Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 170/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSA Andrzej Olszewski

Sędziowie:

SA Grzegorz Chojnowski

SA Andrzej Wiśniewski (spr.)

Protokolant:

sekr. sądowy Karolina Pajewska

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej del. do Prokuratury Apelacyjnej Norberta Zawadzkiego

po rozpoznaniu w dniu 29 października 2015 r. sprawy

1) R. K. (1)

oskarżonego z art. 258 § 3 k.k., art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw.
z art. 299 § 1 i 5 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k. i inne

2) M. K.

oskarżonego z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k. i inne

3) J. K.

oskarżonego z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k., art. 54 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

4) R. K. (2)

oskarżonego z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k., art. 54 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

5) F. M.

oskarżonej z art. 258 § 1 k.k., art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 299
§ 1 i 5 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i inne

6) G. K.

oskarżonej z art. 258 § 1 k.k., art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 299 § 1 i 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k. i inne

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim

z dnia 17 kwietnia 2014 r., sygn. akt II K 46/12

I) uchyla zaskarżony wyrok w części co do czynu opisanego w punkcie XIII części wstępnej odnośnie G. K. oraz co do czynu opisanego w punkcie XIX części wstępnej odnośnie R. K. (2) i na podstawie art. 17 §1 pkt 6 k.p.k. postępowanie o te czyny umarza, zaś kosztami procesu w tej części obciąża Skarb Państwa,

II) zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a. co do oskarżonego R. K. (1):

1. uchyla wymierzone mu kary łączne pozbawienia wolności i kary grzywny,

2. z opisu czynu przypisanego R. K. (1) w punkcie IV części dyspozytywnej eliminuje znamiona opisane w punkcie 1. tego czynu, jako stanowiące odrębny czyn zabroniony, kwalifikowany
z art. 62 §2 k.k.s. w zb. z art. 56 §1 k.k.s. w zw. z art. 6 §2 k.k. w zw. z art. 37 §1 pkt 1 i 2 k.k.s. i postępowanie o ten czyn na podstawie art. 17 §1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 443 k.p.k. umarza,

3. ustala początkową datę czynu pozostałego w punkcie IV części dyspozytywnej na 1 lutego 2004r., zmniejsza wartość uszczuplonego podatku akcyzowego do 15.753.160 (piętnastu milionów siedemset pięćdziesięciu trzech tysięcy stu sześćdziesięciu) złotych, a karę wymierzoną za ten czyn zmniejsza do 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 260 (dwustu sześćdziesięciu) stawek dziennych grzywny po 40 (czterdzieści) złotych,

4. z opisu czynu przypisanego w punkcie V części dyspozytywnej eliminuje tiret drugie, a w tiret czwarte wykreśla zapis „i narażenia Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 232.714 zł” oraz ustala wysokość kwoty, na którą doprowadził odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem na 195.284 zł, zaś kwotę narażenia Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego na 108.966 zł,

5. karę wymierzoną za czyn przypisany w punkcie V części dyspozytywnej obniża do roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz do 120 (stu dwudziestu) stawek dziennych grzywny po 40 (czterdzieści) złotych każda,

6. na podstawie art. 85 k.k. oraz art. 39 §1 i 2 k.k.s. wymierza kary łączne 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 260 (dwustu sześćdziesięciu) stawek dziennych grzywny po 40 (czterdzieści) złotych każda,

b. co do oskarżonego J. K. uchyla orzeczenia o dozorze kuratora,

c. co do oskarżonej G. K.:

1. uchyla orzeczone kary łączne pozbawienia wolności i grzywny,

2. uniewinnia od popełnienia czynu opisanego w punkcie XI części wstępnej,

3. z opisu czynu przypisanego w punkcie XIII części dyspozytywnej eliminuje zwroty: „w zorganizowanej grupie z R. K. (1), W. K., F. M., P. B., S. A., D. A., W. F. i R. B.”, „a następnie znacznie utrudniała stwierdzenie przestępczego pochodzenia uzyskanych w ten sposób środków pieniężnych” oraz „a uzyskane w wyniku przelewów dokonywanych przez odbiorców hurtowych na konta firm PHU „(...)” w (...) S.A. i firmy ZUH „(...)”
w (...) Banku środki płatnicze wielokrotnie były przelewane oraz wyprowadzane przez R. K. (1), F. M.
i P. B.”, z kwalifikacji prawnej tego czynu eliminuje art. 299 §1 i 5 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k., zaś wymierzoną za ten czyn karę obniża do roku pozbawienia wolności oraz 100 (stu) stawek dziennych grzywny po 20 (dwadzieścia) złotych,

4. orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności odnosi do kary orzeczonej w punkcie poprzedzającym,

5. uchyla orzeczenie o dozorze kuratora,

d. co do oskarżonego M. K.:

1. uchyla orzeczoną karę łączną pozbawienia wolności,

2. z opisu czynu przypisanego w punkcie XVII części dyspozytywnej eliminuje zwrot „a następnie jako pełno wartościowe wprowadzał je do obrotu detalicznego doprowadzając nieustalonych dotychczas odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 274.976 zł”, z kwalifikacji prawnej tego czynu eliminuje art. 286 §1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. jako podstawę wymiaru kary wskazuje art. 270 §1 k.k., a karę wymierzoną za ten czyn obniża do roku pozbawienia wolności oraz 100 (stu) stawek dziennych grzywny po 30 (trzydzieści) złotych,

3. na podstawie art. 85 k.k. oraz art. 39 §1 i 2 k.k.s. wymierza karę łączną roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i do tej kary odnosi orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary,

e. co do oskarżonego R. K. (2):

1. uchyla orzeczone kary łączne pozbawienia wolności i grzywny,

2. z opisu czynu przypisanego w punkcie XXV części dyspozytywnej eliminuje zapis „a następnie jako pełno wartościowe wprowadzał je do obrotu detalicznego doprowadzając nieustalonych dotychczas odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 54.620 zł”, z kwalifikacji prawnej tego czynu eliminuje art. 286 §1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k., jako podstawę wymiaru kary wskazuje art. 270 §1 k.k., a karę wymierzoną za ten czyn obniża do
8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych grzywny po 30 (trzydzieści) złotych,

3. uchyla orzeczenie o dozorze kuratora i odnosi orzeczenie
o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności do kary orzeczonej w punkcie poprzedzającym,

II) w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III) zasądza na rzecz Skarbu Państwa od R. K. (1) wydatki postępowania odwoławczego w 5/7 części jego dotyczącej, od F. M., M. K. i J. K. wydatki
w częściach ich dotyczących, od R. K. (2) połowę wydatków jego dotyczących, od G. K. 1/3 wydatków jej dotyczących i wymierza im opłaty za obie instancje w wysokości:

-: R. K. (1) – 2.480 (dwa tysiące czterysta osiemdziesiąt) złotych,
-: G. K. - 580 (pięćset osiemdziesiąt) złotych,
-: M. K. – 900 (dziewięćset) złotych,
-: R. K. (2) – 660 (sześćset sześćdziesiąt) złotych,

a za drugą instancję wymierza opłaty:

-: F. M. – 1.900 (tysiąc dziewięćset) złotych,
-: J. K. – 1.380 (tysiąc trzysta osiemdziesiąt) złotych.

Andrzej Wiśniewski Andrzej Olszewski Grzegorz Chojnowski

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim rozpoznał sprawę:

1. R. K. (1) , oskarżonego o to, że:

I. W okresie od listopada 2003r. do czerwca 2005r. w G. i innych miejscowościach na terenie kraju kierował zorganizowaną grupą przestępczą mającą na celu uzyskiwanie w wyniku oszustwa polegającego na nielegalnym wytwarzaniu, a następnie sprzedaży jako pełnowartościowego paliwa substancji ropopochodnych, korzyści majątkowych a następnie udaremnienia stwierdzenia przestępczego ich pochodzenia,

tj. o czyn z art. 258 § 3 kk

II. W okresie od 3 listopada 2003 r. do czerwca 2005r. w G., K., O. będąc uprzednio skazanym za przestępstwo podobne umyślne po odbyciu kary pozbawienia wolności powyżej 6 miesięcy, a przed upływem 5 lat, działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, w grupie zorganizowanej z W. K., F. M., G. K., P. B., S. A., D. A., W. F., R. B. i innymi nieustalonymi osobami oraz czyniąc sobie z popełnienia przestępstw stałe źródło dochodu jako pełnomocnik zarejestrowanej na F. M. firmy PHU „(...)” z/s w G. nabył 16.517.344 litrów komponentów do produkcji paliwa o łącznej wartości netto 37.631.138 zł i po nielegalnym wytworzeniu poprzez ich zmieszanie w bazach paliwowych na terenie K. i O. otrzymane substancje ropopochodne w postaci oleju napędowego i etyliny sprzedawał jako pełnowartościowe paliwo, wprowadzając nabywców w błąd co do jakości tych paliw, doprowadzając nieustalonych końcowych odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie nie mniejszej jak 15.756.039 zł, a następnie znacznie utrudniał stwierdzenie przestępczego pochodzenia uzyskanych w ten sposób środków pieniężnych, legalizując źródło pochodzenia paliw podrobionymi i poświadczającymi nieprawdę fakturami zakupów w firmach (...) z/s w P., PH „(...)” z/s w L., ZUH „(...)” z/s w G., „(...)” z/s w G., „(...)” z/s w K., „(...)” w M., „(...)” z/s w P. oraz podrobionymi świadectwami jakości paliw wydanymi rzekomo przez (...) w N. i „(...)” z/s w J. i N., dostarczonymi mu przez W. F., S. A., D. A. i P. B., a uzyskane w wyniku przelewów dokonywanych przez odbiorców hurtowych na konta firm PHU „(...)” w (...) S.A. i firmy ZUH „(...)” w (...) Banku środki płatnicze wielokrotnie przelewał oraz wyprowadzał wraz z F. M. i P. B.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 299 § 1 i 5 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk

III. w okresie od 3 listopada 2003 roku do 30 kwietnia 2004 roku w G. i L. będąc uprzednio skazanym za przestępstwo podobne umyślne po odbyciu kary pozbawienia wolności powyżej 6 miesięcy, a przed upływem 5 lat, działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, wspólnie i w porozumieniu z F. M., G. K. i P. B., oraz czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu, w celu użycia za autentyczne, nakłonił S. A., D. A. i W. F. do podrobienia 324 faktur o numeracji (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...) świadczących o sprzedaży paliwa firmom PHU „(...)” i ZUH „(...)” przez firmę (...) oraz podrobienia 474 świadectw jakości paliwa o numerach (2003 rok) : (...), (...), , (...), (...),(...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), i (2004 rok): (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...)- (...),(...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...) (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...),(...), (...), (...), (...), (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...),(...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...),(...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...),(...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...),(...),(...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...),(...), (...)- (...), (...), (...), wystawionych rzekomo przez (...) w N.,

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 65 § 1 kk z zw. z art. 64 § 1 kk i art. 12 kk

