Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Rutkowska

Ławnicy: T. T., A. W.

Protokolant: Dorota Wabnitz

po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2016 r. we Wrocławiu sprawy

z powództwa A. M.

przeciwko (...) sp. z o.o. w W.

o odszkodowanie

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 77 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  orzeka, iż nieuiszczone koszty sądowe w sprawie ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28 listopada 2011 r. (prezentata Biura Podawczego tut. Sądu) powódka, A. M., wniosła o zasądzenie od pozwanej spółki (...) sp. z o.o. w W. kwoty 6 060 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z przepisami rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 6 060 zł od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że została zatrudniona przez stronę pozwaną w dniu 2 czerwca 2014 r. na podstawie umowy o pracę na okres próbny od dnia 2 czerwca 2014 r. do dnia 31 sierpnia 2014 r., a następnie w dniu 20 czerwca 2014 r. strony zawarły umowę o pracę na czas określony od dnia 1 września 2014 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r. Powódka zatrudniona była na stanowisku kasjera – fakturzysty w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 1 680 zł brutto oraz premią uznaniową. Do obowiązków powódki należało przyjmowanie gotówki do kasy oraz wystawianie faktur. Powódka pracowała w systemie zmianowym, a jej zmienniczką była M. L..

W dniu 22 października 2014 r. powódka pracowała na zmianę od godziny 4 rano do godziny 12. Bezpośrednio przed końcem pracy w tym dniu powódka sporządziła raport kasowy stanu gotówki, przeliczyła gotówkę znajdującą się w kasie, a następnie podpisała oryginał raportu i umieściła go wraz z gotówką w zabezpieczonej kopercie o numerze (...). Kopertę powódka umieściła w sejfie, bowiem utarg dzienny był przekazywany do P. P.Centrum Usług Koncesjonowanych Kasa Zbiorczo Zasilająca w godzinach wieczornych.

W dniu 23 października 2014 r. powódka została poinformowana, że pracownik Poczty Polskiej dokonujący przeliczenia środków stwierdził brak gotówki w kwocie 2 000 zł. Powódka zwróciła się do swoich przełożonych z prośbą o weryfikację zapisów monitoringu oraz o zwrócenie się do Poczty Polskiej celem ponownego przeliczenia gotówki. Po weryfikacji dokumentacji znajdującej się w zasobach P.P.H.U. (...) sp. z o.o. Oddział we W. nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości związanych z operacjami gotówkowymi oraz rozliczeniem utargu.

W dniu 12 listopada 2014 r. powódce zostało wręczone oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, polegającego na nierozliczeni się z pobranej gotówki. Powódka wskazała, że nie sprecyzowano, jakiego konkretnego zdarzenia miało dotyczyć powyższe uchybienie. Powódce ustnie przekazano informację, że zwolnienie ma związek z wydarzeniami z dnia 22 października 2014 r.

W dniu 17 listopada 2014 r. powódka skierowała dwa pisma z wnioskami o zabezpieczenie nagrać z monitoringów, w celu umożliwienia zweryfikowania przebiegu zdarzeń z jej udziałem.

W odpowiedzi na pozew, pismem z dnia 12 lutego 2015 r. (prezentata Biura Podawczego tut. Sądu), strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu strona pozwana wskazała, że rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 KP było uzasadnione ciężkim naruszeniem przez powódkę podstawowych obowiązków pracodawcy, tj. działaniem na szkodę pracodawcy poprzez nierozliczeni się z pobranej gotówki, co uniemożliwiało dalsze zatrudnienie. Strona pozwana ujawniła, że powódka nie rozliczyła się z pracodawcą łącznie z kwoty 2 802,01 zł. Na sumę tę składała się kwota 2 000 zł (brak gotówki w pakiecie nr (...), przygotowanym przez powódkę w dniu 22.10.2014 r. jako wpłata do banku), kwota 802, 01 zł (brak rozliczenia wpłaty z dowodu kasowego KP nr (...), a dotyczącego należności z faktury VAT nr (...) wystawionej na rzecz (...) sp.j. w K.).

Strona pozwana podkreśliła, że w oświadczeniu z dnia 12 listopada 2014 r. powódka zobowiązała się do zwrotu brakujących kwot.

Strona pozwana podniosła, iż wbrew twierdzeniom podniesionym w pozwie, powódka wiedziała o zdarzeniach stanowiących przyczynę rozwiązana umowy o pracę bez wypowiedzenia, w tym o wartości szkody wyrządzonej spółce.

Ustalenia faktyczne:

Powódka, A. M., pozostawała zatrudniona u strony pozwanej, (...)sp. z o.o. w W., na podstawie umowy o pracę z dnia 2 czerwca 2014 r. na okres próbny od dnia 2 czerwca 2014 r. do dnia 31 sierpnia 2014 r., a następnie na podstawie umowy o pracę z dnia 20 sierpnia 2014 r. na czas określony od dnia 1 września 2014 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r. Powódka zatrudniona była na stanowisku kasjera – fakturzysty, w pełnym wymiarze czasu pracy, w warunkach pracy zmianowej. Przysługiwało jej wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 1 680 zł brutto miesięcznie oraz premia uznaniowa.

W czasie trwania umowy o pracę na okres próbny strony łączyła także umowa o zakazie konkurencji, zawarta w dniu 2 czerwca 2014 r.

Średnie wynagrodzenie miesięczne brutto powódki wynosiło 2 021,19 zł.

Okoliczności bezsporne.

Do podstawowych obowiązków powódki jako kasjera – fakturzysty należały:

1.  obsługa bezpośrednia klientów dokonujących zakupów w siedzibie firmy,

2.  prowadzenie kasy i przygotowanie pieniędzy dla konwoju,

3.  wystawianie faktur VAT, paragonów oraz korekt na podstawie protokołów reklamacyjnych,

4.  wypisywanie zamówień (...) oraz kontrola cen, marży i przetwarzanie zamówień przesyłanych drogą elektroniczną,

5.  nanoszenie poprawek na WZ, wrzucanie ich do karty A, drukowanie karty A na dany dzień,

6.  przetwarzanie przygotowanych WZ z kart A na faktury VAT i kartę typu B,

7.  rozliczanie kierowców z dokumentów sprzedaży i dostawy,

8.  kompletowanie dokumentów sprzedaży i korekt sprzedaży,

9.  wydawanie protokołów reklamacyjnych, druków KP i prowadzenie ewidencji,

10.  przyjmowanie zamówień telefonicznych,

11.  dbanie o ekspozycję towaru na wystawie, pilnowanie terminów ważności,

12.  dbanie o czystość pomieszczeń biurowych.

Dowód: Akta osobowe powódki (Zakres obowiązków i odpowiedzialności pracownika)

Zeznania świadka K. W. (k. 84v; płyta CD)

Zeznania świadka M. L. (k. 85; płyta CD)

Zeznania świadka B. P. (k. 85, 85v; płyta CD)

Zeznania świadka I. M. (1) (k. 85v, 86; płyta CD)

Strony łączyła także umowa o odpowiedzialności materialnej pracownika, powódka podpisała również weksel. Dodatkowo między stroną pozwaną a I. M. (2), mężem powódki, zawarta została umowa poręczenia, zgodnie z którą poręczyciel (I. M. (2)) zobowiązał się względem wierzyciela (strona pozwana) wykonać w całości zobowiązanie mogące powstać w przyszłości z tytułu naprawienia szkody wyrządzonej wierzycielowi przez dłużnika (powódka) w okresie jego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w przedsiębiorstwie wierzyciela. Poręczyciel odpowiada za dług solidarnie z dłużnikiem.

Dowód: Zeznania świadka B. P. (k. 85, 85v; płyta CD)

Przesłuchanie powódki (k. 189,189v; płyta CD)

Akta osobowe powódki (Umowa poręczenia)

Do obowiązków osoby zatrudnionej na stanowisku kasjera – fakturzysty należy m.in. przyjmowanie gotówki od kierowców i przedstawicieli handlowych. Kierowca bądź przedstawiciel dostarcza gotówkę oraz dokument KP, wystawiony dzień wcześniej przez fakturzystkę lub wypisany przez klienta. Kasjer – fakturzysta przyjmuje gotówkę oraz druk KP i wpisuje dane z niego wynikające do komputera, co oznacza, że kasa przyjęła zadeklarowaną kwotę. Kasjerzy – fakturzyści tworzą także dokumenty KW, z których wynika, ile pieniędzy zostało z kasy wydane. Dokumenty KW są przekazywane do centrali spółki. Na koniec każdej zmiany pracownik tworzy raport kasowy. Raport kasowy tworzony po I zmianie obejmuje przyjętą i wydaną z kasy gotówkę w trakcie tej zmiany, natomiast raport kasowy utworzony na koniec dnia obejmuje całość dziennych przychodów i rozchodów (zarówno wpłaty i wypłaty z kasy dokonane podczas pierwszej jak i drugiej zmiany).

Dowód: Zeznania świadka M. L. (k. 85; płyta CD)

Raport kasowe utworzone przez pracowników (kasjerów – fakturzystów) weryfikowane są na bieżąco lub w następnym dniu przez pracowników księgowości. Weryfikacja ta przebiega w ten sposób, że pracownik księgowości pobiera od kasjerów – fakturzystów druki KP, dokonuje własnego wydruku raportu kasowego utworzonego przez kasjera – fakturzystę i sprawdza, czy raport kasowy i druki KP są ze sobą zgodne. Weryfikacją raportów kasowych zajmowały się L. S., a następnie A. W..

Dowód: Zeznania świadka K. W. (k. 84v; płyta CD)

Zeznania świadka L. S. (k. 104v; płyta CD)

W dniu 22 października 2014 r. powódka pracowała na I zmianę, czyli w godzinach od 4:00 do 12:00. Ok. godz. 11:30 przystąpiła do rozliczania kasy, przygotowała gotówkę, którą umieściła w bezpiecznej kopercie nr (...), sporządziła raport KW na kwotę 29 835,21 zł i tak przygotowaną kopertę umieściła w sejfie.

Dowód: Przesłuchanie powódki (k. 189,189v; płyta CD)

Dowód wypłaty KW nr (...) (k. 59)

Umieszczone w sejfie bezpieczne koperty przekazywane są przez pracownika II zmiany przedstawicielowi P. P. Centrum Usług Koncesjonowanych Kasa Zbiorczo Zasilająca. Pracownik Poczty Polskiej jest weryfikowany przez kasjera – fakturzystę na podstawie posiadanej przez kasjera listy osób uprawnionych przez Pocztę Polską do pobierania kopert z pieniędzmi. Koperty te trafiały następnie do Poczty Polskiej Centrum Usług (...) przy ul. (...) we W.. Tam pieniądze są przeliczane przez pracownika Poczty Polskiej.

Koperty są zabezpieczone w taki sposób, że nie jest możliwe wyjęcie z nich pieniędzy bez naruszenia koperty.

W dniu 22 października 2014 r. pracownikiem strony pozwanej przekazującym kopertę z dziennym utargiem konwojentowi Poczty Polskiej była M. L..

Dowód: Zeznania świadka M. L. (k. 85; płyta CD)

Zeznania świadka B. P. (k. 85, 85v; płyta CD)

Pieniądze są liczone przez kasjerów – fakturzystów ręcznie, pozwana spółka nie posiada maszyn służących do liczenia pieniędzy.

Dowód: Zeznania świadka B. P. (k. 85, 85v; płyta CD)

Zeznania świadka I. M. (1) (k. 85v, 86; płyta CD)

W dniu 24 października 2014 r., podczas przeliczania gotówki otrzymanej od strony pozwanej w opakowaniu nr (...) z dnia 22 października 2014 r., pracownik P. P., M. B., stwierdził brak w wysokości 2 000 zł w stosunku do deklarowanej przez pracownika strony pozwanej (powódkę) kwoty (29 835,21 zł). W dowodzie wpłaty wskazano 19 sztuk banknotu o nominalne 200 zł, oraz 206 sztuk banknotu o nominale 100 zł. Po przeliczeniu stwierdzono 16 sztuk banknotu o nominale 200 zł i 192 sztuki banknotu o nominale 100 zł.

Dowód: Kopia protokołu różnicy (k. 29)

Po otrzymaniu przez stronę pozwaną protokołu rozbieżności dotyczącego koperty przekazanej w dniu 22 października 2014 r. , w dniu 29 października 2014 r. pracownik strony pozwanej, K. W., zwróciła się do Poczty Polskiej z prośbą o sprawdzenie nagrania monitoringu, na którym widać proces liczenia pieniędzy przez M. B.. Po otrzymaniu odpowiedzi od Poczty Polskiej, która nie stwierdziła żadnych nieprawidłowości po swojej stronie, B. P. skontaktowała się z Pocztą Polską z prośbą o ponowne zweryfikowanie i sprawdzenie wpłaty gotówki z dnia 22 października 2014 r., informując jednocześnie, że strona pozwana sprawdziła dokumentację i monitoring w biurze kasy, i nie dopatrzyła się żadnych uchybień.

W informacji zwrotnej Poczta Polska poinformowała o komisyjnym sprawdzeniu nagrania z monitoringu, na którym widać każdy liczony przez M. B. banknot, i o stwierdzonym braku nieprawidłowości po stronie Poczty Polskiej.

Dowód: Zeznania świadka K. W. (k. 84v; płyta CD)

Zeznania świadka B. P. (k. 85, 85v; płyta CD)

Korespondencja e – mail z dn. 23.10.2014 r., 29.10.2014 r., 30.10.2014 r. (k. 28)

Powódka oglądała nagrania z monitoringu, na których nagrane były czynności powódki z dnia 22 października 2014 r. Po zapoznaniu się z zapisem, powódka nie stwierdziła żadnych uchybień po swojej stronie ani obecności osób trzecich w pokoju kasjera – fakturzysty pod nieobecność powódki na jej zmianie.

Dowód: Przesłuchanie powódki (k. 189,189v; płyta CD)

Zeznania świadka I. M. (1) (k. 85v, 86; płyta CD)

Zeznania świadka A. W. (k. 85v, 86; płyta CD)

Pomieszczenie, w którym pracuje kasjer – fakturzysta jest wydzielone i zamykane na drzwi. Kamera umieszczona jest nad biurkiem, po lewej stronie kasjera. Kasjer – fakturzysta jest na zmianie sam, ale widzą go inni pracownicy, gdyż wydzielone pomieszczenie kasjera jest szklane.

Dowód: Zeznania świadka M. L. (k. 85; płyta CD)

Pod koniec października 2014 r. do strony pozwanej zwróciła się (...) sp.j. z prośbą o informację, jakie jest saldo spółki. Przedstawiciel spółki (...) poinformował jednocześnie, że spółka posiada ok. 800 zł nadpłaty, wskazał z jakiej faktury pochodzi nadpłata.

Po weryfikacji raportów kasowych i druków KP strona pozwana ustaliła, że pobrane zostały dwukrotnie pieniądze od spółki (...) w tej samej kwocie na podstawie tej samej faktury (raz od przedstawiciela handlowego, drugi raz od kierowcy), z czego jedna kwota nie została wykazana w raporcie kasowym.

Kwota 802,01 zł była należnością z faktury nr (...), jej wpłata do kasy strony pozwanej została stwierdzona dokumentami KP nr (...) oraz KP nr (...). W raporcie kasowym wykazana została tylko jedna z kwot umieszczonych na dokumencie KP nr (...), w wysokości 197,99 zł, niewskazana pozostała natomiast kwota 802,01 zł. Przedmiotowe raporty kasowe sporządzała powódka.

Dowód: Zeznania świadka A. W. (k. 85v, 86; płyta CD)

Zeznania świadka B. P. (k. 85, 85v; płyta CD)

Kopie dowodów wpłaty KP nr 10109, KP nr (...) (k. 61)

Kopie raportów kasowych nr (...). (...), (...). (...) (k. 66 – 68)

Procedury obowiązujące osoby zatrudnione na stanowisku kasjera – fakturzysty w poznaje spółce reguluje Zarządzenie nr (...) z dnia 10.08.2001 r. regulujące zasady gospodarki kasowej. Dokument ten wskazuje m.in., że wszystkie dowody kasowe dotyczące wypłat i wpłat gotówkowych dokonanych w danym dniu powinny być w tym samym dniu wpisane do raportu kasowego sporządzonego przez kasjera.

Dowód: Zarządzenie nr (...) z dn. 10.08.2001 r. (k. 62 – 64v)

W dniu 12 listopada 2014 r. strona pozwana, poprzez swojego przedstawiciela B. P., podczas rozmowy w obecności A. W. i I. M. (1), wręczyła powódce oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 KP. B. P. ustnie poinformowała powódkę, że rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie spowodowane jest zdarzeniami z dnia 22 października 2014 r. oraz brakiem rozliczenia się z kwoty 802,01 zł pochodzącej od spółki (...). Zakomunikowała powódce, że w sytuacji braku kwoty 2 802,01 zł i niemożności wyjaśnienia tych braków przez powódkę niemożliwa jest dalsza współpraca z powódką.

Dowód: Zeznania świadka B. P. (k. 85, 85v; płyta CD)

Zeznania świadka A. W. (k. 85v, 86; płyta CD)

Zeznania świadka I. M. (1) (k. 85v, 86; płyta CD)

Przesłuchanie powódki (k. 189,189v; płyta CD)

Akta osobowe powódki (Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z dn. 12.11.2014 r.)

W tym samym dniu powódka podpisała oświadczenie, w którym zobowiązała się do spłaty zadłużenia w kwocie 2 802,01 zł, na którą składa się: kwota 2 000 zł (protokół różnic opakowania nr (...)), kwota 802,01 zł (dowód wpłaty KP nr (...) z dnia 19.09.2014 r.). Powódka nie składała oświadczeń o uchyleniu się od skutków prawnych podpisanego oświadczenia.

Dowód: Przesłuchanie powódki (k. 189,189v; płyta CD)

Kopia oświadczenia powódki z dn. 12.11.2014 r. (k. 58)

Notą księgową nr (...) z dnia 10 grudnia 2014 r. powódka została obciążona przez stronę pozwaną kwotą 2 802,01 zł z tytułu niedoboru gotówki w kasie oddziału W..

Dowód: Kopia noty księgowej nr (...) z dn. 10.12.2014 r.

W związku ze stwierdzonym niedoborem gotówki w kwocie 2 000 zł oraz 802,01 zł powódka złożyła zawiadomienie na Policji w sprawie dokonania zaboru w celu przywłaszczenia powyższych kwot. Zwróciła się również z prośbą do P.P.H.U. (...) sp. z o.o. Oddział we W. o zabezpieczenie zapisu monitoringu w kasie firmy z dnia 22 października 2014 r. w godz. 4:00 – 12:00 oraz do Poczty Polskiej S.A. Centrum Usług (...) przy ul. (...) we W. o zabezpieczenie zapisu monitoringu w trakcie pracy wykonywanej przez M. B. na stanowisku nr 2 od dnia 22 października 2014 r. do dnia 24 października 2014 r.

Dowód: Przesłuchanie powódki (k. 189,189v; płyta CD)

Kopia pism powódki z dn. 17.11.2014 r. (k. 30, 31)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Konstrukcja stanu faktycznego w niniejszej sprawie została ustalona na podstawie dokumentów, których autentyczność i wiarygodność nie została skutecznie podważona przez żadną ze stron, na dowodach z zeznań świadków, których zeznania sąd ocenił jako wiarygodne, gdyż były one ze sobą spójne i tworzyły logiczną całość, a ponadto korespondowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a także z dowodem z przesłuchaniem .

Kwestią sporną w przedmiotowej sprawie było ustalenie, czy dokonane przez stronę pozwaną rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 KP odbyło się w sposób zgodny z przepisami.

Podstawę prawną dochodzonego przez powódkę roszczenia stanowi art. 56 § 1 zd. 1 Kodeksu pracy. Zgodnie z przytoczonym artykułem, pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie.

W celu uznania zasadności dochodzonego roszczenia konieczne było ustalenie, czy strona pozwana, dokonując rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 KP uczyniła to w sposób prawidłowy z punktu widzenia wymogów formalnych, a także czy przyczyna rozwiązania umowy o pracę była rzeczywista i uzasadniała zastosowanie trybu z art. 52 § 1 pkt 1 KP.

Wymogi formalne co do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika określa art. 30 § 3 KP, art. 30 § 4 KP, art. 30 § 5 KP oraz art. 52 § 2 KP. Zgodnie z art. 30 § 3 KP, oświadczenie każdej ze stron o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie. Art. 30 § 4 KP stanowi, że w oświadczeniu pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca rozwiązanie umowy. W związku z treścią art. 30 § 5 KP w oświadczeniu pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia konieczne jest zawarcie pouczenia o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy. Art. 52 § 2 KP zakreśla jednomiesięczny termin na rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, liczony od momentu uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

W świetle przeprowadzonego postępowania i ustalonych okoliczności faktycznych stwierdzić należy, że strona pozwana dochowała wszelkich warunków formalnych rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło na piśmie, zawierało wskazanie przyczyny rozwiązania umowy oraz pouczenie o możliwości odwołania, dochowany został również jednomiesięczny termin (rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło dnia 12 listopada 2014 r., zaś jako przyczynę wskazano wydarzenia z dnia 22 października 2014 r. oraz nieprawidłowości dotyczące istniejącej nadpłaty spółki (...), o których strona pozwana dowiedziała się pod koniec października 2014 r.).

Odrębną kwestią pozostaje natomiast zasadność rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika z punktu widzenia wskazanej przez stronę pozwaną podstawy rozwiązania.

W myśl art. 52 § 1 pkt 1 KP pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Przytoczony przepis nie zawiera katalogu określającego na czym polega ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych przez pracownika, pozostawiając pracodawcy, a w przypadku odwołania pracownika, sądowi pracy, ustalenie, czy dany przypadek wypełnia znamiona ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Wskazać należy w tym miejscu, iż sądy pracy nie są związane oceną pracodawcy, uznającą dane zachowanie pracownika za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, lecz ocena ta podlega sądowi (por. wyrok SN z 3 marca 1981 r., I PR 13/81, LexPolonica nr 317863).

Z treści art. 52 § 1 pkt 1 KP oraz z wieloletniej praktyki orzeczniczej wynika dodatkowo, że nie każde naruszenie przez pracownika obowiązków może stanowić podstawę rozwiązania z nim umowy w tym trybie – musi zostać naruszony podstawowy obowiązek, a waga naruszenia musi być wynikiem znacznego stopnia winy pracownika. Rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 KP, jako nadzwyczajny sposób rozwiązania stosunku pracy, powinno być stosowane przez pracodawcę wyjątkowo i z ostrożnością. Musi być uzasadnione szczególnymi okolicznościami, które w zakresie winy pracownika polegają na jego złej woli lub rażącym niedbalstwie. Art. 52 § 1 pkt 1 KP, stanowiąc o ciężkim naruszeniu przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych, zawiera w sobie dwie przesłanki dopuszczalności rozwiązania umowy o pracę: naruszenie podstawowego obowiązku i powagę tego naruszenia, rozumianą jako znaczny stopień winy pracownika (por. wyrok SN z 2 czerwca 1997 r., I PKN 193/97, OSNAPiUS 1998/9/269). Przy ocenie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych należy brać pod uwagę zarówno stopień natężenia złej woli pracownika, jak i rozmiar szkody, jaką może pociągać za sobą naruszenie obowiązków pracowniczych. Od okoliczności każdego indywidualnego przypadku zależy ocena, czy dane naruszenie obowiązku jest ciężkie. Również określenie obowiązku pracownika jako podstawowego należy w każdej sytuacji do oceny pracodawcy lub sądu pracy, wobec braku istnienia w Kodeksie pracy zamkniętego katalogu rzeczonych obowiązków.

Przyczyną rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 KP mogą być jedynie szczególnego rodzaju zawinione uchybienia pracownicze, które spowodowały zagrożenie interesów lub istotną szkodę w mieniu pracodawcy ( por. wyrok SN z 23 września 1997, I PKN 274/97, OSNP 1998/13/396).

Do podstawowych obowiązków powódki, jako pracownika zatrudnionego na stanowisku kasjera – fakturzysty, należało m.in. przygotowywanie bezpiecznych kopert, zawierających utarg z danego dnia a także sporządzanie raportu kasowego, który winien być zgodny z otrzymanymi w danym dniu drukami KP oraz wpłacanymi do kasy na ich podstawie kwotami. Bezspornym jest, że w dniu 22 października 2014 r., na koniec porannej zmiany, powódka sporządziła rozchód gotówki z systemu kasowego na kwotę 29 835,21 zł jako wpłatę do banku (dowód wpłaty KW nr (...)), a następnie przygotowała pakiet gotówki (nr opakowania (...)), w którym zadeklarowała wpłatę do banku w wysokości 29 835,21 zł. Nie budzi także wątpliwości, że powódka sporządziła raporty kasowe z dni 23 i 24 września 2014 r.

Jednakże w ocenie Sądu samo dokonanie czynności (przygotowanie koperty z gotówką dla konwojenta, sporządzenie raportu kasowego) nie może być równoznaczne z uczynieniem zadość podstawowym obowiązkom pracowniczym, spoczywającym na powódce. Stanowisko kasjera – fakturzysty obarczone jest wyjątkowo dużym zakresem odpowiedzialności, a efekty świadczonej na powyższym stanowisku pracy odzwierciedlane są w wyraźny sposób poprzez to, czy w kasie spółki znajduje się odpowiednia ilość gotówki. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w tym zakresie, przede wszystkim w postaci niedoborów gotówki, nie sposób uznać, by obowiązki pracownicze kasjera – fakturzysty wykonywane były w sposób prawidłowy.

Przejawem naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych powódki był więc niedobór kwoty 2 000 zł w opakowaniu nr (...), którego to niedoboru powódka nie potrafiła wyjaśnić, oraz nieprawidłowości przy rozliczeniu spółki (...). Powódka nie rozliczyła się ze stroną pozwaną z pobranej gotówki, tj. kwoty 802,01 zł, wynikającej z dowodu wpłaty KP nr (...) (należności (...) sp. j. w K. z tytułu faktury VAT nr (...)). W dniu 23 września 2014 r. powódka przyjęła do systemu kasowego kwotę 802,01 zł wskazaną w druku KP nr (...) (druk ten dotyczył sprzedaży dokonanej na rzecz spółki (...) z tytułu faktury VAT nr (...), a pieniądze wpłacił do kasy w dniu 23 września 2014 r. kierowca). Następnego dnia, w dniu 24 września 2014 r., powódce został przekazany dowód wpłaty KP nr (...) wystawiony przez przedstawiciela handlowego, dotyczący rozliczeń z tytułu faktur VAT nr (...) na kwotę 802,01 zł oraz nr (...) na kwotę 197,99 zł. Z powyższego dokumentu wpłaty powódka rozliczyła jedynie kwotę 197,99 zł z tytułu faktury VAT nr (...).

Mając na uwadze przytoczone wyżej poglądy judykatury, w ocenie Sądu w niniejszej sprawie doszło do szczególnego rodzaju zawinionych uchybień pracowniczych, które spowodowały już nawet nie zagrożenie interesów pracodawcy, lecz istotną szkodę w jego mieniu. Uchybienia powódki skutkowały bowiem niedoborem w wysokości 2 802,01 zł po stronie pozwanej spółki.. To na powódce spoczywał ciężar udowodnienia braku zawinienia. Należy wskazać, że zgodnie z treścią artykułu 232 k.p.c. obowiązek wskazania dowodów obciąża przede wszystkim strony, a ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z niego wywodzi skutki prawne ( art. 6 k.c. ) Oznacza to, że ten, kto powołuje się na przysługujące mu prawo, występując z żądaniem obowiązany jest udowodnić fakty i okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie. Strona, która odmawia spełnienia tego żądania tj przeczy uprawnieniu żądającego obowiązana jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Chodzi tu o fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, wykazujące istnienie prawa, jak również fakty niweczące to prawo zgodnie z obowiązującą zasadą kontradyktoryjności. Sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ( por wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996r. I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6 – 7, poz 76).

Zasady ujęte w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane być muszą przede wszystkim i w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na stronie spoczywał. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności ( art. 227 k.p.c. ) powinno być udowodnione przez stronę twierdzenie to zgłaszającą ( por wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001 I PKN 660/00, Wokanda 2002/7-8/44). W związku z powyższym, jeżeli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych, Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z nieudowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań. Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, należało wskazać, że wprawdzie nie było możliwe odtworzenie zapisu monitoringu, jednakże w oparciu o pozostałe dowody w postaci zeznań świadków, dokumentów ( oświadczenia powódki z dnia 12.11.2015 r.) oraz przesłuchania powódki należało uznać, że powódka w żaden sposób nie wykazała braku zawinienia w powstaniu niedoboru.

Odnosząc się do zarzutu przedstawionego w pozwie, przytoczonego za wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2012 r., sygn. akt II BP 4/12, Legali), zgodnie z którym na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych składają się trzy elementy: bezprawność zachowania pracownika, czyli naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego, naruszenie albo zagrożenie interesów pracodawcy oraz zawinienie obejmujące zarówno winę umyślną, jak i rażące niedbalstwo, Sąd podziela stanowisko strony pozwanej, jakoby wszystkie te elementy w niniejszej sprawie zaistniały. Jak przedstawiono wyżej, w ocenie Sądu powódka dopuściła się zachowania bezprawnego, bowiem uchybiła podstawowym obowiązkom pracownika zatrudnionego na stanowisku kasjer – fakturzysta, swoim działaniem spowodowała naruszenie interesów pracodawcy w postaci szkody w łącznej wysokości 2 802,01 zł, a zawinienie przejawiało się w nierzetelnym wykonywaniu obowiązków przez powódkę jako pracownika zatrudnionego na stanowisku kasjer- fakturzysta.

Na niekorzyść powódki przemawia także fakt podpisania przez nią w dniu 12 listopada 2014 r. oświadczenia, w którym zobowiązała się do zwrotu łącznej kwoty 2 802,01 zł na rzecz strony pozwanej. Wprawdzie, podczas przesłuchania powódka powoływała się na swoje zdenerwowanie wywołane rozwiązaniem z nią umowy o pracę bez wypowiedzenia a także stwierdziła, iż jej wolą było zobowiązanie się do zwrotu powyższej kwoty jedynie w sytuacji, gdy zostanie udowodniona wina powódki, jednakże w żaden sposób nie wykazała, by oświadczenie przez nią złożone obarczone było wadą oświadczenia woli. Powódka nigdy nie uchyliła się od skutków złożonego w dniu 12 listopada 2014 r. oświadczenia woli. Zgodnie zaś z art. 88 § 1 Kodeksu cywilnego uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie. Możliwość skorzystania z uprawnienia do uchylenia się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia zależy wyłącznie od decyzji składającego to oświadczenie, druga strona nie może przeszkodzić powstaniu skutków uchylenia ani też zapobiec unieważnieniu czynności prawnej (vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2005 r., sygn. akt III CK 48/05). Władzy takiej nie ma także sąd (Jerzy Ciszewski (red.), Kodeks Cywilny. Komentarz, wyd. II, LexisNexis 2014).

Nie zaistniały także co do złożonego przez powódkę oświadczenia woli okoliczności, które uzasadniałyby uznanie, że doszło do nieważności bezwzględnej oświadczenia, a więc następującej z mocy samego prawa. Nieważność bezwzględna jest skutkiem złożenia oświadczenia woli w braku świadomości lub swobody albo dla pozoru, co nie miało miejsca w niniejszej sprawie.

Kwota, do której zwrotu powódka zobowiązała się w oświadczeniu z dnia 12 listopada 2014 r., nie została przez nią uiszczona.

Odnosząc się do zarzutu powódki, która podniosła, że składając powódce oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę strona pozwana nie podała rzeczywistej i konkretnej przyczyny uzasadniającej zakończenie stosunku pracy w trybie z art. 52 § 1 pkt 1 KP należy wskazać, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, iż przyczyna ta była powódce wiadoma i jednoznacznie wynikała z treści wręczonego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę. Zgodnie zaś z utrwalonym poglądem judykatury uznaje się, że przyczyna wypowiedzenia podana pracownikowi nawet ogólnie, czyni zadość formalnym wymogom wynikającym z przepisów prawa pracy, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że szczegółowe motywy są pracownikowi znane (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lipca 1999 r., I PKN 175/99, OSNP 2000/21/787). Podczas wręczania powódce oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę B. P. informowała powódkę, co jest przyczyną dokonywanego rozwiązania umowy w trybie z art. 52 § 1 pkt 1 KP, powódka była także świadoma istniejących niedoborów w kasie pozwanej.

Tym samym nie sposób się zgodzić z zarzutem powódki, jakoby nie było możliwe ustalenie, kiedy miało dojść do ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych i stwierdzenie, czy pracodawca złożył oświadczenie w terminie przewidzianym w art. 52 § 2 KP.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu powództwo jako nieuzasadnione nie zasługiwało na uwzględnienie, o czym orzeczono jak w pkt I sentencji. Nie sposób bowiem stwierdzić, by rozwiązanie z powódką umowy w trybie art. 52 § 1 pkt 1 KP nastąpiło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów w tym trybie.

W punkcie II orzeczenia Sąd orzekł o kosztach na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 60 zł tytułem wynagrodzenia adwokata na podstawie § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) plus koszty opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł, co łącznie dawało sumę 77,00 zł.

Orzeczenie o kosztach postępowania wydano w oparciu o treść art. 97 ustawy z dnia 28 lipca 2005 o kosztach sądowych w sprawach cywilnych