Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Emilia Racięcka

Protokolant: staż. Ewa Jarzębska

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2016 roku w Łodzi

sprawy z powództwa J. P.

przeciwko A. K. i T. K.

o zapłatę:

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od J. P. na rzecz A. K. i T. K. solidarnie kwotę 3.600 złotych (trzy tysiące sześćset) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  przyznaje radcy prawnemu A. G. kwotę 4.428 złotych (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem) obejmującą należny podatek VAT tytułem udzielonej powodowi pomocy prawnej z urzędu i nakazuje wypłacić tę kwotę z kasy Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi.

Sygn. akt I C 582/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 lipca 2015 r. powód J. P. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanych A. K. i T. K. kwoty 12.000 zł tytułem wyrządzonej mu szkody. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż źródłem szkody było zakupienie przez A. i T. małżeństwo K. od niego domu przy ul. (...).

/pozew k. 2 – 4/

Postanowieniem z dnia 20 sierpnia 2015 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział I Cywilny, zwolnił J. P. od kosztów sądowych w całości oraz ustanowił dla niego radcę prawnego z urzędu.

/postanowienie z dn. 20.08.2015 r. k. 25/

W piśmie procesowym z dnia 25 września 2015 r. pełnomocnik powoda ustanowiony z urzędu będący radcą prawnym wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwoty 12.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem odszkodowania oraz zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, zaś ewentualnie o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu oświadczając, iż koszty te nie zostały opłacone w całości ani w części.

W uzasadnieniu pisma pełnomocnik powoda wskazał, iż objęte pozwem roszczenie wynika z faktu nienależytego wykonania prze pozwanych zobowiązania wynikającego z udzielnego pełnomocnictwa, skutkującego powstaniem szkody w majątku powoda. Dnia 15 stycznia 2015 r., a zatem w dniu zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży nieruchomości, Bank (...) Szwajcarii uwolnił sztywny dotąd kurs franka do euro, co spowodowało ogromną panikę na rynku. Tego dnia kurs (...)/PLN przekraczał nawet 5,19 zł, podczas gdy dzień wcześniej wynosił 3,57. Nie zważając na powyższe pozwani – jako nabywcy i jednocześnie pełnomocnicy J. P., dokonali zapłaty ceny sprzedaży w PLN bezpośrednio na rachunek banku – kredytodawcy, który następnie nabył walutę szwajcarską po wysokich cenach, na podstawie kursu z własnej tabeli kursowej banku wynoszącego 4,49. W ocenie pełnomocnika powoda powyższe postępowanie pozwanych cechowało się niedbałością w wykonaniu obowiązków pełnomocnika. Powyższe niedbalstwo doprowadziło do wyrządzenia w majątku powoda szkody w kwocie 12.000 zł, która została oszacowana w oparciu o różnicę pomiędzy kursem franka szwajcarskiego z własnej tabeli kursowej banku i kursem, po którym można było wówczas nabyć walutę u innych podmiotów.

/pismo procesowe z dn. 25.09.2015 r. k. 32 – 37/

W odpowiedzi na pozew z dnia 7 października 2015 r. pozwani A. i T. małżonkowie K., reprezentowani przez pełnomocnika w osobie adwokata, wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pisma pełnomocnik pozwanych wskazał, iż pozwani stanowczo zaprzeczają, iż kiedykolwiek doprowadzili powoda do poniesienia przez niego straty finansowej. W ocenie pełnomocnika pozwanych jego mandanci prawidłowo wykonali zobowiązanie wynikające z umowy sprzedaży nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) poprzez uiszczenie w umówionym terminie określonej w umowie ceny sprzedaży.

/odpowiedź na pozew z dn. 7.10.2015 r. k. 60 – 67/

Postanowieniem z dnia 10 lutego 2016 roku wydanym na rozprawie Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi oddalił wniosek o cofnięcie powodowi zwolnienia od kosztów sądowych.

/protokół rozprawy z dn. 10.02.2016 r. k. 131 – 136/

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały dotychczas zajęte stanowiska.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 27 października 2014 r. T. i A. małżonkowie K. zawarli z powodem J. P. warunkową przedwstępną umowę sprzedaży należącej do J. P. nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą o nr (...).

Z uwagi na obciążenie nieruchomości dwoma hipotekami umownymi kaucyjnymi ustanowionymi na zabezpieczenie kredytów hipotecznych zawartych przez J. P. z (...) S.A. o numerach (...) oraz (...) strony ustaliły, iż część ceny w wysokości 90.000 zł zostanie uiszczona tytułem zadatku w dniu zawarcia umowy przedwstępnej, zaś pozostała część ceny w kwocie 510.000 zł zostanie zapłacona przez A. i T. małżonków K. J. P. przelewami w dniu zawarcia umowy przyrzeczonej, przy czym w ten sposób, że kwotę odpowiadającą, według stanu na dzień zawarcia umowy przyrzeczonej, zadłużeniu J. P. wobec (...) S.A. z siedzibą w W. z tytułu kredytów udzielonych umowami Nr (...) z dnia 4 lipca 2008 r. oraz Nr (...) z dnia 8 września 2008 r. na rachunki wskazane w zaświadczeniach tego banku, jakie sprzedający okaże przy zawarciu przyrzeczonej umowy sprzedaży, celem spłaty tych kredytów i zwolnienia przedmiotowej nieruchomości spod tego obciążenia, zaś pozostałą kwotę nabywcy wpłacą na rachunek wskazany przez sprzedającego w przyrzeczonej umowie zapłaty.

Termin zawarcia umowy przyrzeczonej oznaczono na 2 tygodnie od dnia pozyskania przez J. P. na własny koszt pozwolenia na użytkowanie budynku bądź zawiadomienia o braku sprzeciwu na użytkowanie budynku, nie później jednak niż w terminie do dnia 15 stycznia 2015 r. (§ 2 umowy).

Zgodnie z przedłożonymi przy zawarciu umowy przedwstępnej zaświadczeniami z (...) S.A. z siedzibą w W.:

-

stan zadłużenia powoda z tytułu umowy kredytu hipotecznego (...) nr (...) z dnia 4 lipca 2008 r. wynosił: kapitał 63.544,99 CHF i odsetki 28,13 CHF; kwota do spłaty w walucie spłaty: 229.581,61 PLN,

-

stan zadłużenia powoda z tytułu umowy kredytu hipotecznego (...) nr (...) z dnia 8 września 2008 r. wynosił: kapitał 38.146,09 CHF i odsetki 16,89 CHF; kwota do spłaty w walucie spłaty: 137.817,97 PLN.

/akt notarialny repertorium A nr – (...) k. 72 – 77, zaświadczenie (...) S.A. z dn. 23.10.2014 r. (...) k. 78, zaświadczenie (...) S.A. z dn. 23.10.2014 r. (...) k. 129/

Dnia 13 stycznia 2015 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. po rozpatrzeniu zawiadomienia inwestora J. P. z dnia 8 grudnia 2014 r. przyjął zawiadomienie o zakończeniu rozbudowy i nadbudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego, zlokalizowanego na terenie nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) i nie zgłosił sprzeciwu w sprawie zamiaru przystąpienia do użytkowania części rozbudowanej i nadbudowanej w/w budynku mieszkalnego jednorodzinnego.

/zaświadczenie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego 1 z dn. 13.01.2015 r. k. 91/

Dnia 26 stycznia 2015 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. po rozpatrzeniu zawiadomienia inwestora J. P. z dnia 29 grudnia 2014 r. przyjął zawiadomienie o zakończeniu robót budowlanych polegających na wykonaniu instalacji gazowej doziemnej i instalacji gazowej wewnętrznej dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego w Ł. przy ul. (...) i nie zgłosił sprzeciwu w sprawie zamiaru przystąpienia do użytkowania w/w instalacji gazowej.

/zaświadczenie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego 1 z dn. 26.01.2015 r. k. 92, upoważnienie k. 93/

Dnia 15 stycznia 2015 r. pomiędzy J. P. a A. i T. małżeństwem K. zawarta została umowa sprzedaży.

W § 1 przedmiotowej umowy J. P., powołując się na okazany odpis zwykły księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, XVI Wydział Ksiąg Wieczystych, oświadczył, iż jest wpisany jako właściciel zabudowanej nieruchomości oznaczonej jako działka gruntu numer (...) położonej w Ł. przy ul. (...) zawierającej obszaru 715 metrów kwadratowych.

W dziale trzecim wskazanej księgi wieczystej wpisane jest roszczenie o przeniesienie własności nieruchomości objętej księgą wieczystą zgodnie z warunkową przedwstępną umową sprzedaży z dnia 27 października 2014 r. przysługujące A. K. i T. K..

W dziale czwartym księgi wieczystej wpisane są:

-

na rzecz (...) Banku S.A. z siedzibą w W. hipoteka umowna kaucyjna do kwoty 281.878,17 zł zabezpieczająca spłatę kredytu udzielonego umową kredytu nr (...) z dnia 4 lipca 2008 r., to jest kapitału kredytu, odsetek, prowizji oraz innych kosztów z terminem zapłaty wyznaczonym na dzień 7 lipca 2025 r.,

-

na rzecz (...) Banku S.A. z siedzibą w W. hipoteka umowna kaucyjna do kwoty 181.500 zł zabezpieczająca spłatę kredytu udzielonego umową kredytu nr (...) z dnia 8 września 2008 r., to jest kapitału kredytu, odsetek, prowizji oraz innych kosztów z terminem zapłaty wyznaczonym na dzień 7 sierpnia 2025 r.,

-

na rzecz A. K. i T. K. hipoteka umowna do sumy 185.000 zł zabezpieczająca wierzytelność z tytułu zwrotu zadatku wraz z odsetkami ustawowymi w przypadku zwłoki w zwrocie zadatku oraz kosztami dochodzenia należności.

Przy akcie notarialnym okazano notariuszowi dwa zaświadczenia wydane przez (...) S.A. z siedzibą w W. w dniu 15 stycznia 2015 r. odpowiednio za numerami (...) i (...) z których wynika odpowiednio, że:

-

stan zadłużenia J. P. z tytułu kredytu hipotecznego (...) udzielonego mu na podstawie umowy nr (...) z dnia 4 lipca 2008 r. według stanu na dzień 15 stycznia bieżącego 2015 r. wynosiło: z tytułu kapitału kwotę 62.145,45 CHF, z tytułu odsetek kwotę 13,76 CHF, łącznie z tytułu kapitału i odsetek – 62.159,21 CHF, kwota do spłaty w walucie spłaty: 62.159,21 CHF, a spłaty należy dokonać na rachunek nr (...), przy czym na rachunku tym nie jest możliwe dokonywanie wypłat przez klienta,

-

stan zadłużenia J. P. z tytułu kredytu hipotecznego (...) udzielonego mu na podstawie umowy nr (...) z dnia 8 września 2008 r. według stanu na dzień 15 stycznia bieżącego 2015 r. wynosiło: z tytułu kapitału kwotę 37.312,77 CHF, z tytułu odsetek kwotę 8,26 CHF, łącznie z tytułu kapitału i odsetek kwotą do spłaty w walucie spłaty jest kwota – 37.321,03 CHF, a spłaty należy dokonać na rachunek nr (...), przy czym na rachunku tym nie jest możliwe dokonywanie wypłat przez klienta,

-

zwolnienie prawnego zabezpieczenia nastąpi po całkowitej spłacie kredytów.

W § 3 przedmiotowej umowy J. P. oświadczył, iż przedmiotową nieruchomość zabudowaną oznaczoną obecnie jako działka gruntu nr (...) położoną w Ł. przy ul. (...) pod numerem 12, objętą księgą wieczystą nr (...) sprzedaje za cenę w kwocie 600.000 zł A. i T. małżonkom K., zaś A. i T. małżonkowie K. oświadczyli, że wskazaną zabudowaną nieruchomość, za podaną cenę kupują i nabycia tego dokonują za fundusze objęte wspólności ustawową w jakiej pozostają.

W § 4 umowy strony zgodnie oświadczyły, że oznaczona wyżej cena sprzedaży w kwocie 600.000 zł płatna będzie w następujący sposób:

-

część ceny sprzedaży w kwocie 90.000 A. i T. małżonkowie K. zapłacili już sprzedającemu tytułem zadatku przed podpisaniem powołanej warunkowej przedwstępnej umowy sprzedaży, co J. P. niniejszym potwierdził,

-

resztę ceny sprzedaży w kwocie 510.000 zł A. i T. małżonkowie K. zobowiązali się zapłacić J. P., najpóźniej w terminie do dnia 23 stycznia bieżącego 2015 roku, przy czym w ten sposób, że:

a.  kwotę 340.0000 zł za zgodą i w imieniu sprzedającego, przelewem na rachunek w (...) S.A. z siedzibą w W. numer (...), wskazany w powołanym zaświadczaniu wydanym przez ten Bank w dniu 15 stycznia 2015 r. celem spłaty kredytu hipotecznego udzielonego umową Nr (...) z dnia 4 lipca 2008 r., zabezpieczonego hipoteką do kwoty 281.878,17 zł wpisaną w dziale czwartym księgi wieczystej (...) i zwolnienia przedmiotowej nieruchomości spod obciążenia,

b.  kwotę 170.0000 zł za zgodą i w imieniu sprzedającego, przelewem na rachunek w (...) S.A. z siedzibą w W. numer (...), wskazany w powołanym zaświadczaniu wydanym przez ten Bank w dniu 15 stycznia 2015 r. celem spłaty kredytu hipotecznego udzielonego umową Nr (...) z dnia 8 września 2008 r., zabezpieczonego hipoteką do kwoty 181.500 zł wpisaną w dziale czwartym księgi wieczystej (...) i zwolnienia przedmiotowej nieruchomości spod obciążenia,

A. i T. małżonkowie K. oświadczyli, że co do obowiązku zapłaty J. P. tytułem reszty należnej mu ceny sprzedaży kwoty wynoszącej łącznie 510.000 zł, najpóźniej w terminie do dnia 23 stycznia 2015 roku i w podany wyżej sposób poddają się z aktu tego egzekucji w rozumieniu art. 777 § 1 pkt 4 kodeksu postępowania cywilnego.

J. P. oświadczył, że gdyby kwoty przelane w jego imieniu celem całkowitej spłaty wyżej opisanych kredytów nie wystarczyły do całkowitej spłaty tych kredytów wraz z prowizjami za wcześniejszą spłatę tych kredytów, ewentualne różnice zobowiązuje się pokryć ze środków własnych, a także, że zobowiązuje się po uzyskaniu z (...) S.A. z siedzibą w W. zezwoleń na wykreślenie hipotek z księgi wieczystej (...), zezwolenia te niezwłocznie w ciągu 2 dni od dnia ich uzyskania przekazać kupującym wraz z należną opłatą sądową za wykreślenie hipotek z księgi wieczystej w kwocie 200 zł.

J. P. oświadczył również, iż upoważnił A. i T. małżonków K. do reprezentowania do przed (...) S.A. z siedzibą w W. we wszystkich sprawach związanych z kredytami udzielonymi mu przez ten Bak umowami nr (...), w tym w szczególności do pobierania wszelkich dokumentów i informacji dotyczących zadłużenia z tytułu tych kredytów, składania dyspozycji wcześniejszej spłaty tych kredytów, spłaty wszelkich należności z tytułu tego zadłużenia,, w tym również prowizji za wcześniejszą spłatę, pozyskiwania wszelkich dokumentów o całkowitej spłacie kredytów i wyrażeniu zgody na wykreślenie hipotek zabezpieczających spłatę z działu czwartego księgi wieczystej (...).

/akt notarialny repertorium A nr - (...) k. 10 – 20, zaświadczenie nr (...) k. 79, zaświadczenie nr (...) k. 130/

W dniu 23 stycznia 2015 r. pozwani dokonali w walucie polskiej zapłaty reszty ceny sprzedaży w łącznej kwocie 510.000 zł w formie dwóch przelewów bezgotówkowych na rachunki J. P. w (...) S.A., odpowiednio kwoty 170.000 zł i 340.000 zł.

/potwierdzenie wykonania przelewów z dn. 23.01.2015 r. k. 80 – 81/

Pismem z dnia 13 maja 2015 r. powód działając przez pełnomocnika wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 12.000 zł tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie zobowiązania wynikającego z umowy sprzedaży z dnia 15 stycznia 2015 r. W uzasadnieniu wezwania pełnomocnik powoda wskazał, iż pozwani zakupili walutę (...) po niekorzystnych cenach wobec czego przekroczyli zakres udzielonego pełnomocnictwa.

/wezwanie do zapłaty z dn. 13.05.2015 r. k. 84 – 87/

Pozwani nie uznali roszczenia powoda.

/odpowiedź na wezwanie do zapłaty z dn. 3.06.2015 r. wraz z potwierdzeniem nadania listem poleconym k. 88/

Powód między zawarciem umowy przedwstępnej, a umowy przyrzeczonej w dniu 15 stycznia 2015 r. zmienił umowę kredytu w zakresie waluty spłaty na franki szwajcarskie, o czym nie poinformował pozwanych.

W dniu 15 stycznia 2015 r. powód przyniósł do kancelarii notarialnej zaświadczenia z (...) S.A. wystawione dnia 14 stycznia 2015 r., których przyjęcia odmówiła notariusz z uwagi na nieposiadanie przez nie wymaganych danych, które znajdowały się na zaświadczeniach z dnia 23 października 2014 r. tj. numeru umów kredytowych i daty spłaty. Ponadto zaświadczenia miały błędną datę – powinny być wystawione z datą 15 stycznia 2015 r.

Nie doszło do zawarcia między stronami umowy, że powód będzie spłacał kredyt kupując franki w kantorach, a pozwani będą je spłacać. Pozwani nie wiedzieli o dokonywaniu przez powoda wpłat do banku między 15 stycznia 2015 r. a 23 stycznia 2015 r.

Bank przyjął spłatę kredytów w złotówkach .

/dowód z przesłuchania pozwanych T. K. oraz A. K., protokół rozprawy z dn. 131 – 136, potwierdzenie wykonania przelewów z dn. 23.01.2015 r. k. 80 – 81/

Powód w dniu 15 stycznia 2015 r. miał świadomość, że doszło do zmiany kursu franka szwajcarskiego.

/dowód z przesłuchania powoda, protokół rozprawy z dn. k. 131 – 136)

Ocena materiału dowodowego nastąpi poniżej.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda w niniejszej sprawie podlegało oddaleniu w całości.

Powód wywodzi swoje roszczenie odszkodowawcze z niewywiązania się przez pozwanych z obowiązku należytego działania w jego imieniu na podstawie stosunku pełnomocnictwa łączącego go z pozwanymi A. i T. małżonkami K..

Stosownie do treści art. 95 k.c. czynność prawna może zostać dokonana przez przedstawiciela. Umocowanie do dokonania czynności w cudzym imieniu może opierać się na ustawie albo na oświadczeniu reprezentowanego (art. 96 k.c.).

Oświadczenie reprezentowanego upoważniające osobę trzecią do działania w jego imieniu ustawodawca określił mianem pełnomocnictwa. Podkreśla się, iż zakres umocowania zależy w głównej mierze od woli samego mocodawcy (tak Strzebinczyk, Komentarz do art. 98 KC [w:] E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 7, Warszawa 2016). Ustawodawca ograniczył jednak swobodę zainteresowanych podmiotów, poprzez wprowadzenie trzech kategorii pełnomocnictwa: ogólnego, do czynności prawnych określonego rodzaju i do poszczególnej czynności. Pełnomocnictwo ogólne upoważnia umocowanego do dokonywania w imieniu mocodawcy czynności zwykłego zarządu. Bardziej szczegółowo dookreślone muszą być kolejne dwa typy pełnomocnictwa: rodzajowe – które winno wskazywać rodzaj czynności prawnych, do których dokonywania umocowany został pełnomocnik, oraz przedmiot tych czynności (por. wyrok SN z 4.11.1998 r., II CKN 866/97, OSN 1999, Nr 3, poz. 66), a także szczególne – które ustanawia się dla dokonania konkretnej czynności (por. też P. Nazaruk, w: J. Ciszewski (red.), KC. Komentarz, s. 213–214).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się szereg reguł pozwalających na określenie, czy pełnomocnik wywiązał się należycie z ciążącego na nim obowiązku. Podkreśla się, iż dla ustalenia prawidłowości działania pełnomocnika decydujące znaczenie ma wyraźnie określona w pełnomocnictwie wola mocodawcy. W braku takiego sprecyzowania rzeczywistej woli mocodawcy jej ustalenie winno nastąpić przy wykorzystaniu reguł wykładni oświadczeń woli (por. wyrok SN z dnia 7 października 2009 r., III CSK 35/09, L.). Podkreśla się również, iż z występowaniem przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy immanentnie wiąże się obowiązek realizowania rzeczywistej lub hipotetycznej woli mocodawcy. Podejmowanie czynności wbrew znanym pełnomocnikowi życzeniom i zamiarom mocodawcy stanowi naruszenie stosunku pełnomocnictwa. Do nadużycia przysługujących pełnomocnikowi uprawnień dochodzi również wtedy, gdy pełnomocnik działa wprawdzie w granicach umocowania, ale jego działanie zamiast korzyści przynosi reprezentowanemu straty, a sam pełnomocnik postępuje wbrew rzeczywistej lub hipotetycznej woli mocodawcy (tak SN w wyroku z dnia 29 listopada 2012 r., V CSK 568/11, L.).

Udzielenie pełnomocnictwa stanowi jednostronną czynność prawną mocodawcy, wobec czego samo w sobie nie rodzi po stronie pełnomocnika obowiązku wykonania czynności, do których jest on upoważniony. Obowiązek takiego działania może natomiast wynikać z odrębnego stosunku, tzw. podstawowego (wewnętrznego). Przyjęcie przez pełnomocników obowiązku działania w imieniu mocodawcy może rodzić powstanie stosunku zobowiązaniowego np. w oparciu o umowę zlecenia. W konsekwencji niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania przez pełnomocników może rodzić po ich stronie obowiązek odszkodowawczy na podstawie art. 471 k.c. Art. 354 § 1 k.c. przewiduje, iż dłużnik winien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno – gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje – także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

Wskazać należy również na treść art. 358 § 1 k.c., który przewiduje, że jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie działanie pozwanych było zgodne z wolą i interesem mocodawcy, wobec czego nie sposób ustalić istnienia odpowiedzialności po ich stronie za doznanie przez powoda ewentualnej szkody.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż powód w treści umowy przyrzeczonej sprzedaży nieruchomości przy ul. (...) w Ł. udzielił pozwanym pełnomocnictwa do reprezentowania go przed (...) S.A. z siedzibą w W. w związku ze wszystkimi sprawami dotyczącymi kredytów w tym m.in. spłaty wszystkich należności z tytułu tego zadłużenia. W ocenie Sądu treść udzielonego pełnomocnictwa do dokonania przez powodów spłaty kredytu obciążającego powoda winna więc być rozpatrywana przy uwzględnieniu postanowień umowy sprzedaży przedmiotowej nieruchomości. Najpierw między stronami zawarta została między stronami przedwstępna umowa warunkowa, zaś następnie umowa przyrzeczona. Zarówno w treści umowy przedwstępnej jak i przyrzeczonej strony uzgodniły, iż zapłata ceny za przedmiotową nieruchomość zostanie dokonana w sposób zróżnicowany: część ceny zostać miała uiszczona do rąk powoda, natomiast część na rachunki (...) S.A. z siedzibą w W. jako spłata kredytów hipotecznych. Kwota, którą zapłacić mieli pozwani na rachunek powoda w Banku tytułem spłaty zadłużenia wyrażona była w złotych polskich na łączną sumę 510.000 złotych.

W treści umowy przyrzeczonej wskazano, iż powodowie dokonają zna rachunki w (...) S.A. z siedzibą w W. zapłaty kwot 340.000 zł oraz 170.000 zł. Z literalnego brzmienia postanowień umowy przyrzeczonej wynika więc, iż strony ustaliły, że zapłata kwoty 510.000 zł nastąpi w walucie polskiej. Sąd doszedł do przekonania, iż powód zawarł wiążącą go umowę sprzedaży nieruchomości, poprzez którą określił wyraźne swoje życzenie w przedmiocie dokonania przez pozwanych na jego rzecz płatności w walucie polskiej. W ocenie Sądu na zmianę przedmiotowego postanowienia nie może mieć wpływu fakt, iż powód samodzielnie i nikogo nie informując zmienił umowę kredytu poprzez zmianę waluty w której miała następować kredytu. Dokonanie przez powoda zmiany treści umowy kredytu nie ma bowiem wpływu na treść następnie zawartej umowy sprzedaży – i w konsekwencji na treść pełnomocnictwa – łączącego go z pozwanymi i ustalającym, iż zapłata ceny za nieruchomość nastąpić ma w złotych polskich. Na okoliczność należytego wywiązania się przez pozwanych z ciążącego na nich obowiązku wpływa również fakt, iż bank – pomimo zmiany dokonanej przez powoda - przyjął od nich płatność.

Wskazać należy, iż Sąd odmówił wiary zeznaniom powoda J. P. jakoby doszło do ustnych zmian ustaleń co do sposobu wykonania przez pozwanych treści umowy sprzedaży, w tym również wyrażenia przez pozwanych zgody na spłacanie przez powoda kwot kredytu samodzielnie przez niego w skupowanych prywatnie frankach szwajcarskich. Zeznania powoda w tym zakresie były bowiem niespójne i niejasne. Powód nie potrafił wyjaśnić dokładnie od kogo pożyczał pieniądze, w jakich kwotach, a także gdzie i jak kupował franki szwajcarskie. Powód potwierdził, iż umowa zawarta przed notariuszem D. K. została mu odczytana, a także że wiedział o zmianie kursu franka szwajcarskiego. Powód znał również treść umowy przedwstępnej, zaś w świetle dokonanej przez niego zmiany waluty spłaty kredytów należy również domniemywać, iż miał świadomość, że spłata tychże kredytów przed zmianą umowy winna nastąpić w złotych polskich. Do chwili obecnej powód nie jest ubezwłasnowolniony stąd domniemywać trzeba, iż zawarta umowa sprzedaży oraz znajdujące się w niej pełnomocnictwo zostało udzielone pozwanym z pełnym rozeznaniem przez osobę posiadającą pełną zdolność do czynności prawnych. Sąd nie uwzględnił dowodu przesłuchania powoda w zakresie dokonywanych przez strony zmian treści umowy co do warunków spłaty kredytu również z uwagi na fakt, iż przedmiotowy dowód miał być przeprowadzony przeciwko osnowie dokumentu pełnomocnictwa oraz przeciwko osnowie umowy sprzedaży nieruchomości. Wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka G. P. oraz notariusz na okoliczność ustaleń między stronami mechanizmu spłat podlegał oddaleniu jako dowód przeciwko osnowie dokumentu (art. 247 k.p.c.). Sąd oddalił również wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ds. ekonomii jako nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy w świetle poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych.

W świetle dokonanych powyżej uwag wskazać należy, iż pozwani – umocowani do tego w drodze pełnomocnictwa udzielonego w akcie notarialnym zawierającym umowę przyrzeczoną – uiścili na rachunek w Banku cenę nieruchomości całkowicie zgodnie z postanowieniami umowy. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż doznana przez powoda szkoda jest w istocie skutkiem uwolnienia przez Bank (...) Szwajcarii kursu franka szwajcarskiego, jest więc okolicznością niezależną od pozwanych i nie można im przypisać odpowiedzialności za ewentualnie doznaną przez powoda szkodę. Z zeznań powoda złożonych na ostatniej rozprawie wynika, iż w chwili zawarcia umowy przyrzeczonej miał świadomość zmiany kursu franka szwajcarskiego. Będąc osobą posiadającą pełną zdolność do czynności prawnej powód był w stanie należycie ocenić konsekwencje zawieranej przez siebie umowy, zmienić jej treść co do waluty płatności bądź też terminu płatności, a także ostatecznie odstąpić od jej zawarcia w razie nie dojścia przez strony do consensusu. Wobec precyzyjnego określenia przez strony sposobu, w jaki pozwani mają dokonać spłaty kredytu w istocie uiszczając cenę sprzedaży brak jest podstaw do obciążania pozwanych konsekwencjami szkody doznanej przez powoda z przyczyn od pozwanych niezależnych.

Z powyższych względów powództwo zasługiwało na oddalenie (pkt 1 sentencji wyroku).

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Powód przegrał postępowanie w całości, wobec czego winien zwrócić pozwanym solidarnie poniesione przez nich koszty procesu. Wysokość przedmiotowego wynagrodzenia Sąd ustalił na postawie § 6 pkt 6) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013 r. poz. 461 wraz z późn. zm.).

Zgodnie z art. 22 ³ ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (t.j. z dnia 18 marca 2015 r., Dz.U. z 2015 r. poz. 507) koszty pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ponosi Skarb Państwa. Obowiązek ten ma charakter subsydiarny i publicznoprawny. Koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, jeżeli zostaną pokryte przez Skarb Państwa nie stanowią kosztów procesu, o których mowa w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Podstawą ich ponoszenia przez Skarb Państwa nie są przepisy k.p.c. dotyczące kosztów procesu ani przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2005.167.1398 ze zm. - tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 28 marca 2012 r., V CZ 161/11, LEX nr 1164758)

Postępowanie w niniejszej sprawie toczyło się o zasądzenie odszkodowania w kwocie 12.000 zł. Wobec powyższego na podstawie § 6 pkt 5) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 r. poz. 490 z późn. zm.) przyznano pełnomocnikowi z urzędu J. P. – rady prawnemu A. G. wynagrodzenie za reprezentowanie strony w kwocie 4.428 złotych natomiast na podstawie art. 22 ³ ust. 1 ustawy o radcach prawnych nakazano wypłacić powyższą należność ze Skarbu Państwa.