Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III A Pa 22/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu Wydział III

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Maria Pietkun

Sędziowie:

SSA Grażyna Szyburska-Walczak

SSA Janina Cieślikowska (spr.)

Protokolant:

Adrianna Szymanowska

po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2012 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa A. C.

przeciwko Spółdzielni (...) w B.

o ustalenie

na skutek apelacji A. C.

od wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Jeleniej Górze

z dnia 16 kwietnia 2012 r. sygn. akt VII P 5/12

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Powód A. C. w pozwie skierowanym przeciwko Spółdzielni (...) w B. domagał się ustalenia wynagrodzenia za okres zatrudnienia w Spółdzielni (...) w B. w latach 1970-1979.

Wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze powództwo to oddalił.

Rozstrzygnięcie to Sąd oparł o następująco ustalony stan faktyczny:

Poza sporem pozostawała w sprawie okoliczność, że powód A. C. w okresie od 1 września 1964 r. do 30 kwietnia 1981 r. pracował w Spółdzielni (...) w Z. Oddział w B.. W dniu 20 styczniu 2004 r. pracodawca wydał powodowi zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za lata 1980-1981 (zaświadczenie Rp-7, k. 4). Pismem z dnia 18.07.2011 r. Spółdzielnia poinformowała powoda, że nie posiada dokumentacji, na podstawie której byłoby możliwe wyliczenie wynagrodzenia powoda za lata 1970-1979.

Powód przebywa na emeryturze od 2008 r. Wysokość świadczenia wynosi 980,00 zł brutto.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał powództwo za nieuzasadnione. Podstawę prawna jego żądania stanowił przepis art. 189 kpc. Warunkiem możliwości wytoczenia powództwa na podstawie tego przepisu jest istnienie interesu prawnego. Interes taki może istnieć jednak tylko do czasu wystąpienia o przyznanie świadczenia z ubezpieczenia społecznego. W takiej sytuacji postępowanie przeciwko pracodawcy przed sądem pracy o ustalenie wysokości wynagrodzenia za pracę zmierzałoby do uzyskania dowodu dla potrzeb postępowania przed sądem ubezpieczeń społecznych w sprawie o przeliczenie świadczenia. Powód od 2008 r. przebywa na emeryturze, a zatem nie ma interesu prawnego w wytoczeniu powództwa na podstawie art. 189 kpc przeciwko pracodawcy o ustalenie wynagrodzenia, ponieważ może wystąpić o przeliczenie emerytury do właściwego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli Zakład odmówi przeliczenia na podstawie wysokości wynagrodzenia wyliczonego przez powoda, może on odwołać się od decyzji ZUS do właściwego Sądu Okręgowego. Sąd Okręgowy rozpoznał sprawę mimo powołanej wyżej okoliczności wydania przez Sąd Rejonowy nieprawidłowego postanowienia o przekazaniu sprawy sądowi wyższej instancji z uwagi na wartość przedmiotu sporu ze względów ekonomiki procesowej.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego złożył powód, domagając się jego zmiany i uwzględnienia powództwa wskazał, że ustalenie wysokości wynagrodzenia osiąganego w okresie pracy w Spółdzielni (...) w B. w okresie od 1970 r. do 1979 r. jest niezbędne, organ rentowy za okres ten przyjął minimalne wynagrodzenie, co spowodował znaczące obniżenie jego emerytury. Na okoliczność wysokości otrzymywanego w spornym okresie wynagrodzenia wnioskodawca przedłożył w toku postępowania liczne dowody.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest bezzasadna.

Wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2012 r., będącym w istocie wyrokiem zaocznym, jako że pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę ani też nie wdał się w spór, Sąd Okręgowy oddalił powództwo A. C. przeciwko Spółdzielni (...) w B. o ustalenie wysokości wynagrodzenia osiąganego w okresie pracy u pozwanej od 1970 r. do 1979 r.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, iż istotnie właściwym do rozpoznania sprawy, ze względu na wartość przedmiotu sporu (wysokość wynagrodzenia za okres roku), był Sąd Rejonowy. Uchybienie to, nie ma jednak wpływu na ważność postępowania z uwagi na fakt, iż skład Sądu orzekającego w sprawie był zgodny z przepisami prawa. W myśl bowiem art. 47 § 1 kpc w pierwszej instancji sąd rozpoznaje sprawy w składzie jednego sędziego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. W sprawie nie zachodzi zatem przyczyna nieważności postępowania, określona w art. 379 pkt 4 kpc.

Roszczenie powoda o ustalenie wysokości wynagrodzenia w okresie pracy w Spółdzielni (...) w B. w okresie od 1970 r. do 1979 r. istotnie nie może zostać uwzględnione.

Jak trafnie wskazuje Sąd Okręgowy, w sprawie znajduje zastosowanie przepis art. 189 kpc, w myśl którego powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

Powód we wniesionym przeciwko spółdzielni (...) w B. pozwie domagał się zmiany (sprostowania) wydanego druku Rp-7, wskazując, że jest ono niekompletne – nie zwiera zarobków osiąganych przez wnioskodawcę w latach 1970-1979.

Ugruntowany jest w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, że roszczenie o "sprostowanie" (zmianę, uzupełnienie) zaświadczenia o zarobkach wydanego przez pracodawcę na podstawie art. 125 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) jest żądaniem ustalenia wysokości wypłaconego wynagrodzenia (art. 189 k.p.c.). Powództwo takie jest dopuszczalne, jednak może być merytorycznie nieuzasadnione, jeśli pracownik nie wykaże istnienia interesu prawnego w ustaleniu wysokości wynagrodzenia. Nie można wykluczyć istnienia takiego interesu prawnego w przypadku, gdy pracownik (były pracownik) uzyskuje od pracodawcy zaświadczenie o zarobkach i nie zgadza się z jego treścią, a przez wniesienie powództwa o ustalenie dąży do wyeliminowania stanu niepewności w tym zakresie (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 września 1998 r., I PKN 334/98, OSNAPiUS 1999 nr 20, poz. 646; z dnia 5 grudnia 2002 r., I PKN 629/01, OSNP 2004 nr 11, poz. 194 oraz z dnia 2 czerwca 2006 r., I PK 250/05, OSNP 2007 nr 11-12, poz. 156). Interes taki może istnieć jednak tylko do czasu wystąpienia o przyznanie świadczenia z ubezpieczenia społecznego. W postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych można bowiem wykazywać wszelkimi środkami dowodowymi (a nie tylko zaświadczeniem pracodawcy) rzeczywistą wysokość uzyskiwanych zarobków w celu ustalenia prawidłowej podstawy wymiaru świadczenia (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 6 września 1995 r., II URN 23/95, OSNAPiUS 1996 nr 5, poz. 77 i z dnia 2 lutego 1996 r., II URN 3/95, OSNAPiUS 1996 nr 16, poz. 239). W takiej sytuacji, postępowanie przeciwko pracodawcy przed sądem pracy o sprostowanie druku Rp-7, a w istocie o ustalenie wysokości wypłaconego wynagrodzenia za pracę, zmierzałoby jedynie do uzyskania dowodu dla potrzeb postępowania przed sądem ubezpieczeń społecznych, a to wyklucza uznanie istnienia interesu prawnego w ustaleniu. Postępowanie sądowe o ustalenie nie może być środkiem do uzyskania dowodów, które miałyby być wykorzystanie w postępowaniu rentowo-administracyjnym, niezależnie od tego, iż tego rodzaju ustalenie nie wiązałoby organów rentowych (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 1994 r., I PZP 45/94, OSNAPiUS 1995 nr 6, poz. 74 i z dnia 5 lipca 1995 r., I PZP 56/94, OSNAPiUS 1995 nr 24, poz. 299 oraz wyroki z dnia 4 listopada 1971r.. I PR 344/71, OSNC 1972/89, z dnia 23 lutego 1999 r., I PKN 597/98, OSNAPiUS 2000 nr 8, poz. 301, z dnia 18 października 2005 r., II PK 80/05, OSNP 2006 nr 17-18, poz. 270, i z dnia 19 kwietnia 2007 r. I UK 321/06, OSNP 2008/11-12/171).

Oznacza to, że interes prawny w ustaleniu wysokości osiąganego uprzednio wynagrodzenia nie istnieje, jeżeli toczy się już postępowanie o przyznanie świadczenia z ubezpieczenia społecznego, w którym ubezpieczony (były pracownik) może w pełni zrealizować swój interes prawny przez wykazanie wszelkimi środkami dowodowymi wysokości uzyskanych świadczeń ze stosunku pracy, uwzględnianych przy ustaleniu podstawy świadczenia ubezpieczeniowego.

Bezspornie powód od 2008 r. pobiera świadczenie emerytalne. Ustalenie zatem wysokości osiąganego przez powoda w latach 1970-1979 wynagrodzenia w celu przeliczenia przysługującego mu świadczenia emerytalnego winno zostać dokonane w postępowaniu przed organem rentowym. W postępowaniu tym, a w szczególności w postępowaniu przed Sądem wszczętym w przypadku niekorzystnej dla powoda decyzji organu rentowego, może on wykazywać wszelkimi środkami dowodowymi osiągane w spornym okresie wynagrodzenie.

Istotnie zatem powód nie ma interesu prawnego w ustaleniu wysokości wynagrodzenia w niniejszym postępowaniu. Powództwo jako niezasadne podlegało oddaleniu. Wyrok Sądu Okręgowego jest prawidłowy i nie może zostać zmieniony ani też uchylony.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny oddalił apelację na podstawie art. 385 kpc.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13