Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 kwietnia 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił S. G. prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Za udowodniony przyjął ogólny staż pracy w wymiarze 29 lat, 2 miesiące i 16 dni, w tym 28 lat, 10 miesięcy i 1 dzień okresów składkowych oraz 4 miesiące i 15 dni okresów nieskładkowych. Organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy w warunkach szczególnych żadnego okresu zatrudnienia:

- od 2 maja 1974 r. do 28 września 1975 r. w (...) Sp. z o.o., ponieważ w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych wskazane przez zakład pracy stanowisko „konserwator akumulatorów” nie jest zgodne ze stanowiskiem wymienionym w wykazie A Dział XIV poz. 13 pkt 2 stanowiącym załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r., które brzmi ”elektromonter akumulatorów i baterii”,

- od 3 lipca 1978 r. do 17 marca 1979 r. w (...) Sp.z o.o., ponieważ świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych: pracodawca powołując się na dany dział i pozycję wykazu stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r. nie podał numeru punktu w obrębie wskazanej pozycji wykazu,

- od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r., od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r., od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r. w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł., gdyż świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych: pracodawca nie określił w nim charakteru pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r., a ponadto stanowisko, które wskazuje zakład pracy tj. „kierowca autobusu” jest niezgodne ze stanowiskiem wymienionym w załączniku Ministra Administracji (...) Terenowej i Ochrony (...) z 1 lipca 1983r., na które powołuje się zakład tj. „kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15”,

- od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r. w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł., gdyż świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych - pracodawca nie określił w nim charakteru pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r.,

- od 24 czerwca 1983 r. do brak daty końcowej zatrudnienia, ponieważ świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych: wymienione w świadectwie pracy stanowisko „kierowca autokaru” nie jest enumeratywnie wymienione w powołanym przez zakład zarządzeniu resortowym, brak informacji o charakterze wykonywanej pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. jak również brak dokładnego wskazania, ze praca wykonywana była stale i w pełnym wymiarze,

- od 19 czerwca 1986 r. do 31 sierpnia 1987 r. w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. oraz od 17 lipca 1989 r. do 31 października 1989 r. w Kombinacie Budownictwa (...) wobec braku świadectw pracy na okoliczność wykonywania pracy w warunkach szczególnych a zastępcza dokumentacja potwierdza jedynie wykonywanie pracy w charakterze kierowcy, stanowisko to nie jest enumeratywnie wymienione w zarządzeniu Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego oraz zarządzeniu Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych,

- od 1 września 1993 r. do 31 marca 1998 r. w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. gdyż świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych: pracodawca nie określił w nim charakteru pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r.

Jednocześnie organ rentowy wskazał, że przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa.

/decyzja - k. 99/100 plik VIII akt ZUS/

S. G., reprezentowany przez pełnomocnika uznał decyzję organu rentowego za krzywdzącą i w dniu 13 maja 2014 roku złożył odwołanie, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do emerytury oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Skarżonej decyzji zarzucono:

- obrazę prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze poprzez nieprzyznanie prawa do emerytury na skutek nieuwzględnienia pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w szczególnych warunkach w następujących okresach spornych:

w (...) sp. z o.o. od 1 września 1968 r. do 27 października 1975 r.,

w (...) sp. z o.o. od 13 kwietnia 1976 r. do 30 czerwca 1976 r.,

w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. od 12 października 1976 r. do 28 lutego 1978 r.,

w (...) sp. z o.o. od 16 czerwca 1978 r. do 17 marca 1979 r.,

w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r., od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r., od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r.,

w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r.,

w (...) Zakładach Radiowych (...) od 24 czerwca 1983 r. do 28 lutego 1985 r.,

w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. od 19 czerwca 1986 r. do 31 sierpnia 1987 r.,

w Kombinacie Budownictwa (...) od 17 lipca 1989 r. do 31 października 1989 r.,

w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. od 1 września 1993 r. do 31 marca 1998 r., pomimo, iż przez cały okres zatrudnienia w w/w zakładach pracy wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze;

- obrazę prawa tj. ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez nieuwzględnienie do stażu pracy w warunkach szczególnych odbytej przez ubezpieczonego służby wojskowej w okresie od 28 października 1975 r. do 16 marca 1976 r. oraz od 3 kwietnia 1978 r. do 30 maja 1978 r.;

- nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy a to tego, iż ubezpieczony faktycznie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach w w/w zakładach pracy w spornych okresach;

- błędną ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, prowadzącą do przyjęcia, że ubezpieczony nie świadczył pracy w szczególnych warunkach w w/w zakładach pracy w spornych okresach. W konkluzji skarżący wniósł o zaliczenie powyższych okresów jako pracy w szczególnych warunkach.

/odwołanie - k. 2- 6/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 2 czerwca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wywodził jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie - k. 12-13/

Na rozprawie w dniu 27 stycznia 2015 roku pełnomocnicy stron podtrzymali stanowiska. Pełnomocnik wnioskodawcy oświadczył, iż wnioskodawca nie wnosi o zaliczenie okresu zatrudnienia na stanowisku ucznia w A. Elta, a także na stanowisku kierowcy samochodu osobowego sanitarnego w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. do 31 sierpnia 1993 r.

/oświadczenia pełnomocników stron – 00:06:15-00:06:25, 00:06:47-00:08:27, 00:16:43-00:17:05, 00:58:02-00:58:20 – płyta Cd k. 60/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

S. G. urodził się w dniu (...). Wniosek
o emeryturę złożył w dniu 27 lutego 2014 roku. Nie jest członkiem OFE. / wniosek – k. 1- 8 plik VIII akt ZUS/

Wnioskodawca ukończył w 1975 r. Technikum M.- Elektryczne dla Pracujących F. (...) w Ł. uzyskując tytuł technika elektryka o specjalności maszyny i aparaty elektryczne. /świadectwo ukończenia technikum k. 5 -5 odw. akt osobowych z (...) – koperta k. 68 oraz karta nieponumerowana w aktach osobowych z drugiego okresu zatrudnienia w Elta /

Ubezpieczony posiada prawo jazdy kat. A, B, C, D i E od 29 kwietnia 1986 r. /dane dotyczące praw jazdy – akta osobowe – koperta k. 25

Wnioskodawca w okresie od 1 września 1968 r. do 30 czerwca 1976 r. był zatrudniony w Fabryce (...) (FT i AT) (...) w Ł. (obecna nazwa (...) sp. z o.o. w Ł.) w pełnym wymiarze czasu pracy. / świadectwo pracy z 23.06.1976 r. – akta osobowe z Elta z pierwszego okresu zatrudnienia – koperta k. 72, świadectwo pracy z 31.08.1999 r. – k. 3 plik II akt ZUS, zeznania wnioskodawcy – 00:19:38-00:22:44 – płyta CD k. 83/

Za okres zatrudnienia w FT i AT (...) w Ł. wystawiono wnioskodawcy w dniu 19 stycznia 2001 r. świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że w okresie od 1 września 1968 r. do 30 czerwca 1976 r. wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie, w tym w okresie od 2 maja 1974 r. do 28 września 1975 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w akumulatorowniach: opróżnianie, oczyszczanie i wymiana stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych, na stanowisku konserwatora akumulatorów wymienionym w Dziale XIV poz. 13 pkt 2 wykazu A stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r. w sprawie określania stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach. /świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych – k. 21/22 plik VIII akt ZUS/

Zgodnie z dokumentacją osobową w tym umowami o pracę, angażami w FT i AT (...) w Ł. wnioskodawca zajmował kolejno stanowiska:

- od 1 września 1968 r. do 31 sierpnia 1971 r. - ucznia (a od 1 lipca 1971 r. wstępny staż z ciągłością od 1 września 1968 r. na stanowisku zawijacza- Wydział N.),

- od 1 września 1971 r. do 14 października 1973 roku - robotnika rozdzielni – Oddział (...),

- od 15 października 1973 r. do 1 maja 1974 roku - robotnika transportu – D. (...),

- od 2 maja 1974 r. do 28 września 1975 roku - elektryka napraw wózków akumulatorowych – D. (...),

- od 29 września 1975 roku do 27 października 1975 roku (do czasu pójścia do wojska) – robotnika inwentury w Sekcji I. Ciągłej;

- od 13 kwietnia 1976 r. (po powrocie z wojska) - robotnika magazynu w Sekcji I. Ciągłej.

/ umowa o naukę zawodu z 2.09.1968 r., karta obiegowa zmian w stosunku pracy (przyjęcie) z 1.07.1971 r., karta obiegowa zmiany w stosunku pracy z 12.10.1973 r., angaże z 9.08.1971 r., 15.10.1971 r., 10.11.1972 r., 23.08.1973 r., 16.10.1973 r., 7.05.1974 r., 2.10.1975 r., 14.04.1976 r., podanie o przeniesienie z wyrażeniem zgody z 2.05.1974 r., karta obiegowa w stosunku pracy z 24.09.1975 r., karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (przyjęcie) z 12.04.1976 r., karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (zwolnienie ) z 16.10.1975 r., karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (przyjęcie) z 12.04.1976 r., karta wypadku przy pracy z 23.07.1974 r., karta obiegowa w stosunku zmiany (zwolnienie) z 23.06.1976 r., roczna karta ewidencji - akta osobowe z Elta z pierwszego okresu zatrudnienia – koperta k. 72/

W dniu 25 lipca 1974 r. wnioskodawca pracował przy odłączaniu przewodów elektrycznych z baterii akumulatorów nowo formowanych, w pewnym momencie poślizgnął się i upadł na baterie, na której był wylany gotujący się elektrolit. /oświadczenie z 29.07.1974 r. - akta osobowe z Elta z pierwszego okresu zatrudnienia – koperta k. 72/

W związku z wypadkiem wnioskodawca przebywał na zwolnieniu lekarskim. /zeznania wnioskodawcy –00:19:38-00:22:44 – płyta Cd k. 83/

W okresie zatrudnienia wnioskodawcy w Fabryce (...) (FT i AT) (...) - od 2 maja 1974 r. aż do 27 października 1975 r. (mimo formalnej zmiany od 29 września 1975 r. stanowiska) faktycznie wykonywał on czynności należące do konserwatora akumulatorów w dziale transportu. /zeznania wnioskodawcy –00:16:52-00:18:40 – płyta CD k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:08:27 – 00:15:40, 00:15:40-00:18:59 – płyta CD k. 60/

W okresie od 28 października 1975 r. do 16 marca 1976 r. wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową. /wyciąg z książeczki wojskowej - cz. A akt osobowych – koperta k. 70, zaświadczenie – k. 6 plik II akt ZUS, zeznania wnioskodawcy – 00:19:38-00:22:44 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:15:40-00:16:43, 00:17:05-00:18:59 – płyta CD k. 60/

W związku z powołaniem do odbycia zasadniczej służby wojskowej wnioskodawca pracował u powyższego pracodawcy do dnia 27 października 1975 r. Do pracy w powyższym zakładzie powrócił w dniu 13 kwietnia 1976 r. /roczna karta ewidencja obecności - akta osobowe z Elta z pierwszego okresu zatrudnienia – koperta k. 72, świadectwo pracy z 31.08.1999 r. – k. 3 plik II akt ZUS, zeznania wnioskodawcy – 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:17:05-00:18:59 – płyta CD k. 60/

Do momentu rozpoczęcia odbywania służby wojskowej - podczas pracy na stanowisku konserwatora akumulatorów wnioskodawca zajmował się wymianą płynów ołowiowych w akumulatorach i uzupełnianiem elektrolitem z kwasu siarkowego, ładowaniem akumulatorów, wymianą akumulatorów w wózkach widłowych i platformowych. Musiał konserwować, podłączać i naprawiać akumulatory. Przy wózkach akumulatorowych wymieniał ogniwa, zalewał kwasem siarkowym i podłączał to razem. Miał odrębną wiatę tzw. garaż wózków akumulatorowych, i tam były dokonywane naprawy akumulatorów. Była tam bardzo duża ilość sprzętu. Wiata była na wolnym powietrzu z tym, że była zadaszona i ogrodzona siatką. Dziennie musiał wymieniać po 3 - 4 cele. Po wymianie 1 czy 3 cel robił przerwę z uwagi na silne opary kwasu. Zimą zajmował się tym samym. Nie było ograniczeń co do temperatury jeśli chodzi o wykonywanie tych czynności.

Pracował w specjalnym ubraniu kwasoochronnym.

Nie był oddelegowany do innych prac. Nie było przestojów w zakładzie pracy. Pracował w normatywnym wymiarze czasu pracy.

Otrzymywał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

Po powrocie do pracy z wojska w okresie od 13 kwietnia 1976 roku wnioskodawca zajmował się nadal tymi samymi zadaniami, które miał powierzone przed wojskiem.

/zeznania wnioskodawcy – 00:16:52-00:18:40, 00:19:38-00:22:44 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:18:59 – 00:23:54 - płyta CD k. 60, zeznania świadka P. K. – 01:16:47-01:25:52, 01:26:47-01:31:04 – płyta Cd k. 60

W okresie od 18 sierpnia 1976 r. do 2 października 1976 r. wnioskodawca był zatrudniony w Bazie Remontowej Transformatorów w Ł. ( Zakładzie (...)) w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku elektromontera transformatorowego. /świadectwo pracy – k. 4 – 4 odw. plik II akt ZUS, zeznania wnioskodawcy – 00:08:29-00:09:02 w zw. z 00:01:09-00:06:14 – płyta Cd k. 102/

Na stanowisku tym wnioskodawca pracował przy demontażu starych transformatorów, a po naprawie zajmował się montażem. Nie miał żadnych przerw w pracy. Był zatrudniony w brygadzie kilku osób, miał kontakt z blachą transformatorową. Miał dodatek za szkodliwe warunki pracy, ponieważ pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przy oleju transformatorowym. Pracował w systemie trzyzmianowym. To był zakład remontu transformatorów. Nie był oddelegowywany do innych czynności. /zeznania wnioskodawcy – 00:08:29-00:09:02 w zw. z 00:01:09-00:06:14 – płyta CD k. 102/

W okresie od 12 października 1976 r. do 28 lutego 1978 r. wnioskodawca był zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku magazyniera. /świadectwo pracy – k. 5 – 5 odw. plik II akt ZUS, zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 63-63 odw. plik II akt ZUS, zeznania wnioskodawcy - 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:08:27 – 00:15:40 – płyta CD k. 60/

Na stanowisku tym prowadził stację paliw i olejów. Do jego obowiązków po przyjściu do pracy należało otworzyć (...), a właściwie stację paliw. Zajmował się wydawaniem kierowcom zatrudnionym w tym przedsiębiorstwie olejów, paliwa. Oprócz tego prowadził magazyn chemiczny, który mieścił się obok budynku (...). Był tam gazy chemiczne typu chlor, podchloryn i gazy techniczne. Dystrybutory były 2. Było ok. 20 samochodów. Były też traktorki tzw. dziki, które jeździły na benzynę i było ich około 100. Najwięcej pracy było z tymi traktorami z uwagi na małe zbiorniki. Zajmował się wydawaniem tych substancji po uprzednim powiadomieniu go o zapotrzebowaniu na te substancje, w konkretnej ilości. Służyły one do chlorowania wody nowo oddanych odcinków rurociągów. Chlor był paczkowany w pudłach. Zazwyczaj wydawał całe pudło, a nie raz musiał to rozsypać, ewentualnie rozlać. Podchloryn był w szklanych balonach. Gazy techniczne były w butlach, które znajdowały się w odległości ok. 100 metrów od dystrybutora. Wydawał butlę w zamian za pustą butlę. Przez 2/3 czasu pracy przebywał na stacji paliw, a pozostałą część w magazynie chemicznym. Pracował na tej stacji paliw i w magazynie sam. /zeznania wnioskodawcy –00:05:16-00:09:02- płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:30:58-00:35:28, 00:35:28-00:37:23, 00:37:23-00:37:53 – płyta CD k. 60/

Wnioskodawca został ponownie powołany do wojska od 3 kwietnia 1978 roku. Służbę odbywał do 30 maja 1978 roku. /wyciąg z książeczki wojskowej - cz. A akt osobowych – koperta k. 70, zaświadczenie – k. 6 plik II akt ZUS/

Po powrocie z wojska - w okresie od 16 czerwca 1978 r. do 17 marca 1979 r. S. G. był ponownie zatrudniony w FT i AT (...) w Ł. (obecna nazwa (...) sp. z o.o.) w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowiskach montera (od 16 czerwca 1978 r. do 2 lipca 1978 r.) oraz kontrolera jakości (od 3 lipca 1978 r. do 17 marca 1979 r.) /świadectwo pracy z 22.03.1979 r. –akta osobowe z Elta z drugiego okresu zatrudnienia – koperta k. 72 oraz k. 7 – 7 odw. plik II akt ZUS/

Za ponowny okres zatrudnienia w FT i AT (...) w Ł. wystawiono wnioskodawcy w dniu 19 stycznia 2001 r. świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że w okresie od 16 czerwca 1978 r. do 17 marca 1979 r. wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie, przy czym w okresie od 3 lipca 1978 r. do 17 marca 1979 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace takie jak: kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, na stanowisku kontrolera jakości wymienionym w Dziale XIV poz. 24 wykazu A stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983 r. w sprawie określania stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach. /świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych – k. 23/24 plik VIII akt ZUS/

Zgodnie z dokumentacją osobową, w tym umowami o pracę, angażami w FT i AT (...) w Ł. wnioskodawca zajmował kolejno stanowiska:

- od 16 czerwca 1978 r. - montera w Warsztacie Pierwowzorów Aparatów – w skierowaniu do pracy i piśmie o określeniu kwalifikacji wpisano, że wnioskodawca ma stanowisko montera aparatury elektrycznej,

- od 3 lipca 1978 r. - kontrolera jakości ( (...))

/ umowa o pracę z 16.06.1978 r. , angaż z 4.07.1979 r., 6.07.1978 r., skierowanie do pracy z 14.06.1978 r., podanie o przeniesienie z wyrażeniem zgody z 30.06.1978 r., pismo w sparwie określenia kwalifikacji z 7.06.1978 r., karta obiegowa w stosunku pracy z 1.07.1978 r., karty obiegowe zmiany w stosunku pracy (przyjęcie) z 15.06.1978 r., 20.03.1979 r., karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (zwolnienie ) z 20.03.1979 r., roczna karta ewidencji - akta osobowe z Elta z drugiego okresu zatrudnienia – koperta k. 72, zeznania wnioskodawcy – 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:08:27 – 00:15:40, 00:15:40-00:18:59, 00:23:54 – 00:29:30 - płyta CD k. 60, zeznania świadka P. K. – 01:16:47-01:25:52, 01:26:47-01:31:04 – płyta Cd k. 60, 00:04:09-00:09:30 – płyta Cd k. 94/

Pracując na stanowisku kontrolera jakości S. G. przeprowadzał próby transformatorów. Podłączał przewody wysokiego napięcia pod transformator. Następna grupa ludzi robiła pomiary. Wnioskodawca odłączał przewody i podłączał je pod następny transformator. Na transformatory zakładał okablowanie i wykonywał procedury zgodnie z polską normą. Transformatory były wielkich gabarytów i próby 1 transformatora nieraz trwały nawet kilka dni. Pracował na wydzielonych miejscach na hali produkcji transformatorów, ogrodzonych siatką od góry i po bokach. Na tej hali odbywała się produkcja transformatorów. Była hala podzielona na sektory - nie były niczym oddzielone. Tam odbywało się także nawijanie cewek transformatorowych – tu pracowali nawijacze cewek transformatorowych. Odbywał się tam także montaż, a na montażu pracowali monterzy transformatorów. Było duże pole magnetyczne, wysokie napięcia, nawet do kilku tysięcy woltów. Zależało to od wielkości transformatorów. Pracował tylko na tej hali. Nie był oddelegowany do innych prac.

Otrzymywał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

/zeznania wnioskodawcy – 00:16:52-00:18:40 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:18:59 – 00:23:54 - płyta CD k. 60, zeznania świadka P. K. – 01:16:47-01:25:52, 01:26:47-01:31:04 – płyta Cd k. 60, 00:04:09-00:09:30 – płyta k. Cd 94/

W okresie od 2 kwietnia 1979 r. do 13 czerwca 1983 r. oraz od 18 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r. wnioskodawca był zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. (następca prawny (...) sp. z o.o. w Ł.) w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowiskach kierowcy autobusu-ucznia (od 2 kwietnia 1979 r. do 14 sierpnia 1979 r.), kierowcy autobusu (od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r.), kierowcy – instruktora (od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r.), kierowcy autobusu (od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r.), kierowcy autobusu – ucznia (od 18 marca 1985 r. do 21 marca 1985 r.), kierowcy autobusu (od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r.). W świadectwie pracy z 15.11.1999 r. zaświadczono, że wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach na stanowisku kierowcy autobusu w okresie od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r.), od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r., od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r. oraz kierowcy – instruktora w okresie od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r. / świadectwo pracy z 15.11.1999 r. – cz. B akt osobowych – koperta k. 70, świadectwo pracy z 13.06.1983 r. – k. 8-8 odw. plik II akt ZUS, świadectwo pracy z 31.05.1986 r. – k. 9-9 odw. plik II akt ZUS/

Za okres zatrudnienia w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. wystawiono wnioskodawcy:

- w dniu 15 listopada 1999 r. świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że w okresie od 2 kwietnia 1979 r. do 13 czerwca 1983 r. oraz od 18 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r. wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie w tym w okresie od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r., od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r. i od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w transporcie i łączności o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 osób na stanowisku kierowcy autobusu wymienionym w Dziale VIII poz. 2 pkt 2 wykazu A stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z 1 lipca 1983r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na którym są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy (Dz. Urz. Ministerstwa Administracji, (...) Terenowej i Ochrony (...), poz. 3 z 27 lipca 1983 r. wykazu A),

- w dniu 16 listopada 1999 r. świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że w okresie od 2 kwietnia 1979 r. do 13 czerwca 1983 r. wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie w tym w okresie od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w transporcie i łączności – kierowca instruktor praktycznej nauki jazdy autobusem o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 osób na stanowisku kierowcy – instruktora wymienionym w Dziale VIII poz. 2 pkt 9 wykazu A stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 29 Ministra Komunikacji z 1 kwietnia 1986 r. w sprawie prac w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu komunikacji, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego (Dz. Urz. MK nr 5 poz. 31)

/świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych z 15.11.1999 r. i 16.11.1999 r. – cz. B akt osobowych – koperta k. 70 oraz k. 25-28 plik VIII akt ZUS/

Zgodnie z dokumentacją osobową w tym umowami o pracę, angażami w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. wnioskodawca zajmował kolejno stanowiska:

- od 2 kwietnia 1979 r. kierowcy autobusu-ucznia,

- od 15 sierpnia 1979 r. kierowcy autobusu,

- od 16 listopada 1982 r. kierowcy – instruktora,

- od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r. kierowcy autobusu,

- od 18 marca 1985 r. kierowcy autobusu – ucznia,

- od 22 marca 1985 r. kierowcy autobusu.

/umowy o pracę z 31.03.1979 r., karty zmian w stosunku pracy (przeniesienia), angaże z 30.09.1982 r., wniosek w sprawie zatrudnienia pracownika z 9.02.1979 r., podanie o zatrudnienie z wyrażeniem zgody z 4.02.1985 r., skierowanie do pracy z 18.03.1985 r. - cz. A akt osobowych – koperta k. 70, zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 62 – 62 odw. plik II akt ZUS/

W Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku kierowcy autobusu komunikacji miejskiej i kierowcy instruktora. /zeznania wnioskodawcy – 00:13:39-00:16:11, 00:26:03-00:30:11 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:08:27 – 00:15:40 – płyta CD k. 60, zeznania świadka J. K. – 01:31:04-01:34:39 – płyta Cd k. 60/

Na stanowisku kierowcy autobusu wnioskodawca początkowo jeździł autobusem marki J. (około 45 miejsc siedzących), potem B. (około 60 miejsc siedzących), i Ikarus (około 100 miejsc siedzących - był to autobus przegubowy). Jeździł po wyznaczonych trasach tylko po mieście. Przed pracą musiał sprawdzić olej, płyny eksploatacyjne, w razie potrzeby uzupełnić olej. Po pracy musiał zatankować autobus..

W razie usterki autobusu wnioskodawca dostawał drugi w zastępstwie. Nie był oddelegowany do innych prac. Nie było przestojów w pracy. Nie przebywał na urlopach bezpłatnych. Pracował w wymiarze ponadnormatywnym tj. powyżej 8 godzin dziennie.

/zeznania wnioskodawcy – 00:13:39-00:16:11 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:37:53 – 00:41:10, 00:52:12-00:54:50 – płyta CD k. 60, zeznania świadka J. K. – 01:31:04-01:34:39 – płyta Cd k. 60/

Na stanowisku kierowcy instruktora wnioskodawca został oddelegowany. Uczył pracowników (uczniów) jazdy autobusem. Uczeń prowadził autobus. Miał swój hamulec. Kiedy był przewóz osób to uczeń doprowadzał pusty autobus po osoby, a wnioskodawca musiał osoby przewieźć. Uczeń to była osoba bez prawa jazdy. Taki uczeń wyjeżdżał w miasto, dlatego nie mógł przewozić osób. Ten samochód był oznakowany jako nauka jazdy. /zeznania wnioskodawcy –00:26:03-00:30:11– płyta Cd k. 83/

W okresie od 24 czerwca 1983 r. do 28 lutego 1985 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Zakładach Radiowych (...)-4 w Ł. (następca prawny (...) Zakłady Radiowe (...) w upadłości w Ł.), w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy. / świadectwo pracy k. 1-1 odw. akt osobowych z (...) – koperta k. 68/

Za okres zatrudnienia w (...) Zakładach Radiowych (...)-4 w Ł. wystawiono w dniu 18 kwietnia 1984 r. wnioskodawcy świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że w okresie od 24 czerwca 1983 r. wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku kierowcy autokaru wymienionym w Dziale VIII poz. 2 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 7 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z 19 maja 1983 r. w sprawie prac zaliczanych do pierwszej kategorii zatrudnienia (Dz. Urz. (...) nr 3-5/83 poz. 9). /świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych z 18.04.1984 r. k. 4 akt osobowych z (...) – koperta k. 68 oraz k. 29/30 plik VIII akt ZUS/

Zgodnie z dokumentacją osobową, w tym umowami o pracę, angażami w (...) Zakładach Radiowych (...)-4 w Ł. wnioskodawca zajmował kolejno stanowiska:

- od 24 czerwca 1983 r. kierowcy (wydział AT),

- od 1 października 1983 r. kierowcy autobusu (w angażu z 19 października 1983r. oraz wniosku o przeniesienie pracownika zaznaczono, że od 24 czerwca 1983 r. do 1 października 1993 r. zajmował stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego na wydziale AT).

/umowy o pracę k. 2-3 odw., angaże k. 12-12 odw., 19, 20, wniosek w sprawie zatrudnienia pracownika k. 6, karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (przyjęcia) k. 7,wniosek o przeniesienie pracownika ze stanowiska kierowcy samochodu ciężarowego na stanowisko kierowcy autobusu z 10.10.1983 r. k. 17, karty ewidencji zarobków - akta osobowe (...) – koperta k. 68, zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 64 – 64 odw. plik II akt ZUS/

Na podstawie umów zlecenia o wykonywaniu czynności dodatkowych z 27 czerwca 1983 r. i 1 października 1983 r. zawartych z powyższym zakładem wnioskodawcy zlecono do wykonania dodatkowe czynności spedycyjno-transportowe: nadzór nad załadowaniem, a w razie potrzeby także załadunek przewożonego towaru od dostawcy do magazynu zleceniodawcy, sprawowanie opieki /konwoju/ nad przewożonym materiałem i zabezpieczenie go przed uszkodzeniem lub kradzieżą, przekazanie przewożonego towaru do magazynu (...) za pokwitowaniem na dowodzie WZ lub innym dokumencie, za dodatkowym wynagrodzeniem. /umowy zlecenia k. 8, 18 akt osobowych z (...) – koperta k. 68/

W (...) Zakładach Radiowych (...)-4 w Ł. wnioskodawca był zatrudniony początkowo na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego a następnie na stanowisku kierowcy autobusu. /zeznania wnioskodawcy – 00:09:02-00:13:39 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:08:27 – 00:15:40 – płyta CD k. 60, zeznania świadka H. J. – 01:34:39-01:42:20 – płyta Cd k. 60/

Na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego wnioskodawca jeździł samochodem ciężarowym pow. 3,5 ton. Kierował samochodem marki S. 28. Jako kierowca konwojent musiał jechać po towar typy stal, chemikalia. Woził spirytus. Musiał pokwitować, że przyjął towar. Ponosił odpowiedzialność za towar. Wnioskodawca nie zajmował się ładunkiem i rozładunkiem towaru.

Wnioskodawca pracował w ponadnormatywnym wymiarze czasu.

Nie był oddelegowywany do innych prac.

/zeznania wnioskodawcy – 00:09:02-00:13:39 – płyta Cd k. 83/

Na stanowisku kierowcy autobusu wnioskodawca jeździł autosanem (o ilości miejsc siedzących około 70). Woził ludzi i materiał. Zakład pracy miał podpisaną umowę ze szkołami, domami pomocy społecznej, klubami sportowymi. Wnioskodawca przewoził ludzi na wycieczki np. po Ł. lub poza Ł., na wczasy, grzybobrania. Kluby sportowe zamawiały przeważnie transport piłkarzy na mecze. W trakcie meczu wnioskodawca musiał czekać w autobusie by ich odwieźć z powrotem, w tym czasie sprawdzał stan autobusu. Wycieczki odbywały się codziennie w sezonie zimowym i letnim. W okresie od października do grudnia z uwagi na fakt, że w innych środkach transportu był problem ze zorganizowaniem benzyny, zawoził sprzęt typu gramofony (kładł je na fotelach w autobusie) do hurtowni w P., W., czasem w mniejszych miastach; zakład nie obsługiwał wówczas wycieczek. Załadowywaniem i rozładowywaniem zajmowało się dwóch konwojentów. Jazdy odbywały się według harmonogramu ustanowionego przez dział transportu. W razie potrzeby musiał także naprawić drobną usterkę np. wymianę świateł czy koło, zasadniczo naprawy były wykonywane na warsztacie przez mechaników.

Wnioskodawca pracował w wymiarze ponadnormatywnym tj. powyżej 8 godzin dziennie, nawet do 12, 13 godzin. Zdarzały się wycieczki 2 - 3 dniowe. Wnioskodawca zawoził ludzi na miejsce noclegu, następnie woził ich po okolicach, w zależności od planu wycieczki. W przypadku gdy czas pracy przekraczał 24 godziny wnioskodawca pracował z drugim kierowcą. Jeden kierowca jechał w jedną stronę, a drugi wracał.

/zeznania wnioskodawcy – 00:09:02-00:13:39 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:41:10-00:45:52, 00:45:52-00:48:52 – płyta CD k. 60, zeznania świadka H. J. – 01:34:39-01:42:20, 01:42:20-01:43:25, – płyta Cd k. 60/

W okresie od 19 czerwca 1986 r. do 31 sierpnia 1987 r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w Ł., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy. /świadectwo pracy k. 1-1 odw. akt osobowych z (...) koperta k. 68 oraz k. 10 - 10 odw. plik II akt ZUS/

Zgodnie z dokumentacją osobową w tym umowami o pracę, angażami w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. wnioskodawca zajmował stanowisko kierowcy. / umowy o pracę k. 5-7 odw., 9-9 odw., angaże k. 8, karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (przyjęcia) k. 4 – 4 odw., podanie o przyjęcie do pracy wraz z wyrażeniem zgody k. 3, pismo rozwiązujące umowę o pracę k. 10, karta przebiegu zatrudnienia k. 11-11 odw., podanie o rozwiązanie umowy o pracę k. 13, karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (zwolnienia) k. 14-14 odw., karty ewidencji czasu pracy i karty wynagrodzeń k. 15-16 odw. akt osobowych z (...) koperta k. 68, zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 61 – 61 odw. plik II akt ZUS/

W Przedsiębiorstwie (...) w Ł. wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku kierowcy betonowozu. /zeznania wnioskodawcy – 00:13:39-00:16:11 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:08:27 – 00:15:40 – płyta CD k. 60, zeznania świadka D. S. – 01:09:10-01:15:04 – płyta Cd k. 60/

Na stanowisku kierowcy betonowozu wnioskodawca jeździł betonowozem. Jeździł samochodem marki T. i J., o ciężarze pow. 10 ton. Jeździł sam. Przewoził beton z miejsca, w którym produkowano beton tzw. węzła, na budowę. (...) były w P., w K., na W., na D., na C.. Zimą był wożony tzw. ciepły beton. Na załadunek betonu musiał czekać ok. 15 min. Przewoził 15 metrów sześciennych betonu. Wnioskodawca sterował betonomieszarką, wyładunkiem zajmowali się pracownicy budowy, trwał on różnie, nawet 4 - 3 godz. Liczba kursów zależała od danej budowy. Było od 5 do 8 kursów. Po pracy musiał zadbać o samochód tj. umyć, zatankować i odstawić samochód.

Wnioskodawca nie był oddelegowywany do innych prac, w razie usterki samochodu dostawał inny w zastępstwie, sporadycznie raz na 2-3 miesiące przez 1 dzień musiał uczestniczyć w naprawie samochodu. W zakładzie pracy nie było przestojów. Wnioskodawca pracował w wymiarze ponadnormatywnym tj. powyżej 8 godzin, nawet do 12-14 godzin dziennie.

/zeznania wnioskodawcy –00:13:39-00:16:11 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:48:52 – 00:52:12 – płyta CD k. 60, zeznania świadka D. S. – 01:09:10-01:15:04, 01:15:04-01:16:47 – płyta Cd k. 60/

W okresie od 17 lipca 1989 r. do 31 października 1989 r. wnioskodawca był zatrudniony w Kombinacie Budownictwa (...) w Ł., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy. /świadectwo pracy k. 1-1 odw. akt osobowych z (...) – koperta k. 68 oraz k. 11 - 11 odw. plik II akt ZUS/

Zgodnie z dokumentacją osobową w tym umowami o pracę, angażami w Kombinacie Budownictwa (...) w Ł. wnioskodawca zajmował stanowisku kierowcy (...) ( (...)). / umowy o pracę k. 2-2 odw., zaświadczenie kwalifikacyjne k. 7, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 8 – 8 odw., 11, 12, karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (przyjęcia) k. 9 – 9 odw., karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (zwolnienia) k. 10-10 odw., pismo rozwiązujące umowę o pracę k. 14, podanie o rozwiązanie umowy o pracę k. 16, pismo udzielające kary porządkowej k. 17, karta przebiegu zatrudnienia k. 18-18 odw., karty wynagrodzeń k. 20-20 odw. akt osobowych z (...) – koperta k. 68, zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 65 – 65 odw. plik II akt ZUS/

W Kombinacie Budownictwa (...) w Ł. wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego pow. 3,5 tony. /zeznania wnioskodawcy –00:13:39-00:16:11 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:08:27 – 00:15:40 – płyta CD k. 60, zeznania świadka W. K. – 01:43:40-01:50:27, 01:50:27-01:51:32 – płyta Cd k. 60/

Na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego pow. 3,5 tony jeździł samochodem marki S.. Woził materiały budowlane z magazynu na budowę np. cement, cegły. Przewoził także belki różnego rodzaju, kleje. Jeździł po mieście, a czasem po towar specjalistyczny na terenie całego kraju. Jeździł do tartaku w K., O. po płytki. Jeździł tam gdzie był produkowany dany materiał. Załadunkiem i wyładunkiem zajmowali się pracownicy z zaopatrzenia, wyładunkiem także pracownicy danej budowy. Pracę zaczynał rano, stawiał się do dyspozycji działu zaopatrzenia. Pracownicy z zaopatrzenia bądź konwojenci jechali wraz z kierowcą, by dokonać zakupu danego towaru, załatwić sprawy biurowe, załadować samochód. Były 1 - 2 kursy dziennie. W razie potrzeby samochód był naprawiany przez mechaników również po południu.

Wnioskodawca nie był oddelegowywany do innych prac. W zakładzie pracy nie było przestojów. Pracował co najmniej w normatywnym czasie pracy.

/zeznania wnioskodawcy – 00:13:39-00:16:11 – płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:52:12-00:54:50, 00:54:50-00:55:15– płyta CD k. 60, zeznania świadka W. K. – 01:43:40-01:50:27, 01:50:27-01:51:32 – płyta Cd k. 60/

W okresie od 11 lipca 1990 r. do 31 marca 1998 r. wnioskodawca był zatrudniony w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł., w pełnym wymiarze czasu pracy, początkowo na stanowisku kierowcy samochodu sanitarnego osobowego, a od 1 września 1993 r. kierowcy sanitarki. W świadectwie pracy zaświadczono, że w okresie od 1 września 1993 r. do 31 marca 1998 r. wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku kierowcy samochodu uprzywilejowanego w ruchu, wymienionym w wykazie A Dziale VIII poz. 2 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze /świadectwo pracy z 31.03.1998 r. – akta osobowe – koperta k. 25 oraz k. 13-13 odw. plik II akt ZUS/

Za okres zatrudnienia w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. wystawiono wnioskodawcy świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że w okresie od 11 lipca 1990 r. do 31 marca 1998 r. wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie i w okresie od 1 września 1993 r. do 31 marca 1998 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę kierowcy samochodu sanitarnego uprzywilejowanego w ruchu (zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) na stanowisku kierowcy samochodu sanitarnego, wymienionym w wykazie A Dziale VIII poz. 2 pkt 1 wykazu stanowiącego załącznik do zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 12 lipca 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu zdrowia i opieki społecznej. /świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych z 17.01.2001 r. – akta osobowe – koperta k. 25 oraz k. 59/60 plik VIII akt ZUS/

Zgodnie z dokumentacją osobową w tym umowami o pracę, angażami w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. wnioskodawca zajmował kolejno stanowiska:

- od 11 lipca 1990 r. kierowcy samochodu sanitarnego osobowego,

- od 1 stycznia 1991 r. kierowcy samochodu osobowego,

- od 1 maja 1991 r. kierowcy samochodu sanitarnego osobowego,

- od 1 października 1991 r. kierowcy pogotowia technicznego,

- od 1 września 1993 r. kierowcy sanitarki

/umowy o pracę z 1.10.1991 r., 1.08.1991 r., 1.05.1991 r., 1.04.1991 r., 1.01.1991 r., 1.10.1990 r., 11.07.1990 r., karta obiegowa zmiany w stosunku pracy (przyjęcia) z 10.07.1990 r., podanie o przyjęcie do pracy wraz z wyrażeniem zgody z 2.07.1990 r.,

angaże z 12.05.1997 r., 5.08.1996 r., 6.11.1995 r., 5.08.1995 r., 1.01.1995 r., 1.06.1994 r., 3.03.1994 r., 3.11.1993 r., 1.08.1993 r., 1.04.1993 r., 1.09.1993 r., 3.04.1992 r., 6.04.1991 r.,

Podanie o przeniesienie na stanowisko kierowcy sanitarki wraz z wyrażeniem zgody z 28.08.1993 r., karta obiegowa zmiany w stosunku przyjęcia (przeniesienia) z 30.08.1993 r., oświadczenie bhp z 30.08.1993 r., zakres czynności kierowcy pogotowia technicznego z 10.10.1991 r., karta przebiegu zatrudnienia, podanie o rozwiązanie umowy o pracę, karty ewidencji obecności w pracy, pismo rozwiązujące umowę o pracę – akta osobowe – koperta k. 25/

W Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku kierowcy samochodu sanitarnego osobowego a od 1 września 1993 r. kierowcy sanitarki. /zeznania wnioskodawcy – 00:16:11-00:16:52- płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:08:27 – 00:15:40 – płyta CD k. 60, zeznania świadka R. K. – 01:51:32-01:54:04 – płyta Cd k. 60/

Na stanowisku kierowcy sanitarki wnioskodawca jeździł w pogotowiu ratunkowym. Gdy zaczynał i kończył pracę miał zmiennika – drugiego kierowcę sanitarki. Początkowo kierował samochodem marki F. (...), a później M. (...). Przewoził chorych z domu do szpitala i odwrotnie, pomiędzy szpitalami. Musiał także pomóc wnieść i wynieść chorego. Był dodatkowo jeden sanitariusz, a na zespole medycznym był lekarz, sanitariusz i kierowca. Był zatrudniony na zespole sanitarnym - przewozowym, a w razie potrzeby w zespole reanimacyjnym.

Wnioskodawca nie był oddelegowywany do innych prac. Nie korzystał z urlopu bezpłatnego. Pracował w wymiarze 12 godzin na 24 godzin wolnego. W razie usterki samochodu samochód oddawano do warsztatu a wnioskodawca otrzymał drugi w zastępstwie.

/zeznania wnioskodawcy –00:16:11-00:16:52- płyta Cd k. 83, 00:05:16-00:09:02 – płyta CD k. 83 w zw. z 00:55:15-00:57:16, 00:57:16-00:58:02, 00:58:20-01:00:33, 01:00:33-01:00:46 – płyta CD k. 60, zeznania świadka R. K. – 01:51:32-01:54:04, 01:54:04-01:55:08 – płyta Cd k. 60/

Wnioskodawca do dnia 1 stycznia 1999 roku udokumentował ogólny staż pracy
w wymiarze 29 lat, 2 miesiące i 16 dni, w tym 28 lat, 10 miesięcy i 1 dzień okresów składkowych oraz 4 miesiące i 15 dni okresów nieskładkowych. /okoliczność bezsporna/

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił wnioskodawcy do stażu pracy w szczególnych warunkach żadnego okresu zatrudnienia. /okoliczność bezsporna/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i załączonych do akt sprawy, których wiarygodność nie była przez strony kwestionowana, oraz w oparciu o zeznania wnioskodawcy i zgłoszonych przez niego świadków. Zeznania świadków Sąd ocenił jako wiarygodne, gdyż są spójne i korespondują z zeznaniami wnioskodawcy oraz zgromadzoną dokumentacją. Świadkowie byli zatrudnieni w objętych sporem zakładach i okresach co wnioskodawca. Tym samym nie można oceniać ich zeznań jako opartych na przypuszczeniach lub relacjach innych osób.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(tekst jednolity Dz.U. z 2015 roku Nr 748, z późn. zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku (art. 196 ustawy) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze
(Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43, z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych
w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 r. II UKN 417/97 – (...)
i US (...) i wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2000 r. II UKN 39/00 Prok.
i Prawo (...)).

Stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, że wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe: co do wieku – wnioskodawca ukończył 60 lat w dniu 6 marca 2014 roku, posiadanych okresów składkowych i nieskładkowych oraz nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że skarżący nie udowodnił 15 lat pracy
w warunkach szczególnych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił wnioskodawcy żadnego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie uznał wnioskodawcy jako pracy w szczególnych warunkach następujących okresów zatrudnienia:

- od 2 maja 1974 r. do 28 września 1975 r. w (...) Sp. z o.o., ponieważ w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych wskazane przez zakład pracy stanowisko „konserwator akumulatorów” nie jest zgodne ze stanowiskiem wymienionym w wykazie A Dział XIV poz. 13 pkt 2 stanowiącym załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r., które brzmi ”elektromonter akumulatorów i baterii”,

- od 3 lipca 1978 r. do 17 marca 1979 r. w (...) Sp.z o.o., ponieważ świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych: pracodawca powołując się na dany dział i pozycję wykazu stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r. nie podał numeru punktu w obrębie wskazanej pozycji wykazu,

- od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r., od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r., od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r. w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł., gdyż świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych: pracodawca nie określił w nim charakteru pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. ponadto stanowisko, które wskazuje zakład pracy tj. „kierowca autobusu” jest niezgodne ze stanowiskiem wymienionym w załączniku Ministra Administracji (...) Terenowej i Ochrony (...) z 1 lipca 1983r., na które powołuje się zakład tj. „kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15”,

- od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r. w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł., gdyż świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych - pracodawca nie określił w nim charakteru pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r.,

- od 24 czerwca 1983 r. do brak daty końcowej zatrudnienia, ponieważ świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych: wymienione w świadectwie pracy stanowisko „kierowca autokaru” nie jest enumeratywnie wymienione w powołanym przez zakład zarządzeniu resortowym, brak informacji o charakterze wykonywanej pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. jak również brak dokładnego wskazania, ze praca wykonywana była stale i w pełnym wymiarze,

- od 19 czerwca 1986 r. do 31 sierpnia 1987 r. w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. oraz od 17 lipca 1989 r. do 31 października 1989 r. w Kombinacie Budownictwa (...) wobec braku świadectw pracy na okoliczność wykonywania pracy w warunkach szczególnych a zastępcza dokumentacja potwierdza jedynie wykonywanie pracy w charakterze kierowcy, stanowisko to nie jest enumeratywnie wymienione w zarządzeniu Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego oraz zarządzeniu Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych,

- od 1 września 1993 r. do 31 marca 1998 r. w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. gdyż świadectwo pracy w warunkach szczególnych nie spełnia wymogów formalnych: pracodawca nie określił w nim charakteru pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r.

Wnioskodawca w niniejszym postępowaniu początkowo twierdził, że stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych w następujących okresach spornych zatrudnienia:

- w (...) sp. z o.o. od 1 września 1968 r. do 27 października 1975 r.,

- w (...) sp. z o.o. od 13 kwietnia 1976 r. do 30 czerwca 1976 r.,

- w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. od 12 października 1976 r. do 28 lutego 1978 r.,

- w (...) sp. z o.o. od 16 czerwca 1978 r. do 17 marca 1979 r.,

- w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r., od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r., od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r.,

- w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r.,

- w (...) Zakładach Radiowych (...) od 24 czerwca 1983 r. do 28 lutego 1985 r.,

- w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. od 19 czerwca 1986 r. do 31 sierpnia 1987 r.,

- w Kombinacie Budownictwa (...) od 17 lipca 1989 r. do 31 października 1989 r.,

- w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. od 1 września 1993 r. do 31 marca 1998 r.

W toku procesu strona odwołująca oświadczyła, że nie wnosi o zaliczenie okresu zatrudnienia na stanowisku ucznia w A. Elta w okresie od 1 września 1968 r. do 31 sierpnia 1971 r., oraz na stanowisku kierowcy samochodu osobowego sanitarnego w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. do 31 sierpnia 1993 r.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach Sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85 – LEX 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84 – LEX 14625).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej
przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z zeznań świadków, przesłuchania wnioskodawcy oraz zachowanej dokumentacji osobowej ze spornych okresów.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wnioskodawca
w okresie od 1 września 1968 r. do 30 czerwca 1976 r. oraz od 16 czerwca 1978 r. do 17 marca 1979 r. był zatrudniony w (...) Sp. z o.o., przy czym w okresie od 2 maja 1974 r. do dnia poprzedzającego służbę wojskową – tj. do 27 października 1975 r. – mimo formalnej zmiany stanowiska od 29 września 1975 r. stanowiska, wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy czynności konserwatora akumulatorów.

Ustalenia Sądu dokonane w przedmiotowej sprawie – oparte na zeznaniach świadka P. K., korespondujących z przesłuchaniem wnioskodawcy, wykazały, że do momentu rozpoczęcia odbywania służby wojskowej S. G. wykonywał cały czas czynności konserwatora akumulatorów, zajmując się wymianą płynów ołowiowych w akumulatorach i uzupełnianiem elektrolitem z kwasu siarkowego, ładowaniem akumulatorów, wymianą akumulatorów w wózkach widłowych i platformowych; musiał konserwować, podłączać i naprawiać akumulatory, zaś przy wózkach akumulatorowych wymieniał ogniwa, zalewał kwasem siarkowym i podłączał to razem; miał odrębną wiatę tzw. garaż wózków akumulatorowych i tam były dokonywane naprawy akumulatorów. Wiata była na wolnym powietrzu z tym, że była zadaszona i ogrodzona siatką. Dziennie musiał wymieniać po 3 - 4 cele. Po wymianie 1 czy 3 cel robił przerwę z uwagi na silne opary kwasu. Zimą zajmował się tym samym. Nie było ograniczeń co do temperatury jeśli chodzi o wykonywanie tych czynności; pracował w specjalnym ubraniu kwasoochronnym.

Materiał dowodowy wykazał także, że w okresie tym wnioskodawca nie był oddelegowany do innych prac, nie było przestojów w zakładzie pracy, pracował w normatywnym wymiarze czasu pracy, otrzymywał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

Ustalenia Sądu poczynione na podstawie powołanych dowodów, którym Sąd dał wiarę, wykazały także, że po powrocie do pracy z wojska - od 13 kwietnia 1976 roku wnioskodawca zajmował się nadal tymi samymi zadaniami, które miał powierzone przed wojskiem.

Wobec uwzględnienia powyższych okresów jako okresów pracy w warunkach szczególnych Sąd uwzględnił do stażu pracy w warunkach szczególnych okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od 28 października 1975 r. do 16 marca 1976 r.

Zgodnie bowiem z orzecznictwem Sądu Najwyższego okres zasadniczej służby wojskowej odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia (por. wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2006 r., sygn. akt III UK 5/06, OSNP 2007/7 – 8/ M.P.Pr. (...)).

Stanowisko takie znalazło potwierdzenie w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 roku w sprawie II UZP 6/13, zgodnie z którą czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 roku) zalicza się na warunkach wynikających z tego przepisu – do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Biul. SN 2013/10/24, M.P.Pr. (...)-101, zob. też. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2013 roku, II UK 217/13, LEX nr 1408683/.

Uznać zatem należy, że do prac wykonywanych przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach należy zaliczyć okres od 2 maja 1974 roku do 30 czerwca 1976 roku, czyli 2 lata, 1 miesiąc i 30 dni.

Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie wykazał nadto, że w okresie od 3 lipca 1978 r. do 17 marca 1979 r. ( 8 miesięcy i 15 dni) wnioskodawca wykonywał czynności kontrolera jakości transformatorów wysokiego napięcia.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że wymienione w pkt 13 działu XIV prace w akumulatorowniach: opróżnianie, oczyszczanie i wymiana stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych oraz wymieniona w pkt 24 działu XIV praca tj. kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie są pracami w szczególnych warunkach.

Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączniku Nr 1 do zarządzenia Nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12 sierpnia 1983r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach (Dz.Urz.WUG.1983.8.12). Stanowisko elektromontera akumulatorów i baterii zostało wymienione w wykazie A, Dziale XIV pod pozycją 13 pkt 2, a stanowisko konserwatora akumulatorów zaś pod pozycją 13 pkt 3, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach. Natomiast stanowiska pracy, na których prace wykonywane są stale i bezpośrednio przy stanowiskach wymienionych w wykazie /stała praca w warunkach, w których nie są zachowane higieniczne normy pracy/ zostały wymienione w wykazie A, Dziale XIV pod pozycją 24 pkt 1, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach.

Z poczynionych ustaleń wynika także, że wnioskodawca w spornych okresach od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r. ( 3 lata i 3 miesiące), od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r. ( 2 miesiące i 1 dzień), od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r. ( 4 miesiące i 27 dni), od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r. ( rok, 2 miesiące i 10 dni) był zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w Ł. na stanowiskach: kierowcy autobusu (od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r.), kierowcy – instruktora (od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r.), kierowcy autobusu (od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r.), kierowcy autobusu (od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r.) i w okresie tym pracował w transporcie i łączności o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 osób.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że wymienione w pkt 2 działu VIII prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów są pracami w szczególnych warunkach.

Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączniku nr 1
do Zarządzenia nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z 1 lipca 1983r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na którym są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy (Dz. Urz. Ministerstwa Administracji, (...) Terenowej i Ochrony (...), poz. 3 z 27 lipca 1983 r.). Stanowisko kierowcy autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 zostało wymienione w wykazie A, Dziale VIII, poz. 2 pkt 2, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach.

Pomocnicze znaczenie w powyższym zakresie stanowi także wykaz zawarty w załączniku nr 1 do zarządzenia nr 29 Ministra Komunikacji z 1 kwietnia 1986 r. w sprawie prac w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu komunikacji, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego (Dz. Urz. MK nr 5 poz. 31). Stanowisko kierowcy instruktora praktycznej nauki jazdy autobusem o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 osób zostało wymienione w wykazie A, Dziale VIII, poz. 2 pkt 9, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach.

Z poczynionych ustaleń wynika także, że wnioskodawca w spornych okresach od 24 czerwca 1983 r. do 28 lutego 1985 r. ( rok, 8 miesięcy i 5 dni) był zatrudniony w (...) Zakładach Radiowych (...)-4 w Ł. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3 ton, a od 1 października 1983 r. kierowcy autokaru i w okresie tym pracował w transporcie i łączności o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 osób.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że wymienione w pkt 2 działu VIII prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów są pracami w szczególnych warunkach.

Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączniku nr 1
do Zarządzenia nr 7 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z 19 maja 1983 r. w sprawie prac zaliczanych do pierwszej kategorii zatrudnienia (Dz. Urz. (...) nr 3-5/83 poz. 9). Stanowisko kierowcy autobusu o liczbie miejsc siedzących większej niż 15 zostało wymienione w wykazie A, Dziale VIII, poz. 2 pkt 1, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach. Stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony zostało natomiast wymienione w Dziale VIII, poz. 2 pkt 5, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach.

Dodatkowo z ustaleń wynika, że wnioskodawca w spornych okresach od 19 czerwca 1986 r. do 31 sierpnia 1987 r. ( rok, 2 miesiące i 13 dni) był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w Ł. na stanowisku kierowcy betonowozu i w okresie tym wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego.

Jak wynika również z materiału dowodowego wnioskodawca w spornych okresach od 17 lipca 1989 r. do 31 października 1989 r. ( 3 miesiące i 15 dni) był zatrudniony w Kombinacie Budownictwa (...) na stanowisku kierowcy (...) i wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego pow. 3,5 tony.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że wymienione w pkt 2 działu VIII prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów są pracami w szczególnych warunkach.

Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączniku nr 1
do Zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia
1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty (Dz. Urz. M.B. 1983.3.6). Stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego zostało wymienione w wykazie A, Dziale VIII pod pozycją 2 pkt 2, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach.

Wreszcie z ustaleń wynika, że wnioskodawca w spornych okresach od 1 września 1993 r. do 31 marca 1998 r. ( 4 lata, 7 miesięcy) był zatrudniony w Wojewódzkiej Kolumnie (...) Sanitarnego w Ł. na stanowisku kierowcy sanitarki i w tym okresie wykonywał pracę kierowcy samochodu uprzywilejowanego w ruchu.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku wskazuje, że wymienione w pkt 2 działu VIII prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów są pracami w szczególnych warunkach.

Pomocnicze znaczenie w tym zakresie stanowi wykaz zawarty w załączniku nr 1
do Zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 12 lipca 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu zdrowia i opieki społecznej. Stanowisko kierowcy samochodu uprzywilejowanego w ruchu zostało wymienione w wykazie A, Dziale VIII pod pozycją 2 pkt 1, jako prace wykonywane w szczególnych warunkach.

Konkludując Sąd Okręgowy przyjął, że wnioskodawca we wskazanych okresach: od 2 maja 1974 r. do 30 czerwca 1976 roku, od 3 lipca 1978 r. do 17 marca 1979 r., od 15 sierpnia 1979 r. do 15 listopada 1982 r., od 18 stycznia 1983 r. do 13 czerwca 1983 r., od 22 marca 1985 r. do 31 maja 1986 r., od 16 listopada 1982 r. do 17 stycznia 1983 r., od 24 czerwca 1983 r. do 28 lutego 1985 r. , od 19 czerwca 1986 r. do 31 sierpnia 1987 r., od 17 lipca 1989 r. do 31 października 1989 r., od 1 września 1993 r. do 31 marca 1998 r. wykonywał prace wymienione w powołanym rozporządzeniu z dnia 7 lutego 1983 roku - co łącznie z uwzględnionym przez Sąd okresem odbywania zasadniczej służby wojskowej od 28 października 1975 r. do 16 marca 1976 r. daje ponad 15 – letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę w dniu 27 lutego 2014 roku, wiek 60 lat uzyskał w dniu 6 marca 2014 roku, a zatem prawo do emerytury należało wnioskodawcy przyznać od dnia 6 marca 2014 roku tj. od osiągnięcia wieku 60 lat.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję.

Stosownie do wyników postępowania, na podstawie art. 98 kpc, Sąd obciążył organ rentowy obowiązkiem poniesionych przez wnioskodawcę kosztów zastępstwa procesowego. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił w oparciu o § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1348, ze zm.).