Ts 39/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
64/1/B/2015
POSTANOWIENIE
z dnia 14 stycznia 2015 r.
Sygn. akt Ts 39/14
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Wróbel – przewodniczący
Maria Gintowt-Jankowicz – sprawozdawca
Stanisław Rymar,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 lipca 2014 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej A.J.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 13 lutego 2014 r. A.J. (dalej: skarżący) zakwestionował zgodność art. 795 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, ze zm.; dalej: k.p.c.) z art. 2, art. 45 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 oraz art. 78 w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji.
Postanowieniem z 1 lipca 2014 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej z tego względu, że zaskarżony art. 795 § 2 k.p.c. nie był podstawą rozstrzygnięcia, z którym skarżący wiąże naruszenie swoich praw i wolności konstytucyjnych. Trybunał podkreślił, że zaskarżony przepis określa moment rozpoczęcia biegu terminu do wniesienia zażalenia przez dłużnika, ale nie przesądza o tym, że od postanowienia sądu drugiej instancji wydanego w postępowaniu klauzulowym nie przysługuje środek zaskarżenia. Wynika to z art. 394 i art. 3941 § 2 k.p.c., i to na te przepisy powołał się Sąd Okręgowy w Częstochowie – VI Wydział Cywilny Odwoławczy (dalej: Sąd Okręgowy w Częstochowie), wydając postanowienie o odrzuceniu zażalenia wniesionego przez skarżącego (postanowienie z 31 października 2013 r., sygn. akt VI Cz 594/13).
W zażaleniu na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego skarżący podniósł, że chociaż sąd nie powołał się w uzasadnieniu swojego postanowienia na art. 795 § 2 k.p.c., to przepis ten był częścią podstawy prawnej wydanego rozstrzygnięcia. Skarżący podkreślił, że zakwestionowany przepis „stanowi pewnego rodzaju rozwiązanie modelowe – strona postępowania przed sądem wydającym orzeczenie, stanowiące tytuł egzekucyjny, posiada legitymację procesową do występowania w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności – z chwilą oznaczoną w § 2 art. 795 k.p.c.”. Skarżący zauważył, że termin do wniesienia zażalenia w ogóle nie rozpoczął biegu w jego sprawie. Nie miała zatem zastosowania regulacja art. 795 § 2 k.p.c., a miały je art. 394 i art. 3941 § 2 k.p.c. Skarżący stwierdził, że „norma art. 795 § 2 k.p.c., w zakresie, w jakim wyłączona została legitymacja dłużnika do wniesienia zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, została wyłączona”. Skarżący wyciągnął wniosek, że skoro termin do skutecznego wniesienia zażalenia nie mógł rozpocząć biegu w jego sprawie, to art. 795 § 2 k.p.c. był podstawą wydania postanowienia Sądu Okręgowego w Częstochowie z 31 października 2013 r.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 36 ust. 4 w zw. z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b in fine w zw. z art. 36 ust. 6 i 7 ustawy o TK). Na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał Konstytucyjny bada – w zakresie zarzutów sformułowanych w zażaleniu – czy w wydanym postanowieniu prawidłowo ustalił przesłanki odmowy nadania skardze dalszego biegu.
W ocenie Trybunału kwestionowane postanowienie jest prawidłowe, a argumenty przytoczone w zażaleniu nie podważają ustaleń przedstawionych w tym orzeczeniu i dlatego nie zasługują na uwzględnienie.
Trybunał stwierdza, że w zażaleniu skarżący sam przyznał, iż regulacja zawarta w art. 795 § 2 k.p.c. nie miała zastosowania w jego sprawie. Gdyby zaś taka argumentacja miała prowadzić do przyjęcia, że przepis ten był – obok art. 394 i art. 3941 § 2 k.p.c. – podstawą rozstrzygnięcia, to trzeba by uznać, że także wszystkie inne przepisy k.p.c., które nie znalazły zastosowania w sprawie skarżącego, stanowiły podstawę rozstrzygnięcia.
Trybunał przypomina, że to, czy określona regulacja zostanie uznana za podstawę rozstrzygnięcia w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji w zw. z art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK, zależy od tego, czy „owo rozstrzygnięcie – przy tym samym przedmiocie i zakresie sprawy – byłoby lub mogłoby być inne w przypadku nieobowiązywania normy prawnej o treści kwestionowanej przez skarżącego” (postanowienie TK z 9 listopada 1999 r., Ts 19/99, OTK ZU nr 7/1999, poz. 181; zob. także wyrok TK z 21 września 2011 r., SK 6/10, OTK ZU nr 7/A/2011, poz. 73; postanowienia TK z: 25 lipca 2012 r., SK 13/12, OTK ZU nr 7/A/2012, poz. 93 i 6 lutego 2001 r., Ts 139/00, OTK ZU nr 2/2001, poz. 40). Tymczasem, nawet gdyby treść art. 795 § 2 k.p.c. była inna, to nie mogłoby to wpłynąć na zmianę postanowienia o odrzuceniu zażalenia jako niedopuszczalnego – zgodnie z art. 394 i art. 3941 § 2 k.p.c.
Trybunał zwraca również uwagę na to, że w zakwestionowanym postanowieniu trafnie podniesiono, iż art. 795 § 2 k.p.c. mógł stanowić – przynajmniej w pewnym zakresie – podstawę rozstrzygnięć wydanych wcześniej w sprawie skarżącego, tj. postanowienia Sądu Okręgowego w Częstochowie z 6 czerwca 2013 r. o nadaniu klauzuli wykonalności oraz postanowienia Sądu Rejonowego w Częstochowie z 5 kwietnia 2013 r. oddalającego wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. W stosunku do tych rozstrzygnięć skarga konstytucyjna została jednak wniesiona po trzymiesięcznym terminie przewidzianym w art. 46 ust. 1 ustawy o TK. Skarżący nie odniósł się do powyższego stwierdzenia Trybunału we wniesionym zażaleniu.
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak na wstępie.
POSTANOWIENIE
z dnia 14 stycznia 2015 r.
Sygn. akt Ts 39/14
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Wróbel – przewodniczący
Maria Gintowt-Jankowicz – sprawozdawca
Stanisław Rymar,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 lipca 2014 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej A.J.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 13 lutego 2014 r. A.J. (dalej: skarżący) zakwestionował zgodność art. 795 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, ze zm.; dalej: k.p.c.) z art. 2, art. 45 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 oraz art. 78 w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji.
Postanowieniem z 1 lipca 2014 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej z tego względu, że zaskarżony art. 795 § 2 k.p.c. nie był podstawą rozstrzygnięcia, z którym skarżący wiąże naruszenie swoich praw i wolności konstytucyjnych. Trybunał podkreślił, że zaskarżony przepis określa moment rozpoczęcia biegu terminu do wniesienia zażalenia przez dłużnika, ale nie przesądza o tym, że od postanowienia sądu drugiej instancji wydanego w postępowaniu klauzulowym nie przysługuje środek zaskarżenia. Wynika to z art. 394 i art. 3941 § 2 k.p.c., i to na te przepisy powołał się Sąd Okręgowy w Częstochowie – VI Wydział Cywilny Odwoławczy (dalej: Sąd Okręgowy w Częstochowie), wydając postanowienie o odrzuceniu zażalenia wniesionego przez skarżącego (postanowienie z 31 października 2013 r., sygn. akt VI Cz 594/13).
W zażaleniu na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego skarżący podniósł, że chociaż sąd nie powołał się w uzasadnieniu swojego postanowienia na art. 795 § 2 k.p.c., to przepis ten był częścią podstawy prawnej wydanego rozstrzygnięcia. Skarżący podkreślił, że zakwestionowany przepis „stanowi pewnego rodzaju rozwiązanie modelowe – strona postępowania przed sądem wydającym orzeczenie, stanowiące tytuł egzekucyjny, posiada legitymację procesową do występowania w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności – z chwilą oznaczoną w § 2 art. 795 k.p.c.”. Skarżący zauważył, że termin do wniesienia zażalenia w ogóle nie rozpoczął biegu w jego sprawie. Nie miała zatem zastosowania regulacja art. 795 § 2 k.p.c., a miały je art. 394 i art. 3941 § 2 k.p.c. Skarżący stwierdził, że „norma art. 795 § 2 k.p.c., w zakresie, w jakim wyłączona została legitymacja dłużnika do wniesienia zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, została wyłączona”. Skarżący wyciągnął wniosek, że skoro termin do skutecznego wniesienia zażalenia nie mógł rozpocząć biegu w jego sprawie, to art. 795 § 2 k.p.c. był podstawą wydania postanowienia Sądu Okręgowego w Częstochowie z 31 października 2013 r.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 36 ust. 4 w zw. z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b in fine w zw. z art. 36 ust. 6 i 7 ustawy o TK). Na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał Konstytucyjny bada – w zakresie zarzutów sformułowanych w zażaleniu – czy w wydanym postanowieniu prawidłowo ustalił przesłanki odmowy nadania skardze dalszego biegu.
W ocenie Trybunału kwestionowane postanowienie jest prawidłowe, a argumenty przytoczone w zażaleniu nie podważają ustaleń przedstawionych w tym orzeczeniu i dlatego nie zasługują na uwzględnienie.
Trybunał stwierdza, że w zażaleniu skarżący sam przyznał, iż regulacja zawarta w art. 795 § 2 k.p.c. nie miała zastosowania w jego sprawie. Gdyby zaś taka argumentacja miała prowadzić do przyjęcia, że przepis ten był – obok art. 394 i art. 3941 § 2 k.p.c. – podstawą rozstrzygnięcia, to trzeba by uznać, że także wszystkie inne przepisy k.p.c., które nie znalazły zastosowania w sprawie skarżącego, stanowiły podstawę rozstrzygnięcia.
Trybunał przypomina, że to, czy określona regulacja zostanie uznana za podstawę rozstrzygnięcia w rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji w zw. z art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK, zależy od tego, czy „owo rozstrzygnięcie – przy tym samym przedmiocie i zakresie sprawy – byłoby lub mogłoby być inne w przypadku nieobowiązywania normy prawnej o treści kwestionowanej przez skarżącego” (postanowienie TK z 9 listopada 1999 r., Ts 19/99, OTK ZU nr 7/1999, poz. 181; zob. także wyrok TK z 21 września 2011 r., SK 6/10, OTK ZU nr 7/A/2011, poz. 73; postanowienia TK z: 25 lipca 2012 r., SK 13/12, OTK ZU nr 7/A/2012, poz. 93 i 6 lutego 2001 r., Ts 139/00, OTK ZU nr 2/2001, poz. 40). Tymczasem, nawet gdyby treść art. 795 § 2 k.p.c. była inna, to nie mogłoby to wpłynąć na zmianę postanowienia o odrzuceniu zażalenia jako niedopuszczalnego – zgodnie z art. 394 i art. 3941 § 2 k.p.c.
Trybunał zwraca również uwagę na to, że w zakwestionowanym postanowieniu trafnie podniesiono, iż art. 795 § 2 k.p.c. mógł stanowić – przynajmniej w pewnym zakresie – podstawę rozstrzygnięć wydanych wcześniej w sprawie skarżącego, tj. postanowienia Sądu Okręgowego w Częstochowie z 6 czerwca 2013 r. o nadaniu klauzuli wykonalności oraz postanowienia Sądu Rejonowego w Częstochowie z 5 kwietnia 2013 r. oddalającego wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. W stosunku do tych rozstrzygnięć skarga konstytucyjna została jednak wniesiona po trzymiesięcznym terminie przewidzianym w art. 46 ust. 1 ustawy o TK. Skarżący nie odniósł się do powyższego stwierdzenia Trybunału we wniesionym zażaleniu.
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak na wstępie.