Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2013 r. w Szczecinie

sprawy K. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W..

o przyznanie renty

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 14 września 2012 r. sygn. akt VI U 895/11

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie II w ten sposób, że prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy przyznaje ubezpieczonemu od dnia 12 marca 2011r.

SSA Barbara Białecka SSA Jolanta Hawryszko SSA Zofia Rybicka – Szkibiel

Sygn. akt III AUa 820/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 maja 2011 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił K. F. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, albowiem w ocenie Komisji Lekarskiej ZUS ubezpieczony zachował zdolność do pracy.

K. F. złożył odwołanie od tej decyzji i wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do świadczenia oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. Podniósł, że jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym na stałe, a decyzja wydana została bez dostatecznego rozeznania stanu jego zdrowia. Ostatecznie K. F. zażądał przyznania prawa do renty od października 2010 roku do października 2014 roku.

Organ rentowy wniósł o oddalenie podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wyrokiem z dnia 14 września 2012 roku Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim wniosek o przyznanie renty za okres od października 2010 roku do lutego 2011 roku przekazał organowi rentowemu do rozpoznania (pkt I); zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego z dnia 19 maja 2011 roku w ten sposób, że przyznał K. F. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 marca 2011 roku do 31 października 2014 roku (pkt II); zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego koszty procesu (pkt III).

Sąd pierwszej instancji ustalił, że K. F. (ur. w (...) r.) ostatnio podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej do 31 stycznia 2011 roku. Ubezpieczony udokumentował okres ubezpieczenia wynoszący łącznie 28 lat okresów składkowych i nieskładkowych, zaś w ostatnim 10-leciu przed zgłoszeniem wniosku udowodnił wymagany 5-letni okres ubezpieczenia. K. F. ma wykształcenie wyższe rolnicze. Prowadził działalność gospodarczą-handlową, w ramach której zajmował się zarządzaniem, zaopatrzeniem i zawieraniem umów. Do dnia 5 września 2010 roku przez okres 6 miesięcy ubezpieczony pobierał świadczenie rehabilitacyjne. Decyzją z dnia 13 maja 2011 roku odmówiono mu prawa do dalszego świadczenia rehabilitacyjnego z tego względu, że ubezpieczony nie rokował odzyskania zdolności do pracy.

U ubezpieczonego rozpoznano zaburzenia czynnościowe jelita grubego, stan po wielokrotnej elektroresekcji raka brodawczakowatego pęcherza moczowego, stan po niedawno przebytej operacji całkowitego wycięcia pęcherza moczowego z wytworzeniem pęcherza zastępczego z powodu progresji choroby nowotworowej, stan po cystoprostatectomii i ileoplastyce z powodu raka urotelialnego, cukrzycę II typu i nadciśnienie tętnicze. Dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego typu czynnościowego pozostają bez istotnego wpływu na stan ogólny i funkcje trawienne ubezpieczonego. Z przyczyn gastrologicznych brak podstaw do orzekania niezdolności do pracy K. F.. Zarówno cukrzyca jak i nadciśnienie tętnicze są dobrze kontrolowane, przebiegają bez powikłań i nie mają wpływu na utratę zdolności do pracy.

Jednocześnie Sąd Okręgowy uznał, że całkowite wycięcie pęcherza moczowego z gruczołem krokowym i pęcherzykami nasiennymi, z jednoczesnym odtworzeniem pęcherza z pętli jelita cienkiego, z uwagi na stan zaburzeń sprawności psychofizycznej, nie pozwala na uznanie ubezpieczonego za zdolnego do zatrudnienia na otwartym rynku pracy. K. F. może wykonywać jedynie lekkie prace, w przyjaznym otoczeniu, w ograniczonym wymiarze godzinowym, w warunkach pracy chronionej. Zmiany w układzie moczowym wymagają stałego, ścisłego nadzoru onkologicznego i urologicznego przez okres 5 lat przypisanego dla schorzeń nowotworowych, co czyni ubezpieczonego niezdolnym do pracy na okres od października 2009 roku do końca października 2014 roku.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 12, art. 13 i art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227 ze zm.; dalej jako ustawa rentowa) uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie.

Opierając się na opiniach biegłych sądowych sąd pierwszej instancji ocenił, że ubezpieczony od października 2010 roku jest osobą częściowo niezdolną do pracy. Biegli w sposób jasny przedstawili powody swoich twierdzeń, wskazali rozpoznane u ubezpieczonego schorzenia oraz ocenili ich wpływ na zdolność do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Różnica w opiniach biegłych dotyczyła jedynie czasu trwania częściowej niezdolności do pracy. Sąd Okręgowy uznał za przekonującą opinię biegłych - H. K., J. D. i A. A.. Biegli dokonali oceny długości trwania niezdolności do pracy w sposób pełny, oceniając rodzaj procesu nowotworowego, wiek ubezpieczonego, konieczność nadzoru onkologicznego i urologicznego.

Mając na uwadze powyższe sąd pierwszej instancji zmienił zaskarżoną decyzję, przyznając K. F. prawo do renty od miesiąca złożenia wniosku. Ponadto wniosek ubezpieczonego o przyznanie renty za okres wsteczny przekazał organowi rentowemu do rozpoznania.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pełnomocnik organu rentowego, który zaskarżył rozstrzygnięcie w części, zarzucając mu:

1)  sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału, przez przy­jęcie, że ubezpieczonemu przysługuje prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 marca 2011 roku poczynając, a nie od dnia 12 marca 2011 roku, podczas gdy ubezpieczony pobrał zasiłek chorobowy do dnia 11 marca 2011 r.,

2)  naruszenie prawa materialnego wskutek błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania przepisu art. 100 ust. 2 ustawy rentowej.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wniósł o:

1)  o zmianę wyroku w pkt II, w części ustalającej dzień, od którego ubezpieczonemu przy­sługuje prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy przez wskazanie, iż prawo do tego świadczenia przysługuje mu od dnia 12 marca 2011 roku poczynając;

ewentualnie

2)  o uchylenie zaskarżonego wyroku w części zaskarżonej i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania w tym zakresie.

W ocenie apelującego sąd pierwszej instancji zmieniając decyzję organu rentowego z dnia 19 maja 2011 roku błędnie przy­znał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 marca 2011 roku. Uszedł bowiem uwadze sądu pierwszej instancji niesporny fakt, że ubezpieczony w okresie od dnia 12 lutego 2011 roku do dnia 11 marca 2011 roku pobierał zasiłek chorobowy. Tymczasem zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy rentowej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy powstaje wprawdzie z dniem spełnienia wszystkich warunków do nabycia tego prawa, jednakże z zastrzeżeniem, o którym mowa w ust. 2 tego przepisu. Zgodnie zaś z ust. 2, w sytuacji, gdy ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, wów­czas prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy nie powstanie, ani jej wypłata nie roz­pocznie się wcześniej, niż z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja organu rentowego okazała się w całości uzasadniona. Czyniąc ustalenia faktyczne w sprawie sąd pierwszej instancji pominął okoliczność, że K. F. w okresie od dnia 12 lutego 2011 roku do dnia 11 marca 2011 roku przysługiwał zasiłek chorobowy. Zgodnie zaś z art. 100 ust. 2 ustawy rentowej jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku.

Jak stwierdził w wyroku z dnia 31 marca 2000 roku Sąd Najwyższy (sygn. II UKN 458/99, OSNP z 2001 r., nr 18, poz. 565) nie jest dopuszczalne równoczesne pobieranie dwóch konkurencyjnych lub wyłączających się świadczeń z ubezpieczenia społecznego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Jeżeli w dniu spełnienia wszystkich warunków do przyznania emerytury lub renty osoba uprawniona pobiera zasiłek chorobowy lub inne świadczenie za czas niezdolności do pracy, to ustalone prawo do emerytury lub renty powstaje i może być realizowane z dniem zaprzestania pobierania świadczeń krótkoterminowych (art. 100 ust. 2 ustawy). W konsekwencji istnieje potrzeba zweryfikowania okresu pobierania zasiłku chorobowego i wskazania prawidłowej daty początkowej przyznania świadczenia rentowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2010 roku, sygn. I UK 16/10, LEX nr 607441).

W związku z powyższym na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że ustalił, iż prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu od dnia 12 marca 2011 roku.

SSA Barbara Białecka SSA Jolanta Hawryszko SSA Zofia Rybicka - Szkibiel