Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2015r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Anita Niemyjska – Wakieć

Protokolant: stażysta Beata Tylki

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2015r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa A. C.

przeciwko Skarbowi Państwa Aresztowi Śledczemu w G.

o przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego

I.  oddala powództwo

II.  zasądza od powoda A. C. na rzecz Skarby Państwa – Aresztu Śledczego w G. kwotę 3600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

III.  odstępuje od obciążania powoda kosztami sądowymi, przejmując je na Skarb Państwa..

Sygn. akt VI P 10/15

UZASADNIENIE

Powód A. C. wniósł o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa Aresztu Śledczego w G. kwoty 51612,50 zł tytułem pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego.

(pozew k. 2-5)

W odpowiedzi na pozew pozwany domagał się oddalenia powództwa i zasądzenia na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego.

(odpowiedź na pozew k. 28-33)

Sąd ustalił, co następuje:

A. C. rozpoczął służbę przygotowawczą ba stanowisku strażnika działu ochrony z dniem 1 kwietnia 2011r..

Następnie od 1 kwietnia 2013r. stał się funkcjonariuszem służby stałej.

(dowód: akta służby: akt mianowania - k. 5, k. 32)

W chwili rozpoczęcia służby stałej powód A. C. posiadał lokal mieszkalny na Osiedlu (...) w S.. Lokal ten w momencie sporządzania aktu notarialnego składał się z trzech pokoi, kuchni, łazienki, WC prtzedpokoju.

W toku służby okresowo pobierał równoważnik pieniężny za brak mieszkania, w okresach: od 1 kwietnia 2013 do 12 czerwca 2013r. a następnie od dnia 2 września 2012r. do 19 października 2013r.

Zmiany w zakresie prawa do równoważnika były związane z tym, iż S. w zależności od zmiany rozkładów środków komunikacji publicznej, raz spełniał kryteria miejscowości pobliskiej, raz nie.

(dowód: akta postępowania w sprawie przyznania równoważnika k. 43: decyzje z 18.04.13, 17.06.13, 24.09.13 oraz 30.10.13, akt notarialny z 14 marca 2006r.)

W dniu 30 czerwca 2014r. powód A. C. wystąpił do Dyrektora Aresztu Śledczego w G. o przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu – domu jednorodzinnego położonego w miejscowości K.. Decyzją z dnia 6 lutego 2014r. powód otrzymał pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego na działce, którą nabył aktem notarialnym z dnia 26 listopada 2013r..

Rodzina powoda składa się z niego, żony ich wspólnego dziecka oraz dziecka żony.

We wniosku powód A. C. podał, iż lokal w S. na Osiedlu (...) ma powierzchnię mieszkalną 27,71 m ² , w związku z powyższym nie spełnia norm przewidzianych przepisami w zakresie powierzchni mieszkaniowej na członka rodziny.

Do wniosku powód dołączył plan remontu mieszkania na osiedlu (...), z którego wynikało iż w wyniku remontu mieszkanie składało się z dwóch pokoi o pow. 16,02 m ^{( 2)}, 6,72 m ^{( 2)}, 4,97 m ^{( 2)}, łazienki 3,89 m ^{( 2)}, WC 1,31 m ^{( 2)}, korytarza o pow. 13,23 m ^{( 2)}, kuchni 7,72 m ^{( 2)} , garderoby 4,03 m ^{( 2)} i spiżarki 2,25 m ^{( 2 )}i przedłożył oświadczenie o zakończeniu prac remontowych z dnia 10 grudnia 2010r. podpisane przez projektanta i kierownika robót Ł. W..

(dowód: akta postepowania w sprawie o przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu k. 42: akt notarialny z 26.11.13, pozwolenie na budowę z 6.02.14r., akty stanu cywilnego, wniosek o przyznanie pomocy z 30 czerwca 2014, plan remontu, oświadczenie z 10.12.10 , zeznania powoda k. 59 (czas: 00:09:53-00:21:47,, k. 125 czas: 00:46:16 – 00:48:19; zeznania świadka K. C. k. 123 czas: 00:04:32 – 0011:13)

Po przeprowadzeniu postepowania wyjaśniającego decyzją z dnia 10 września 2014r. Dyrektor Aresztu Śledczego w G. odmówił przyznania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego z dwóch powodów:

-po pierwsze uznał, iż powód posiadał mieszkalnie w S. który w dacie decyzji był miejscowością pobliską, i początkowo miał 34 m2 powierzchni mieszkalnej, zaś na skutek remontu powierzchnia mieszkalna lokalu zmalała do 27, 71 m2, pozbawiając lokal cech, które powodowały spełnianie norm mieszalnych, co w ocenie organu należy potraktować analogicznie do sytuacji wyzbycia się lokalu:

- po drugie wskazano iż miejscowość K., w której ma być budowany dom, i na która to budowę powód domaga się udzielenia mu pomocy mieszkaniowej, nie jest miejscowością pobliską, zatem nie spełnia przesłanek uzyskania pomocy.

(dowód: decyzja k. 6-7)

Miejscowość S. skomunikowana jest z G. połączeniem kolejowym oraz połączeniami (...), wykonywanymi przez (...) S. i przedsiębiorstwo (...).

Miejscowość K. skomunikowana jest z G. połączeniem kolejowym oraz połączeniami (...), wykonywanymi przez (...) S. i przedsiębiorstwo (...).

W dniu 30 czerwca 2014r. zgodnie z obowiązującymi wtedy rozkładami (...) oraz (...), czas dojazdu do G., okolic Aresztu Śledczego ((...)) w obie strony, łącznie z ewentualnymi przesiadkami, wynosił:

- autobusami (...) S.: linią (...): 71 minut w obie strony, linią (...), 71 minut w stronę do G. i 68 minut w stronę do miejscowości K. (jest to rozkład aktualny od dnia 30 czerwca 2014r. do chwili obecnej)

- autobusami firmy (...) (na Linii S. –G., liczone od najbliższego przystanku w stosunku do kierunku G.) – 64 minuty w jedną stonkę (tak samo również w stronę przeciwka, z G. do K.); dopiero od 1 października 2014r. trasa przebiega zgodnie z rozkładem 60 min w każda stronę;

- pociągami (...) w okresie od 15 czerwca 2013r. średni czas przejazdu na odcinku S.- G. Główny to ok. 75 minut, najkrótszy z przesiadką to 58 min do G., w drugą stronę najkrótszy to 1 godzina.

(dowód: informacje od przewoźników: (...) S. k. 76,, A. k. 78-82 , (...) k. 88-90, (...) G. k. 100 )

Było tak, że inny funkcjonariusz otrzymał pomoc na budowę domu w miejscowości K. ale było to na skutek wniosku z 30 lipca 2013r., rok wcześniej niż powód, kiedy obowiązywał jeszcze inny rozkład.

(dowód: zeznanie świadka L. k. 123-125 (czas: 00:25:11-00:3924:26-ezsporne, oświadczenie k. 92)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów w postaci licznych dokumentów przedstawionych przez strony oraz zeznań świadków i wyjaśnień powoda.

Sąd dał wiarę dokumentom urzędowym zawartym w aktach postępowania w sprawie korzystania przez powoda z pomocy finansowej należnej funkcjonariuszom.

Uwzględnił również oświadczenia firm przewozowych o trasie przejazdów miedzy S. i G. oraz miejscowością K. a G.. Prawdziwość tychże dokumentów i rzetelność zawartych w nich informacji nie budziła wątpliwości Sądu, nie była także kwestionowana przez strony.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadków K. C. i A. L., n uznając je za niesprzeczne ze zgromadzonym materiałem dowodowym, jednakże zauważyć należy, iż zeznania te miały jedynie marginalne znaczenie dla sprawy z uwagi na fakt, iż dotyczyły m.in. kwestii remontu mieszkania w S., podczas gdy istota problemu okazało się uznanie miejscowości K. za miejscowość pobliską czy niepobliską..

W pierwszej kolejności dla porządku należy zwrócić uwagę iż roszczenia ze stosunku służbowego funkcjonariuszy są - zgodnie z art. 1 k.p.c.- sprawami cywilnymi w znaczeniu procesowym oraz nie są to sprawy ze stosunku pracy tylko inne sprawy, do których stosuje się przepisy kodeksu z mocy ustaw szczególnych (wyrok SA w Rzeszowie z 7 stycznia 2014 r, III APa 15/13, uchwała SN z dnia 13 sierpnia 2013, III PZP 4/13). Oznacza to, iż nie mają do nich zastosowania przepisy prawa pracy, a tylko przepisy ustawy o służbie więziennej i przepisy wykonawcze do niej.

Zgodnie z art. 170 ust. 1 ustawy o Służbie Więziennej, funkcjonariuszowi w służbie stałej przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której stale pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej. Zgodnie z ust. 2 tego przepisu, członkom rodziny funkcjonariusza wymienionym w art. 176 (małżonek, dzieci (własne, małżonka, przysposobione lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej) wspólnie zamieszkujące z funkcjonariuszem i pozostające na jego utrzymaniu) przysługuje prawo do zamieszkania w przydzielonym funkcjonariuszowi lokalu mieszkalnym.

W myśl art. 170 ust. 4, za miejscowość pobliską uważa się miejscowość, do której czas dojazdu publicznymi środkami transportu przewidziany w rozkładzie jazdy, łącznie z przesiadkami, nie przekracza w obie strony dwóch godzin, licząc od stacji (przystanku) najbliższej miejsca pełnienia służby do stacji (przystanku) najbliższej miejsca zamieszkania. Do czasu tego nie wlicza się dojazdu do i od stacji (przystanku) w obrębie miejscowości, z której funkcjonariusz dojeżdża, oraz miejscowości, w której wykonuje obowiązki służbowe.

Zgodnie z art. 171 ustawy, prawo do lokalu mieszkalnego realizuje się przez:

1)przydział lokalu albo

2)przyznanie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego, zwanej dalej "pomocą finansową".

Zgodnie z art. 173 ust. 2 ustawy, funkcjonariuszowi w służbie stałej posiadającemu rodzinę przysługują po jednej normie dla funkcjonariusza i każdego członka rodziny. Jednostkowa norma powierzchni mieszkalnej, wynosi od 7 m ² do 10 m ².

W myśl art. 184 ustawy, funkcjonariuszowi w służbie stałej, który spełnia warunki do przydziału lokalu mieszkalnego, a który lokalu tego nie otrzymał na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale, przysługuje pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, położonych w miejscowości pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej.

Zgodnie z art. 185 pomoc finansową przyznaje się funkcjonariuszowi w wysokości 25% wartości lokalu mieszkalnego o powierzchni użytkowej 50 m ² .

Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów, pomoc finansowa przysługuje na lokal w miejscowości, w której stale pełni służbę, lub w miejscowości pobliskiej.

Powód świadczy służbę w G., zaś starał się o pomoc na budowę domu w miejscowości K..

Powstaje pytanie, czy jest to miejscowość pobliska i jak to badać, biorąc pod uwagę, iż definicja zależna jest od kryteriów, które są zmienne w okresie czasu (rozkłady jazdy).

W ocenie sądu przyjąć należy, iż okoliczność, czy dana miejscowość jest miejscowością pobliską, należy badać na dzień złożenia wniosku, a nie na dzień wyrokowania, jak podnosiła strona powodowa.

W ocenie sądu wniosek taki wypływa z orzecznictwa Sądu Najwyższego. Pogląd taki jest tez reprezentowany w doktrynie. Nadto wynika także z analizy orzecznictwa sądownictwa administracyjnego, na gruncie poprzedniej wersji ustawy, która zawierała analogiczne sformułowania, a w czasie obowiązywania której te sprawy rozstrzygały sądy administracyjne.

Jak stwierdził SN w wyroku z dnia 11 lutego 2014r., I PK 167/13, podobieństwo powyższych uregulowań pozwala na wykorzystanie również obecnie orzecznictwa sądowego (sądów administracyjnych) dotyczącego poprzedniego stanu prawnego.

Jak wskazał WSA w Poznaniu, w wyroku z dnia 1 czerwca 2011 r., II SA/Po 191/11, dla ustalenia czy funkcjonariuszowi Służby Więziennej, na gruncie obowiązującej ustawy z dnia 2010 r. o Służbie Więziennej, przysługuje prawo do przyznania pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego, istotne jest stwierdzenie, iż potrzeby mieszkaniowe funkcjonariusza w chwili złożenia wniosku nie były zaspokojone.

Zwrócić w szczególności należy uwagę na uchwałę 7 sędziów NSA w Warszawie z dnia 29 kwietnia 2009 r. I OPS 7/08, w której uzasadnieniu wyjaśniono, iż pomoc finansowa nie jest świadczeniem udzielanym z urzędu, lecz na wniosek funkcjonariusza. Dopiero po złożeniu wniosku wraz z wymaganą dokumentacją organ może prowadzić postępowanie w sprawie przyznania takiej pomocy. A zatem kwestia, czy dany funkcjonariusz spełnia przesłanki do otrzymania takiego świadczenia, może być rozważana tylko po zgłoszeniu roszczenia. W tej sytuacji istotne jest to, czy w dniu złożenia wniosku funkcjonariusz spełniał podstawową przesłankę otrzymania takiego przydziału, a mianowicie miał niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe. Przyjęcie innej interpretacji prawa do pomocy finansowej musiałoby prowadzić do uznania, że świadczenie to przysługuje każdemu funkcjonariuszowi, w każdym czasie i niezależnie od tego, jakie aktualnie ma warunki mieszkaniowe. Taka interpretacja zaprzeczałaby ratio legis omawianej ustawy. Nie byłaby też zgodna z wyrażoną w art. 2 Konstytucji RP zasadą demokratycznego państwa prawa. Zaakcentował to Naczelny Sąd Administracyjny we wskazanym wyroku z dnia 1 lipca 2005 r. sygn. akt OSK 1574/04. Podobny wniosek wynika również z powołanego przez Rzecznika Praw Obywatelskich wyroku NSA z dnia 12 czerwca 2008 r. sygn. akt I OSK 849/07.

Wypowiedział się też NSA w uzasadnieniu tej uchwały, iż ocena, czy funkcjonariusz spełnia przesłanki uzyskania pomocy finansowej, powinna uwzględniać stan na dzień wszczęcia postępowania, mimo że co do zasady rozpatrzenie sprawy administracyjnej następuje według stanu ustalonego w dniu wydania decyzji. Należy bowiem uwzględnić, że wnioski o pomoc finansową rozpatrywane są według kolejności ich składania (§ 5 ust. 4 cytowanego rozporządzenia). Realizacja omawianego uprawnienia zależy przede wszystkim od tego, czy funkcjonariusz występujący o pomoc finansową ma zaspokojone potrzeby mieszkaniowe w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej, natomiast drugorzędne znaczenie ma data rozpatrzenia żądania.

Dalej stwierdził NSA, iż decydujące znaczenie bowiem ma (co należy jeszcze raz podkreślić) sytuacja mieszkaniowa funkcjonariusza składającego wniosek o przyznanie analizowanego świadczenia, a zatem pomoc finansowa przysługuje funkcjonariuszowi tylko wówczas, gdy zgłaszając roszczenie nie miał on zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych w miejscowości pełnienia służby lub pobliskiej.