IV. w okresie od 03.11.2003 roku do 05.01.2004 roku w G. i L. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w krótkich odstępach czasu działając w zorganizowanej grupie z P. B., F. M., G. K., S. A., D. A., W. F., a także czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu posłużył się 324 fakturami o numerach (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...) wystawionymi przez firmę (...) z/s w P., świadczącymi o rzekomej sprzedaży przez tę firmę dla firm PHU „(...)” i ZUH „(...)” substancji ropopochodnych w postaci oleju napędowego i etyliny w łącznej ilości 2.075.700 litrów wartości netto 4.708.200 zł., podczas gdy faktycznie nabywano te substancje z innych firm, a następnie wspólnie z P. B. jako paliwa wprowadzał je do obrotu nie odprowadzając podatku, czym spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej z tytułu podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 2.350.845 zł,

tj. o czyn art. 62 § 2 kks w zw. z art. 56 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1, 2 i 3 kks

V. w okresie od 1 lutego 2004 roku do stycznia 2005 roku w G.i L. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, działając w grupie zorganizowanej z F. M., G. K., P. B., S. A., D. A., oraz czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu nakłaniał W. F. jako pełnomocnika firmy PH „(...)” do wystawienia 2.310 nierzetelnych faktur o numerach: (...) świadczących o rzekomej sprzedaży przez tę firmę dla firm PHU „(...)” i ZUH „(...)” substancji ropopochodnych w postaci oleju napędowego i etyliny w ilości łącznej 10.568.429 litrów podczas gdy faktycznie nabywał paliwa z innych firm nie odprowadzając podatku, czym spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej z tytułu podatku akcyzowego w kwocie 12.594.340 zł, a następnie posługiwał się tymi dokumentami, tj. o czyn z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 56 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1, 2 i 3 kks

VI. w okresie od 1 stycznia 2005 roku do kwietnia 2005 roku w G. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, działając w zorganizowanej grupie oraz czyniąc sobie z popełniania przestępstw stałe źródło dochodu, jako pełnomocnik firmy PHU „(...)” posłużył się 104 nierzetelnymi fakturami z firm:

-: „(...)” o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),
-: „(...)” o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),
-: „(...)” o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...),
-: „(...)” o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)

podrobionymi przez n/n osoby świadczącymi o zakupach z tych firm substancji ropopochodnych w postaci oleju napędowego i etyliny w ilości łącznej 2.650.811 litrów podczas, gdy faktycznie nabywał te paliwa z innych firm i nie odprowadzał podatku, czym spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej z tytułu podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 3.158.820 zł,

tj. o czyn z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 56 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1, 2 i 3 kks

VII. w okresie 15.03.2004 roku do 18.01.2005 roku w G.., W. i Ł. będąc uprzednio skazanym za przestępstwo podobne umyślne po odbyciu kary pozbawienia wolności powyżej 6 miesięcy, a przed upływem 5 lat, działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu udzielił pełnomocnictwa do posłużenia się w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nierzetelnymi fakturami VAT dotyczącymi zakupu paliw i usług transportowych, które uzyskał od S. A. w ten sposób, że:

-: 15 faktur o numerach: (...), (...), (...) (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) Z. B., na podstawie których uzyskał on nienależny zwrot podatku VAT w kwocie 108.966 zł,
-: 13 faktur o numerach: (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...) R. K. (2), na podstawie których wprowadził do obrotu paliwa niewiadomego pochodzenia, doprowadzając odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 54.620 zł i narażenia Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 66.046 zł,
-: 34 faktur o numerach:(...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...)
-: J. K., na podstawie których wprowadził do obrotu paliwa niewiadomego pochodzenia, doprowadzając odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 195.284 zł i narażenia Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 232.714 zł,
-: 66 faktur o numerach: (...) do (...), (...) d0 (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...) M. K.,

na podstawie których wprowadził do obrotu paliwa niewiadomego pochodzenia, doprowadzając odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 274.976 zł i narażenia Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 334.864 zł,

tj. o czyn z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zb. z art. 286 § 1 kk z zw. z art. 64 § 1 kk z zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk

2. F. M. , oskarżonej o to, że:

VIII. w okresie od listopada 2003 roku do czerwca 2005 roku w G. i L. brała udział w zorganizowanej przez R. K. (1) grupie przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych, przestępstw p-ko obrotowi gospodarczemu, oraz przeciwko wiarygodności dokumentów związanych z obrotem paliwami,

tj. o czyn z art. 258 § 1 kk

IX. w okresie od 3 listopada 2003 roku do czerwca 2005 roku w G., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, w grupie zorganizowanej przez R. K. (1) razem z W. K., G. K., P. B., S. A., D. A., W. F. i R. B., oraz czyniąc sobie z popełnienia przestępstw stałe źródło dochodu, jako właścicielka zarejestrowanej na siebie firmy PHU „(...)” z/s w G. udzieliła pomocy pełnomocnikowi firmy R. K. (1) i właścicielowi firmy ZUH „(...)” P. B. w nabyciu 16.517.344 litrów komponentów do produkcji paliwa wartości łącznej netto 37.631.138 zł i po nielegalnym wytworzeniu poprzez ich zmieszanie w bazach paliwowych, otrzymane substancje ropopochodne w postaci oleju napędowego i etyliny sprzedawała jako pełnowartościowe paliwa, wprowadzając nabywców w błąd co do jakości tych paliw i doprowadziła nieustalonych odbiorców końcowych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie nie mniejszej niż 15.756.039 zł., a następnie znacznie utrudniała stwierdzenie przestępczego pochodzenia uzyskanych w ten sposób środków pieniężnych w ten sposób, że legalizowała źródło pochodzenia paliw podrobionymi i poświadczającymi nieprawdę fakturami zakupów w firmach (...) z/s w P., PH „(...)” z/s w L., ZUH „(...)” z/s w G., „(...)” z/s w G., „(...)” z/s w K., „(...)” z/s w M. oraz podrobionymi świadectwami jakości paliw wydanymi rzekomo przez (...) w N. i „(...)” z/s w J. i N., dostarczonymi przez W. F., S. A., D. A. i P. B., a uzyskane w wyniku przelewów dokonywanych przez odbiorców hurtowych na konta firm PHU „(...)” w (...) S.A. i firmy ZUH „(...)” w (...) Banku środki płatnicze wielokrotnie przelewała oraz wyprowadzała razem z R. K. (1) i P. B.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk i art. 299 § 1 i 5 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk

X. w okresie od listopada 2003 roku do kwietnia 2005 w G. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu w grupie zorganizowanej z R. K. (1), G. K., P. B., W. F., D. A., S. A. oraz czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu, razem z księgową G. K. wprowadziły do firmy PHU „(...)” 324 faktury o numeracji: (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), wystawione przez (...) z/s w P., 2.310 faktur o numeracji: od (...) do (...) i od (...) do (...) wystawionych przez firmę PH „(...)” z/s w L., 56 faktur o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), wystawionych przez firmę „(...)” z/s w G., 28 faktur o (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), wystawionych przez firmę „(...)” z/s w K., 6 faktur o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), wystawionych przez firmę „(...)” z/s w M., 154 faktury o numerach: (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...),(...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...), wystawionych przez ZUH „(...)” z/s w G., 14 faktur o numerach (...), (...), (...) (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),(...), (...) wystawionych przez firmę (...) z/s w P. świadczących o rzekomym zakupie z tych firm substancji ropopochodnych w postaci oleju napędowego i etyliny w ilości łącznej 16.517.344 litrów podczas, gdy faktycznie paliwa pochodziły z innych firm, nie odprowadzając podatku, czym spowodowała uszczuplenie należności publicznoprawnej z tytułu podatku akcyzowego w kwocie 19.483.794 zł następnie posługiwała się tymi dokumentami,

tj. o czyn z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 56 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1, 2 i 3 kks

3. G. K. , oskarżonej o to, że:

XI. w okresie od listopada 2003 roku do 31 marca 2005 roku w G. i L. brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych, przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu oraz przeciwko wiarygodności dokumentów związanych z obrotem paliwami,

tj. o czyn z art. 258 § 1 kk

XII. w okresie od 3 listopada 2003 roku do 31 marca 2005 roku w G. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, w zorganizowanej grupie z R. K. (1), W. K., F. M., P. B., S. A., D. A., W. F. i R. B. jako księgowa firmy PHU „(...)” z/s w G. pomogła w nabyciu 16.226.756 litrów komponentów do produkcji paliwa wartości łącznej netto 36.884.515 zł i po nielegalnym wytworzeniu poprzez ich zmieszanie w bazach paliwowych, otrzymane substancje ropopochodne w postaci oleju napędowego i etyliny były sprzedawane jako pełnowartościowe paliwa, co wprowadziło nabywców w błąd co do jakości tych paliw i doprowadziło nieustalonych odbiorców końcowych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie nie mniejszej niż 15.471.837 zł, a następnie znacznie utrudniała stwierdzenie przestępczego pochodzenia uzyskanych w ten sposób środków pieniężnych w ten sposób, że legalizowała źródło pochodzenia paliw podrobionymi i poświadczającymi nieprawdę fakturami zakupów w firmach (...) z/s w P., PH „(...)” z/s w L., (...) z/s w G. oraz podrobionymi świadectwami jakości paliw wydanymi rzekomo przez (...) w N., wprowadzając te dokumenty do dokumentacji księgowej firmy, a uzyskane w wyniku przelewów dokonywanych przez odbiorców hurtowych na konta firm PHU „(...)” w (...) S.A. i firmy (...) w (...) Banku środki płatnicze wielokrotnie były przelewane oraz wyprowadzane przez R. K. (1), F. M. i P. B.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 299 § 1 i 5 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk

XIII. w okresie od listopada 2003 roku do 31 marca 2005 w G. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, w zorganizowanej grupie z R. K. (1), F. M., P. B., W. F., D. A., S. A. jako księgowa wprowadziła do firmy PHU „(...)” 324 nierzetelne faktury o numeracji: (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), wystawione przez (...) z/s w P., 2.310 faktur o numeracji: od (...)do (...) i od (...) do (...), wystawionych przez firmę PH „(...)” z/s w L. , 56 faktur o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),(...), (...), (...), (...) (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), wystawionych przez firmę „(...)” z/s w G., 28 faktur (...) (...), (...), (...) (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), wystawionych przez firmę „(...)” z/s w K. , 6 faktur o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), wystawionych przez firmę „(...)” z/s w M., 154 faktury o numerach: (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...) (...)- (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...), (...), (...), (...) , wystawione przez (...) z/s w G., a świadczące o rzekomym zakupie z tych firm substancji ropopochodnych w postaci oleju napędowego i etyliny w ilości łącznej 16.226.756 litrów podczas, gdy faktycznie paliwa pochodziły z innych firm, co spowodowało uszczuplenie należności publicznoprawnej z tytułu podatku akcyzowego w kwocie 19.135.284 zł,

tj. o czyn z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks

4. M. K. , oskarżonego o to, że:

XIV. W okresie od 17.05.2004 roku do 18.01.2005r. w W., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, jako właściciel Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowego „(...)” M. K. z/s w W. posłużył się podrobionymi przez S. A. i przekazanymi mu przez R. K. (1) 66 fakturami VAT o nr: (...) do (...), (...) d0 (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), na łączną kwotę 786.550,00 zł netto, wystawionymi w imieniu Przedsiębiorstwa Handlowego „(...)” z/s w L., dotyczącymi zakupów paliw płynnych w ilości łącznej 312.000 litrów, podczas gdy paliwa te faktycznie zostały zakupione z innych nieustalonych dotychczas źródeł, a następnie jako pełno wartościowe wprowadzał je do obrotu detalicznego doprowadzając nieustalonych dotychczas odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 274. 976 zł,

tj. o czyn z art.286§1 kk, w zb. z art.270§1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk

XV. w okresie od 17.05.2004 roku do 18.01.2005r. w W., działając w krótkich odstępach czasu, w wyniku z góry powziętego zamiaru posłużył się 66 fakturami VAT o nr: (...) do (...), (...) d0 (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...) dot. zakupu z firmy PH (...) z/s w L. 312 tys. litrów paliw płynnych na łączną kwotę 786 550 zł netto, podczas gdy paliwa te zostały zakupione z innych nie ustalonych źródeł, a następnie wprowadził je do obrotu, czym spowodował powstanie należności publicznoprawnych i naraził Skarb Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 334 864 zł,

tj. o czyn z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks

5. J. K. , oskarżonego o to, że:

XVI. W okresie od 13.04.2004 roku do 17.01.2005 roku, w W., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, jako właściciel Firmy Handlowo – Usługowej „(...)” z/s w W., posłużył się podrobionymi przez S. A.
i przekazanymi mu przez R. K. (1) 34 fakturami VAT o nr: (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...) na łączną kwotę 504.650,00 zł netto, wystawionymi w imieniu Przedsiębiorstwa Handlowego „(...)” z/s w L. dotyczącymi zakupu paliw płynnych w ilości łącznej 211.000 litrów, podczas gdy paliwa te faktycznie zostały zakupione z innych nieustalonych dotychczas źródeł, a następnie jako pełno wartościowe wprowadzał je do obrotu detalicznego doprowadzając nieustalonych dotychczas odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 195. 284 zł,

tj. o czyn z art. 286 §1 kk w zb. z art. 270 §1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk

XVII. W okresie od 13.04.2004 roku do 17.01.2005 roku, w W., działając w krótkich odstępach czasu, w wyniku z góry powziętego zamiaru posłużył się 34 fakturami VAT o nr: (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...) dotyczących zakupu z firmy PH (...)z/s w L. 211 tys. litrów paliw płynnych na łączną kwotę 504 650 zł netto, podczas, gdy paliwa faktycznie zostały zakupione z innych nie ustalonych źródeł, a następnie wprowadził je do obrotu, czym spowodował powstanie należności publicznoprawnych i naraził Skarb Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 232 714 zł,

tj. o czyn z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks

6. R. K. (2) , oskarżonego o to, że :

XVIII. W okresie od 15.03.2004 roku do 14.05.2004 roku, w W., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu jako właściciel Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowego (...) z/s w W. posłużył się podrobionymi przez S. A.
i przekazanymi mu przez R. K. (1) 13 fakturami VAT o nr: (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...), na łączną kwotę 141.480,00 zł netto, wystawionymi w imieniu Przedsiębiorstwa Handlowego „(...)” z/s w L. dotyczącymi zakupów paliw płynnych w ilości łącznej 61.000 litrów, podczas, gdy faktycznie paliwa te faktycznie zostały zakupione z innych nieustalonych źródeł, a następnie jako pełno wartościowe wprowadzał je do obrotu detalicznego doprowadzając nieustalonych dotychczas odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 54.620 zł,

tj. o czyn z art. 286 §1 kk w zb. z art. 270 §1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk

XIX. w okresie od 15.03.2004 roku do 14.05.2004 roku, w W., działając w krótkich odstępach czasu, w wyniku z góry powziętego zamiaru posłużył się 13 fakturami VAT o nr: (...) do (...), (...) do (...), (...) do (...) dot. zakupu z firmy PH (...) z/s w L. 61 tys. litrów paliw płynnych na łączną kwotę 141 .480 zł netto, podczas gdy zostały one zakupione z innych nie ustalonych źródeł, a następnie wprowadził je do obrotu, czym spowodował powstanie należności publicznoprawnych i naraził Skarb Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 66 046 zł

tj. o czyn z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2014r.:

I. Oskarżonego R. K. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. I części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 258 § 3 kk i za to na podstawie powołanego przepisu wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności.

II. Oskarżonego R. K. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. II części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 299 § 1 i 5 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk, i za to na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 299 § 5 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę grzywny w wysokości 160 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 40 złotych.

III. Oskarżonego R. K. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. III części wstępnej wyroku, przy czym zakwalifikował go jako występek z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 65 § 1 kk z zw. z art. 64 § 1 kk i art. 12 kk i za to na podstawie art. 19 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 65 § 1 kk z zw. z art. 64 § 1 kk wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności.

IV. Orzekając w granicach zarzutów opisanych w pkt. od IV do VI części wstępnej wyroku oskarżonego R. K. (1) uznał za winnego tego, że w okresie od 3 listopada 2003 roku do kwietnia 2005 roku w G. i L. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w krótkich odstępach czasu w zorganizowanej grupie przestępczej z innymi osobami, a także czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu posłużył się, bądź nakłonił W. F. jako pełnomocnika firmy PH „(...)” do wystawienia nierzetelnych faktur, świadczących o rzekomej sprzedaży substancji ropopochodnych w postaci oleju napędowego i etyliny, podczas gdy faktycznie substancje te nabywano z innych firm, a następnie samodzielnie lub wspólnie z P. B. wprowadzał je do obrotu jako paliwa, nie odprowadzając z tego tytułu podatku, czym spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej z tytułu podatku akcyzowego w łącznej kwocie 18.104.005 zł, i tak:

1. w okresie od 3 listopada 2003 roku do 5 stycznia 2004 roku w G. i L. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w krótkich odstępach czasu działając w zorganizowanej grupie przestępczej z P. B., F. M., G. K., S. A., D. A., W. F., a także czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu posłużył się 324 fakturami o numerach (...)- (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...)- (...), (...)- (...), (...)- (...) wystawionymi przez firmę (...) z siedzibą w P., świadczącymi o rzekomej sprzedaży przez tę firmę dla firm PHU „(...)” i (...) substancji ropopochodnych w postaci oleju napędowego i etyliny w łącznej ilości 2.075.700 litrów wartości netto 4.708.200 zł, podczas gdy faktycznie nabywano te substancje z innych firm, a następnie wspólnie z P. B. wprowadzał je jako paliwa do obrotu, nie odprowadzając z tego tytułu podatku, czym spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej z tytułu podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 2.350.845 zł,

2. w okresie od 1 lutego 2004 roku do stycznia 2005 roku w G. i L. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, działając w zorganizowanej grupie przestępczej z F. M., G. K., P. B., S. A., D. A., oraz czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu nakłonił W. F. jako pełnomocnika firmy PH „(...)” do wystawienia 2.310 nierzetelnych faktur o numerach zawierających się od: (...)- (...), (...), (...), (...)- (...), (...), (...) świadczących o rzekomej sprzedaży przez tę firmę dla firm PHU „(...)” i (...) substancji ropopochodnych w postaci oleju napędowego i etyliny w ilości łącznej 10.568.429 litrów, którymi następnie się nimi posłużył, podczas gdy faktycznie nabywał paliwa z innych firm, nie odprowadzając z tego tytułu podatku, czym spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej z tytułu podatku akcyzowego w kwocie 12.594.340 zł,

3. w okresie od 1 stycznia 2005 roku do kwietnia 2005 roku w G. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, działając w zorganizowanej grupie oraz czyniąc sobie z popełniania przestępstw stałe źródło dochodu, jako pełnomocnik firmy PHU „(...)” posłużył się 104 nierzetelnymi fakturami z firm:

-: „(...)” o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),(...), (...), (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),
-: „(...)” o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...),
-: „(...)” o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...),
-: „(...)” o numerach: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...)

podrobionymi przez nieznane osoby, a świadczącymi o zakupach z tych firm substancji ropopochodnych w postaci oleju napędowego i etyliny w ilości łącznej 2.650.811 litrów podczas, gdy faktycznie nabywał te paliwa z innych firm i z tego tytułu nie odprowadzał podatku, czym spowodował uszczuplenie należności publicznoprawnej z tytułu podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 3.158.820 zł, tj. występku z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 56 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 i 2 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i za to na podstawie art. 56 § 1 kks w zw. z art. 38 § 2 pkt 1 kks wymierzył mu karę grzywny w wysokości 300 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 40 złotych oraz karę roku pozbawienia wolności.

V. Oskarżonego R. K. (1) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. VII części wstępnej wyroku, z tą zmianą, że w miejsce, opisu, iż „udzielił pełnomocnictwa do posłużenia się w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nierzetelnymi fakturami VAT dotyczącymi zakupu paliw i usług transportowych, które uzyskał od S. A. w ten sposób, że” ustala, że „udzielił pomocnictwa do posłużenia się, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, nierzetelnymi fakturami VAT dotyczącymi zakupu paliw i usług transportowych, które uzyskał od S. A. w ten sposób, że przekazał:”, tj. występku z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk i za to na podstawie art. 19 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę grzywny w wysokości 160 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 40 złotych.

VI. Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone wobec oskarżonego R. K. (1) i orzekł kary łączne: 3 lat pozbawienia wolności i 300 stawek dziennych grzywny, przyjmując wartość jednej stawki za 40 złotych.

VII. Oskarżoną F. M. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w pkt. VIII części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 258 § 1 kk i za to na podstawie powołanego przepisu wymierzył jej karę 9 miesięcy pozbawienia wolności.

VIII. Oskarżoną F. M. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w pkt. IX części wstępnej wyroku, przy czym zakwalifikował go jako występek z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 299 § 1 i 5 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk, i za to na podstawie art. 19 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 299 § 5 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył jej karę 2 lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył karę grzywny w wysokości 160 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 40 złotych.

IX. Oskarżoną F. M. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w pkt. X części wstępnej wyroku, przy czym zakwalifikował go jako występek z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 56 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 i 2 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i za to na podstawie art. 56 § 1 kks w zw. z art. 38 § 2 pkt 1 kks wymierzył jej karę grzywny w wysokości 160, przyjmując wartość jednej stawki za 40 złotych oraz karę roku pozbawienia wolności.

X. Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone wobec oskarżonej F. M. i orzekł kary łączne: 2 lat pozbawienia wolności i 200 stawek dziennych grzywny, przyjmując wartość jednej stawki za 40 złotych.

XI. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk, art. 73 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej F. M. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesiła na okres 5 lat, oddając ją w tym czasie pod dozór kuratora.

XII. Oskarżoną G. K. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w pkt. XI części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 258 § 1 kk i za to na podstawie powołanego przepisu wymierzył jej karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

XIII. Oskarżoną G. K. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w pkt. XII części wstępnej wyroku, przy czym kwalifikuje go jako występek z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 299 § 1 i 5 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk, i za to na podstawie art. 19 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 299 § 5 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył jej karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył karę grzywny w wysokości 120 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 20 złotych.

XIV. Oskarżoną G. K. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, opisanego w pkt. XIII części wstępnej wyroku, przy czym zakwalifikował go jako występek z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i za to na podstawie art. 62 § 2 kks w zw. z art. 38 § 1 pkt 1 kks wymierzył jej karę grzywny w wysokości 120 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 20 złotych.

XV. Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone wobec oskarżonej G. K. i orzekł kary łączne: roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 130 stawek dziennych grzywny, przyjmując wartość jednej stawki za 20 złotych.

XVI. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk, art. 73 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej G. K. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 lat, oddając ją w tym czasie pod dozór kuratora.

XVII. Oskarżonego M. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. XIV części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk, i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył karę grzywny w wysokości 160 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 30 złotych.

XVIII. Oskarżonego M. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. XV części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i za to na podstawie art. 54 § 1 kks wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności.

XIX. Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone wobec oskarżonego M. K. i orzekł karę łączną roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności.

XX. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk, art. 73 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego M. K. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 5 lat, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora.

XXI. Oskarżonego J. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. XVI części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk, i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył karę grzywny w wysokości 160 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 30 złotych.

XXII. Oskarżonego J. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. XVII części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i za to na podstawie art. 54 § 1 kks wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 160 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 30 złotych.

XXIII. Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone wobec oskarżonego J. K. i orzekł kary łączne: roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności i 180 stawek dziennych grzywny, przyjmując wartość jednej stawki za 30 złotych.

XXIV. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk, art. 73 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego J. K. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 lat, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora.

XXV. Oskarżonego R. K. (2) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. XVIII części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk, i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę grzywny w wysokości 120 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 30 złotych.

XXVI. Oskarżonego R. K. (2) uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt. XIX części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 54 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i za to na podstawie art. 54 § 1 kks wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 120 stawek dziennych, przyjmując wartość jednej stawki za 30 złotych.

XXVII. Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone wobec oskarżonego R. K. (2) i orzekł kary łączne: roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności i 120 stawek dziennych grzywny, przyjmując wartość jednej stawki za 30 złotych.

XXVIII. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk, art. 73 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego R. K. (2) kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 lat, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora.

XXIX. Na podstawie art. 63 §1 kk zaliczył na poczet orzeczonych wobec oskarżonych kar:

1. w stosunku do R. K. (1) kary łącznej pozbawienia wolności – okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 30 sierpnia 2005 r. do 13 grudnia 2006 r., przyjmując że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy jednemu dniowi kary pozbawienia wolności,

2. w stosunku do M. K. kary grzywny – okres zatrzymania od dnia 5 kwietnia 2006 r. do 6 kwietnia 2006 r., tj. dwa dni, przyjmując że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy dwóm stawkom dziennym grzywny,

3. w stosunku do J. K. kary łącznej grzywny – okres zatrzymania w dniu 6 kwietnia 2006 r., przyjmując że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy dwóm stawkom dziennym grzywny,

4. w stosunku do R. K. (2) kary łącznej grzywny – okres zatrzymania od dnia 5 kwietnia 2006 r. do 6 kwietnia 2006 r., tj. dwa dni, przyjmując że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy dwóm stawkom dziennym grzywny.

XXX. Na podstawie art. 624 kpk zwolnił wszystkich oskarżonych z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od tego wyroku wywiedli obrońcy wszystkich oskarżonych.

Obrońca oskarżonych R. K. (1), M. K., R. K. (2), F. M. i J. K. zaskarżając wyrok co do M. K., R. K. (2), F. M. i J. K. w całości i zarzucając mu:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego orzeczenia, mający istotny wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, iż oskarżeni dopuścili się zarzuconych im czynów, podczas gdy w zebranym materiale dowodowym, nie ma na to wystarczających dowodów, a przeprowadzone, pozostawiają wątpliwości, z którymi sąd się nie rozprawił, więc w konsekwencji, jedynym trafnym rozstrzygnięciem byłoby uniewinnienie oskarżonych,

2. obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art. 4 k.p.k. i art. 7 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonych i ukształtowanie swojego przekonania na podstawie wybiórczo przeprowadzonych dowodów, przy braku swobodnej oceny dowodów, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego,

3. obrazę przepisów postępowania tj. art. 424 §1 pkt 1 i 2 k.p.k. poprzez brak wskazania, jakie fakty sąd uznał za udowodnione, a jakie nie, na jakich w tej mierze oparł się dowodach, i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych,

4. obrazę przepisów postępowania, tj. art. 424 §2 k.p.k. poprzez brak klarownego przytoczenia okoliczności, które sąd miał na względzie przy wymiarze kary.

Obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku co do M. K., R. K. (2), F. M. i J. K. poprzez uniewinnienie oskarżonych od popełnienia zarzuconych im czynów.

Natomiast co do oskarżonego R. K. (1) obrońca zaskarżył wyrok co do kary zarzucając mu rażącą niewspółmierność kar jednostkowych, a w konsekwencji kary łącznej poprzez wymierzenie kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności, w stosunku do stopnia winy, stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz celów zapobiegawczych i wychowawczych, które mają być osiągnięte w stosunku do skazanego, a także potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez obniżenie jednostkowych kar pozbawienia wolności w pkt I, II, III, IV i V (str. 11-14 wyroku) i w efekcie kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności, do kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności oraz poprzez obniżenie jednostkowych kar grzywny w pkt II, IV i V (str. 11-14 wyroku) i w efekcie kary łącznej grzywny określając na nowo wysokość stawki dziennej grzywny.

Obrońca oskarżonego G. K. zaskarżył wyrok w całości. Wyrokowi zarzucił:

1) obrazę prawa materialnego, tj.:

-: art. 62 §2 k.k.s. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że zachowanie polegające na wprowadzeniu nierzetelnych faktur do wewnętrznej dokumentacji firmy wypełnia znamiona posłużenia się nierzetelnym dokumentem, podczas gdy pojęcie to obejmuje wyłącznie posłużenie się takim dokumentem na zewnątrz, wobec innego podmiotu (wykorzystanie zgodnie ze znaczeniem prawnym, np. wobec organów podatkowych),
-: art. 299 §1 k.k. i art. 299 §5 k.k. poprzez ich zastosowanie w sytuacji, gdy opis czynu z punktu XII części wstępnej wyroku – wobec wewnętrznych braków – nie zawiera ustawowych znamion tych przestępstw, albowiem opisane zachowanie oskarżonej w postaci wprowadzenia nierzetelnych faktur w ogóle nie odnosi się do czynności związanych z utrudnianiem stwierdzenia pochodzenia środków uzyskiwanych z oszustwa (wielokrotne przelewanie oraz wyprowadzanie środków pieniężnych przez R. K., F. M. i P. B.),

2) błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mające wpływ na jego treść, a polegające na przyjęciu, że oskarżona G. K.:

-: miała pełną świadomość, że przyjmowane faktury są fałszywe/nierzetelne oraz, że działalność firmy „(...)” polega na nielegalnym obrocie paliwami, podczas gdy zgromadzony materiał dowodowy, przede wszystkim zeznania świadków W. F., S. A., E. T., jak również korespondujące z nimi wyjaśnienia samej oskarżonej, wskazują że oskarżona wykonywała jedynie swoje obowiązki pracownicze wypełniając polecenia osób kierujących działalnością firmy (F. M. i R. K.), a nadto nie miała jakiejkolwiek świadomości i wiedzy co do przestępczej działalności tej firmy, a jej kontakty z osobami sporządzającymi fałszywe faktury wynikały wyłącznie z faktu zatrudnienia w tej firmie, natomiast wątpliwości w tym zakresie powzięła dopiero po informacjach uzyskanych w toku kontroli skarbowej (chociaż nadal była zapewniana przez R. K. o legalności działalności),
-: była członkiem zorganizowanej grupy przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych, przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu oraz wiarygodności dokumentów, podczas gdy zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na poczynienie takich ustaleń, a w szczególności ustalenia świadomości oskarżonej co do istnienia takiej grupy i uczestnictwa w niej,
-: zamawiała u W. F. i braci A. nierzetelne faktury oraz wskazywała co ma być wpisywane w określonych pozycjach tych faktur, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że telefonicznie dochodziło do składania zamówienia na paliwo, a nie na fałszywe dokumenty księgowe, a nadto w trakcie zamówienia wskazywała wyłącznie ilości paliwa, a nie wydawała żadnych poleceń, czy instrukcji co do sporządzanych przez te osoby faktur,
-: ma wykształcenie ekonomiczne (co w ocenie Sądu dodatkowo wpływa na ocenę zawinienia), podczas gdy jednocześnie Sąd ustalił, że oskarżona ma wykształcenie rolnicze, a świadomość ekonomicznego znaczenia niektórych zdarzeń może być oceniana wyłącznie z ograniczeniem, że oskarżona wykonywała czynności księgowe po ukończeniu stosownego kursu,
-: pełniła „nadzór” rachunkowy nad nielegalną działalnością firmy „(...)”, podczas gdy takie ustalenie wynika wyłącznie z okoliczności, że oskarżona pełniła funkcję księgowej, co nie jest przecież równoznaczne z istnieniem świadomości o nielegalnej działalności prowadzonej przez R. K. przy użyciu tej firmy,
-: zapewniała możliwość obrotu środkami zgromadzonymi na rachunkach firmowych, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że oskarżona w ogóle nie miała dostępu do konta bankowego, które pozostawało w dyspozycji F. M. i R. K.,

3) obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj.:

-: art. 4, 7, 410 i 5 §2 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonej, a wynikających ze zmiennych zeznań świadków W. F. i braci A. oraz wyjaśnień oskarżonej i zeznań św. E. T.; przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów poprzez wybiórcze potraktowanie materiału dowodowego, a następnie dokonanie arbitralnej oceny podporządkowanej pod ustalenie, że oskarżona musiała być świadoma przestępczej działalności, a przede wszystkim nierzetelności przyjmowanych faktur,
-: art. 424 §1 k.p.k. poprzez zaniechanie wyjaśnienia dlaczego i jednocześnie w jakim zakresie Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków W. F. i braci A., mimo istnienia wielu sprzeczności w tym zakresie (a w szczególności uznania za wiarygodne zeznań D. A. co do okoliczności, które znane mu były wyłącznie z przekazu innych osób),
-: art. 443 k.p.k. poprzez oddanie oskarżonej pod dozór kuratora, mimo że uprzednio uchylony wyrok Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 17.05.2011r. nie zawierał takiego rozstrzygnięcia, co wiąże się z nieuprawnionym zwiększeniem dolegliwości orzekania i naruszeniem zakazu reformationis in peius.

Wskazując na powyższe obrońca G. K. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanych jej czynów, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji lub o uchylenie rozstrzygnięcia o oddaniu oskarżonej pod dozór kuratora i uchylenie wyroku w części dotyczącej uznania oskarżonej za winną popełnienia czynu opisanego w punkcie XIII części wstępnej i umorzenie postępowania w tym zakresie na podstawie art. 113 §1 k.k.s. w zw. z art. 17 §1 pkt 6 k.p.k. z uwagi na przedawnienie karalności.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje obrońców oskarżonych częściowo zasługują na uwzględnienie.

Pierwszy z trafnych zarzutów to ten dotyczący przedawnienia karalności, podniesiony przez obrońcę G. K.. Przestępstwa skarbowe przypisane oskarżonym, kwalifikowane były z art. 62 §2 k.k.s. (zagrożone tylko karą grzywny), z art. 56 §1 k.k.s. (w chwili czynu zagrożone karą do 2 lat pozbawienia wolności oraz z art. 54 §1 k.k.s. (w chwili czynu zagrożone karą do 3 lat pozbawienia wolności). O ile wydłużenie terminu przedawnienia karalności jest dopuszczalne, dopóki czyn nie ulegnie przedawnieniu, o tyle zagrożenie karą nie może ulec wzrostowi, z uwagi na treść art. 2 §2 k.k.s. Oznacza to, że termin przedawnienia przestępstw skarbowych przypisanych oskarżonym wynosił 5 lat, a z uwagi na wszczęcie postępowania w tym okresie, ulegał przedłużeniu o kolejne 5 lat. Termin ten, zgodnie z art. 44 §3 k.k.s. dla przestępstw z art. 54 i 56 k.k.s. liczony był od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności należności publicznoprawnej, a dla pozostałych przestępstw liczony był od końca czynu. Oznacza to, że czyn opisany w punkcie XIII części wstępnej wyroku, przypisany oskarżonej G. K. uległ przedawnieniu karalności w dniu 31 marca 2015r., a czyn opisany w punkcie XIX części wstępnej wyroku przypisany oskarżonemu R. K. (2) uległ przedawnieniu w dniu 31 grudnia 2014r. Konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku w tym zakresie i umorzenia postępowania z uwagi na przedawnienie karalności powoduje bezprzedmiotowość odnoszenia się do zarzutów skierowanych przeciwko rozstrzygnięciu o tych czynach, a także konieczność uchylenia kar łącznych pozbawienia wolności i grzywny orzeczonych wobec G. K. i R. K. (2). Pozostałe przestępstwa skarbowe podlegające osądowi w niniejszej sprawie ulegały przedawnieniu w dniu 31 grudnia 2015r., czyli po dniu orzekania przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie.

Druga istotna kategoria zarzutów apelacyjnych, które okazały się słuszne dotyczyła naruszenia zakazu wynikającego z art. 443 k.p.k. Poprzednio w niniejszej sprawie zapadł wyrok Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 17 maja 2011r., sygn. II K 652/07 (k. 8845 i nast.), który został zaskarżony tylko na korzyść oskarżonych, a który to wyrok został uchylony przez Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim. Oznacza to, że w niniejszym postępowaniu nie mogły zapaść rozstrzygnięcia mniej korzystne, aniżeli we wcześniejszym wyroku Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim. Tymczasem orzeczenie mniej korzystne zapadło w stosunku do oskarżonych G. K., J. K. i R. K. (2), gdyż orzeczono o dozorze kuratora, podczas gdy w poprzednim wyroku takiego rozstrzygnięcia nie było. Ma zatem rację obrońca oskarżonej G. K. podnosząc zarzut obrazy art. 443 k.p.k. Do pozostałych oskarżonych zastosowano art. 435 k.p.k. i dlatego Sąd odwoławczy uchylił rozstrzygnięcia o poddaniu G. K., J. K. i R. K. (2) dozorowi kuratora.

W przypadku R. K. (1) zbiegły się dwie kwestie: bezwzględnej przyczyny odwoławczej, jaką jest przedawnienie karalności z zakazem z art. 443 k.p.k. W odniesieniu do R. K. (1) Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim orzekł o odrębnym skazaniu za czyny IV, V i VI części wstępnej, wymierzając za każdy z tych czynów po 6 miesięcy pozbawienia wolności i po 160 stawek dziennych grzywny po 50 złotych każda. Co istotne czyny V i VI zazębiają się, bowiem czyn V kończył się w styczniu 2005r., a czyn VI rozpoczął 1 stycznia 2005r. Tymczasem pomiędzy czynem IV (kończącym się 5 stycznia 2004r.) a czynem V (rozpoczynającym się 1 lutego 2004r.) istnieje odstęp blisko miesiąca, wyłączający ciągłość. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim orzekając wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2014r. uznał w punkcie IV części dyspozytywnej te zachowania za jeden czyn, kwalifikowany z art. 62 §2 k.k.s. w zw. z art. 56 §1 k.k.s. w zw. z art. 37 §1 pkt 1 i 2 k.k.s. w zw. z art. 6 §2 k.k.s. Uznanie trzech przestępstw za jeden czyn zabroniony co do zasady jest korzystniejsze dla oskarżonego, ale gdyby traktować te zachowania jako odrębne czyny, to wówczas co do pierwszego z tych czynów (opisanego w punkcie IV części wstępnej) zapadłoby rozstrzygnięcie o umorzeniu postępowania z uwagi na przedawnienie karalności. W tym zatem zakresie rozstrzygnięcie, jakie zapadło przed Sądem Okręgowym w Gorzowie Wielkopolskim było mniej korzystne dla oskarżonego, a zatem z uwagi na zakaz reformationis in peius – niedopuszczalne. Sąd odwoławczy zmienił zatem w tym zakresie zaskarżony wyrok poprzez wyeliminowanie z opisu czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie IV tych znamion, które dotyczyły okresu od 3 listopada 2003r. do 5 stycznia 2004r. i w tym zakresie postępowanie umorzył, natomiast za pozostałą część skorygował wymiar kary, zmieniając początkową datę czynu oraz zmniejszając wartość uszczuplonego podatku akcyzowego. Jeżeli za całość czynu przypisanego w punkcie IV części dyspozytywnej orzeczona została kara roku pozbawienia wolności i 300 stawek dziennych grzywny, a umorzenie postępowania dotyczy podatku akcyzowego na kwotę 2.350.845 zł z 18.104.005 zł całego uszczuplonego podatku, czyli wartość uszczuplenia zmniejszono o 13%, to wysokość kary powinna ulec zmniejszeniu do 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz 260 stawek dziennych grzywny.

Kolejna z istotnych kwestii dotyczy tego, czy do znamion przestępstwa z art. 286 §1 k.k. może należeć narażenie na uszczuplenie podatku. Sąd Apelacyjny w Szczecinie wyrażał już w wyroku z dnia 21 czerwca 2013r., sygn. II AKa 74/13 (LEX nr 1362906) pogląd, że przy narażeniu podatku na uszczuplenie w formie zatajenia prowadzenia działalności podlegającej opodatkowaniu, a zatem gdy Skarb Państwa nie ma wiedzy o istnieniu podstaw opodatkowania, nie może nastąpić „niekorzystne rozporządzenie mieniem”, w przeciwieństwie do sytuacji, w której oskarżony występuje o zwrot podatku i organ podatkowy dysponuje pieniędzmi będącymi w dyspozycji Skarbu Państwa. Kwestię tę wydaje się ostatecznie przesądził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 czerwca 2015r., sygn. I KZP 2/15, w której stwierdził, że: „Ustawowe upoważnienie udzielone organowi podatkowemu (organowi kontroli skarbowej) do zaniechania sprawdzenia prawidłowości samo obliczenia podatku w deklaracji, w której podatnik zaniżył podatek należny, wyklucza realizację przez niego znamion z art. 286 §1 k.k. w postaci doprowadzenia tego organu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez zaniechanie pobrania podatku należnego”. Sąd Apelacyjny w Szczecinie pogląd ten – jak już wskazano - w pełni podziela. Dlatego należało na podstawie art. 440 k.p.k. skorygować zaskarżony wyrok przez eliminację tych przypadków, gdy doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem miało dotyczyć podatku akcyzowego, za wyjątkiem przypadku, gdy Z. B. wystąpił do organów podatkowych o zwrot należnego podatku, a zatem zaistniał czyn z art. 76 k.k.s., gdzie dochodzi już do rozporządzenia mieniem przez organ podatkowy. Dlatego w opisie czynu przypisanego R. K. (1) w punkcie V części dyspozytywnej wyeliminowano tiret drugie, z tiret czwartego wyeliminowano narażenie na uszczuplenie podatku akcyzowego i odpowiednio do tych rozstrzygnięć skorygowano kwotę narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego. W konsekwencji po dokonaniu stosownych zmian w opisie czynu, obniżono wysokość kary wymierzonej za ten czyn do roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz do 120 stawek dziennych grzywny po 40 złotych każda, gdyż kara taka pozostaje w proporcji do dotychczas orzeczonej za ten czyn, a jednocześnie odpowiada stopniowi społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, realizując przy tym względy prewencji szczególnej i ogólnej.

Czwarta kwestia wymagająca zmiany zaskarżonego wyroku dotyczyła niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez nabywców paliwa odbarwianego. Sąd Apelacyjny w Szczecinie w przywołanym już wyroku w sprawie II AKa 74/13 analizował, w jakich przypadkach dochodzi do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez nabywców odbarwianego paliwa. Podtrzymując zawarte w uzasadnieniu tego orzeczenia stanowisko, na pewno do niekorzystnego rozporządzenia mieniem dochodziłoby w razie nabycia paliwa złej jakości lub w sytuacji, gdy konsument musi zapłacić podatek akcyzowy, na skutek tego, że sprzedawca nie uiścił tego podatku (art. 8 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 6 grudnia 2008r. o podatku akcyzowym – Dz. U. z 2011r. Nr 108, poz. 626 ze zm.). W pozostałych sytuacjach nie da się bowiem wykluczyć, iż nabywcy doskonale wiedzieli o pochodzeniu nabywanego paliwa, zatem nie dokonali rozporządzenia mieniem w sposób niekorzystny dla siebie, a dowód przeciwny obciążający prokuratora nie został w tym postępowaniu przeprowadzony. Dlatego należało przyjąć, iż doprowadzenie odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem nastąpiło niewątpliwie w sytuacji oferowania paliwa złej jakości. I tu dochodzi do dwojakiej sytuacji oskarżonych: odmiennej dla R. K. (1) i J. K., a innej dla R. K. (2) i M. K.. W przypadku tych dwóch pierwszych oskarżonych w sposób niebudzący wątpliwości udowodniono, że sprzedawane przez nich paliwo było złej jakości. Przemawiają za tym nie tylko wyjaśnienia obu oskarżonych, którzy przyznali się do tego (np. J. K. na k. 6082-6084), ale wskazują na to także protokoły kontroli Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w P. (na k. 4832-4835 oraz na k. 3588-3590), z których wynika od 3- do 8-krotnego przekroczenia norm siarki i motorowa liczba oktanowa niespełniająca minimum wynikającego z norm. Natomiast w przypadku M. K. sytuacja jest inna. Oskarżony wskazywał, że wielokrotnie był kontrolowany przez PIH i niczego nie wykryto, a klienci byli zadowoleni z jakości paliwa. Dowodu przeciwnego nie przeprowadzono. Podobnie, w przypadku R. K. (2) nie przeprowadzono dowodu przeciwnego do wyjaśnień oskarżonego, który podnosił, że paliwo było dobrej jakości, a klienci nie skarżyli się na jego jakość (k. 6040-6042 i 6043-6045).

