Pełny tekst orzeczenia

Sygnatnura akt XIII Ga 966/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 sierpnia 2015r. Sąd Rejonowy w Płocku w sprawach połączonych:

1)  z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę 1 491,37 zł;

2)  z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę 1 388,67 zł;

3)  z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę 1166,03 zł;

4)  z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę 1126,68 zł;

5)  z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę 1 573,79 zł, 

- w zakresie powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 1 491,37 zł, zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. kwotę 742,94 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 5 sierpnia 2013r. do dnia zapłaty; oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz zasądził od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 79,62 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

- w zakresie powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W., o zapłatę kwoty 1388,67 zł, zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. kwotę 698,64 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty; oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz zasądził od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 76,61 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

- w zakresie powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 1 166,03 zł, zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. kwotę 600,23 zł (sześćset złotych 23/100) z ustawowymi odsetkami od dnia 10 sierpnia 2013r. do dnia zapłaty; oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz zasądził od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 69,48 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

- w zakresie powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 1 126,68 zł, zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. kwotę 570,72 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 sierpnia 2013r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz zasądził od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 74,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

- w zakresie powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 1 573,79 zł, zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. kwotę 792,14 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lipca 2013r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz zasądził od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 73,66 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe orzeczenie w części tj. w pkt. I ppkt. 2) 3), w pkt. II ppkt. 2) 3), w pkt. III ppkt. 2) 3), w pkt. IV ppkt. 2) 3) i w pkt. V ppkt. 2) 3), apelacją zaskarżyła strona powodowa, która zarzucając rozstrzygnięciu:

1. naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, a w szczególności:

a) naruszenie przepisu art. 248 k.p.c. w zw. z art. 187 § 2 pkt. 4 k.p.c. i art. 245 k.p.c. oraz art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nieuzasadnione pominięcie wniosku dowodowego powódki sformułowanego w pkt. 8 ust. 10 i ust. 11 petitum pozwu w przedmiocie zobowiązania wskazanych przez powódkę podmiotów do przedłożenia w poczet materiału procesowego niniejszej sprawy cenników usług naprawczych, względnie o zankietowanie tychże podmiotów przez biegłego sądowego sporządzającego w niniejszej sprawie opinię - celem zbadania cen rynkowych i ustalenia, czy zastosowane w niniejszej sprawie stawki rbg w wysokości 165/175 zł/rbg netto mieszczą się w tymże przedziale, czym Sąd I instancji unicestwił inicjatywę dowodową powódki,

b) naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. poprzez nadużycie zasady swobodnej oceny dowodów przy ocenie dowodu z opinii biegłego sądowego mgr inż. Piotra larosińskiego poprzez oparcie rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie na tejże opinii, która nie jest miarodajna dla rozstrzygnięcia sprawy, albowiem biegły nie poparł wniosków swej opinii żadnymi wiarygodnymi i weryfikowalnymi źródłami pozyskania informacji, na podstawie których stwierdził, iż „uzasadniona stawka za roboczogodzinę naprawy w zakładzie nieautoryzowanym o standardach i wyposażeniu takim jak warsztat (...) powinna wynosić 130 zł netto"; nadto biegły - mimo wyraźnego wniosku dowodowego powódki zawartego w pkt. 8 ust. 11 - nie zankietował podmiotów działających na lokalnym rynku wskazanych przez powódkę w pkt. 8 ust. 10 pozwu; poza tym powódka kwestionowała i kwestionuje nadal, iż dla oceny zasadności stosowanych przez warsztat (...) Sp. z o.o. zs. w P. cen usług naprawczych punktem odniesienia mają być warsztaty nieautoryzowane, podczas gdy z przedłożonego zaświadczenia z dnia 2 listopada 2013 roku i 24 lutego 2014 roku wynika jednoznacznie, iż (...) Sp. z o.o. działa na zasadach warsztatu autoryzowanego, spełniając ku temu wszelkie wymogi pod względem jakości świadczonych usług oraz zaplecza personalnego (kadry), technicznego i technologicznego,

c) naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 245 k.p.c. poprzez nadużycie zasady swobodnej oceny dowodów przy ocenie dowodu z dokumentu prywatnego w postaci zaświadczeń z dnia 2 listopada 2013 roku i 24 lutego 2014 roku, przedłożonych w załączeniu do pisma procesowego powódki z dnia 20 kwietnia 2015 roku (poprzez ich pominięcie), z których jednoznacznie wynika, iż warsztat (...) Sp. z o.o. zs. w P. działa na zasadach warsztatu autoryzowanego, spełniając ku temu wszelkie wymogi pod względem jakości świadczonych usług oraz zaplecza personalnego (kadry), technicznego i technologicznego (biegły sądowy mgr inż. P. J. wyraźnie stwierdził, iż „niewątpliwie zakładu ((...)) [...] nie można traktować na równi z małymi warsztatami, ze względu na wysokie standardy stosowane w naprawach, wielkość i wyposażenie w hali naprawczej, posiadanie zoydzielonego biura obsługi klienta dysponującego odpowiednimi systemami informatycznymi. Powyższe stwierdza wykonana dokumentacja fotograficzna stanowiąca załącznik do opinii"),

2. naruszenie prawa materialnego, a w szczególności:

a) naruszenie przepisu art. 805 k.c. poprzez błędną wykładnię i uznanie, iż przyznane odszkodowanie nie musi rekompensować szkody zgodnie z obligacją zakładu ubezpieczeń do spełnienia świadczenie wedle warunków ustalonych przez strony w umowie ubezpieczenia autocasco,

wnoszę o zmianę zaskarżonego wyroku w części tj. w pkt. I ppkt. 2) 3), w pkt. II ppkt. 2) 3), w pkt. III ppkt. 2) 3), w pkt. IV ppkt. 2) 3) i w pkt. V ppkt. 2) 3) poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki: - w pkt. I ppkt. 2) 3) kwoty 748,43 zł (słownie: siedemset czterdzieści osiem złotych czterdzieści trzy grosze) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 sierpnia 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego za I instancję wedle norm przepisanych, - w pkt. II ppkt. 2) 3) kwoty 690,03 zł (słownie: sześćset dziewięćdziesiąt złotych trzy grosze) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego za I instancję wedle norm przepisanych,

- w pkt. III ppkt. 2) 3) kwoty 565,80 zł (słownie: pięćset sześćdziesiąt pięć złotych osiemdziesiąt groszy) wraz z ustawowymi odsetkami do dnia 10 sierpnia 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego za I instancję wedle norm przepisanych,

- w pkt. IV ppkt. 2) 3) kwoty 555,96 zł (słownie: pięćset pięćdziesiąt pięć złotych dziewięćdziesiąt sześć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami do dnia 21 sierpnia 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego za I instancję wedle norm przepisanych,

- w pkt. V ppkt. 2) 3) kwoty 781,65 zł (słownie: siedemset osiemdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt pięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami do dnia 15 lipca 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego za I instancję wedle norm przepisanych,

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w części tj. w pkt. I ppkt. 2) 3), w pkt. II ppkt. 2) 3), w pkt. III ppkt. 2) 3), w pkt. IV ppkt. 2) 3) i w pkt. V ppkt. 2) 3) oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania,

a nadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, wedle norm przepisanych oraz o przeprowadzenie przez Sąd II instancji uzupełniającego postępowania dowodowego w zakresie niezrealizowanych przez Sąd I instancji wniosków dowodowych zawartych w pkt. 8 ust. 10 i 11 pozwów.