Z argumentacją tą trzeba się zgodzić.

Podkreślenia wymaga, iż prawo do pomocy finansowej zależy od wielu czynników, które się mogą zmienić w danym okresie, np. w toku sprawy. Może ulec zmianie stan rodzinny funkcjonariusza, stan jego posiadania, mogą zmienić się przesłanki uznania miejscowości za pobliską, funkcjonariusz może tez zmienić miejsce służby itp. Powyższe wymaga, aby zatem był jeden jasno określony punkt, w którym ocenia się spełnienie przesłanek do pomocy finansowej. W innym przypadku doszłoby do nieuzasadnionego i niesprawiedliwego zróżnicowania sytuacji osób, które złożyły w tym samym momencie wnioski, tylko te zostały rozpoznane w innym momencie, w zależności od długości czasu postepowania - które wynikać może z wielu okoliczności, np. zobowiązania do uzupełnienia materiału dowodowego przed wydaniem decyzji, także funkcjonariusz nie jest ograniczony terminem na wniesienie odwołania od decyzji organu poza terminem przedawnienia – terminem trzyletnim. Jest to termin rozległy, w międzyczasie wiele się może okoliczności zmienić, w ocenie sądu nie można zatem brać pod uwagę okoliczności, które zaszły po złożeniu wniosku. Data złożenia wniosku jest momentem najbardziej obiektywnym i zgodnym z celem przyznania pomocy, i należy ją zastosować jako moment decydujący o ocenie przesłanek. Jest to bowiem element konstytutywny udzielenia pomocy (nie udziela się jej z urzędu, ale na wniosek, nie przysługuje każdemu funkcjonariuszowi, ale tylko takiemu, który złoży wniosek) wniosek ten spina wszystkie przesłanki i kryteria w jedno.. Gdyby tak nie było, to w licznych sprawach funkcjonariuszy, którzy wnieśli o tę pomoc nie posiadając zapewnionych potrzeb mieszkaniowych (nie mieszkając w lokalach, o których pomoc w sfinansowaniu się starali) i otrzymali decyzje odmowne, od których się odwołali, a w międzyczasie, ze zrozumiałych powodów życiowych i w związku z długotrwałością postępowania zamieszkali w tych lokalach, to gdyby uwzględniać moment wyrokowania jako moment oceny przesłanek, należałoby tej pomocy im odmówić, co jak wskazuje analiza orzecznictwa, nie następowało. Sądy bowiem uznawały, iż jeśli ktoś wnosi o pomoc nie mając zapewnionych potrzeb mieszkaniowych, np. zawierając jedynie umowę a nie mieszkając jeszcze w lokalu, to ma uprawnienie do uzyskania pomocy, nawet jeśli później w toku oczekiwania na decyzję czy wyrok sądu w nim zamieszka (tu warto odesłać do uzasadnienia wyroku SN z 14 października 2013r., II PK 120/13, gdzie funkcjonariusz złożył wniosek o pomoc finansową w grudniu 2008r., w maju 2009r. miał zaspokojone potrzeby mieszkaniowe – zamieszkał w zakupionym przez siebie i wyremontowanym mieszkaniu, a sąd I instancji orzekał w październiku 2012 – gdyby przyjąć koncepcję brania pod uwagę stanu z chwili wyrokowania, to w tej chwili funkcjonariusz nie spełniał przesłanek uzyskania pomocy, nie miał bowiem niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych.

Z drugiej strony nie można przyjmować daty, na jaką się ocenia przesłanki nabycia prawa do pomocy, inaczej jeśli jest to na korzyść funkcjonariusza (nieuwzględnianie faktu objęcia w posiadanie nieruchomości po złożeniu wniosku) a inaczej jeśli byłoby to na niekorzyść (np. uwzględnienie zmiany niespełnianych wcześniej kryteriów po dacie złożenia wniosku). Nie można tez wybiórczo stosować tej koncepcji tylko do niektórych przesłanek uzyskania pomocy (czyli data wniosku jeśli chodzi o stan posiadania lokalu a inna data jeśli chodzi o kryteria miejscowości pobliskiej).

Podkreślenia wymaga, iż nie pozbawia ta koncepcja ochrony prawnej funkcjonariusza, bowiem gdy po negatywnym rozpoznaniu jego wniosku zachodzi zmiana okoliczności otwierająca mu możliwość ubieganie się o pomoc (następuje stan, ze spełnia wszystkie przesłanki), może on złożyć ponowny wniosek.

Oceniając konieczność przyjęcia daty wniosku jako daty, na którą bada się przesłanki, warto spojrzeć na ta koncepcję z innej strony.

Gdyby data wniosku nie decydowała o badaniu przesłanek na ta datę, nie ma innej daty, którą można by przyjąć jako taką cezurę – funkcjonariusz mógłby powoływać się na każdy moment służby, o ile nie przekroczyłby on terminu przedawnienia trzyletniego. W takiej koncepcji należałoby przyjąć, iż funkcjonariusz, który przykładowo rok po rozpoczęciu służby dostaje w darowiźnie mieszkanie, domaga się w dwa lata po rozpoczęciu służby udzielenia mu pomocy finansowej, podnosząc, iż w pierwszym roku służby tych potrzeb nie ma zapewnionych, a termin przedawnienia żądania pomocy jeszcze nie nastąpił, ma prawo do pomocy finansowej. Albo spełniając tylko 3 z 4 przesłanek funkcjonariusz by składał wniosek, licząc, iż na jego korzyść będą się liczyły spełnione przesłanki w dacie złożenia wniosku a ta niespełniona może ulegnie zmianie w terminie późniejszym nieprzekraczającym terminu przedawnienia, i wtedy sobie funkcjonariusz wystąpi z odwołaniem od negatywnej decyzji, wnosząc o uwzględnienie zmiany stanu rzeczy co do tej uprzednio niespełnionej przesłanki.

Wypaczałoby to całkowicie cel i sens zapisów ustawy, na co słusznie zwrócił uwagę NSA w cytowanej uchwale.

Należy wreszcie przywołać wyroku SN z dnia 10 kwietnia 2013r., II PK 178/13, w uzasadnieniu którego Sąd ten stwierdził, iż celem unormowania wynikającego z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej jest pomoc funkcjonariuszowi w zaspokojeniu potrzeb jego mieszkaniowych. Wstępnym warunkiem osiągnięcia tego celu jest zaciągnięcie przez funkcjonariusza zobowiązania finansowego prowadzącego do nabycia prawa do lokalu. Pomoc finansowa oznacza udział w kosztach wykonania tego zobowiązania. W związku z powyższym uprawnienie do pomocy finansowej w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych ocenia się na datę złożenia wniosku o tę pomoc, badając, czy funkcjonariusz przed tym dniem zaciągnął zobowiązanie "na uzyskanie lokalu mieszkalnego" w celu "zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych". Istotne jest więc, aby datę powstania stosunku zobowiązaniowego poprzedzał stan "niezaspokojenia potrzeb mieszkaniowych" - tu w miejscowości służby lub miejscowości pobliskiej.

Sąd Najwyższy także w wyroku z dnia 20 grudnia 2013 r., II PK 86/13, uchylającym wyrok Sądu drugiej instancji w wyniku uwzględnienia skargi kasacyjnej funkcjonariusza i przekazującym sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania, oraz w postanowieniu z dnia 14 października 2013 r., II PK 120/13, odmawiającym przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku uwzględniającego powództwo funkcjonariusza o przyznanie pomocy finansowej, wskazując, że wykładnia tego przepisu powinna uwzględniać także związek funkcjonalny i temporalny daty nabycia mieszkania i złożenia wniosku o przyznanie pomocy finansowej. Realizacja tego uprawnienia zależy przede wszystkim od tego, czy funkcjonariusz występujący o pomoc ma zaspokojone potrzeby mieszkaniowe w miejscu pełnienia służby.

Wskazał SN również w uzasadnieniu wyroku z 20 grudnia 2013r., iż uprawnienie funkcjonariusza Służby Więziennej do uzyskania pomocy finansowej z ustawy o Służbie Więziennej należy oceniać w aspekcie, czy składając wniosek o pomoc finansową niezwłocznie po nabyciu prawa do mieszkania, miał on niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe bezpośrednio przed tym okresem.

Wreszcie zauważyć należy, iż także w publikacji (Komentarz do przepisów rozdziału 18 ustawy o Służbie Więziennej Mieszkania Funkcjonariuszy, Macieja Okrasy, wyd. Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej Kalisz 2012 (dostępny w pdf pod adresem www.cossw.pl/file/redir.php?f=8e5G23lfi4) w tezie 7 do art., 184 wskazano, iż warunki otrzymania pomocy finansowej rozpatruje się na dzień złożenia wniosku.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy skonstatować, iż na dzień złożenia wniosku – 30 czerwca 2014r. – powód nie spełniał przesłanek do przyznania mu pomocy finansowej, która należy się na uzyskanie lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, położonych w miejscowości pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej, bowiem wnioskował o przyznanie pomocy na uzyskanie lokalu w miejscowości K., która w dacie złożenia wniosku nie była miejscowością pobliską, nie była tez miejscowością pełnienia służby.

Dojazd z miejscowości K. do G. na dzień złozenia wniosku był dostępny tylko komunikacją autobusową i na każdej linii czas ten przekraczał dojazd w 2 godziny w obie strony.

Powód nie spełniał zatem przesłanek z art. 184 ustawy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił powództwo jako niezasadne, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Sąd zasądził od powoda, który przegrał spór w całości, na rzecz pozwanej kwotę 3600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Zasądzoną kwotę wyliczono w oparciu o § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U.2013.490). Sprawa o udzielenie pomocy finansowej nie jest wymieniona w przepisach szczególnych m.in. w § 11 rozporządzenia, zatem wysokość kosztów ustala się na zasadach ogólnych.

Odnosząc się zaś do wydatków obciążających pracownika, Sąd oparł się na treści art. 97 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2014.1025), zgodnie z którym w toku postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy o roszczenia pracownika wydatki obciążające pracownika ponosi tymczasowo Skarb Państwa. Sąd pracy w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji rozstrzyga o tych wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113, z tym że obciążenie pracownika tymi wydatkami może nastąpić w wypadkach szczególnie uzasadnionych. W piśmiennictwie przyjmuje się, że takim szczególnym wypadkiem, uzasadniającym obciążenie pracownika wydatkami, może być np. eskalowanie przez niego nieuzasadnionych roszczeń majątkowych, których dowodzenie jest związane z wydatkami (np. na pokrycie należności licznych świadków, wynagrodzenie biegłych), mimo kierowanych do pracownika pouczeń ze strony sądu lub przewodniczącego co do celowości podejmowania czynności procesowych łączących się z wydatkami. W niniejszej sprawie taka sytuacja nie miała miejsca. Powód wystąpił z roszczeniem, pozostając w błędnym przekonaniu, że spełnia przesłanki uzyskania pomocy. W trakcie postępowania nie podejmował żadnych czynności, które prowadziłyby do nieuzasadnionego zwiększenia wydatków postępowania, które ostatecznie wynosiły jedynie koszt opłaty sądowej, od uiszczenia której powód był zwolniony z mocy art. 96 ust. 1 pkt 4 przywołanej wyżej ustawy. Biorąc pod uwagę powyższe Sąd doszedł do przekonania, że w sprawie nie zachodzi wypadek uzasadniający obciążanie pracownika kosztami sądowymi, które to koszty przejął na rachunek Skarbu Państwa, o czym orzeczono w pkt III wyroku.