Z tych też względów w opisie czynu przypisanego M. K. w punkcie XVII części dyspozytywnej oraz R. K. (2) w punkcie XXV części dyspozytywnej wyeliminowano doprowadzenie nieustalonych nabywców paliwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, a w konsekwencji z kwalifikacji prawnej art. 286 §1 k.k. i art. 11 §2 k.k. Zmniejszenie ładunku społecznej szkodliwości spowodowało obniżenie wymierzonych za te czyny kar do: roku pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 30 złotych każda w przypadku M. K. oraz 8 miesięcy pozbawienia wolności i 80 stawek dziennych grzywny po 30 złotych każda dla R. K. (2). W konsekwencji uchyleniu uległy kary łączne wymierzone tym oskarżonym. Nie dokonano zaś zmian w opisie czynów przypisanych R. K. (1) (zarzut drugi) i J. K. (zarzut szesnasty według numeracji części wstępnej). Ponieważ F. M. i G. K. przypisano pomocnictwo do czynu R. K. (1), który nie uległ zmianie, także w ich przypadku nie doszło do modyfikacji zarzutów w zakresie doprowadzenia nabywców paliwa do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Przedostatni powód uzasadniający zmianę zaskarżonego wyroku dotyczy zarzutu obrońcy oskarżonej G. K. o nietrafności przypisania oskarżonej zarzutu prania brudnych pieniędzy. Obrońca oskarżonej ma rację wskazując, że oskarżona nie brała udziału w tym procederze, bowiem nie ma w sprawie dowodów wskazujących na to, że oskarżona podejmowała działania mające na celu wprowadzenie pieniędzy pochodzących z czynów zabronionych do legalnego obrotu finansowego. Sąd w tym składzie podziela bowiem pogląd wyrażony w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2013r., sygn. I KZP 19/13 (OSNKW 2014/1/1), iż przestępstwo z art. 299 §1 k.k. musi godzić zarówno w prawidłowość obrotu gospodarczego, wymiar sprawiedliwości i mienie. Zatem póki pieniądze pochodzące z przestępstwa przeznaczane są do popełniania kolejnych przestępstw nie są legalizowane w systemie finansowym lub przenoszone, przewożone w tym celu, nie stanowią „prania” brudnych pieniędzy, gdyż one w dalszym ciągu pozostają „brudne”. Natomiast jakakolwiek czynność zmierzająca nie do sfinansowania czynów zabronionych (w tym konkretnym przypadku: zakupu kolejnej partii odbarwionego paliwa), wchodzi w zakres penalizacji z art. 299 §1 k.k. W tym miejscu pojawia się zasadniczy problem uniemożliwiający przypisanie G. K. sprawstwa czynu z art. 299 §1 k.k., a mianowicie ustalenia faktyczne i oceny Sądu meriti. Na str. 57-58 uzasadnienia tego Sądu przeprowadzone są szerokie rozważania na okoliczność wiedzy G. K., iż faktury otrzymane przez nią jako księgową i wprowadzane do programu finansowo-księgowego (...) są fakturami nierzetelnymi. W tej części brak jest jakichkolwiek ustaleń, z których by wynikało, iż oskarżona swoją wolą i świadomością obejmowała wprowadzanie korzyści uzyskanych z przestępstwa skarbowego do systemu finansowego. W dalszej części na str. 65 uzasadnienia Sąd wskazuje, że operacji bankowych na rachunkach (...) i PHU „(...)” w (...)Banku S.A. i (...) S.A. dokonywały trzy osoby: R. K. (1), F. M. i P. B.. Sąd uznał za dowiedzione, iż takie środki były przez te osoby wpłacane, wypłacane, pobierane z kas bankowych i bankomatów. W żadnej z tych części rozważań nie ma wskazania na udział G. K. w tych czynach lub chociażby obejmowanie swoim zamiarem udziału w praniu brudnych pieniędzy. Apelacja została wywiedziona wyłącznie na korzyść oskarżonych, zatem czynienie jakichkolwiek mniej korzystnych ustaleń faktycznych zarówno w postępowaniu odwoławczym, jak i w ewentualnym postępowaniu ponownym jest wykluczone. Dlatego Sąd odwoławczy – podzielając zarzut apelacji obrońcy oskarżonej i stanowisko prokuratora wyrażone w trakcie rozprawy apelacyjnej - zmienił opis czynu przypisanego w punkcie XIII części dyspozytywnej w ten sposób, że wyeliminował zwroty: „a następnie znacznie utrudniała stwierdzenie przestępczego pochodzenia uzyskanych w ten sposób środków pieniężnych” oraz „a uzyskane w wyniku przelewów dokonywanych przez odbiorców hurtowych na konta firm PHU „(...)” w (...) S.A. i firmy (...) w (...) Banku środki płatnicze wielokrotnie były przelewane oraz wyprowadzane przez R. K. (1), F. M. i P. B.”, a z kwalifikacji prawnej tego czynu wyłączył art. 299 §1 i 5 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k.

Wreszcie, ostatni z powodów zmiany zaskarżonego wyroku dotyczył przypisania G. K. działania w zorganizowanej grupie przestępczej. Udział tej oskarżonej w przestępstwie polegającym na pomocy do oszustwa polegającego na nabyciu komponentów, zmieszaniu ich i wprowadzeniu do obrotu oleju napędowego i benzyny, legalizując źródło pochodzenia paliw podrobionymi fakturami i świadectwami jakości paliw, które oskarżona wprowadzała do dokumentacji księgowej firmy. Za takim ustaleniem przemawiają oceny Sądu I instancji na str. 39 uzasadnienia, który prawidłowo zinterpretował wyjaśnienia G. K., iż dowiedziała się o fałszowaniu faktur i świadectw jakości paliwa od inspektorów kontroli skarbowej, którzy już w połowie 2004r. kontrolowali (...), ale bojąc się o utratę pracy w dalszym ciągu wykonywała polecenia R. K. i F. M.. Przemawiają za tym również wyjaśnienia D. A. (k. 5458), który wskazał, że był świadkiem jak do brata dzwoniła G. K. wskazując konkretne daty, ilości i ceny paliwa. Zatem udział G. K. w tym procederze dalece wykraczał poza jej deklaracje składane w niniejszym postępowaniu i w tym jedynie zakresie apelacja jej obrońcy nie została uwzględniona. Tym niemniej nie każdy, kto bierze udział w popełnieniu przestępstwa jest członkiem zorganizowanej grupy przestępczej. W tym postępowaniu występowały bowiem osoby, które cały ten proceder zorganizowały (R. K.) i umożliwiły jego realizację poprzez zarejestrowanie działalności na siebie (F. M.), dostarczały paliwa (W. F.), podrabiały faktury i świadectwa jakości (bracia A.), wreszcie brały udział w praniu brudnych pieniędzy (P. B.). Brak jest dowodu wskazującego na to, że G. K. miała świadomość rozmiaru grupy i podziału ról. Nie ma też dowodu wskazującego na jej akceptację celów grupy. Nie miała też żadnego udziału w zyskach grupy. Została zatrudniona na umowę o pracę, za co otrzymywała wynagrodzenie, nie partycypowała w dochodach, a w przypadku odmowy księgowania otrzymywanych faktur zostałaby (i ostatecznie została) zwolniona z pracy. To nie są okoliczności, które by wskazywały na G. K. jako członka zorganizowanej grupy /przestępczej. Dlatego też Sąd odwoławczy podzielając zarzuty apelacji obrońcy oskarżonej uniewinnił ją od przestępstwa z art. 258 §1 k.k., a w konsekwencji z opisu czynu przypisanego w punkcie XIII części dyspozytywnej wyeliminował zwrot: „w zorganizowanej grupie z R. K. (1), W. K., F. M., P. B., S. A., D. A., W. F. i R. B.”.

Nie zmienia to w niczym ustaleń faktycznych co do samego faktu istnienia grupy przestępczej i udziału w nim co najmniej 3 osób, bowiem oprócz R. K. (1) i F. M. skazanych w tym postępowaniu, prawomocnie skazani za udział w grupie zostali również: Z. B. wyrokiem Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 15 września 2006r., sygn. II K 397/06, S. i D. A. – wyrokiem Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 4 października 2006r., sygn. II K 511/06, P. B. i W. F. – wyrokiem Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 22 listopada 2006r., sygn. II K 603/06.

Po uwzględnieniu obu zmian dokonanych w opisie czynu przypisanego G. K. w punkcie XIII części dyspozytywnej i wykreśleniu art. 299 §1 i 5 k.k. z kwalifikacji prawnej czynu, Sąd obniżył dotychczas wymierzoną karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności do minimum ustawowego – roku pozbawienia wolności, zmniejszając także karę grzywny do 100 stawek dziennych grzywny po 20 złotych. Ponieważ oskarżonej pozostała tylko kara orzeczona za ten czyn, dotychczas orzeczono wobec niej karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a apelację wniesiono wyłącznie na jej korzyść, Sąd odniósł orzeczenie o środku probacyjnym do kary roku pozbawienia wolności orzeczonej za czyn XIII.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów apelacji obrońców, trzeba stwierdzić, iż oczywiście bezzasadne były zarzuty obrazy art. 424 k.p.k. Sąd Apelacyjny w Szczecinie w ślad za Sądem Najwyższym uznaje, że powodem zmiany lub uchylenia wyroku mogą być uchybienia mające wpływ na treść wyroku, a ponieważ uzasadnienie sporządzane jest po wydaniu wyroku, uchybienia treści art. 424 k.p.k. nie mogą wpływać na treść wydanego wcześniej wyroku.

Sąd I instancji przedstawił też dowody wskazujące na sprawstwo F. M.. Oskarżona zarejestrowała na siebie działalność gospodarczą umożliwiając R. K. (1) prowadzenie jej. Niewątpliwie jednak jej udział w przestępstwie wykraczał poza zakres jej wyjaśnień składanych obecnie w procesie. Zarówno z zeznań P. H. (złożonych w trakcie rozprawy w dniu 10.01.2013r., k. 9718 i nast.), z zeznań M. S. (złożonych w trakcie rozprawy w dniu 4.03.2013r., k. 9770 i nast.), jak i z zeznań T. S. (złożonych w trakcie rozprawie w dniu 22.01.2013r., k. 9736 i nast.) wynika, że oskarżona aktywnie brała udział w kontrolach na stacjach, sprawdzała ilość towaru i jego asortyment. Także I. P. zeznała (w trakcie rozprawy w dniu 4.03.2013r., k. 9770 i nast.), że w trakcie kontroli Urzędu Kontroli Skarbowej rozważali kwestię, czy F. M. nie jest tylko firmantką, ale doszli do wniosku, że tak nie jest, gdyż ona aktywnie działała w postępowaniu i udzielała wyjaśnień. Okoliczność tę miał na uwadze Sąd I instancji, bardzo obszernie się do niej ustosunkował, a Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw, by te oceny zakwestionować.

Odnośnie R. K. (2), J. K. i M. K., który przejął działalność po R. K. (2), nie sposób znaleźć argumenty, które by zakwestionowały oceny Sądu I instancji, poza omówioną już kwestią jakości paliwa. Oskarżeni zarejestrowali działalność gospodarczą, a zatem jako na podmiotach profesjonalnych ciążyły na nich dodatkowe obowiązki, w tym także weryfikacji podejmowanych przedsięwzięć gospodarczych. Jeżeli (...), od którego nabywali paliwa nie miał koncesji na produkcję i sprzedaż paliw płynnych, a część dokumentów pochodziła od innego podmiotu, czyli Przedsiębiorstwa Handlowego „(...)”, z którym oskarżeni nie utrzymywali kontaktów handlowych, a który również nie dysponował koncesją, to nie przekonują argumenty obrońcy oskarżonych, jakoby paliwo nabywane przez oskarżonych nie było przedmiotem przestępstw akcyzowych. Sprzedawcy paliwa nie uiścili stosownej akcyzy, bowiem nie mogli być podatnikami w zakresie podatku akcyzowego, a oskarżeni nie mieli żadnego dokumentu potwierdzającego zapłatę tego podatku. Również otrzymywane przez nich dokumenty były podrobione, a w sytuacji, gdy nabywali towar od R. K. (1), otrzymywane dokumenty z PH (...) nie korzystały z przymiotu zaufania.

Podnoszona przez obrońcę oskarżonych kwestia zmiany zeznań przez W. F. i R. B. nie zasługiwała na uwzględnienie przez Sąd odwoławczy. Obaj byli współuczestnikami grupy i po prawomocnym skazaniu, próbowali odciążyć pozostałych w procesie współoskarżonych. Sąd meriti widział nieudolność tych wysiłków, poddał ocenie zmianę treści ich depozycji, a Sąd odwoławczy nie dostrzega przyczyn, dla których powinien ingerować w tym zakresie w zaskarżony wyrok.

Nie ma też racji obrońca oskarżonego R. K. (1) kwestionując wymiar kar jednostkowych orzeczonych wobec tego oskarżonego. O wymiarze kary za czyny przypisane w punktach IV i V części dyspozytywnej Sąd wypowiadał się już przy okazji zmian dokonywanych w ich opisach. Za zorganizowanie grupy przestępczej Sąd wymierzył karę roku pozbawienia wolności, a zatem najniższą przewidzianą w art. 258 §3 k.k. Za czyn drugi polegający na dokonaniu oszustwa wielkiej wartości, prania brudnych pieniędzy na kwotę przekraczającą 15 mln złotych, wymierzona kara 2 lat pozbawienia wolności to kara łagodna, aczkolwiek z uwagi na zakaz reformationis in peius nie mogła być wyższa. Nakłonienie do sfałszowania 324 faktur i 474 świadectw jakości jest przestępstwem na tyle ciężkim, iż wymierzona kara roku pozbawienia wolności z pewnością nie razi swoją surowością.

Poza treścią zarzutów, Sąd Apelacyjny rozważał prawidłowość przyjęcia kwalifikacji prawnej z art. 54 i 56 k.k.s. Oba te przestępstwa, poza typem podstawowym określonym w §1 posiadają typ uprzywilejowany uregulowany w §2, charakteryzujący się nieprzekroczeniem wartości małej. Wartość mała to kwota równa dwustukrotności minimalnego wynagrodzenia w chwili czynu. R. K. (1) w pkt IV części dyspozytywnej przypisano czyn polegający na uszczupleniu podatku akcyzowego wielkiej wartości, zatem kwalifikacji prawna nie budziła wątpliwości. Również czyn F. M. określony w punkcie X części wstępnej przekraczał próg wartości wielkiej.

W przypadku R. K. (2) oczywiście błędnie zakwalifikowano czyn opisany w punkcie XIX części wstępnej, gdyż wartość uszczuplonego podatku wyniosła 66.046 złotych, a zatem mniej niż dwustukrotność minimalnego wynagrodzenia. Prawidłowo czyn powinien zostać zakwalifikowany z art. 54 §2 k.k.s., jednakże z uwagi na uchylenie wyroku w tej części ze względu na przedawnienie karalności, błąd ten nie miał wpływu na treść wyroku.

Mieczysławowi Kuraszyńskiemu przypisano czyn opisany w punkcie XV części wstępnej i ustalono wartość uszczuplonego podatku na 334.864 złotych, a zatem przekraczającą 200-krotność minimalnego wynagrodzenia wynoszącego w chwili czynu 849 zł, gdyż 849*200 złotych, wynosi 169.800 złotych. J. K. w punkcie XVII części wstępnej ustalono wysokość podatku narażonego na uszczuplenie na 232.714 złotych, a zatem również powyżej progu wartości małej. Kwalifikacje prawne zostały zatem przyjęte prawidłowo.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie ma świadomość, że w orzecznictwie sformułowano pogląd odmienny, gdyż Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 30 kwietnia 2014r. (sygn. II AKa 37/14, LEX nr 1488602) uznał, że:

„Samo umiejscowienie przepisu at. 53 § 3 k.k.s. w rozdziale zatytułowanym "Objaśnienia wyrażeń ustawowych" wskazuje na techniczny w istocie charakter owych norm. Jest przy tym oczywistym, że ustawodawca musiał posłużyć się określoną cezurą czasową, aby definicja progu ustawowego była czytelna i możliwa do zdekodowania na potrzeby konkretnego czynu zabronionego, w powiązaniu ze zmieniającą się cyklicznie wysokością minimalnego (najniższego) wynagrodzenia, określanego w innych aktach prawnych. Nie oznacza to bynajmniej, aby owa definicja ustawowa wyłączała istotne z punktu widzenia gwarancyjnego regulacje zawarte w części ogólnej k.k.s., a zwłaszcza regułę temporalną wskazaną w art. 2 § 2 k.k.s.”

Sąd Apelacyjny w Szczecinie w obecnym składzie nie podziela jednak tego poglądu, uznając, że rola przepisów zamieszczonych w art. 53 k.k.s. przekracza pojęcie norm o charakterze technicznym. Przepis art. 53 §3 k.k.s. zamieszczony został w rozdziale 5 Kodeksu karnego skarbowego zatytułowanym „Objaśnienie wyrażeń ustawowych”, a z samej jego treści wynika, że definiuje pojęcie „wykroczenia skarbowego” odwołując się do pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. Podobnie w art. 53 §14-16 k.k.s. zdefiniowanie wartości małej, dużej i wielkiej następuje w odniesieniu do odpowiedniej krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w chwili popełnienia. Dlatego w ocenie Sądu zarówno J. K., jak i M. K. popełnili przestępstwa skarbowe określone w art. 54 §1 k.k.s. Gdyby jednak przyjąć tezę sformułowaną w przywołanym orzeczeniu Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, ponieważ wysokość minimalnego wynagrodzenia w chwili orzekania wynosi 1750 złotych, to próg wartości małej powinien wynosić 350.000 złotych, a zatem oskarżeni dopuściliby się czynu z art. 54 §2 k.k.s. Sąd, jak już wspomniano, poglądu tego nie podziela, a wywodzi to z charakteru unormowania określonego w art. 53 k.k.s., czyli definicji ustawowej.

Zasady techniki prawodawczej (wprowadzone w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” - Dz. U. Nr 100, poz. 908) wskazują, że objaśnienie użytych w ustawie określeń i skrótów następuje w przepisach ogólnych (§21 ust. 1 pkt 1 Zasad). W dalszej części Zasad techniki prawodawczej wskazuje się, kiedy w akcie normatywnym formułuje się definicję danego określenia (§146), a ponieważ żaden inny akt rangi ustawowej nie zdefiniował pojęcia „wartości małej”, taka definicja musiała zostać zamieszczona. Z §147 Zasad wynika zaś zakaz posługiwania się w ustawie określeniem w innym znaczeniu, aniżeli określona w drodze definicji. Oznacza to – zdaniem Sądu – że jeżeli w art. 53 k.k.s. zdefiniowano pojęcie wykroczenia skarbowego jako czynu, w którym wysokość należności publicznoprawnej przekracza 5-krotność minimalnego wynagrodzenia w chwili czynu, a wartości małej – jako nieprzekraczającej 200-krotności minimalnego wynagrodzenia w chwili czynu, to nie można zastosować „waloryzacji” tych wartości wraz ze wzrostem wysokości minimalnego wynagrodzenia, w oparciu o art. 2 §2 k.k.s. Gdyby przepis ten pozwalał na „waloryzowanie” wartości małej, to w myśl §147 ust. 2 Zasad, jako przepis szczególny powinien wyraźnie wskazywać na wyjątek od tej definicji. Na wyjątkowość definicji ustawowej oraz stosowanie przepisów rozdziału „Objaśnienia określeń ustawowych” jako wyprzedzających pozostałe przepisy ogólne wskazuje również §150 ust. 3 Zasad.

Dlatego, zdaniem Sądu orzekającego w tej sprawie, zamieszczenie definicji ustawowej „wartości małej” w rozdziale „Objaśnienia określeń ustawowych” powoduje, że przy braku zastrzeżenia wyjątku w art. 2 k.k.s., wartość ta musi być odnoszona do wysokości minimalnego wynagrodzenia tylko w chwili czynu. Późniejsza zmiana wysokości tego wynagrodzenia nie wpływa na ustalenie wartości małej i kwalifikację prawną czynu. Sąd dostrzega przy tym, że zmiana wartości małej przy rozumieniu proponowanym przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku ma nie tylko korzystne dla oskarżonego konsekwencje, bowiem podniesienie wysokości minimalnego wynagrodzenia wpływałoby również niekorzystnie poprzez zwiększenie wysokości stawki dziennej grzywny. Nie wydaje się dopuszczalne stosowanie różnych wysokości minimalnego wynagrodzenia, innych dla ustalenia wartości małej, dużej, wielkiej i progu ustawowego, a innych – dla kary grzywny.

Wreszcie, z §10 Zasad techniki prawodawczej wynika, że do jednakowych pojęć używa się jednakowych określeń, a różnych pojęć nie oznacza się tymi samym określeniami. Jeżeli zatem wolą ustawodawcy było zdefiniowanie wykroczeń przepołowionych kradzieży lub przywłaszczenia (art. 119 §1 k.w.), wyrębu drzewa (art. 120 §1 k.w.), paserstwa (art. 122 k.w.) i zniszczenia mienia (art. 124 k.w.) w odniesieniu do ¼ minimalnego wynagrodzenia, ale bez zastrzeżenia „obowiązującego w chwili czynu”, to sąd musi uwzględniać wszelkie zmiany minimalnego wynagrodzenia w toku postępowania. Może się zatem zdarzyć, że czyn będący w 2014r. przestępstwem, bo wartość skradzionej rzeczy przekracza ¼ minimalnego wynagrodzenia, w 2015r. stanie się wykroczeniem, gdyż wartość ta będzie mniejsza od aktualnie obowiązującego ¼ minimalnego wynagrodzenia. Była to świadoma decyzja ustawodawcy, który nie „zakotwiczył” tej wartości w odniesieniu do minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w chwili czynu. Dokonanie takiej samej wykładni w odniesieniu do Kodeksu karnego skarbowego, prowadziłoby do wniosku, że niezależnie, czy ustawodawca odnosi wartość do minimalnego wynagrodzenia w każdym momencie procesu (jak w Kodeksie wykroczeń), czy też wprost nakazuje stosowanie minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w chwili czynu (jak w Kodeksie karnym skarbowym), to i tak sąd powinien „waloryzować” wysokość wartości małej wraz ze zmianą wysokości minimalnego wynagrodzenia. Stoi to w sprzeczności z zasadą, iż takie same pojęcia powinny być tak samo zdefiniowane, a różne definicje wskazują na potrzebę odmiennego traktowania uregulowań zawartych w Kodeksie wykroczeń i w Kodeksie karnym skarbowym (§10 Zasad techniki prawodawczej), a nadto wynik tej wykładni prowadziłby do wniosku, że część przepisu jest zbędna (w art. 53 §14 zbędne byłoby „w czasie jego popełnienia”), a takiej wykładni zaakceptować nie można.

Dlatego Sąd Apelacyjny w Szczecinie w obecnym składzie uznał, że brak jest podstaw do zastosowania art. 2 §2 k.k.s. w odniesieniu do wartości małej z uwagi na wzrost minimalnego wynagrodzenia między 2005r., a 2015r.

Całkowicie chybiony był natomiast błędnego określenia wysokości stawki dziennej grzywny. W 2005r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 899 złotych, a zatem 1/30 minimalnego wynagrodzenia wynosiła 29,97 zł. Tyle też wynosiła minimalna stawka dzienna grzywny i orzeczenie stawki dziennej grzywny w wysokości 30 złotych wobec M. K., J. K. i R. K. (2) nie mogło zostać uznane za nieprawidłowe. Sąd odwoławczy w rozstrzygnięcie to nie mógł ingerować. Wobec R. K. (1) i F. M. Sąd orzekł stawkę dzienną w wysokości 40 złotych, a zatem tylko nieznacznie przekraczając wysokość minimalną. Zważywszy na wyższe dochody tych oskarżonych, ale i korzyść uzyskaną z przestępstwa, taka wysokość stawki dziennej grzywny nie raziła swoją niewspółmierną surowością.

Po zmianach omówionych powyżej R. K. (1) orzeczono kary jednostkowe:

1. za czyn przypisany w punkcie I części wstępnej – karę roku pozbawienia wolności,

2. za czyn przypisany w punkcie II części wstępnej – karę 2 lat pozbawienia wolności i 160 stawek dziennych grzywny po 40 złotych,

3. za czyn przypisany w punkcie III części wstępnej – karę roku pozbawienia wolności,

4. za czyn przypisany w punkcie IV części dyspozytywnej – karę 10 miesięcy pozbawienia wolności i 260 stawek dziennych grzywny po 40 złotych,

5. za czyn przypisany w punkcie V części dyspozytywnej – karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 120 stawek dziennych grzywny po 40 złotych,

a zatem granice kar łącznych wynosiły od 2 lat pozbawienia wolności do 6 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz od 260 stawek dziennych grzywny. Ponieważ przed uchyleniem dotychczasowe kary łączne wynosiły 3 lata pozbawienia wolności i 300 stawek dziennych grzywny, ta druga kara z zastosowaniem pełnej absorpcji, wszystkie zaś zmiany dokonane zostały na korzyść oskarżonego, wobec czego Sąd odwoławczy uznał, że nowe kary łączne powinny zostać ustalone na 2 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 260 stawek dziennych grzywny po 40 złotych każda, częściowo tym samym uwzględniając apelację obrońcy oskarżonego R. K. (1).

Wobec F. M. i J. K., nie zachodziła potrzeba modyfikowania kar łącznych, a wobec tego, że kary łączne wymierzone tym oskarżonym nie raziły swoją surowością, brak było podstaw do ich zmiany.

G. K. i R. K. (2) pozostały do odbycia kary jednostkowe i nie zachodziły przesłanki do orzekania kary łącznej.

Wobec M. K., po zmianach dokonanych i omówionych powyżej za poszczególne czyny wymierzono:

1. za czyn przypisany w punkcie XVII części dyspozytywnej – roku pozbawienia wolności i 100 stawek dziennych grzywny po 30 złotych.

2. za czyn przypisany w punkcie XVIII części dyspozytywnej – kara roku pozbawienia wolności.

Ponieważ kara grzywny nie ma się z czym łączyć, podlega odrębnemu wykonaniu. Kara łączna pozbawienia wolności powinna być wymierzona w granicach od roku do 2 lat pozbawienia wolności, wobec czego Sąd odwoławczy dopatrując się zarówno okoliczności przedmiotowych-podmiotowych przemawiających na korzyść zastosowania absorpcji, jak zbieżność czasowa i przemawiających za kumulacją, w postaci różnorodzajowości czynów, orzekł karę wypośrodkowaną w wysokości roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Ponieważ Sąd I instancji wymierzył dotychczasową karę z zastosowaniem warunkowego zawieszenia wykonania kary, a wyrok zaskarżony został tylko na korzyść oskarżonego, Sąd odniósł warunkowe zawieszenie wykonania do nowo orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

Dlatego na podstawie art. 437 §2 k.p.k., Sąd odwoławczy uwzględniając częściowo apelacje obrońców oskarżonych i uwzględniając z urzędu przesłanki wynikające z art. 439, 440 i 443 k.p.k., uchylił zaskarżony wyrok w części co do czynu opisanego w punkcie XIII części wstępnej odnośnie G. K. oraz co do czynu opisanego w punkcie XIX części wstępnej odnośnie R. K. (2) i na podstawie art. 17 §1 pkt 6 k.p.k. postępowanie o te czyny umorzył, zaś kosztami procesu w tej części obciążył Skarb Państwa, a także zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a. co do oskarżonego R. K. (1):

7. uchylił wymierzone mu kary łączne pozbawienia wolności i kary grzywny,

8. z opisu czynu przypisanego R. K. (1) w punkcie IV części dyspozytywnej wyeliminował znamiona opisane w punkcie 1. tego czynu, jako stanowiące odrębny czyn zabroniony, kwalifikowany z art. 62 §2 k.k.s. w zb. z art. 56 §1 k.k.s. w zw. z art. 6 §2 k.k. w zw. z art. 37 §1 pkt 1 i 2 k.k.s. i postępowanie o ten czyn na podstawie art. 17 §1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 443 k.p.k. umorzył,

9. ustalił początkową datę czynu pozostałego w punkcie IV części dyspozytywnej na 1 lutego 2004r., zmniejszył wartość uszczuplonego podatku akcyzowego do 15.753.160 złotych, a karę wymierzoną za ten czyn zmniejszył do 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz 260 stawek dziennych grzywny po 40 złotych,

10. z opisu czynu przypisanego w punkcie V części dyspozytywnej wyeliminował tiret drugie, a w tiret czwarte wykreślił zapis „i narażenia Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej jak 232.714 zł” oraz ustalił wysokość kwoty, na którą doprowadził odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem na 195.284 zł, zaś kwotę narażenia Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku akcyzowego na 108.966 zł,

11. karę wymierzoną za czyn przypisany w punkcie V części dyspozytywnej obniżył do roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz do 120 stawek dziennych grzywny po 40 złotych każda,

12. na podstawie art. 85 k.k. oraz art. 39 §1 i 2 k.k.s. wymierzył kary łączne 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 260 stawek dziennych grzywny po 40 złotych każda,

b. co do oskarżonego J. K. -uchylił orzeczenie o dozorze kuratora,

c. co do oskarżonej G. K.:

1. uchylił orzeczone kary łączne pozbawienia wolności i grzywny,

2. uniewinnił od popełnienia czynu opisanego w punkcie XI części wstępnej,

3. z opisu czynu przypisanego w punkcie XIII części dyspozytywnej wyeliminował zwroty: „w zorganizowanej grupie z R. K. (1), W. K., F. M., P. B., S. A., D. A., W. F. i R. B.”, „a następnie znacznie utrudniała stwierdzenie przestępczego pochodzenia uzyskanych w ten sposób środków pieniężnych” oraz „a uzyskane w wyniku przelewów dokonywanych przez odbiorców hurtowych na konta firm PHU „(...)” w (...) S.A. i firmy (...) w (...) Banku środki płatnicze wielokrotnie były przelewane oraz wyprowadzane przez R. K. (1), F. M. i P. B.”, z kwalifikacji prawnej tego czynu wyeliminował art. 299 §1 i 5 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k., zaś wymierzoną za ten czyn karę obniżył do roku pozbawienia wolności oraz 100 stawek dziennych grzywny po 20 złotych,

4. orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności odniósł do kary orzeczonej w punkcie poprzedzającym,

5. uchylił orzeczenie o dozorze kuratora,

d. co do oskarżonego M. K.:

4. uchylił orzeczoną karę łączną pozbawienia wolności,

5. z opisu czynu przypisanego w punkcie XVII części dyspozytywnej wyeliminował zwrot „a następnie jako pełno wartościowe wprowadzał je do obrotu detalicznego doprowadzając nieustalonych dotychczas odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 274.976 zł”, z kwalifikacji prawnej tego czynu wyeliminował art. 286 §1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. jako podstawę wymiaru kary wskazał art. 270 §1 k.k., a karę wymierzoną za ten czyn obniżył do roku pozbawienia wolności oraz 100 stawek dziennych grzywny po 30 złotych,

6. na podstawie art. 85 k.k. oraz art. 39 §1 i 2 k.k.s. wymierzył karę łączną roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i do tej kary odniósł orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary,

e. co do oskarżonego R. K. (2):

4. uchylił orzeczone kary łączne pozbawienia wolności i grzywny,

5. z opisu czynu przypisanego w punkcie XXV części dyspozytywnej wyeliminował zapis „a następnie jako pełno wartościowe wprowadzał je do obrotu detalicznego doprowadzając nieustalonych dotychczas odbiorców do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie nie mniejszej jak 54.620 zł”, z kwalifikacji prawnej tego czynu wyeliminował art. 286 §1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k., jako podstawę wymiaru kary wskazuje art. 270 §1 k.k., a karę wymierzoną za ten czyn obniżył do 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz 80 stawek dziennych grzywny po 30 złotych,

6. uchylił orzeczenie o dozorze kuratora i odniósł orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności do kary orzeczonej w punkcie poprzedzającym,

w pozostałym zakresie utrzymując zaskarżony wyrok w mocy.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze Sąd orzekł na podstawie art. 636 §1 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 3-5, art. 3 ust. 1, art. 8 i 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) nie znajdując podstaw do zwolnienia oskarżonych od ich ponoszenia.

(A. Wiśniewski) (A. Olszewski) (G. Chojnowski)

II AKa 170/15

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE