywdzonego.

Przy ocenie, czy doszło do naruszenia dobra osobistego, decydujące znaczenie ma nie subiektywne odczucie osoby, jej indywidualne wartości uczuć i stanu psychicznego, ale to, jaką reakcję wywołuje naruszenie w społeczeństwie. Należy więc przyjmować koncepcję obiektywną naruszenia dobra osobistego w kontekście całokształtu okoliczności sprawy (por. wyr. SN z 26.10.2001 r., V CKN 195/01, L.).

Ustawodawca uzależnia udzielenie ochrony dobrom osobistym na podstawie przepisu art. 24 § 1 KC od uznania, że zachowanie prowadzące do zagrożenia (lub naruszenia) dóbr osobistych nosi znamiona bezprawności. Powszechnie przyjmuje się, że bezprawność powinna być traktowana w kategoriach obiektywnej (przedmiotowej) kwalifikacji czynu z punktu widzenia jego zgodności z ustawą i zasadami współżycia społecznego. Działaniem bezprawnym jest działanie sprzeczne z normami prawa lub zasadami współżycia społecznego, a bezprawność wyłącza działanie mające oparcie w przepisach prawa, zgodne z zasadami współżycia społecznego, działanie za zgodą pokrzywdzonego oraz w wykonywaniu prawa podmiotowego (por. wyr. SN z 4.6.2003 r., I CKN 480/01, L.).

Człowiek pozbawiony wolności i przebywający w zakładzie karnym podlega ścisłym rygorom przewidzianym w regulaminie, do których musi się stosować i które w bardzo znacznym zakresie ograniczają jego swobodne zachowanie się. Całkowite podporządkowanie więźnia tym rygorom nakłada na organa więzienne szczególny obowiązek ochrony życia i zdrowia więźniów przez stworzenie im warunków życia zapewniających pełne bezpieczeństwo. Codzienne życie więźnia znajduje się pod stałą kontrolą i nadzorem (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 1975 r. , II CR 490/75)

Osadzenie skazanego odbywającego karę pozbawienia wolności w przeludnionej celi czy w nieodpowiednich warunkach higieniczno-sanitarnych może stanowić naruszenie dóbr osobistych w postaci godności i prawa do intymności oraz uzasadniać odpowiedzialność Skarbu Państwa na podstawie art. 24 i 448 k.c.. Ciężar dowodu, że warunki w zakładzie karnym odpowiadały obowiązującym normom i nie doszło do naruszenia dóbr osobistych, spoczywa na pozwanym (art. 6 w związku z art. 24 k.c.)(por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2007 r., V CSK 431/06).

Art. 24 k.c. wprowadza co prawda domniemanie bezprawności działania naruszyciela dóbr osobistych, jednak konieczność obalenia przez pozwanego, wskazanego domniemania jest uwarunkowana uprzednim wykazaniem przez żądającego ochrony, że w ogóle doszło do

naruszenia jego dóbr osobistych. Innymi słowy, rozkład ciężaru dowodu w sprawach o naruszenie dóbr osobistych wymaga uprzedniego wykazania przez żądającego ochrony prawnej, że do ich pogwałcenia w następstwie działań pozwanego doszło, a dopiero w dalszej kolejności na stronie pozwanej spoczywa obowiązek wykazania, iż to zachowanie nie było bezprawne. Zgodnie, bowiem przyjętym orzecznictwem to na powodzie ciąży obowiązek udowodnienia, że konkretne, opisane dobra osobiste zostały w ogóle naruszone lub zagrożone, że to naruszenie jest wynikiem działań pozwanego, a także wykazanie, że wnioskowany sposób ochrony jest adekwatny i właściwy do zastosowania w realiach stanu faktycznego (por. wyrok SN z 17.06.2004 r., sygn. akt V CKN 609/03). P. majątkowej dóbr osobistych zgodnie z art 24 § 1 in fine k c, w zw. z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia okoliczności faktycznych, z których wywodzone jest roszczenie spoczywa na stronie powodowej. Jeśli więc powód wywodzi z określonych twierdzeń skutki prawne, to jest on zobowiązany je udowodnić. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie, spoczywa na stronie procesu, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2000 r. sygn. akt III CZP 4/00, OSNC 2000/11/195, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2010 r. sygn. akt I BU 8/10, Lex nr 785642).

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego w szczególności z dokumentacji medycznej i notatki służbowej st. pielęgniarki AzICH K. B. wynika, że powód w czasie pobytu w AŚ w P. Tryb. był prawidłowo konsultowany i leczony, nie skorzystał z proponowanej konsultacji u lekarza rehabilitanta co wynika wprost ze złożonego przez powoda oświadczenia. W zakresie leczenia złamania ręki powoda pozwany podjął wszelkie niezbędne działania w celu udzielenia pomocy osadzonemu, co zostało szczegółowo wskazane w stanie faktycznym. Nie jest prawdą, że powód miał ograniczony dostęp do służby zdrowia w pozwanej jednostce. Podczas pobytu od dnia 23 listopada 2010r do 18 września 2012 r powód był na 22 wizytach w ambulatorium, co średnio daje jedną wizytę w miesiącu. Podczas pobytu od dnia 3 lipca 2013 r. do 1 lipca 2015 r. powód był na 47 wizytach w ambulatorium, co średnio daje dwie wizyty w miesiącu.

Strona pozwana, na której zgodnie z art. 24 § 1 k.c. spoczywał ciężar obalenia domniemania bezprawności działania funkcjonariuszy służby więziennej, domniemanie to obaliła.

Pozwany zapewnił powodowi opiekę medyczną dostosowaną do zgłaszanych dolegliwości. Powód był kierowany na konsultacje u lekarzy specjalistów ortopedów, którzy w oparciu o stan zdrowia powoda podejmowali decyzje co do jego dalszego leczenia. Liczba konsultacji, z których skorzystał powód zdecydowanie przekracza możliwości osób pozostających na wolności korzystających z publicznej służby zdrowia.

Należy podkreślić, że powód przez blisko rok, bezpośrednio po zdjęciu mu gipsu, przebywał na wolności, gdzie mógł korzystać z publicznej służby zdrowia, dostępnej wszystkim obywatelom. Nie można przypisać pozwanemu odpowiedzialności za to, że powód będąc rzekomo wpisanym na listę osób oczekujących na operację nie doczekał jej jednak z uwagi na ponowne osadzenie w Areszcie Śledczym w P.. Powód trafił bowiem do jednostki w związku z kolejnym popełnionym przez siebie przestępstwem w celu odbycia kary. Powód rozpoczynając pobyt nie przedstawił żadnych dokumentów dotyczących jego leczenia w warunkach wolnościowych. Nie przekazał także informacji o wyznaczonym terminie operacji. Mimo zobowiązania Sądu pełnomocnik powoda nie złożył dokumentacji medycznej z leczenia na wolności w szczególności potwierdzającej wyznaczenie terminu operacji.

Należy podkreślić, iż powód w żadnym zakresie nie wykazał w toku niniejszego postępowania szkody jakiej miał doznać. Domniemanie obejmuje bezprawność działania funkcjonariuszy, a istnienie szkody niemajątkowej - krzywdy i związek przyczynowy pomiędzy szkodą a bezprawnym działaniem funkcjonariuszy na obowiązek udowodnić powód. Powód, poza gołosłownymi twierdzeniami pełnomocnika powoda w pozwie nie przedstawił żadnych dowodów, na poparcie swoich twierdzeń.

Zakład karny nie ma obowiązku zapewnienia osadzonym warunków na przeciętnym poziomie społeczeństwa. Nawet złe warunki bytowe nie stanowią automatycznie naruszenia godności lub czci więźnia (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 20 marca 2015 r. I ACa 30/15).

Niedogodności, na jakie wskazywał w pozwie powód (nieudowodnione w toku procesu), nie przekraczały granic humanitaryzmu czy też godności osobistej człowieka.

Odnosząc się do zarzutu przedawnienia strony pozwanej roszczeń powoda związanych ze zdarzeniami mającymi miejsce przed dniem 27 marca 2012 r. to należy stwierdzić, iż roszczenia powoda przedawniają się z upływem 3-letniego terminu określonego w art. 442 ¹ § 1 k.c. Należy uznać, że powód o krzywdzie/szkodzie jak i osobie zobowiązanej do jej naprawienia wiedział już od chwili powstania krzywdy/szkody, a więc roszczenia powoda związane ze zdarzeniami mającymi miejsce przed dniem 07.05 2012 r. uległy przedawnieniu, bowiem pozew został nadany w dniu 7.05.2015 roku.

Mając powyższe ustalenia i rozważania na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku.

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd nie obciążył powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz strony pozwanej reprezentowanej przez Radcę Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa mając na uwadze trudną sytuację materialną i osobistą powoda, który nie uzyskuje żadnych dochodów.