Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XI C 1018/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 1 października 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu XI Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Anna Małecka

Protokolant:Małgorzata Olkowicz

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2015 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa M. S. i K. J. (1)

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki M. S. kwotę 12.100 zł (dwanaście tysięcy sto złotych) wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od:

- kwoty 10.000 zł od dnia 17 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 2.100 zł od dnia 27 lutego 2014 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki K. J. (1) kwotę 11.600 zł (jedenaście tysięcy sześćset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od:

- kwoty 10.000 zł od dnia 17 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 1.600 zł od dnia 27 lutego 2014 r. do dnia zapłaty;

III.  dalej idące powództwa oddala;

IV.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki M. S. kwotę 3.022,00 tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.400,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

V.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki K. J. (1) kwotę 4.480,00 tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.400,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

VI.  nakazuje stronie pozwanej uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu) kwoty 1.202,40 zł (jeden tysiąc dwieście dwa złote czterdzieści groszy) tytułem brakującego wynagrodzenia biegłych.

Sygn. akt XI C 1018/14

UZASADNIENIE

W dniu 4 czerwca 2014 r. powódki M. S. i K. J. (1) złożyły pozew przeciwko (...) S.A. z siedzibą S., żądając zapłaty od strony pozwanej na rzecz powódki M. S. kwoty 12.100 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 10.000 zł od dnia 24 maja 2013 r. do dnia zapłaty i od kwoty 2.100 zł od dnia 11 lutego 2014 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódki K. J. (1) kwoty 11.600 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 10.000 zł od dnia 24 maja 2013 r. do dnia zapłaty i od kwoty 1.600 zł od dnia 11 lutego 2014 r. do dnia zapłaty oraz ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej wobec powódek za mogące powstać w przyszłości szkodę i krzywdę wynikające z wypadku komunikacyjnego z dnia 16 kwietnia 2013 r. oraz o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz każdej z powódek kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódki wskazały że w dniu 16 kwietnia 2013 r. przy ulicy (...) we W. powódki uczestniczyły w kolizji drogowej. Sprawca szkody M. P., kierująca pojazdem marki F. (...), nie zachowała należytej ostrożności i najechała na tył pojazdu marki D. (...), którym jechały powódki, w wyniku czego powódki odniosły obrażenia ciała. Bezpośrednio po wypadku powódki udały się do Szpitala im (...). J. Ś. w T., gdzie udzielono im pierwszej pomocy. U powódki M. S. stwierdzono uraz odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz uraz lewego stawu kolanowego, bolesność okolicy lędźwiowej. Powódce zalecono przyjmowanie silnych leków oraz oszczędny tryb życia oraz dalsze leczeni i kontrolę. Podczas konsultacji neurologicznej stwierdzono u powódki stan po wypadku komunikacyjnym, stan po skręceniu odcinka szyjnego i piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa, stan po stłuczeniu kolana lewego, pourazowy zespół korzeniowy szyjny, pourazowy zespół bólowy odcinka piersiowego i lędźwiowego–krzyżowego kręgosłupa, pourazowe bóle głowy, spłycenie kyfozy piersiowej, parestezje obu kończyn górnych. Skierowano na badania RTG odcinka szyjnego, piersiowego kręgosłupa MR kanału rdzeniowego. W dniach 7-27 czerwca 2013 r. powódka była poddawana fizykoterapii. Następnie w dniach 18-31 października 2013 r. powódka M. S. przeszła kolejną serię zabiegów fizjoterapeutycznych: laseroterapia, terapia manualna TENS. Z powodu utrzymujących się dolegliwości neurologicznych powódka poddała się kolejnej konsultacji neurologicznej w dniu 13 sierpnia 2013 r., podczas której stwierdzono ból odcinka lędźwiowego, stan po urazie odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa ustalono że na skutek urazu powódka doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 8%. Z powodu utrzymujących się dolegliwości powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim przez 6 miesięcy.

U powódki K. J. (1) stwierdzono wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych, zalecono przyjmowanie silnych leków przeciwbólowych oszczędny tryb życia zalecono zgłosić się do kontroli. Powódkę K. J. (1) skierowano na zabiegi fizjoterapeutyczne. Z uwagi na utrzymujące się dolegliwości powódka została poddana konsultacji neurologicznej podczas której stwierdzono u powódki stan po wypadku komunikacyjnym, stan po skręceniu kręgosłupa w odcinku szyjnym, piersiowym i lędźwiowo-krzyżowym, pourazowy zespół korzeniowy szyjny oraz lędźwiowo-krzyżowy, pourazowy zespół bólowy odcinka piersiowego kręgosłupa, pourazowe bóle głowy, osłabienie siły uścisku dłoni prawej, niedoczulicę na poziomie kręgów Ls-S1 po prawej stronie oraz C5-C6 obustronnie. Zalecono konsultacje ortopedyczną badanie RTG MR. Powódka K. J. (1) w dniach 7-27 czerwca 2013 r. poddawana została serii zabiegów fizjoterapeutycznych: laseroterapia, terapii manualnej, krioterapii, TENS. Powódka kontynuowała leczenie podczas konsultacji neurologicznej w dniu 13 sierpnia 2013 r. stwierdzono u powódki na skutek urazu z dnia 16 kwietnia 2013 r. długotrwały uszczerbek na zdrowiu wynoszący 8%. Z uwagi na niezdolność do pracy powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim przez okres kilku tygodni.

Powódki od dnia wypadku były pod opieką lekarzy, przeszły rehabilitacje, ale nadal odczuwają negatywne skutki doznanego urazu. Przed wypadkiem powódki były zdrowe. Po wypadku powódki odczuwają silne bóle głowy, kręgosłupa. Powódce M. S. dokucza ból lewego lokalna, parestezje kończyn, powódka K. J. (1) odczuwa dodatkowo niedowład palców prawej dłoni. Z uwagi na odczuwane dolegliwości nadal zażywają leki przeciwbólowe. Powódki doznały też stresu pourazowego obawiały się jazdy samochodem odczuwały lek przez niepełnosprawnością i bólem. Zdarzenie wpłynęło bardzo niekorzystnie na życie zawodowe oraz prywatne powódek. Powódki na wiele tygodni zostały ograniczone w wykonywaniu wielu czynności życia codziennego, towarzyskiego. Powódki pracują w biurze rachunkowym co wymaga dziennie kilkugodzinnej pracy w pozycji siedzącej. Powódki nadal odczuwają dolegliwości bólowe kręgosłupa, które nie pozwalają im na dłuższe przebywanie w pozycji siedzącej.

Powódki zwróciły się do strony pozwanej z żądaniem zapłaty zadośćuczynienia oraz odszkodowania za następstwa wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. W toku postępowania likwidacyjnego strona powodowa przyznała zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w wysokości 2.000 zł na rzecz M. S. oraz w wysokości 1.500 zł na rzecz K. J. (1). Zdaniem powódek przyznana kwota zadośćuczynienia jest nieadekwatna do rzeczywistego rozmiaru cierpień fizycznych i psychicznych odczuwanych w związku z wypadkiem. Powódki po wypadku odczuwały silny ból głowy, kręgosłupa były zmuszone zażywać duże ilości leków przeciwbólowych, które negatywnie wpłynęły na przewód pokarmowy, wystąpiło u powódek bólowe ograniczenie ruchomości odcinka szyjnego kręgosłupa, kłopoty ze snem. Na skutek wypadku powódki musiały przechodzić liczne badania rehabilitację, dojeżdżać wiele razy na ćwiczenia, co pochłonęło wiele czasu, przechodziły kilkukrotnie badanie RTG.

Powódki wskazały również, iż dochodzą zwrotu poniesionych kosztów leczenia przez M. S. w kwocie 2.100 zł i K. J. (1) w kwocie 1.600 zł.

Uzasadniając roszczenie o ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej za dalsze mogące powstać w przyszłości skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 16 kwietnia 2013 r. powódki wskazały, że istnienie duże prawdopodobieństwo, iż w przyszłości u powódek mogą wystąpić dolegliwości zdrowotne związane z przebytym wypadkiem.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódek kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu strona pozwana wskazała, że roszczenie powódki jest bezzasadne albowiem wypłacone powódce M. S. zadośćuczynienie w kwocie 2.000 zł oraz powódce K. J. (1) zadośćuczynienie w kwocie 1.500 zł w pełni zaspokoiło ich roszczenie, skompensowało doznana przez nie krzywdę. Strona pozwana wskazała, że doznane przez powódki obrażenia miały charakter powierzchowny i nie skutkowały długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu. Strona pozwana wskazała, że rozpatrywała sytuację powódek w sposób indywidualny, zbadała wszystkie okoliczności sprawy jakie należało wziąć pod uwagę mierząc krzywdę powódek dlatego przyznane kwoty należy uznać za odpowiednie wskazała, że odpowiedniość kwoty zadośćuczynienia, o której stanowi art. 445 § 1 k.c. ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy a jednocześnie nie może być źródłem wzbogacenia, obowiązuje zasada umiarkowania.

Odnoście żądania zwrotu kosztów leczenia strona powodowa zarzuciła iż powódki nie wykazały, że koszty leczenia były niezbędne dla zapewnienia prawidłowego leczenia. W ocenie strony powodowej poniesione koszty leczenia prywatnego były kosztami zbędnymi, nadto powódki nie wykazały że zaistniała konieczności przeprowadzenia rehabilitacji prywatnie poza świadczeniami refundowanymi przez NFZ.

Żądanie ustalenia odpowiedzialności na przyszłość strona pozwana uznała za bezzasadne. Zaznaczyła, że w przypadku ujawnienia się u powódek kolejnych negatywnych skutków kolizji z dnia 16 kwietnia 2013 r. powódki będą mogły wystąpić z roszczeniem o naprawienie szkody. Nadto zdaniem strony pozwanej powódki nie uprawdopodobniły nawet, że w przyszłości mogą ujawnić się skutki wypadku, które nie są znane obecnie.

W zakresie roszczenia odsetkowego strona pozwana podniosła, iż jest ono nieuzasadnione, gdyż w razie ustalenia wysokości zadośćuczynienia według stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy uzasadnione jest przyznanie odsetek dopiero od chwili wyrokowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 kwietnia 2013 r. przy ulicy (...) we W. około godz. 8:00 miał miejsce wypadek drogowy, kierująca pojazdem marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) nie zachowała bezpiecznej odległości i uderzyła w tył samochodu marki D. (...) o numerze rejestracyjnym (...), w którym kierowała M. S. i jako pasażerka jechała K. J. (1). W wyniku urzeczenia w tył samochód marki D. (...) uderzył w tył stojącego przed nim samochodu marki R. o numerze rejestracyjnym (...). Na miejsce zdarzenia została wezwana Policja. W czasie wypadku M. S. i K. J. (1) miały zapięte pasy bezpieczeństwa.

/bezsporne ponadto dowód:

1.  zaświadczenie (...) – akta szkody nr (...);

2.  oświadczenie M. S. z dnia 23.04.2013 r. – – akta szkody nr (...);

3.  oświadczenie K. J. (1) z dnia 23.04.2013 r. – akta szkody nr (...);

4.  przesłuchanie powódki M. S. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:52-01:09;

5.  przesłuchanie powódki K. J. (1) protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 01:09- 01:23/

Samochód F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) objęty był polisą ubezpieczeniową OC wykupioną w (...) S.A. z siedzibą w S..

/bezsporne/

Bezpośrednio po zdarzeniu powódki udały się do Szpitala im. (...). J. Ś. w T., gdzie została im udzielona pierwsza pomoc. U M. S. stwierdzono skręcenie kręgosłupa lędźwiowego oraz stłuczenie kolana lewego. Stwierdzono także bolesność okolicy lędźwiowej. Zalecono przyjmowanie leków Ketonal i Mydocalm oraz oszczędzający tryb życia, dalszą kontrole w POZ.

/ dowód:

1.  karta informacyjna szpitala z dnia 16.04.2013 r. k. 13

2.  zeznania świadka K. S. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:19 – 00:37;

3.  zeznania świadka P. N. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:37-00:51;

4.  przesłuchanie powódki M. S. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:52-01:09,

5.  przesłuchanie powódki K. J. (1) protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 01:09- 01:23/

W dniu 10 maja 2013 r. powódka M. S. udała się na konsultację neurologiczną podczas której stwierdzono: stan po wypadku komunikacyjny, stan po skręceniu odcinka szyjnego, piersiowego i L-S, stan po stłuczeniu kolana lewego, zespół korzeniowy szyjny pourazowy, zespół bólowy kręgosłupa piersiowego i L-S pourazowy pourazowe bóle głowy. RTG kręgosłupa szyjnego, piersiowego wykazało: zniesienie lordozy szyjnej kręgosłup szyjny w ustawieniu kifotycznym w odcinku C3-C7, spłycenie kifozy piersiowej, dolny odcinek kręgosłupa piersiowego ustawiony w płytkiej lordozie. Rozpoznano skręcenie i naderwanie odcinka szyjnego kręgosłupa, skręcenie i naderwanie odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Skierowano na badanie RTG kręgosłupa szyjnego, RTG kręgosłupa piersiowego, MRI kanału rdzeniowego na poziomie kręgosłupa szyjnego. Zalecono konsultację ortopedyczną, potem rehabilitację, w razie braku poprawy MRI kręgosłupa szyjnego - przyjmowanie leku Neurovit. W dniu 7 czerwca 2013 r. powódka miała wykonane badanie RTG czynnościowe kręgosłupa szyjnego, które nie wykazało nadwichnięć. W dniach 7-27 czerwca 2013 r. powódka M. S. przeszła cykl 10 zabiegów rehabilitacyjnych TENS w (...) Sp. z o.o. we W. obejmujących: laseroterapie, terapie manualna. W trakcie rehabilitacji stwierdzono u powódki ograniczoną ruchomość rotacyjną, wyprostną i zgięciową kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego bolesne wyrostki kolczyste kręgosłupa szyjnego po obu stronach podczas wyprostu kręgosłupa szyjnego pojawiał się ból głowy. Z powodu utrzymujących się dolegliwości bólowych powódka M. S. w dniu 13 sierpnia 2013 r. udała się na kolejną konsultację neurologiczną, podczas której zdiagnozowano stan po urazie kręgosłupa szyjnego, piersiowego, lędźwiowego, zespół bólowy korzeniowy kręgosłupa szyjnego. Lekarze neurolog stwierdził, iż na skutek urazu z dnia 16 kwietnia 2013 r. powódka doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wynoszący 8% (poz. 94a). W dniu 10 października 2013 r. M. S. ponownie skierowano do poradni rehabilitacyjnej. M. S. w dniach 18-31 października 2013 r. przeszła kolejną serię zabiegów fizjoterapeutycznych w (...) Sp. z o.o. we W. obejmujących: laseroterapię, terapię manualną, TENS. Podczas rehabilitacji stwierdzono ograniczoną ruchomość rotacyjną i wyprostną kręgosłupa szyjnego oraz lędźwiowego. Następnie w dniach 29 listopad – 13 grudnia 2013 r. powtórzono kolejny cykl rehabilitacji w tej placówce. Koszt trzech cyklów rehabilitacji wyniósł łącznie 2.100 zł. Powyższe koszty zostały uiszczone przez powódkę. Czas oczekiwania na rehabilitację w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego (NFZ) wynosił około 6 miesięcy

Powódka po wypadku odczuwała silny ból kręgosłupa, co powodowało konieczność zażywania leków przeciwbólowych. Z uwagi na doznane urazy powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim przez okres 6 miesięcy.

/ dowód:

1.  konsultacja neurologiczna z dnia 10.05.2013 k. 14-15;

2.  wyniki badań radiologicznych k. 312;

3.  informacja dla lekarze kierującego z dnia 06.06.2013 r. k. 16;

4.  skierowanie do poradni specjalistycznej z dnia 7.06.2013 r. k. 20;

5.  karta badania fizjoterapeutycznego k. 18-19;

6.  wynika Badania RTG czynnościowe kręg c k. 309,

7.  zaświadczenie z dnia 27.06.2013 k. 21;

8.  zaświadczenie z dnia 4.11.2013 k. 22;

9.  zaświadczenie z dnia 4.11.2013 k. 22;

10.  konsultacja neurologiczna z dnia 13.08.2013 r. k. 24;

11.  zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA k. 25-28 verte;

12.  faktura nr (...) – akta szkody nr (...);

13.  zeznania świadka K. S. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:19 – 00:37;

14.  zeznania świadka P. N. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:37-00:51;

15.  przesłuchanie powódki M. S. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:52-01:09/

Bezpośrednio po zdarzeniu powódka K. J. (1) udała się do Szpitala im. (...). J. Ś. w T., gdzie została jej udzielona pierwsza pomoc. U K. J. (1) rozpoznano wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych, zalecono przyjmowanie leków Ketonal, Mydocalm, Mydocalm oraz oszczędzający tryb życia, dalszą kontrole w POZ. W dniu 30 kwietnia 2013 r. powódkę skierowano na zabiegi rehabilitacyjne. Z uwagi na utrzymujące się dolegliwości bólowe w dniu 10 maja 2013 r. powódka udała się na konsultacje neurologiczną, podczas której stwierdzono stan po wypadku komunikacyjnym, stan po skręceniu kręgosłupa w odcinkach szyjnym, piersiowym i L-S, zespół korzeniowy szyjny i L-S pourazowy, zespół bólowy kręgosłupa piersiowego pourazowy, pourazowe bóle głowy. RTG kręgosłupa szyjnego wykazało wygładzenie fizjologicznej lordozy kręgosłupa Rozpoznano skręcenie i naderwanie odcinka szyjnego kręgosłupa, skręcenie i naderwanie odcinka piersiowego kręgosłupa. Skierowano powódkę na wykonanie badania RTG kręgosłupa szyjnego, RTG kręgosłupa szyjnego celowane C2, MRI kanału rdzeniowego na poziomi kręgosłupa szyjnego, zalecono konsultację ortopedyczną, MR kręgosłupa szyjnego kontrole z wynikami i dokumentację RTG przepisano Neurovit. W dniu 6 lipca 2013 r. powódka wykonała badanie RTG czynnościowe kręg C które nie wykazało nadwichnie. W dniach 7-27 czerwca 2013 r. powódka K. J. (1) przeszła cykl 10 zabiegów rehabilitacyjnych w (...). Sp. z o.o. w W. obejmujących: laseroterapie, terapie manualna TENS. W trakcie rehabilitacji stwierdzono u powódki ograniczoną ruchomość rotacyjną, wyprostną i zgięciową kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego, bolesne wyrostki kolczyste kręgosłupa szyjnego po stronie prawej, podczas czynnego wyprostu kręgosłupa szyjnego pojawia się ból głowy. Z powodu utrzymujących się dolegliwości bólowych powódka K. J. (1) kontynuowała leczenie. Podczas konsultacji neurologicznej w dniu 13 sierpnia 2013 r. stwierdzono u powódki stan po urazie kręgosłupa szyjnego, piersiowego i lędźwiowego zespół bólowy korzeniowy kręgosłupa szyjnego. Lekarze neurolog uznał, iż na skutek urazu z dnia 16 kwietnia 2013 r. powódka doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wynoszący 8% (poz. 94a). W dniach 4 listopad – 13 grudnia 2013 r. powódka odbyła kolejny sykl rehabilitacji w (...). Sp. z o.o. we W.. Koszt dwóch cyklów rehabilitacji wyniósł łącznie 1 600 zł. Powyższy koszt poniosła powódka. Czas oczekiwania na rehabilitację w ramach NFZ wynosił ok. 6 miesięcy.

Powódka K. J. (2) po wypadku odczuwała silny ból kręgosłupa, co powodowało konieczność zażywania leków przeciwbólowych. Dolegliwości bólowe powódka odczuwa nadal. Z uwagi na doznane urazy w okresie 17 kwietnia do 16 maja 2013 r. powódka otrzymała zwolnienie lekarskie. W dniu 13 lutego 2014 r. powódka miała wykonane badanie MR kręgosłupa szyjnego C, które nie wykazało zmian, a w dniu 2 grudnia 2014 r. powódka przeszła badanie MR głowy, które wykazało migrenowe bóle głowy.

/ dowód:

1.  skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne z dnia 30.04.2013 k. 30;

2.  konsultacja neurologiczna z dnia 10.05.2013 k. 31-31 verte;

3.  wyniki badań RTG kręgosłupa szyjnego z dnia 10.05.2013 k. 327;

4.  wyniki badania RTG czynnościowe kręg. C z dnia 7.06.2013 r. k. 321;

5.  karta badania fizjoterapeutycznego k. 32-33;

6.  skierowanie do poradni specjalistycznej rehabilitacyjnej z dnia 07.06.2013 r. k. 35;

7.  zaświadczenie z dnia 27.06.2013 k. 34;

8.  zaświadczenie z dnia 31.07.2013 k. 36;

9.  konsultacja neurologiczna z dnia 13.08.2013 r. k.37;

10.  zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA k. 38; akta szkody - (...)

11.  faktura nr (...) - akta szkody nr (...);

12.  badanie MR z dnia 4.12.2014 k. 318;

13.  wynika badania MR kręgosłupa szyjnego z dnia 13.02.2014 r. k. 319;

14.  zeznania świadka K. S. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:19 – 00:37;

15.  zeznania świadka P. N. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:37-00:51;

16.  przesłuchanie powódki K. J. (1) protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 01:09- 01:23/

Pismami z dnia 13 maja 2013r. działająca w imieniu powódek Manufaktura sp. o.o. zajmują się od firmą (...) pomocą poszkodowanym w wypadkach zgłosiła szkodę na osobie oraz wezwała (...) S.A. z siedzibą w S. wypłacenia M. S. i K. J. (1) zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, ból i cierpienia w wysokości ustalonej tymczasowo na kwotę po 18 000 zł dla każdej z nich. Jednocześnie do pisma została dołączona dokumentacja medyczna.

/dowód:

1.  wezwanie do zapłaty z 13.05.2013 – akta szkody nr (...);

2.  wezwanie do zapłaty z dnia 13.05.2013 r. – akta koszty nr (...)/

Decyzją z dnia 23 maja 2013 r. (...) S.A przyznało powódce M. S. tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę kwotę w wysokości 1 500 zł

Decyzją z dnia 23 maja 2013 r. (...) S.A przyznało powódce K. J. (1) tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę kwotę w wysokości 1.500 zł oraz kwotę 44,58 zł tytułem zwrotu kosztów zakupu zgodnie z fakturą VAT nr (...).

/dowód:

1.  decyzja (...) S.A. z dnia 23.05.2013 - akta szkody (...);

2.  decyzja (...) S.A. z dnia 23.05.2013 - akta szkody (...);

Pismami z dnia 14 sierpnia 2013 r. reprezentująca M. S. i K. J. (1) spółka działająca pod firma (...) wniosła o dopłatę kwoty 16.500 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na rzecz każdej z poszkodowanych, przesyłając dalszą dokumentację medyczną.

Decyzją z dnia 5 września 2013 r. (...) S.A przyznało powódce M. S. tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę kwotę w wysokości 2.000 zł. Przy uwzględnieniu wypłaconej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 1.500 zł do dopłaty pozostała kwota 500 zł.

Decyzją z dnia 11 września 2013 r. (...) S.A odmówiła dopłaty zadośćuczynienia na rzecz K. J. (1) uznając, iż przyznane dotychczas odszkodowanie jest adekwatne do poniesionej przez nią krzywdy a dosłana dokumentacja niczego nie wnosi do sprawy.

/dowód:

1.  pismo pozwanej z dnia 14.08.2013 r. - akta szkody (...);

2.  decyzja (...) S.A. z dnia 5.09.2013 - akta szkody (...);

3.  decyzja (...) S.A. z dnia 11.09.2013 - akta szkody (...);

Pismami z dnia 20 stycznia 2014 r. reprezentująca M. S. i K. J. (1) spółka działająca pod firmą (...) dosłała do (...) S.A. nową dokumentację medyczną poszkodowanych w tym fakturę nr (...) oraz fakturę nr (...), jednocześnie wniosła o zwrot poniesionych kosztów leczenia w kwocie 2.100 zł na rzecz M. S. i 1.600 zł na rzecz K. J. (1).

/dowód:

1.  pismo pozwanej z dnia 20.01.2014 r. - akta szkody (...);

2.  pismo pozwanej z dnia 20.01.2014 r. - akta szkody (...);

Decyzjami z dnia 10 lutego 2014 r. (...) S.A. podtrzymało dotychczasowe stanowisko w sprawie. Ubezpieczyciel wskazał, że przyznane dotychczas zadośćuczynienie na rzecz M. S. w kwocie 2.000 zł oraz na rzecz K. J. (1) w kwocie 1.500 zł jest adekwatne do doznanej przez nie krzywdy. Jednocześnie poinformował, iż roszczenie dotyczące zwrotu kosztów leczenia w gabinetach prywatnych zostało oddalone, gdyż świadczenie to było dostępne w ramach NFZ.

/dowód:

1.  decyzja (...) S.A. z dnia 10.02.2013 - akta szkody (...);

2.  decyzja (...) S.A. z dnia 10.02.2013 - akta szkody (...);

(...) S.A wypłaciło powódce M. S. tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę kwotę w wysokości 2.000 zł, a K. J. (1) tytułem zadośćuczynienia za doznana krzywdę kwotę w wysokości 1.500 zł.

/ bezsporne/

Na skutek wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. M. S. doznała stresu pourazowego, który aktualnie nie ma następstw (0% uszczerbku na zdrowiu), doznała urazu odcinka szyjnego kręgosłupa z zespołem bólowym pourazowym z zaznaczonym ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniowa obustronna skutkującego długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 3% (poz. 89a, 94a); urazu odcinka piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa z niewielkim zespołem bólowym skutkujący długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 2% (poz. 94b, 94c); urazu stawu kolanowego, aktualnie bez następstw - 0% uszczerbku na zdrowiu. Wypadek komunikacyjny z dnia 16 kwietnia 2013r. w którym uczestniczyła powódka skutkuje do chwili obecnej bólami kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z ograniczeniem ruchomości biernej i czynnej. Dolegliwości te szczególnie nasilają się przy zmianach pogodowych, przy niewielkim wysiłku fizycznym i zmuszają do przyjmowania leków przeciwbólowych oraz w sposób zasadniczy utrudniają czynności życia codziennego, jak i prace zawodowa. W przyszłości wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego. Z powodu przebytego urazu mogą nasilić się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego połączone ze wzmożonym napięciem mięśniowym ograniczające ich ruchomość W mniejszym stopniu uległ uszkodzeniu odcinek piersiowy. Badana prze wypadkiem nie cierpiała na schorzenia nie miała wad wrodzonych. Brak wskazań, aby poszkodowana należała do grupy zwiększonego ryzyka w zakresie możliwości doznania schorzeć lub zaburzeń na skutek wypadku.

/dowód: opinia pisemna łączna biegłych z zakresu ortopedii dr n. med. M. J. i z zakresu neurologii dr n. med. H. A. z dnia 28.01.2015 k. 300-303/

Przed wypadkiem powódka M. S. nie leczyła się na schorzenia kręgosłupa, była aktywna. Po wypadku powódka odczuwa silne dolegliwości bólowe całego kręgosłupa, dodatkowo dokuczały jej bóle lewego kolana, towarzyszyły jej parestezje obu kończyn górnych. Powódka potrzebowała pomocy przy czynnościach domowych, nie mogła dłużej siedzieć, miała problemy ze schylaniem się. Powódka poddawana była badaniom radiologicznym, rezonansem magnetycznym, zabiegom rehabilitacyjnym, które obejmowały laseroterapię, terapię manualną, TENS, co pochłaniało sporo czasu. Ze względu na konieczność przeprowadzenia zabiegów rehabilitacyjnych M. S. nie wyjechała na wakacje wraz z partnerem P. N.. M. S. nadal odczuwa dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z ograniczeniem ruchomości biernej i czynnej. Powódka pracuje jako księgowa, jest to głównie praca w pozycji siedzącej, powódka z uwagi na odczuwane dolegliwości musi robić sobie przerwy, przed wypadkiem takich dolegliwości nie miała. Powódka odczuwa także ograniczenia przy pracy w ogrodzie, który był jej pasją, teraz do niektórych czynności musi prosić o pomoc partnera oraz syna. Przed wypadkiem powódka M. S. jeździła samochodem. Po wypadku powódka nadal dojeżdża do pracy ok. 20 km z G. do W., ale odczuwa lęk przed jazdą samochodem, że ktoś ją znowu uderzy. Syn i partner starają się ją wozić.

/dowód:

1.  zeznania świadka K. S. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:19 – 00:37;

2.  zeznania świadka P. N. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:37-00:51;

3.  przesłuchanie powódki M. S. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:52-01:09/

Na skutek wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. K. J. (1) doznała stresu pourazowego, który aktualnie nie ma następstw (0% uszczerbku na zdrowiu), doznała urazu odcinka szyjnego kręgosłupa z zespołem bólowym pourazowym z zaznaczonym ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniowa prawostronną skutkujący długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 3% (poz. 89a, 94a); urazu odcinka piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa z niewielkim zespołem bólowym skutkujący długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 2% (poz. 94b, 94c). Wskutek wypadku poszkodowana doznała urazu całego kręgosłupa. Do urazów kręgosłupa szyjnego nazwanych smagnięciem dochodzi najczęściej w wyniku uderzenia przy niewielkiej prędkości innego pojazdu w tym naszego samochodu uraz spowodowany jest nagłym zgięciem szyi po odrzuceniu głowy przez zagłówek uderzamy podbródkiem w klatkę piersiowa siły działające na kręgosłup podczas uderzenia mogą dochodzić do kilkuset kilogramów. Początkowo objawy uszkodzeń nie są widoczne ze względu na odruchowe napięcie mięśni stabilizujących odcinek szyjny kręgosłupa podobne objawy występują w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Dopiero po upływie liku godzin lub dni pojawiają się objawy mogą utrzymywać się kilka miesięcy do kilku lat. Skuteczność leczenia zależy od czasu jego podjęcia. W mniejszym stopniu uległ uszkodzeniu kręgosłup w odcinku piersiowym. Występujące u poszkodowanej bóle głowy są opisane przez neurologa jako migrenowe. Poszkodowana przed wypadkiem nie cierpiała na schorzenia (poza przebytym w dzieciństwie nadciśnieniem tętniczym), nie miała wad wrodzonych. Brak wskazań, aby poszkodowana należała do grupy zwiększonego ryzyka w zakresie możliwości doznania schorzeć lub zaburzeń na skutek wypadku.

/dowód: opinia pisemna łączna biegłych z zakresu ortopedii dr n. med. M. J. i z zakresu neurologii dr n. med. H. A. z dnia 28.01.2015 k. 314-317/

Przed wypadkiem powódka K. J. (1) była zdrowa, nie odczuwała dolegliwości ze strony kręgosłupa. Po wypadku powódka odczuwała silne bóle kręgosłupa szyjnego, lędźwiowego, które implikowały konieczność zażywania leków przeciwbólowych w znacznych ilościach. Miała problemy ze schylaniem się, nie mogła dłużej siedzieć, co wpływało negatywnie na jakość życia powódki także na gruncie zawodowym. Powódka jest z zawodu księgowa, pracuje w biurze rachunkowym i ma siedzący tryb pracy. Powódka na skutek doznanych urazów dostała zwolnienie na kilka tygodni, po tygodniu zmuszona była wrócić do pracy. Powódka była zatrudniona na umowę zlecenia, gdy nie chodziła do pracy nie miała środków do życia. Z uwagi na odczuwane dolegliwości powódka leczyła się u lekarza neurologa, miała wykonywane kilkukrotnie badanie RTG, rezonansem magnetycznym. Powódka uczęszczała także za zabiegi rehabilitacyjne obejmujące laseroterapie, krioterapię TENS. Z uwagi na złe samopoczucie, konieczność leczenia, odbywania rehabilitacji powódka zmuszona była ograniczyć życie towarzyskie. Przed wypadkiem powódka była młodą, aktywną kobietą, uprawiała aerobic, zumbę. Po wypadku musiała ograniczyć wysiłek fizyczny. Obawia się ruchu ulicznego także jako pasażer.

/dowód:

1.  zeznania świadka K. S. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:19 – 00:37;

2.  zeznania świadka P. N. protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 00:37-00:51;

3.  przesłuchanie powódki K. J. (1) protokół rozprawy z dnia 26.08.2014 r. czas nagrania 01:09- 01:23/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Samoistnym źródłem zobowiązania z tytułu czynu niedozwolonego jest fakt wyrządzenia szkody, za którą ustawa czyni określony podmiot odpowiedzialnym. Treścią tak powstałego stosunku prawnego jest uprawnienie do uzyskania odszkodowania (lub zadośćuczynienia) i odpowiadający temu uprawnieniu obowiązek naprawienia szkody (zadośćuczynienia krzywdzie).

Wskazać należy, że w niniejszej sprawie powódki mogły dochodzić należnego z powyżej wskazanego tytułu świadczenia według swego wyboru – od ubezpieczonego posiadacza pojazdu, od ubezpieczyciela lub obu podmiotów łącznie. Współodpowiedzialność tych podmiotów ma charakter in solidum, bowiem każdy z nich ma obowiązek zaspokoić to samo roszczenie odszkodowawcze, które wynika jednak z innych tytułów prawnych, a jednocześnie brak jest podstaw do przyjęcia odpowiedzialności solidarnej podmiotów czy to ze źródła ustawowego, czy umownego.

W myśl przepisu art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Zgodnie z treścią § 2 tego przepisu umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Podobnie stanowi art. 9 ust. 2a ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych. Stosownie zaś do art. 9 ust. 1 tej ustawy umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków. Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń, przy czym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia (art. 34 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych). Jednocześnie stosownie do art. 35 tejże ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej (art. 36 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych).

Powódki opierały swoje roszczenie na przepisie art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Wskazać należy, że zadośćuczynienie orzekane na podstawie art. 445 § 1 k.c. spełnia funkcję kompensacyjną, a więc powinno być pochodną doznanej krzywdy. Stanowi swoistą rekompensatę za całą krzywdę doznaną przez osobę poszkodowaną – stąd też w każdej sprawie konieczne jest ocenienie całokształtu sytuacji poszkodowanego, tak aby możliwe było uwzględnienie w przyznanym zadośćuczynieniu różnorodnych aspektów doznanej krzywdy – a zatem, tych negatywnych zmian w życiu pokrzywdzonego, które nie wyrażają się w postaci wymiernego, majątkowego uszczerbku, lecz jednocześnie w oczywisty sposób pogarszają jakość życia pokrzywdzonego, wpływając na jego sferę emocjonalną, osobistą, rodzinną, społeczną. Na pojęcie krzywdy składa się zatem szereg elementów, o bardzo zindywidualizowanym charakterze, zazwyczaj sprawiających trudności przy ilościowej i jakościowej ocenie.

W orzecznictwie podkreśla się, że przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę (art. 445 § 1 k.c.) należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10.06.1999 r., II UKN 681/98, OSNAP 2000/16/626). Wysokość zadośćuczynienia nie może stanowić zapłaty sumy symbolicznej, czy też określonej sztywnymi regułami, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.09.2001 r., III CKN 427/00, Lex 52766). Jednocześnie jednak przyznana kwota nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z 28.09.2001 r., III CKN 427/00, Lex nr 52766). Zadośćuczynienie winno uwzględniać doznaną krzywdę poszkodowanego, na którą składają się cierpienia fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne polegające na ujemnych uczuciach przeżywanych bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zwłaszcza trwałymi lub nieodwracalnymi. Pamiętać należy, iż zadośćuczynienie nie jest karą, lecz sposobem naprawienia krzywdy. Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie cierpień. Przy ocenie odpowiedniej sumy należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności danego wypadku, mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy (wyrok SN z dnia 03.02.2000r., I CKN 969/98, LEX nr 50824).

W rozpoznawanej sprawie nie było między stronami sporu co do zasady odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń – bezspornym było, że powódki odniosła krzywdę a osobą odpowiedzialną za jej spowodowanie był kierowca, kierujący pojazdem, objętym umową ubezpieczenia OC zawartą ze stroną pozwaną. Brak kwestionowania przez stronę pozwaną zasady odpowiedzialności odszkodowawczej, skutkowały odstąpieniem przez Sąd od przeprowadzania postępowania dowodowego w tym zakresie. Strony nie prowadziły sporu także co do faktu wypłaty przez stroną pozwaną powódce M. S. kwoty 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz powódce K. J. (1) kwoty 1.500 zł tytułem zadośćuczynienia.

Sporna między stronami pozostawała wysokość należnego zadośćuczynienia za krzywdę, którą doznały powódki na skutek wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r.

Tym samym na sądzie spoczywał obowiązek dokonania całościowej i dogłębnej analizy konkretnego stanu faktycznego, a zatem wzięcia pod uwagę wszystkich okoliczności faktycznych, które miały wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Rozmiar doznanej krzywdy ma bowiem decydujące znaczenie przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Sąd wziął zatem pod uwagę zarówno cierpienia fizyczne jakie odniosła powódka takie jak ból i długotrwałość leczenia oraz cierpnie psychiczne. Istotne znaczenie odrywały również skutki uszkodzenia ciała mające wpływ na wykonywaną pracę zawodową, czynności życia codziennego, funkcjonowanie w rodzinie.

Mając na względzie zasygnalizowane powyżej zagadnienia sąd dokonał oceny negatywnych następstw w sytuacji życiowej powódek po wypadku, i w oparciu o te ustalenia oszacował zakres doznanej przez powódki krzywdy, a w konsekwencji – zakres przysługującego im zadośćuczynienia, odpowiedniego do wyrządzonej przez sprawcę krzywdy.

Dokonanie ustaleń następstw wypadków w zakresie uszczerbku na zdrowiu wymagało wiadomości specjalnych z zakresu medycyny, w związku z czym sąd przy badaniu uszczerbku na zdrowiu poszkodowanych skorzystał z dowodu z opinii biegłych (art. 278 § 1 k.p.c.).

Stan faktyczny w sprawie ustalono w oparciu o złożoną do akt dokumentację medyczną, której rzetelność nie była w toku procesu kwestionowana, pisemne opinie łączne biegłych z zakresu neurologii oraz ortopedii, jak również zeznania świadków K. S., P. N. i przesłuchanie powódek. Sąd pominął dowód z przesłuchania strony pozwanej, albowiem osoby uprawnione do jej reprezentacji nie mogły posiadać wiadomości pozwalających na rozstrzygnięcie kwestii spornych. Zeznania świadków K. S., P. N. sąd uznał za wiarygodne. Zeznania te były spójne, logiczne, konsekwentne i pozostają w zgodności z pozostały materiałem zgromadzonym w sprawie. Oceniając powyższe zeznania sąd uwzględnił, iż świadek K. S. jest synem powódki M. S. i narzeczonym powódki K. J. (1), zaś P. N. jest partnerem powódki M. S., jednakże w ocenie sądu okoliczność te nie wpłynęły na ogólną pozytywną ocenę wiarygodności złożonych zeznań, albowiem ich treść układa się w logiczną całość i znajduje potwierdzenie w pozostałym materiale zgromadzonym w sprawie, w tym dokumentacji medycznej.

W ocenie sądu powódka M. S. wykazała, iż na skutek wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. doznała stresu pourazowego, który aktualnie nie ma następstw, doznała urazu odcinka szyjnego kręgosłupa z zespołem bólowym pourazowym z zaznaczonym ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniowa obustronna skutkującego długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 3%; urazu odcinka piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa z niewielkim zespołem bólowym skutkujący długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 2% oraz urazu stawu kolanowego, aktualnie bez następstw zdrowiu. W związku z doznanymi urazami powódka leczyła się ambulatoryjnie u lekarza neurologa. Przechodziła kilkukrotnie badanie RTG kręgosłupa szyjnego, badanie rezonansem magnetycznym. Z uwagi na odczuwane dolegliwości bólowe zmuszona była stosować leczenie farmakologiczne. Powódka była także poddawana trzem cyklom zabiegów rehabilitacyjnych, w tym terapii, terapii manualnej, TENS, co było czasochłonne. W związku z doznanymi urazami powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim przez okres 6 miesięcy.

Jej twierdzenia w tym zakresie znajdują potwierdzenie nie tylko w jej przesłuchaniu ale przede wszystkim w dokumentacji medycznej oraz opiniach sądowo-lekarskich. Wiarygodność tych dowodów w ocenie sądu nie budzi żadnych wątpliwości, są one bowiem spójne wzajemnie i logicznie się uzupełniają.

W wydanej w sprawie opinii pisemnej łącznej biegli sądowi z zakresu neurologii oraz ortopedii rozpoznali stan po wypadku komunikacyjnym z dnia 16 kwietnia 2013 r. z urazem kręgosłupa i kolana lewego bez utraty przytomności: przebyty stres pourazowy, który nie skutkował uszczerbkiem na zdrowiu, stan po urazie urazu odcinka szyjnego kręgosłupa z zespołem bólowym pourazowym z zaznaczonym ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniowa obustronna, który skutkował 3% długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu (poz. 89a, 94a); stan po urazie odcinka piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa z niewielkim zespołem bólowym, który skutkował 2% długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu (poz. 94b, 94c); stan po urazie stawu kolanowego, który nie skutkował uszczerbkiem na zdrowiu. Uszczerbek na zdrowiu powódki biegli ustalili w oparciu o Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. (Dz.U. nr 234 poz. 1974) oraz załącznik do ww. Rozporządzenia Ocena procentowa stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przy zastosowaniu paragrafu 8 punkt 3. biegli stwierdzili, że w wypadek komunikacyjny z dnia 16 kwietnia 2013 r. w którym uczestniczyła powódka skutkuje do chwili obecnej bólami kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z ograniczeniem ruchomości biernej i czynnej. Dolegliwości te szczególnie nasilają się przy zmianach pogodowych, przy niewielkim wysiłku fizycznym i zmuszają do przyjmowania leków przeciwbólowych oraz w sposób zasadniczy utrudniają czynności życia codziennego, jak i prace zawodowa. Biegli wskazali, że w przyszłości wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego. Zdaniem biegłych sądowych z powodu przebytego urazu mogą nasilić się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego połączone ze wzmożonym napięciem mięśniowym ograniczające ich ruchomość. Biegli stwierdzili także, że w mniejszym stopniu uległ uszkodzeniu odcinek piersiowy. Na podstawie dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy biegli uznali, że M. S. przed wypadkiem nie cierpiała na schorzenia, nie miała wad wrodzonych. W ocenie biegłych brak jest wskazań, aby poszkodowana należała do grupy zwiększonego ryzyka w zakresie możliwości doznania schorzeć lub zaburzeń na skutek wypadku.

Ustalając medyczne konsekwencje wypadku sąd oparł się na opinii pisemnej łącznej sporządzonej przez biegłych sądowych z zakresu neurologii dr n. med. H. A. i z zakresu ortopedii dr n. med. M. J. z dnia 28 stycznia 2015 r., a także dokumentacji medycznej znajdującej się w aktach sprawy, na której oparli się także biegli sporządzając opinię w sprawie. Strony nie zgłaszały zarzutów do opinii biegłych. Sąd dokonał oceny opinii biegłych sądowych powołanych w niniejszej sprawie – przy zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c. – na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłych, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (postanowienie SN 2000.11.07 N ICKN 1170/98 OSNC 2001/4/64).

W ocenie sądu sporządzona opinia pisemna łączna jest opinią wyczerpującą, zrozumiałą, rzetelna i logiczna. Z opinii tej jednoznacznie wynika stan faktyczny i materiał dowody na jakim oparli się biegli. Wnioski formułowane następnie przez biegłych na ich podstawie są jasne i logiczne. Biegli w czytelny, zrozumiały, a przy tym rzeczowy sposób opisali względy, jakimi kierowali się przy ustalaniu uszczerbku na zdrowiu powódki M. S..

Dla ustalenia rozmiaru doznanej krzywdy oraz adekwatnej do jej rozmiaru kwoty zadośćuczynienia sąd skorzystał również z zeznań świadków K. S., P. N. oraz przesłuchania powódki M. S.. Jak wynika z zeznań tych świadków oraz przesłuchania powódki M. S. wypadek oraz jego skutki wpłynęły negatywnie na jakość życia powódki.

Sąd uwzględnił, iż w wyniku wypadku, na skutek którego powódka doznała obrażeń ciała, doszło do ograniczenia – z uwagi na odczuwane dolegliwości bólowe - jej sprawności fizycznej. Odniesione urazy doprowadziły do obniżenia jakości życia powódki. Początkowo występowała u powódki występował silny ból kręgosłupa szyjnego, lędźwiowego, ograniczona ruchomość kręgu szyjnego, wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych, ból lewego kolana, które przyczyniły się do znacznego obniżenia jakości jej życia i wiązały się z konicznością przyjmowania silnych leków przeciwbólowych. Powódka potrzebowała pomocy przy czynnościach domowych, nie mogła dłużej siedzieć, miała problemy ze schylaniem się. Powódka poddawana była badaniom radiologicznym, rezonansem magnetycznym, zabiegom rehabilitacyjnym laseroterapia, terapia manualna, TENS, co pochłaniało sporo czasu. Z uwagi na zabiegi rehabilitacyjne powódka nie wyjechała na wakacje w 2013 r., co wpłynęło na obniżenie komfortu jej życia. Istotne znaczenie ma również to, że mimo leczenia i rehabilitacji powódka po dwóch latach od wypadku nadal odczuwa jego skutki w postaci bólu kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z ograniczeniem ruchomości biernej i czynnej. Dolegliwości te w sposób zasadniczy utrudniają czynności życia codziennego jak i prace zawodowa. Powódka pracuje jako księgowa, jest to głównie praca w pozycji siedzącej, powódka musi robić sobie przerwy, z uwagi na dolegliwości bólowe kręgosłupa, przed wypadkiem takich dolegliwości nie miała. Powódka odczuwa także ograniczenia przy pracy w ogrodzie, który był jej pasją, teraz do niektórych czynności musi prosić o pomoc partnera oraz syna.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż poszkodowana przed wypadkiem z dnia 16 kwietnia 2013 r. była osobą w pełni sprawną, aktywną, uprawiała aerobik, ćwiczyła zumbę. Po pracy zajmowała się ogrodem. Po wypadku syn i partner pomagają jej w pracach ogrodniczych. Przed wypadkiem powódka często korzystała z samochodu, po wypadku nadal jeździ samochodem gdyż mieszka w G. i dojeżdża do pracy ok. 20 km ale odczuwa lęk przed jazdą, boi się że ktoś ją znowu uderzy, partner i syn starają się ją wszędzie wozić.

W świetle dokonanych ustaleń, w szczególności wobec stwierdzonego przez biegłych z zakresu neurologii i ortopedii łącznie 5% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powódki M. S. (k. 302), należy uznać, że wypłacone powódce zadośćuczynienie w wysokości 2.000 zł nie jest adekwatne do doznanej krzywdy, a odniesione przez powódkę obrażenia fizyczne i dolegliwości pourazowe uzasadniają przyznanie powódce zadośćuczynienia w kwocie większej niż wypłacona. Sąd doszedł do przekonania, że żądanie zasądzenia od strony pozwanej dalszej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 10.000 zł. mieści się w granicach wyznaczonych przez art. 445 k.c. i stanowi świadczenie adekwatne do doznanej przez powódkę krzywdy. Sąd uznał że zadośćuczynienie w łącznej kwocie 12.000 zł (w tym dotychczas wypłacone w kwocie
2.000 zł) w pełni odpowiada doznanym przez powódkę cierpieniom fizycznym, rekompensując jej krzywdę psychiczną, a określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oparto na obiektywnych i sprawdzalnych kryteriach, kierując się celami i charakterem zadośćuczynienia, przy uwzględnieniu jednak indywidualnej sytuacji strony, jak wiek i intensywność cierpień, wpływ na życie prywatne, zmianę warunków życiowych.

Wobec powyższego orzeczono jak w pkt I sentencji, zasądzając na rzecz powódki M. S. dalszą kwotę zadośćuczynienia w wysokości 10.000 zł.

W ocenie Sądu powódka K. J. (1) udowodniła, iż w wyniku wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. doznała stresu pourazowego, który aktualnie nie ma następstw, urazu odcinka szyjnego kręgosłupa z zespołem bólowym pourazowym z zaznaczonym ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniowa prawostronną skutkujący długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 3% (poz. 89a, 94a), urazu odcinka piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa z niewielkim zespołem bólowym skutkujący długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 2% (poz. 94b, 94c).

Twierdzenia powódki znajdują potwierdzenie nie tylko w jej przesłuchaniu i zeznaniach świadków ale również w dokumentacji medycznej oraz w opinii sądowo - lekarskiej. W ocenie sądu powyższe dowody są wiarygodne, są bowiem spójne wzajemnie i logicznie się uzupełniają.

Z wydanej w sprawie pisemnej opinii łącznej biegłych sądowych z zakresu neurologii dr n. med. H. A. i z zakresu ortopedii dr n. med. M. J. z dnia 28 stycznia 2015 r. biegli rozpoznali u powódki K. J. (1) stan po wypadku komunikacyjnym z dnia 16 kwietnia 2013 r. – z urazem kręgosłupa bez utraty przytomności: przebyty stres pourazowy, który aktualnie nie ma następstw, stan po urazie odcinka szyjnego kręgosłupa z zespołem bólowym pourazowym z zaznaczonym ograniczeniem ruchomości i rwą barkowo-ramieniowa prawostronną skutkujący długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 3% (poz. 89a, 94a), stan po urazie odcinka piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa z niewielkim zespołem bólowym skutkujący długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu wynoszącym 2% (poz. 94b, 94c). Wskutek wypadku poszkodowana doznała urazu całego kręgosłupa. Biegli sądowi wskazali, iż do urazów kręgosłupa szyjnego nazwanych smagnięciem dochodzi najczęściej w wyniku uderzenia przy niewielkiej prędkości innego pojazdu w tym naszego samochodu uraz spowodowany jest nagłym zgięciem szyi po odrzuceniu głowy przez zagłówek uderzamy podbródkiem w klatkę piersiową, siły działające na kręgosłup podczas uderzenia mogą dochodzić do kilkuset kilogramów. Początkowo objawy uszkodzeń nie są widoczne ze względu na odruchowe napięcie mięśni stabilizujących odcinek szyjny kręgosłupa podobne objawy występują w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Dopiero po upływie kilku godzin lub dni pojawiają się objawy mogą utrzymywać się kilka miesięcy do liku lat. Biegli podkreślili, że skuteczność leczenia zależy od czasu jego podjęcia. Zdaniem biegłych w mniejszym stopniu uległ uszkodzeniu kręgosłup w odcinku piersiowym. Biegli zaznaczyli, ze po przebytym leczeniu dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego są obecnie niewielkie. Biegli wskazali nadto, że występujące u poszkodowanej bóle głowy są opisane przez neurologa jako migrenowe. W ocenie biegłych poszkodowana przed wypadkiem nie cierpiała na schorzenia (poza przebytym w dzieciństwie nadciśnieniem tętniczym), nie miała wad wrodzonych. Brak wskazań, zdaniem biegłych aby poszkodowana należała do grupy zwiększonego ryzyka w zakresie możliwości doznania schorzeć lub zaburzeń na skutek wypadku.

Wydaną w sprawie łączną opinię biegłych sądowych zakresu neurologii dr n. med. H. A. i z zakresu ortopedii dr n. med. M. J. z dnia 28 stycznia 2015 r. Sąd ocenił stosownie do wskazań art. 233 § 1 k.p.c. W ocenie Sądu sporządzona opinia jest opinią wyczerpującą, zrozumiałą, rzetelną i logiczną. Sąd nie dostrzegł w niej jakichkolwiek braków, błędów czy wadliwości. Z opinii tej jednoznacznie wynika stan faktyczny i materiał dowodowy, na jakim oparli się biegli przy jej sporządzaniu, a wniosku sformułowane przez biegłych są jasne i nie budzące wątpliwości, odnoszące się do całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Co najważniejsze jednak stwierdzenia zawarte w opinii są przekonywujące oraz znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Jednocześnie, wskazać należy, iż żadna ze stron postępowania nie zakwestionowała wydanej w sprawie opinii i uznając ją za kompletną, nie zażądała jej uzupełnienia.

W oparciu o zeznania świadków K. S., P. N., przesłuchanie powódki K. J. (1) sąd ustalił, że doznane w wyniku wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. ograniczenia w sprawności fizycznej, dolegliwości bólowe były dla powódki dotkliwe. Powódka po wypadku odczuwała silne bóle kręgosłupa szyjnego, lędźwiowego, które implikowały konieczność zażywania leków przeciwbólowych w znacznych ilościach. Nie mogła dłużej siedzieć, miała problemy ze schylaniem się, co wpływało negatywnie na jakość życia powódki także na gruncie zawodowym. Powódka jest z zawodu księgowa, pracuje w biurze rachunkowym i ma siedzący tryb pracy. Powódka na skutek doznanych urazów dostała zwolnienie na kilka tygodni, po tygodniu zmuszona była wrócić do pracy. Powódka była zatrudniona na umowę zlecenia, gdy nie chodziła do pracy nie miała środków do życia. Z uwagi na odczuwane dolegliwości powódka leczyła się u lekarza neurologa, miała wykonywane kilkukrotnie badanie RTG, rezonansem magnetycznym. Powódka uczęszczała także za zabiegi rehabilitacyjne obejmujące laseroterapie, krioterapię TENS. Z uwagi na złe samopoczucie, konieczność leczenia, odbywania rehabilitacji powódka zmuszona była ograniczyć życie towarzyskie. W ocenie sadu odczuwane dolegliwości skutkowały obniżeniem komfortu życia.

Dodatkowo sąd ustalił, że powódka przed wypadkiem była młodą, aktywną kobietą, uprawiała aerobic, zumbę. Po wypadku musiała ograniczyć wysiłek fizyczny, co pogorszyło jakość jej życia.

W świetle dokonanych ustaleń, w szczególności wobec stwierdzonego przez biegłych z zakresu neurologii i ortopedii łącznie 5% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powódki K. J. (1) (k. 316), należy uznać, że wypłacone powódce zadośćuczynienie w wysokości 1.500 zł nie jest adekwatne do doznanej krzywdy, a odniesione przez powódkę obrażenia fizyczne i dolegliwości pourazowe uzasadniają przyznanie powódce zadośćuczynienia w kwocie większej niż wypłacona. Sąd doszedł do przekonania, że żądanie zasądzenia od strony pozwanej dalszej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 10.000 zł. mieści się w granicach wyznaczonych przez art. 445 k.c. i stanowi świadczenie adekwatne do doznanej przez powódkę krzywdy. Sąd uznał że zadośćuczynienie w łącznej kwocie 11.500 zł (w tym dotychczas wypłacone w kwocie 1.500 zł) w pełni odpowiada doznanym przez powódkę cierpieniom fizycznym, rekompensując jej krzywdę psychiczną, a określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oparto na obiektywnych i sprawdzalnych kryteriach, kierując się celami i charakterem zadośćuczynienia, przy uwzględnieniu jednak indywidualnej sytuacji strony, jak wiek i intensywność cierpień, wpływ na życie prywatne, lęk przed jazdą samochodem.

Wobec powyższego orzeczono jak w punkcie I sentencji, zasądzając na rzecz powódki K. J. (1) dalszą kwotę zadośćuczynienia w wysokości 10.000 zł.

Obok zadośćuczynienia za doznaną krzywdę powódka M. S. domagała się zwrotu kosztów leczenia w kwocie 2.100 zł, a powódka K. J. (1) zwrotu kosztów leczenia w kwocie 1.600 zł. Strona pozwana kwestionował uprawnienie powódek do żądania odszkodowanie w tym zakresie, podnosząc że powódki nie wykazały że zaistniała konieczność przeprowadzenia rehabilitacji prywatnie, poza świadczeniami refundowanymi przez NFZ.

Stosownie do art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Zgodnie z § 2 tego artykułu, w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przepis art. 361 § 1 k.c. wyraża zasadę przyczynowości, ograniczonej jednak do przypadków normalnego - adekwatnego związku przyczynowego. Istnienie związku przyczynowego jako zjawiska obiektywnego jest determinowane określonymi okolicznościami faktycznymi konkretnej sprawy i dlatego istnienie związku przyczynowego bada się uwzględniając te okoliczności (wyrok SN z dnia 8.12.2005 r. III CK 298/05 Lex 172174).

Naprawienie szkody obejmuje zatem w szczególności zwrot wszelkich wydatków poniesionych przez poszkodowanego zarówno w związku z samym leczeniem i rehabilitacją (lekarstwa, konsultacje medyczne, protezy itp.), jak i koszty opieki niezbędnej w czasie procesu leczenia oraz inne dodatkowe koszty związane z uszczerbkiem na zdrowiu. Uwzględniona powinna być też utrata części zarobków wynikającą z obniżenia wynagrodzenia za czas trwania choroby, zmniejszenie możliwości zarobkowych, czy wreszcie utracone zyski związane z nieobecnością w pracy i niemożnością wywiązania się z zaciągniętych zobowiązań.

W ocenie sądu powódki wykazały, że konieczność poniesienia kosztów leczenia pozostawała w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym. Jak wynika bowiem z opinii pisemnej łącznej biegłych z neurologii i ortopedii z dnia 28 stycznia 2015 r. powódka M. S. w związku w wypadkiem z dnia 16 kwietnia 2013 r. doznała urazu kręgosłupa, w związku z doznanym urazem odbywała m.in. leczenie rehabilitacyjne. Biegli stwierdzili także że w przyszłości wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego.

Nadto jak wynika z opinii pisemnej łącznej biegłych z neurologii i ortopedii z dnia 28 stycznia 2015 r. powódka K. J. (1) na skutek wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. doznała urazu kręgosłupa, w związku z doznanym urazem odbyła między innymi leczenie rehabilitacyjne. Biegli stwierdzili także że skuteczność leczenie zależy od czasu jego podjęcia. Nadto ze po przebytym leczeniu dolegliwości kręgosłupa lędźwiowego są obecnie niewielkie.

Nadto jak wynika z zeznań powódek czas oczekiwania na rehabilitacje w ramach NFZ wynosił około 6 miesięcy, informacje te zbieżne są z wiedzą notoryjną. Stąd też podjęcie rehabilitacji w prywatnych gabinetach były jak najbardziej wskazane i spowodowały skrócenie procesów leczenia i rekonwalescencji. Powódki wydatki te poniosły mając na celu nie tylko polepszenie swojego stanu zdrowia, ale również w celu zapobieżenia dalszemu jego pogarszaniu się. Sąd zważył, że gdyby powódki nie uległy wypadkowi i nie doznały urazu kręgosłupa nie musiałby ponosić wydatków na rehabilitację.

Sąd nie podzielił stanowiska strony pozwanej, iż na powódkach spoczywał ciężar wykazania że leczenie prywatne było jedynym możliwym do przeprowadzenia w okresie leczenia. Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 grudnia 2007 r. (I CSK 384/2007), to strona pozwana zobowiązana jest wykazać, że koszty leczenia poszkodowanego zostałyby pokryte w całości ze środków publicznych. Zatem to na stronie pozwanej a nie na powódkach spoczywa obowiązek wykazania, iż powódkom przysługiwało leczenie i rehabilitacja refundowana przez NFZ i to w zakresie oraz w terminie odbytych przez niego płatnych świadczeń medycznych. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2007 r. (I CSK 384/2007, Rzeczpospolita 2007/294 str. C4) wskazano, że „Ciężar dowodu wystąpienia okoliczności sprzeciwiającej się uznaniu sumy żądanej z góry przez powoda na pokrycie kosztów leczenia za „sumę potrzebną” spoczywa na zobowiązanym do naprawienia szkody pozwanym". Stanowisko to Sąd Rejonowy w całości podziela. Zatem skro strona pozwana podnosiła, że powódki mogły ł skorzystać ze świadczeń refundowanych przez NFZ , winna te okoliczności udowodnić, czego nie uczyniła.

Powódka M. S. należycie udokumentowała poniesione wydatki na rehabilitację przedkładając fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.100 zł. Z tych też przyczyn sąd zasadził na rzecz powódki M. S. kwotę 2.100 zł tytułem zwrotu kosztów rehabilitacji o czym orzeczono w punkcie I sentencji wyroku.

Powódka K. J. (1) również należycie wykazała poniesione koszty na rehabilitację przedkładając fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.600 zł. Z tych też przyczyn sąd zasadził na rzecz powódki K. J. (1) kwotę 1.600 zł tytułem zwrotu kosztów rehabilitacji o czym orzeczono w punkcie I sentencji wyroku.

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., według którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli natomiast stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 2 k.c.). Termin spełnienia świadczenia może być oznaczony (w ustawie lub umowie) albo może wynikać z właściwości zobowiązania – w pozostałych zaś sytuacjach świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania (art. 455 k.c.). W przypadku świadczenia ubezpieczyciela z tytułu umowy OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych ustanowiono 30-dniowy termin do wypłaty odszkodowania (liczony od daty zgłoszenia szkody).

Powódki jako początkową datę naliczania odsetek od kwoty zadośćuczynienia wskazały dzień 24 maja 2013 r. Strona pozwana w odpowiedzi na pozew wskazała, że odsetki ustawowe należą się od daty wyrokowania bowiem dopiero z tym momentem roszczenie z tytułu zadośćuczynienia staje się wymagalne. Z akt szkody nr (...) wynika, że w dniu 17 maja 2013 r. strona pozwana przyjęła zgłoszenie szkody na osobie, a zatem uwzględniając wskazany powyżej 30 dniowy termin do wpłaty odszkodowania (art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych) powódka M. S. była uprawniona do żądania zasądzenia odsetek od kwoty 10.000 zł od dnia 17 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty oraz powódka K. J. (1) była uprawniona do żądania zasądzenia odsetek od kwoty 10.000 zł od dnia 17 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty

Co do odsetek od kwoty 2.100 zł i 1.600 zł, wskazać należy, iż z akt szkody nr (...) wynika, że pismem z dnia 20 stycznia 2014 r. doręczonym stronie powodowej w dniu 27 stycznia 2014 r. powódki zażądały zwrotu kosztów leczenia odpowiednio w kwocie 2.100 zł i 1.600 zł oraz przesłały faktury VAT nr (...), zatem uwzględniając 30 dniowy termin do wypłaty odszkodowania (art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych) powódce M. S. należą się odsetki ustawowe od kwoty 2.100 zł od dnia 27 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty, a powódce K. J. (1) należą się odsetki ustawowe od kwoty 1.600 zł od dnia 27 stycznia do dnia zapłaty o czym orzeczono w punkcie I wyroku.

Tym samym w pozostałym zakresie żądanie odsetkowe nie zasługuje na uwzględnienie o czym orzeczono w punkcie II wyroku.

Powódki w pozwie domagały się ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej za dalsze mogące wystąpić w przyszłości skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 16 kwietnia 2013 r.

Interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności za ewentualną szkodę na przyszłość, na podstawie art. 189 k.p.c., ma miejsce, gdy istnieje obiektywna niepewność stanu faktycznego (por. wyrok SN z dnia 14 marca 2012 r., II CSK 252/11, LEX nr 1169345). W tym kontekście powołać należy się na stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 11 marca 2010 r. (IV CSK 410/09), w którym wskazano, że na podstawie art. 442 1 § 3 k.c. powód dochodzący naprawienia szkody na osobie może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości. W motywach zawartych w uzasadnieniu przedmiotowego wyroku Sąd Najwyższy powołał się na to, że kolejny proces odszkodowawczy w związku z ujawnieniem się następnych szkód może toczyć się po wielu latach od zdarzenia powodującego szkodę. W związku z tym pojawić się mogą po stronie poszkodowanego trudności dowodowe w zakresie wykazania zaistnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, Sąd Najwyższy wskazał dalej, że ustalenie odpowiedzialności na przyszłość zwalnia poszkodowanego z obowiązku udowodnienia istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu na którym ta odpowiedzialności ciąży. Z tych względów po stronie powoda – poszkodowanego istnieje interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Trzeba jednakże podkreślić, że ocena interesu prawnego strony musi być zawsze dokonywana na tle skonkretyzowanych okoliczności, które pozwalają ocenić rzeczywistą potrzebę ochrony jej sfery prawnej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 1999 r., II CKN 182/98, nie publ.).

W niniejszej sprawie nie istnieje uzasadniona obawa, co do wystąpienia w przyszłości dalszych negatywnych skutków wypadku, które na obecnym etapie nie zostały lub nie mogły zostać wykryte. Wniosek o braku podstaw do przyjęcia, że po wydaniu wyroku mogą ujawnić się kolejne skutki wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. niewątpliwie wynika z treści opinii łącznej biegłych sądowych z zakresu neurologii i ortopedii. Biegli wskazali, iż nic nie wskazuje aby powódka M. S. należała do grupy zwiększonego ryzyka w zakresie możliwości doznania schorzeń lub zaburzeń na skutek wypadku. Biegli podali wprawdzie, że wypadek z dnia 16 kwietnia 2013 r. skutkuje do chwili obecnej bólami kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z ograniczeniem ruchomości biernej i czynnej i ze w przyszłości wskazana będzie kontynuacja leczenia usprawniającego jednakże biegli nie stwierdzili aby obecne ww. dolegliwości w przypadku kontynuowania leczenia usprawniającego miały ulec zmianie mogą ulec zmianie.

Nadto jak wynika z opinii pisemnej łącznej biegłych sądowych z zakresu neurologii i ortopedii nic nie wskazuje aby powódka K. J. (3) należała do grupy zwiększonego ryzyka w zakresie możliwości doznania schorzeń lub zaburzeń na skutek wypadku. Nadto biegli wskazali, że po przebytym leczeniu dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego u powódki są obecnie niewielkie. Nadto występujące u powódki bóle głowy zostały opisane przez lekarza neurologa jako migrenowe.

W związku z powyższym uznać należało, że w niniejszej sprawie powódka M. S. ani powódka K. J. (1) nie posiadają interesu prawnego w ustaleniu odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość w rozumieniu art. 189 k.p.c. i żądanie w tym zakresie podlegało oddaleniu o czym orzeczono w punkcie II wyroku

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie IV i V wyroku na podstawie art. 100 zdanie 2 k.p.c., zgodnie z którym sąd może wyłożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Omawiany przepis nie wymaga arytmetycznie ścisłego rozdzielenia kosztów procesu według stosunku części uwzględnionej do oddalonej w każdym przypadku; zasadniczym kryterium w kwestii określenia rozkładu kosztów między stronami powinna być bowiem zasada słuszności - por. orzeczenie SN z dnia 30 kwietnia 1952 r., C 290/52, OSNCK 1953, nr 4, poz. 99; postanowienie SN z dnia 17 czerwca 2011 r., II PZ 10/11, LEX nr 1068033. Sąd może również dokonać obciążenia tylko jednej strony całością kosztów, gdy przeciwnik procesowy uległ tylko co do nieznacznej części swojego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku czy oceny sądu (por. m.in. postanowienie SN z dnia 10 marca 1972 r., II CZ 6/72, LEX nr 7072; postanowienie SN z dnia 28 lutego 1985 r., II CZ 21/85, LEX nr 8690; postanowienie SN z dnia 10 maja 1985 r., II CZ 56/86, LEX nr 8716).

W niniejszej sprawie powódka M. S. domagał się zasądzenia kwoty 12.100 zł wraz z odsetkami liczonymi od kwoty 10.000 zł od dnia 24 maja 2013 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 2.100 zł od dnia 11 lutego 2014 r. do dnia zapłaty oraz ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej wobec powódki za mogące powstać w przyszłości szkody i krzywdy wynikające z wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. Zasądzona zaś została kwota 12.100 zł wraz z odsetkami od kwoty 10.000 zł od dnia 17 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 2.100 zł od dnia 27 lutego 2014 r. natomiast oddalone powództwo o ustalenie oraz odsetki w pozostałym zakresie. Sąd uznał zatem, że powódka M. S. uległa tylko co do nieznacznej części swojego żądania i obciążył całością kosztów procesu stronę pozwaną. Na koszty procesu poniesione przez powódkę M. S. składają się opłata od pozwu w kwocie 605 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.400 zł ustalone w § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t.) opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Zatem uzasadnione jest żądanie przez nią zwrotu kosztów w kwocie 3.022 zł, o czym orzeczono w punkcie IV wyroku.

W niniejszej sprawie powódka K. J. (1) domagał się zasądzenia kwoty 11.600 zł wraz z odsetkami liczonymi od kwoty 10.000 zł od dnia 24 maja 2013 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.600 zł od dnia 11 lutego 2014 r. do dnia zapłaty oraz ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej wobec powódki za mogące powstać w przyszłości szkody i krzywdy wynikające z wypadku z dnia 16 kwietnia 2013 r. Zasądzona zaś została kwota 11.600 zł wraz z odsetkami od kwoty 10.000 zł od dnia 17 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.600 zł od dnia 27 lutego 2014 r., natomiast oddalone powództwo o ustalenie oraz odsetki w pozostałym zakresie. Sąd uznał zatem że powódka K. J. (1) uległa tylko co do nieznacznej części swojego żądania i obciążył całością kosztów procesu stronę pozwaną. Na koszty procesu poniesione przez powódkę K. J. (1) składają się opłata od pozwu w kwocie 580 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.400 zł ustalone w § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t.) opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłych w kwocie 1.500 zł. Zatem uzasadnione jest żądanie przez nią zwrotu kosztów w kwocie 4.480 zł, o czym orzeczono w punkcie V wyroku.

Uiszczone w sprawie zaliczki na poczet biegłych nie wystarczyły na wypłatę przysługującego biegłym wynagrodzenia (łączny koszt sporządzonych opinii pisemnych wyniósł 2.702,40 zł, a suma wypłaconych zaliczek wynosiła 1.500 zł. Kwota 1.202,40 zł została wypłacona tymczasowo ze środków Skarbu Państwa. Stąd też w oparciu o art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w punkcie VI wyroku sąd nakazał stronie pozwanej jako przegrywającej proces aby uiściła kwotę 1.202,40 zł tytułem brakującego wynagrodzenia biegłych na rzecz Skarbu Państwa.

Z tych względów sąd orzekł jak w wyroku.