Strona pozwana w odpowiedzi na aeplację powódki wniosła o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony powodowej podlegała oddaleniu w całości jako bezzasadna. Odnosząc się w pierwszym rzędzie do podstawowe zarzutu apelacji tj. naruszenia art. 233 k.p.c. wskazać należy, iż zgodnie z tym przepisem Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd oceni na tej samej podstawie, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronę dowodu lub przeszkodom stawianym przez nią w jego przeprowadzeniu wbrew postanowieniu sądu. Powołany przepis stanowi wyraz obowiązującej w procedurze cywilnej zasady swobodnej oceny dowodów. Ocena wiarygodności i mocy dowodowej poszczególnych środków dowodowych stanowi podstawowe zadanie sądu orzekającego, przy czym powinna być ona dokonana w sposób konkretny, w oparciu o cały zebrany w sprawie materiał dowodowy. W niektórych przypadkach ustawodawca "narzuca" określoną moc dowodową danego środka (np. art. 11, 246, 247 KPC). Przyjmuje się, że moc dowodowa oznacza siłę przekonania o istnieniu lub nieistnieniu weryfikowanego w postępowaniu dowodowym faktu, uzyskaną przez sąd wskutek przeprowadzenia określonych środków dowodowych. Z kolei wiarygodność danego dowodu wynika z jego indywidualnych cech i obiektywnych okoliczności, za względu na które zasługuje on w ocenie sądu na wiarę lub nie (zob. J. Klich-Rump, Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia sądowego w procesie cywilnym, Warszawa 1977, s. 132 i n.). Swobodna ocena dowodów nie może być dowolna. Z tych względów przyjmuje się, że jej granice wyznaczane są przez kryteria: logiczne, ustawowe i ideologiczne (zob. wyr. SN z 12.2.2004 r., II UK 236/03, Legalis). Sąd ma obowiązek wyprowadzenia z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków poprawnych logicznie. Zastrzeżona dla sądu swobodna ocena dowodów nie opiera się na ilościowym porównaniu przedstawionych przez świadków i biegłych spostrzeżeń oraz wniosków, lecz na odpowiadającemu zasadom logiki powiązaniu ujawnionych w postępowaniu dowodowym okoliczności w całość zgodną z doświadczeniem życiowym (wyr. SN z 20.3.1980 r., II URN 175/79, OSNC 1980, Nr 10, poz. 200). Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 KPC, choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne (wyr. SN z 27.9.2002 r., IV CKN 1316/00, Legalis). Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyr. SN z 27.9.2002 r., II CKN 817/00, Legalis; wyr. SN z 16.12.2005 r., III CK 314/05, OwSG 2006, Nr 10, poz. 110). Czynnik ustawowy ogranicza sąd w możliwości dokonania oceny jedynie tych dowodów, które zostały prawidłowo przeprowadzone, według reguł określonych przez ustawodawcę, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności (post. SN z 11.7.2002 r., IV CKN 1218/00, Legalis; wyr. SN z 9.3.2005 r., III CK 271/04, Legalis). Oznacza to, że przy ocenie mocy i wiarygodności dowodów sąd bierze pod rozwagę nie tylko "materiał dowodowy", ale także wyjaśnienia informacyjne stron, oświadczenia, zarzuty przez nie zgłaszane, zachowanie się stron podczas procesu przejawiające się np. w odmowie lub utrudnieniach w przeprowadzeniu dowodów, itp. (wyr. SN z 24.3.1999 r., I PKN 632/98, OSNAPiUS 2000, Nr 10, poz. 382). Za czynnik ideologiczny warunkujący granice swobodnej oceny dowodów uznaje się poziom świadomości prawnej sędziego, na którą składa się znajomość przepisów prawa, doktryny i orzecznictwa, jak ogólna kultura prawna oraz system pozaprawnych reguł i ocen społecznych (zob. W. Siedlecki, Realizacja zasady swobodnej oceny dowodów w polskim procesie cywilnym, NP 1956, Nr 4). Sąd II instancji może zmienić ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania wyroku sądu I instancji bez konieczności przeprowadzenia postępowania dowodowego uzasadniającego odmienne ustalenia (wyr. SN z 4.10.2007 r., V CSK 221/07, Legalis). Uprawnienie to w przypadku dowodów z zeznań świadków czy też z przesłuchania stron jest uzasadnione w szczególności wówczas, gdy dowody te mają jednoznaczną wymowę, a ocena sądu I instancji jest oczywiście błędna. Same, nawet poważne wątpliwości co do trafności oceny dokonanej przez sąd I instancji, nie powinny stwarzać podstawy do zajęcia przez sąd II instancji odmiennego stanowiska, o ile tylko ocena ta nie wykroczyła poza granice zakreślone w powołanym przepisie (wyr. SN z 21.10.2005 r., III CK 73/05, Legalis). W kontekście przedstawionych rozważań Sąd Okręgowy uznał ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego dokonaną przez Sąd I instancji za prawidłową, mieszczącą się w granicach zasady swobody sędziowskiej. W szczególności należało podzielić ocenę odnoszącą się do waloru dowodowego wydanych w sprawie opinii biegłego. Wbrew twierdzeniom strony powodowej oraz zarzutom sformułowanym w apelacji, strona powodowa przed Sądem I instancji w sposób skuteczny nie zakwestionowała powyższego dowodu, przy czym podkreślić należy, że biegły czyniąc ustalenia stanowiące podstawę wydanych opinii opierał się na informacjach dotyczących wysokości cen najmu pojazdu obowiązujących u różnych podmiotów zajmujących się wynajmem aut, w tym również pojazdów zastępczych. Jednocześnie też Sąd Rejonowy w sposób wyczerpujący wyjaśnił przesłanki na których oparł ustalenia odnoszące się do spornej kwestii, a mianowicie wysokości stawek najmu, które winny mieć zastosowanie dla rozliczenia przedmiotowych szkód. Trzeba w tym miejscu podkreślić, że biegły w ustnej opinii uzupełniającej szczegółowo uzasadnił swoje stanowisko i odpowiedział na wątpliwości zgłaszane przez powódkę. Ustna opinia nie była przez strony kwestionowana, także przez powódkę. Biegły był wezwany również na wniosek strony powodowej, która nie stawiła się na rozprawę, nie usprawiedliwiła swojej nieobecności, nie wnosząc o jej odroczenie.

W ocenie Sądu Okręgowego przyjęta przez Sąd I instancji koncepcja uśrednienia stawek najmu pojazdów zastępczych obowiązująca w określonym regionie, oddaje w pełni zasadę odpowiedzialności za szkodę pozostającą w adekwatnym związku przyczynowym, skoro najemca pojazdu ma obiektywną możliwość skorzystania z wyboru podmiotu oferującego wynajem pojazdu zastępczego za stawki w różnej wysokości, kryterium zaś wyboru powoda opierało się faktycznie na kryterium rozliczenia najmu w sposób bezgotówkowy, zaś wysokość stawki najmu w takiej sytuacji przechodziła na dalszy plan.

Uznając zatem, iż Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych bądących następstwem właściwej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, za bezzasadne należało uznać zarzuty naruszenia prawa materialnego jako stanowiące następstwo uznania zasadności zarzutów naruszenia prawa procesowego, w szczególności w kontekście postępowania dowodowego.

Mając na uwadze wskazaną argumentację apelację strony powodowej należało uznać za niezasadną i jako taką oddalić na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach psotępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania.