Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 lipca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. Z., jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek Ł. Z., nie podlega od dnia 10 lutego 2014 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że z dokumentów zewidencjonowanych w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS wynika, iż A. Z. została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. emerytalnego, rentowych, wypadkowego oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego jako osoba współpracująca z osobą (...) od dnia 10 lutego 2014 r. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zadeklarowana dla A. Z. wykazana w dokumentach rozliczeniowych ZUS RCA wynosi za miesiąc luty 2014 r. – 4.750,00 zł, za miesiąc marzec 2014 r. – 7.000,00 zł oraz za miesiąc kwiecień 2.247,60 zł. Wskazano nadto, że po krótkim okresie współpracy, tj. w dniu 5 maja 2014 r. płatnik składek wystąpił do zakładu Ubezpieczeń Społecznych maja 2014 r. płatnik składek wystąpił do ZUS w Ł. z wnioskiem o wypłatę dla ubezpieczonej zasiłku chorobowego za okres od 17 kwietnia 2014 r. do 5 maja 2014 r. – ciąża.

ZUS podał, że z analizy konta ubezpieczonej wynika, że przed zgłoszeniem w firmie (...), ubezpieczona posiadała tytuł do ubezpieczeń społecznych, tj. była zgłoszona , jako pracownik od dnia 19 kwietnia 2010 r. i w okresie od dnia 6 września 2011 r. do 14 marca 2012r. przebywała na zwolnieniu lekarskim, od dnia 15 marca 2012 r. do dnia 29 sierpnia 2012 r. na zasiłku macierzyńskim, od dnia 8 października 2012 r. do dnia 28 października 2012 r. na zasiłku opiekuńczym, od dnia 29 października 2012r. do dnia 15 lutego 2013 r. na zasiłku chorobowym, od dnia 16 lutego 2013r. do dnia 21 lutego 2013 r. na zasiłku opiekuńczym oraz od dnia 22 lutego 2013 r. do nadal ubezpieczona przebywa na urlopie wychowawczym. Podkreślenia wymaga fakt, iż z tytułu bycia osobą współpracującą, posiadając równocześnie inny tytuł do ubezpieczeń, ubezpieczona nabywa prawo do wypłaty zasiłku chorobowego bez wymaganych 90 dni podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, a dodatkowo, co jest bardzo istotne w sprawie, z tytułu zgłoszenia do ubezpieczeń jako pracownik, zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres niezdolności do pracy przypadającej w czasie urlopu. W związku z powyższym z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę, nie przysługiwałby ubezpieczonej zasiłek chorobowy. Dodatkowo za miesiąc kwiecień 2014 r., który już nie wchodzi do podstawy wyliczenia zasiłku chorobowego, ponieważ niezdolność do pracy powstała w dniu 17 kwietnia 2014r. Ł. Z. wykazał za ubezpieczoną minimalną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 2 247,60 zł czyli dużo niższą od podstawy wymiaru obliczonej proporcjonalnie za 16 dni wykonywania współpracy od zadeklarowanej we wcześniejszych miesiącach podstawy wymiaru w wysokości 7000,00 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności organ rentowy stwierdził, iż rzeczywistym celem zgłoszenia A. Z. jako osoby współpracującej od dnia 10 lutego 2014 r. nie było faktyczne wykonywanie współpracy lecz uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

/decyzja – k. 3 – 7 akt ZUS/

Ł. Z. oraz A. Z. odwołali się od w/w decyzji w dniu 29 sierpnia 2014 r. i zaskarżonej decyzji zarzucili naruszenie przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niewyjaśnienie znaczących dla sprawy okoliczności związanych z charakterem czynności wykonywanych przez ubezpieczoną, ich zakresem i znaczeniem dla przedsięwzięcia gospodarczego płatnika. Odwołujący podnieśli , że decyzja bezpodstawnie zakwestionowała prowadzenie w sposób rzeczywisty i efektywny przez A. Z. od chwili zgłoszenia do ubezpieczeń na rzecz (...) „współpracy przy działalności gospodarczej” w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy systemowej. W konsekwencji wnieśli o zmianę zaskarżonej decyzji.

/odwołanie – k. 2 – 8/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację podniesioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 54 – 55/

Na rozprawie w dniu 21 marca 2016 r. pełnomocnik wnioskodawców poparł odwołanie i wnosił o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

/protokół – k. 214, k. 217/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

A. Z. urodziła 1 marca 1982 r. Posiada wykształcenie wyższe. Ukończyła studia na Uniwersytecie (...) w 2006 r. na kierunku kulturoznawstwo i uzyskała tytuł magistra. Nadto ukończyła, we wrześniu 2006 r., w Uniwersytecie (...) kurs – specjalizacja dziennikarska. W roku akademickim 2007/2008 wnioskodawczyni uczęszczała na studia podyplomowe na Politechnice (...) – grafika komputerowa. Nie ukończyła tych studiów podyplomowych.

/zaświadczenie – k. 14 akt ZUS, zaświadczenie – k. 15 – 16 akt ZUS, dyplom – k. 17 akt ZUS, zeznania wnioskodawczyni – k. 68 – 69 w zw. z k. 214 - 216/

Płatnik składek Ł. Z. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) Ł. Z. od 1 grudnia 2009 r. z siedzibą S. (...) w B.. Przedmiotem działalności jest działalność usługowa związana z przygotowaniem do druku. Jest to kompleksowa graficzna obsługa firm. Wnioskodawca w ramach swojej firmy produkuje także notesy, zeszyty, które sprzedawał w sklepie (...).

/wypis z CEiIDzG – k. 81, zeznania wnioskodawczyni – k. 68 – 69 w zw. z k. 214 - 216, zeznania wnioskodawcy – k. 69 – 70 w zw. z k. 216 - 217, zeznania świadka M. L. – k. 72, dokumentacja – k. 33 – 61 akt ZUS/

Firma wnioskodawcy w 2014 r. otrzymała kilka zamówień: od Centrum (...) - projekt „Młodzi głosują”, na gadżety z (...), ofertę od firmy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością , na stworzenie strony internetowej,. Wszystkie te projekty udało się wnioskodawcy zrealizować. Współpracował m.in. z firmą (...), „Pan tu nie stał”, z EMPIKiem.

/zeznania wnioskodawcy – k. 69 – 70 w zw. z k. 216 - 217, zeznania wnioskodawczyni – k. 214 – 216, zeznania świadka K. K. – k. 70 – 71, umowy w kopercie – k. 81, faktury w kopercie k. 81, umowa z EMPIK – k. 83 – 88, faktury, umowy w kopercie – k. 129, wyciągi z konta – k. 196, k. 204/

Wnioskodawczyni A. Z. oraz wnioskodawca Ł. Z. są małżeństwem od 2009 r., prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Mają dwoje dzieci – A., urodzoną (...) i J. urodzonego (...)

/zeznania wnioskodawczyni – k. 68 – 69 w zw. z k. 214 - 216/

A. Z. podjęła współpracę w firmie męża od dnia 10 lutego 2014 r. i została zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

/bezsporne/

Została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z podstawą wymiaru składek w kwocie 7.000 zł.

/bezsporne/

Wnioskodawczyni, przed podjęciem współpracy w firmie męża , pracowała:

- w (...) Fabryki od 2006 r. jako przewodnik przez półtora roku,

- w (...) w Ł. w 2008 r. – zajmowała się PR, pisaniem tekstów dla muzeum, wykonywała także czynności w zakresie grafiki komputerowej,

- w Agencji (...) w 2009 r. – zajmowała pracami graficznymi,

- w Instytucie (...) w 2012 r.

/zeznania wnioskodawczyni – k. 68 – 69 w zw. z k. 214 - 216/

Bezpośrednio przed zaangażowaniem w firmie męża ubezpieczona była zatrudniona na podstawie umowy o pracę i przebywała na urlopie wychowawczym od lutego 2013 r. i opiekowała się córką.

/bezsporne, zeznania wnioskodawczyni – k. 68 – 69 w zw. z k. 214 - 216, zeznania wnioskodawcy – k. 69 - 70 w zw. z k. 216 - 217/

W chwili zaangażowania w firmie męża , ubezpieczona była w ciąży.

/zeznania wnioskodawczyni – k. 68 – 69 w zw. z k. 214 - 216/

Wnioskodawczyni, po zaangażowaniu w firmie męża miała wykonywać czynności w domu, gdzie mieści się siedziba firmy. Do jej obowiązków miało należeć poszukiwanie firm przez Internet, nawiązanie kontaktu z firmami i przygotowywanie projektów reklamowych, tworzenie haseł reklamowych, banerów reklamowych, doradzanie mężowi w sprawach firmy, kontaktowanie się biurem rachunkowym prowadzącym księgowość firmy, opisywanie faktur, redagowanie tekstów, projektowanie , wykonywanie pracy koncepcyjnej.

/zeznania wnioskodawczyni – k. 68 – 69 w zw. z k. 214 - 216, zeznania wnioskodawcy - k. 69 – 70 w zw. z k. 216 - 217/

Zdarzało się, że wnioskodawczyni zawoziła do biura rachunkowego prowadzącego księgowość firmy męża dokumenty oraz zeszyty oraz notesy do sklepu (...). Kontaktowała się także z K. K..

/zeznania świadka M. R. – k. 71, zeznania M. L. – k. 72, zeznania K. K. – k. 70 – 71/

Ubezpieczona stała się niezdolna do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży od dnia 17 kwietnia 2014 r. Dziecko urodziła 10 września 2014 r.

/zeznania wnioskodawczyni – k. 68 – 69 w zw. z k. 214 - 216, dokumentacja medyczna – k. 155, dokumentacja medyczna – k. 157, dokumentacja medyczna – k. 159, dokumentacja medyczna – k. 184 - 187/

Po urodzeniu syna wnioskodawczyni nie wróciła do współpracy z mężem w firmie.

/zeznania wnioskodawczyni - k. 214 – 216/

Gdy wnioskodawczyni stała się niezdolną do pracy , płatnik składek nie zatrudnił, ani nie zaangażował nikogo na jej miejsce.

/bezsporne/

Wnioskodawca Ł. Z. od początku działalności nie zatrudnia pracowników, zawiera umowy cywilno – prawne, korzysta z pomocy firm zewnętrznych. Współpracuje m.in. z Ł. P., prowadzącym własną działalność gospodarczą.

/zeznania wnioskodawczyni – k. 68 – 69 w zw. z k. 214 - 216, zeznania wnioskodawcy – k. 69 – 70 w zw. z k. 216 - 217, zeznania świadka Ł. P. – k. 71 – 72/

Ł. Z. z działalności gospodarczej osiągnął w 2010 r. przychód w wysokości: 67.942,99 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły: 11.053,88 zł, a dochód wyniósł: 56.889,11 zł, w 2011 r. przychód w wysokości: 76.288,27 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły: 28.290,69 zł, a dochód wyniósł: 47.997,58 zł, w 2012 r. przychód w wysokości: 99.450,54 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły: 54.632,06 zł, a dochód wyniósł: 44.818,48 zł w 2013 r. przychód w wysokości: 149.170,43 zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły: 97.318,05 zł, a dochód wyniósł: 51.852,38 zł.

/PIT – 70 – 71, k. 75 – 80 akt ZUS, dokumentacja w kopercie – k. 81/

Zaskarżoną dnia 21 lipca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. Z. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek Ł. Z. nie podlega od dnia 10 lutego 2014 r. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

/decyzja – k. 3 – 7 akt ZUS/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał przede wszystkim w oparciu o załączone do akt dokumenty, akt rentowych ZUS dokumentacji finansowej płatnika składek, a częściowo tylko w oparciu o zeznania wnioskodawców i świadków.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni oraz wnioskodawcy, w których wskazywali na realność zawartej pomiędzy nimi współpracy. W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego, brak jest podstaw do przyjęcia, iż współpraca była realizowana. Przeciwko prawdziwości zeznań stron przemawiają, zdaniem Sądu, ustalone okoliczności faktyczne.

Bezspornym jest, że ubezpieczona, w chwili zaangażowania w firmie męża, była w ciąży i była zatrudniona na podstawie umowy o pracę i przebywała na urlopie wychowawczym, w czasie którego, opiekowała się córką.

Bezspornym jest także, że wnioskodawca od chwili rozpoczęcia prowadzenia działalności tj. od 2009 r. prowadził ją jednoosobowo i nie zatrudniał żadnych pracowników. Strony w toku postępowania nie wykazały motywów podjęcia współpracy przez ubezpieczoną. Wnioskodawcy wskazali, że powodem podjęcia współpracy było zwiększenie obrotów firmy, ale tego faktu nie potwierdza analiza zestawień finansowych płatnika składek, z których wynika, że sytuacja finansowa prowadzonej przez niego firmy nie uległa zmianie, wysokość osiąganych dochodów na przestrzeni 2010 – 2013 była podobna. Nadto , gdy ubezpieczona stała się niezdolna do pracy, płatnik nikogo nie zatrudnił, aby pomógł mu przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Nadto, jak zeznała sama ubezpieczona, po urodzeniu syna nie wróciła już do współpracy z mężem. Co implikuje uprawniony wniosek , że nie było realnej potrzeby nawiązania współpracy przez ubezpieczoną z mężem, skoro nikt nie przejął jej obowiązków, gdy była niezdolna do pracy oraz nie powróciła do współpracy po urodzeniu dziecka. Sąd odmówił wiary wnioskodawcom oraz świadka Ł. P., że to właśnie Ł. P. przejął obowiązki ubezpieczonej, gdyż nawiązał on stałą współpracę z firmą wnioskodawcy. Należy bowiem wskazać, że z zeznań świadka wynika, że świadek oraz wnioskodawca współpracowali już wcześniej zanim wnioskodawczyni podjęła się współdziałania z mężem.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków M. R., która prowadzi sprawy finansowe firmy, że ubezpieczona kontaktowała się z biurem rachunkowym oraz kilkakrotnie zawoziła dokumenty do biura rachunkowego, świadka M. L., który podał, że wnioskodawczyni czasami przywoziła do niego notesy i zeszyty, które produkowała firma (...) oraz K. K., która wskazała, że kontaktowała się z ubezpieczoną w związku z projektem, jaki firma wnioskodawcy wykonywała dla niej. Zdaniem Sądu, ubezpieczona wykonywała te czynności, ale nie w ramach współpracy, a w ramach sporadycznej pomocy udzielanej przez żonę mężowi przy prowadzeniu przez niego, działalności gospodarczej. Fakt, że wnioskodawca konsultował pewne działania z żoną, także nie budzi wątpliwości albowiem ubezpieczona posiada odpowiednie kwalifikacje oraz wiedzę odnośnie do przygotowywania projektów reklamowych. Trudno jednak przyjąć, że przebywając na urlopie wychowawczym, z uwagi na opiekę nad córką, miała możliwość zaangażowania się w firmę męża w szerokim zakresie i wymiarze czasu pracy, który implikowałby – stałość takiej aktywności . Zaś Sąd odmówił wiary zeznaniom wnioskodawców, że w opiece nad córką pomagał im dziadek, gdyż nie przedstawili oni żadnych dowodów na poparcie tego twierdzenia.

Z ustaleń poczynionych przez Sąd wynika, że ubezpieczona, sygnalizując nawiązanie współpracy z mężem była w ciąży i jedynym powodem jej nawiązania była chęć uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, albowiem przebywała ona wówczas na urlopie wychowawczym i nie uzyskałaby świadczeń, z chwilą pójścia na zwolnienie lekarskie z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania wnioskodawców w świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 roku, poz. 1442, z późn. zm.) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Ponadto jak stanowi art. 11 ust. 2 cyt. Ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10.

W myśl art. 8 ust. 11 cyt. Ustawy analizowanej ustawy za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

W zakresie wyliczania podstawy wymiaru składek należy wskazać, iż jak stanowi art. 18 ust. 8 w/w ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku. Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe,
z zastrzeżeniem iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10 (ust. 3).

W myśl zaś art. 36 ust. 1 ustawy systemowej każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Ponadto wskazać należy, iż stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r., poz. 159) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

Zgodnie zaś z art. 29 ust. 1 pkt 1 wyżej wymienionej ustawy z zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego ubezpieczona z dniem 10 lutego 2014 r. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej Ł. Z.. Ważność tego zgłoszenia została przez organ rentowy słusznie zakwestionowana. Niewątpliwie bowiem

A. Z. nie podjęła współpracy przy prowadzeniu działalności zainteresowanego i z tego tytułu nie powinna w spornym okresie podlegać ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Warunkiem, jaki jest konieczny do uznania danej osoby za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, jest zaliczenie tej osoby do kręgu osób najbliższych dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Za osobę tę może być uznana tylko osoba, którą poza łączącym ją z prowadzącym działalność gospodarczą pokrewieństwem, pozostaje z nim we wspólnym gospodarstwie domowym – które to warunki niewątpliwie w przedmiotowej sprawie były spełnione pomiędzy ubezpieczoną a płatnikiem. Przy określeniu prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego należy brać pod uwagę następujące okoliczności: wspólny adres zameldowania (zamieszkania), prowadzenie wspólnego budżetu domowego, współpraca w załatwianiu codziennych spraw życiowych. Tym samym przyjąć należy, iż współpracujący to członkowie najbliższej rodziny, pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą prowadzącą działalność gospodarczą, przyczyniający się do prowadzenia działalności, działający na rzecz i w imieniu osoby prowadzącej działalność, zaangażowane w prowadzenie tej działalności.

W niniejszej sprawie okolicznością bezsporną był fakt, iż małżeństwo A. Z. oraz Ł. Z. pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, małżonkowie razem wychowują urodzone dzieci i dysponują środkami pieniężnymi, kwestia ta nie było bowiem w niniejszym postępowaniu sporna. Jak wskazuje bowiem judykatura, ocena, czy osoba pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym zależy od okoliczności konkretnego przypadku, przy czym sam fakt wspólnego zamieszkiwania nie może tu mieć decydującego znaczenia. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą się gospodarstwo domowe prowadzi, a wszystko to dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzują (wyrok Sądu Apelacyjnego
w B. z dnia 27 lutego 2013 roku, sygn. akt III AUa 511/12, LEX 1286463).

Kwestią sporną, poddaną ocenie Sądu Okręgowego, było więc jedynie ustalenie, czy stosunek prawny łączący wnioskodawczynię i zainteresowanego płatnika w okresie od dnia 10 lutego 2014 r. spełniał kryterium uznania go za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Przeprowadzone zaś w tym kierunku postępowanie dowodowe doprowadziło Sąd Okręgowy do przekonania, że ubezpieczona w spornym okresie nie współpracowała z wnioskodawcą Ł. Z. przy prowadzeniu przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej.

Podkreślić należy, że orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, iż za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej, powodującą obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowych uznać należy taką pomoc udzieloną przedsiębiorcy przez jego małżonka, która ma charakter stały i bez której stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągałyby takiego pułapu, jaki zapewnia ich współdziałanie przy tym przedsięwzięciu. Ocena, czy w konkretnej sytuacji pomoc świadczona przez małżonka może być uznawana za współpracę w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, stanowiącą w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy podstawę do objęcia tej osoby obowiązkowymi ubezpieczeniami: emerytalnym i rentowymi, wymaga uprzednich ustaleń faktycznych co do charakteru i rodzaju tych czynności (wyrok Sądu Najwyższego z 20 maja 2008 r., II UK 286/07, pub. OSNP 2009/17-18/241).

Za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej powodującą obowiązek ubezpieczeń: emerytalnego i rentowych uznać można tylko taką pomoc udzieloną przedsiębiorcy przez jego małżonka, która ma charakter stały i bez której stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągałyby takiego pułapu, jaki zapewnia współdziałanie przy tym przedsięwzięciu. Takie rozumienie współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej odpowiada bowiem celom ustawy systemowej wyrażającym się przymusem ubezpieczenia, na zasadzie równości, wszystkich zarobkujących własną pracą, niezależnie od podstawy jej świadczenia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 lutego 2012 r., III AUa 1581/11, pub. OSA 2013/8/108-120, podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 27 września 2012 r., III AUa 445/12, LEX 1220774).

Ponadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 6 stycznia 2009 roku, sygn. akt II UK 134/08 (pub. OSNP 2010/13-14/170, OSP 2011/4/37) określił cechy konstytutywne pojęcia "współpraca przy działalności gospodarczej", o której mowa w art. 8 ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wskazując, iż są nimi występujące łącznie: a) istotny ciężar gatunkowy działań współpracownika, które nie mogą mieć charakteru wtórnego, b) bezpośredni związek z przedmiotem działalności gospodarczej, c) stabilność i zorganizowanie oraz d) znaczący czas i częstotliwość podejmowanych robót (podobnie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2010 r., sygn. akt II UK 315/09).

Oceniając, pod kątem powyższych przesłanek, zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy, Sąd Okręgowy uznał, że pozwala on na przyjęcie, iż wnioskodawczyni nie współpracowała przy prowadzeniu działalności gospodarczej męża w okresie od dnia 10 lutego 2014 r. Podejmowane przez nią w tym okresie czynności dotyczące pomocy w prowadzeniu działalności gospodarczej wnioskodawcy miały sporadyczny wymiar pomocy żony , nie zaś osoby – formalnie współpracującej , i nie miały stałego i systematycznego charakteru. Sąd ustalił także, iż nie istniała faktyczna potrzeba współpracy odwołującej w wykonywaniu działalności gospodarczej jej męża , albowiem, gdy ubezpieczona stała się niezdolna do pracy wnioskodawca nikogo nie zatrudnił na jej miejsce. Wnioskodawcy nie wykazali, że współdziałanie było wykonywane w znaczącym wymiarze i systematycznie, miało także istotne znaczenie dla przychodów prowadzonej przez zainteresowanego działalności gospodarczej oraz znaczący ciężar gatunkowy.

W konkluzji stwierdzić należy, iż organ rentowy zasadnie stwierdził w zaskarżonej decyzji, iż ubezpieczona od dnia 10 lutego r. nie podlegała ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej Ł. Z. i można było jej współpracę przy działalności gospodarczej męża uznać za pozorną
i fikcyjną, zaś wynikające z tego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych za niezasadne i mające na celu uzyskanie jedynie ubezpieczeniowej ochrony prawnej.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawców w pkt 1 wyroku.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w punkcie drugim i trzecim wyroku. Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Stosownie do art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez wykwalifikowanego pełnomocnika zalicza się wynagrodzenie. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił, w oparciu o § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. 2013 r., poz. 490), zgodnie z wnioskiem, według norm przepisanych, na kwotę 60 zł i zasądził ją od wnioskodawców na rzecz organu rentowego.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawców.