KIO 2697/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Rafał Komoń
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 2697/15
WYROK
z dnia 21 grudnia 2015 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Emil Kuriata
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 grudnia 2015 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 grudnia 2015 r. przez wykonawcę
Schuessler – Plan Inżynierzy Sp. z o.o., ul. Grzybowska 12/14, 00-132 Warszawa
w postępowaniu prowadzonym przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., ul. Targowa 74, 03-
734 Warszawa,
przy udziale wykonawcy WYG International Sp. z o.o., ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 7, 02-
366 Warszawa zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej oraz przekazanie odwołującemu szczegółowych pisemnych ocen (wraz z
uzasadnieniami) sporządzonych przez osoby oceniające ofertę odwołującego w ramach
kryterium „Wartość Techniczna”,
2. kosztami postępowania obciąża PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., ul. Targowa 74, 03-734
Warszawa i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Schuessler – Plan
Inżynierzy Sp. z o.o., ul. Grzybowska 12/14, 00-132 Warszawa tytułem wpisu od
odwołania,
2.2. zasądza od PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa na
rzecz Schuessler – Plan Inżynierzy Sp. z o.o., ul. Grzybowska 12/14, 00-132
Warszawa kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych,
zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione
z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………….
Sygn. akt: KIO 2697/15
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa,
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest
„Opracowanie dokumentacji przedprojektowych dla projektów: Rewitalizacja linii kolejowej nr
25 na odcinku Padew Narodowa-Mielec-Dębica”, „Rewitalizacja linii kolejowej nr 108 na
odcinku Jasło-Nowy Zagórz", „Budowa łącznicy kolejowej Jedlicze-Szebnie” w ramach RPO
Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 w ramach projektu „Prace
przygotowawcze dla wybranych projektów perspektywy 2014-2020, etap II”.
Dnia 2 grudnia 2015 roku, zamawiający poinformował wykonawców o wyniku
prowadzonego postępowania.
Dnia 11 grudnia 2015 roku, wykonawca Schuessler – Plan Inżynierzy Sp. z o.o.,
ul. Grzybowska 12/14, 00-132 Warszawa (dalej „Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 92 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1-3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez
zaniechanie przekazania odwołującemu w zawiadomieniu o wyborze oferty
najkorzystniejszej uzasadnienia wyboru oferty najkorzystniejszej w sposób
pozwalający na ustalenie, dlaczego oferta odwołującego została oceniona niżej, niż
oferta wybrana jako najkorzystniejsza oraz podjęcie decyzji co do zasadności
zakwestionowania oceny dokonanej przez zamawiającego i podniesienia konkretnych,
rzeczowych zarzutów wskazujących na błędy w ocenie ofert w ramach kryterium
Wartość Techniczna,
2) art. 92 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez dokonanie nieprawidłowej
oceny oferty odwołującego w ramach kryterium Wartość Techniczna oraz
nieuprawnione zaniżenie oceny Wartości Technicznej oferty przedstawionej przez
odwołującego, a w konsekwencji braku dokonania wyboru oferty odwołującego, jako
najkorzystniejszej,
3) art. 1 ust. 1 oraz 2 ust. 1 lit. B Dyrektywy 89/665/EWG Rady z dnia 21 grudnia 1989 r.
w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych
odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania
zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane (Dz.U.U.E.L. 1989.395.33
z późn. zm.), dalej zwaną „Dyrektywą Odwoławczą” - poprzez odmówienie
odwołującemu faktycznego prawa do zakwestionowania decyzji o wyborze oferty
najkorzystniejszej z uwagi na brak przekazania jakiegokolwiek uzasadnienia tejże
decyzji.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o:
- wyłączenie na podstawie art. 189 ust. 8 w zw. z art. 189 ust. 6 ustawy Pzp, jawności
rozprawy w całości lub części w zakresie, w jakim będzie ona dotyczyła oceny oferty
odwołującego w ramach kryterium „Wartość techniczna”, z uwagi na uprzednie
zastrzeżenie w ramach postępowania całości tego opracowania jako informacji
stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa odwołującego,
- merytoryczne rozpatrzenie przez KIO niniejszego odwołania i jego uwzględnienie w całości,
- nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
w niniejszym postępowaniu,
- nakazanie zamawiającemu dokonania ponownej oceny oferty odwołującego,
z uwzględnieniem wszystkich zapisów s.i.w.z. dotyczących sposobu oceny ofert w ramach
kryterium Wartość Techniczna,
względnie
- nakazanie zamawiającemu przekazania odwołującemu szczegółowych pisemnych ocen
(wraz z uzasadnieniami) sporządzonych przez osoby oceniające ofertę odwołującego w
ramach kryterium Wartość Techniczna.
Ponadto odwołujący wniósł o zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego
kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów doradztwa prawnego, zgodnie
z fakturą przedstawioną przez odwołującego na rozprawie.
Odwołujący wskazał, iż „czynność opisana w art. 92 ustawy stanowi obowiązek, a nie
uprawnienie Zamawiającego. Obowiązek zawiadomienia wykonawców wywodzi się z zasady
jawności postępowania o udzielenie zamówienia. W przypadku wykonawców wykluczonych
z postępowania lub wykonawców, których oferty zostały odrzucone w postępowaniu
zawiadomienie o wyniku postępowania związane jest nierozerwalnie z możliwością
skorzystania przez tych wykonawców z zagwarantowanych ustawowo środków ochrony
prawnej." (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 24 czerwca 2010 r. sygn. akt KIO/UZP
1066/10). To zamawiający ma obowiązek podać wykonawcom uzasadnienie faktyczne
podejmowanych czynności w taki sposób, aby zagwarantować im możliwość skutecznej
weryfikacji decyzji podejmowanych przez zamawiającego w toku postępowania o udzielenie
zamówienia (wyrok KIO z 9.05.2014 r., sygn. akt: KIO 829/14).
Zasady jawności i pisemności wymagają nie tylko dokumentowania przez zamawiającego
swoich czynności w postępowaniu, zgodnie z obowiązującymi przepisami, ale również
przekazywania, stosownie do dopuszczonego przez zamawiającego sposobu
porozumiewania się z wykonawcami, dokonanych w toku postępowania ocen i ustaleń
niezbędnych dla oceny przez wykonawcę swoich praw w postępowaniu oraz podjęcia
niezbędnych działań dla ich ochrony (patrz uzasadnienie wyroku KIO z 4.11.2013 r., sygn.
akt: KIO 2447/13). Poznanie pełnego i kompletnego uzasadnienia czynności zamawiającego
daje wykonawcy obraz oceny jego oferty i składających się na nią dokumentów. Tylko wtedy
wykonawca może powziąć wiedzę o powodach czynności zamawiającego oraz - stosownie
do tej wiedzy - podjąć ewentualne środki celem obrony swych praw, składając środki
ochrony prawnej (uzasadnienie wyroku KIO z 3.10.2013 r., sygn. akt: KIO 2271/13). Jak
słusznie zauważył Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 17.09.2002 r. w sprawie C-
513/99 Concordia Bus, użycie kryteriów przyjętych celem określenia oferty najkorzystniejszej
ekonomicznie powinno następować z poszanowaniem wszelkich norm proceduralnych
dyrektyw, w szczególności zasady jawności (par. 62 wyroku) oraz wszystkich zasad
ogólnych prawa wspólnotowego, w szczególności zasad niedyskryminacji i swobody
świadczenia usług (pkt 63). Stanowisko powyższe, dotyczące obowiązku zapewnienia
zgodności stosowanych kryteriów oceny ofert ze wspólnotowymi zasadami dotyczącymi
udzielania zamówień publicznych, w szczególności z zasadą przejrzystości oraz
niedyskryminacji (równego traktowania) potwierdził Trybunał w uzasadnieniu wyroku z dnia
4.12.2003 r. wydanym w sprawie C-448/01 EVNAG Wienstrom GmbH.
Pogląd powyższy wzmacnia dodatkowo brzmienie motywu 46 Dyrektywy Klasycznej oraz
motywu 55 Dyrektywy Sektorowej. Zgodnie z jego treścią, „zamówienia powinny być
udzielane na podstawie obiektywnych kryteriów, zapewniających zgodność z zasadami
przejrzystości, niedyskryminacji i równego traktowania oraz gwarantujących, że oferty są
oceniane w warunkach efektywnej konkurencji. Należy zatem dopuszczać stosowanie tylko
dwóch kryteriów: „najniższa cena" oraz „oferta najkorzystniejsza ekonomicznie".
Potwierdzeniem powyższej tezy jest stanowisko wyrażone przez Trybunał w wyroku z
18.10.2001 r. C 19/00 SIAĆ Construction Ltd v County Council of the County of Mayo. W
sprawie tej Trybunał stwierdził, że dopuszczalne jest dokonanie wyboru oferty
najkorzystniejszej na podstawie opinii niezależnego eksperta oceniającej, która spośród ofert
będzie najtańsza w realizacji, w oparciu o okoliczności faktyczne, które w sposób precyzyjny
będą znane dopiero po zakończeniu realizacji umowy, pod warunkiem jednak, że spełnione
zostaną podstawowe warunki równego traktowania oferentów, przejrzystości i obiektywności
postępowania. Podkreślił przy tym jako jeden z najistotniejszych wymogów w takiej sytuacji
konieczność zagwarantowania przejrzystości rozumianej jako zapewnienie możliwości
weryfikacji zgodności procedury oceny oferty z opisem kryterium ujętym w dokumentacji
przetargowej lub w ogłoszeniu o zamówieniu (patrz punkt 40 i 41 ww. wyroku). Aby
wspomniana przejrzystość procedury oceny ofert w ramach danego kryterium została
zachowana, niezbędne jest zatem z jednej strony dostatecznie precyzyjne określenie
kryterium w dokumentacji postępowania (SIWZ, ogłoszenie o zamówieniu) w taki sposób,
aby umożliwić każdemu stosunkowo dobrze poinformowanemu wykonawcy, dokładającemu
zwykłej staranności interpretowanie opisu kryterium w taki sam (tożsamy) sposób (pkt 42
wyroku w sprawie C 19/00), z drugiej zaś udostępnienie wykonawcom uzasadnienia decyzji
w taki sposób, aby było możliwe zweryfikowanie jej prawidłowości (pkt 41 ww. wyroku).
Na konieczność podawania przez instytucje zamawiające przy wyborze oferty
szczegółowego uzasadnienia decyzji o wyborze wskazywał wielokrotnie Sąd Pierwszej
Instancji oraz Trybunał Sprawiedliwości UE. Przykładowo w wyroku z 03.12.2009 r. C476-
08P EvropaTki Dynamiki Trybunał ocenił, że prawidłowym działaniem jest ujawnienie w
decyzji o wyborze oferty najkorzystniejszej informacji obejmującej po pierwsze: porównanie
oferty odwołującego się wykonawcy do oferty najkorzystniejszej w świetle jakościowych
kryteriów oceny oraz ich wagi, po drugie: analizy - w formie pisemnego podsumowania -
wskazującej przewagi oferty najkorzystniejszej nad ofertą odwołującego się wykonawcy i po
trzecie: porównania oferty odwołującego i oferty najkorzystniejszej w zakresie kryterium
cenowego. Zdaniem Trybunału, powyższe informacje umożliwiły odwołującemu się wówczas
wykonawcy weryfikację prawidłowości decyzji instytucji zamawiającej i były wystarczające z
punktu obowiązujących regulacji w zakresie zamówień publicznych.
Z kolei w wyroku z 20.10.2011 r. T-57/09 Alfastar-Siemens Sąd I Instancji (powołując się
na przywołany wyżej wyrok Trybunału) za niewystarczające uznał przekazanie przez
instytucie zamawiająca uzasadnienia wyboru oferty najkorzystniejszej obejmującego jedynie
porównanie punktacji we wszystkich kryteriach oceny. Zdaniem Sądu, w sytuacji braku
przedstawienia przez zamawiającego komentarzy wyjaśniających podwody, dla których
oferta konsorcjum Alfastar-Siemens została uznana za mniej satysfakcjonująca, niż oferta
najkorzystniejsza, konsorcjum to nie miało możliwości zapoznania się z powodami podjęcia
kwestionowanej decyzji. Samo tylko wskazanie punktacji przyznanej w ramach
poszczególnych kryteriów oceny było zbyt abstrakcyjną formą uzasadnienia, aby umożliwić
wykonawcy ustalenie szczegółowych powodów, które doprowadziły instytucję zamawiającą
do stwierdzenia, przy zachowaniu znacznej uznaniowości decyzji, że oferta najkorzystniejsza
była lepsza w świetle kryteriów jakościowych niż oferta złożona przez konsorcjum Alfastar
Siemens. Okoliczność ta zdaniem Sądu uniemożliwiła stwierdzenie, czy decyzja o wyborze
oferty była prawidłowa i w konsekwencji doprowadziła do unieważnienia tej decyzji przez
Sad (patrz pkt 38, 39 i 41 wyroku).
Zdaniem odwołującego, w stanie faktycznym niniejszej sprawy, ww. wymogi nie zostały
zapewnione. Zawarta w zawiadomieniu o wyborze oferty najkorzystniejszej informacja
dotycząca oceny ofert w ramach kryterium „Wartość Techniczna" z punktu widzenia
wykonawców praktycznie nie ma żadnego znaczenia. Nie odpowiada ona bowiem na
zasadnicze pytanie, dlaczego jako najkorzystniejsza została wybrana dana oferta i czemu
inne oferty (w tym oferta Odwołującego) zostały ocenione jako nie przewidujące nawet
zbliżonej efektywności, lecz ocenione zostały drastycznie gorzej. Zamawiający poinformował
jedynie o ostatecznie uzyskanej punktacji w ramach kryterium „cena" oraz kryterium
„Wartość Techniczna". Zawiadomienie to nie niesie za sobą jednak praktycznie żadnej
informacji na temat tego, dlaczego odwołujący otrzymał najniższą punktację. Odwołujący nie
ma zatem żadnej możliwości, aby zakwestionować wybór oferty najkorzystniejszej.
W ocenie odwołującego niniejsze postępowanie, z uwagi na brak podania
jednoznacznych motywów jego rozstrzygnięcia, przypomina bardziej „konkurs artystyczny",
w którym Zamawiający (w jego imieniu członkowie komisji oceniającej oferty) decydują, które
działania, którego Wykonawcy najbardziej im się podobają (które oceniają jako „bardziej
efektywne"), aniżeli sformalizowaną, przejrzystą i zapewniającą równe traktowanie
procedurę, w której są wydatkowane wielomilionowe środki publiczne.
Odwołujący podniósł, że nie sposób nie zauważyć tego, że każdy z wykonawców
ubiegających się zamówienie zastrzegł poufność opracowanej przez siebie koncepcji
wykonania usługi, jako zawierającej tajemnicę ich przedsiębiorstw. Okoliczność ta była
zapewne powodem zaniechania przekazania przez Zamawiającego przekazania
wykonawcom właściwego zgodnego z zasadami prowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienia uzasadnienia decyzji o wyborze oferty najkorzystniejszej. Należy jednak
zdecydowanie podkreślić, że tego rodzaju okoliczność nie może zwalniać Zamawiającego z
obowiązku zapewnienia uczciwej konkurencji oraz przejrzystości prowadzonego
postępowania. Zamawiający, jako gospodarz postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, jest wprawdzie uprawniony do jego ukształtowania w sposób, który umożliwi
mu uzyskanie zamówienia odpowiadającego w pełni jego uzasadnionym potrzebą. Z
uprawnieniem powyższym jest jednak skorelowana jego pełna odpowiedzialność za
prowadzenie procedury odpowiadający obowiązującemu prawu oraz odzwierciedlający
podstawowe zasady tejże procedury.
W sytuacji, gdy zamawiający decyduje się oceniać w ramach pozacenowego kryterium
jakościowego informacje, do których dostęp poszczególni wykonawcy mogą swoim
konkurentom ograniczać, winien jednocześnie wypracować rozwiązanie pozwalające mu na
to, aby po dokonaniu wyboru oferty najkorzystniejszej dopełnić obowiązku informacyjnego
wobec wykonawców ubiegających się o zamówienie. W stanie faktycznym sprawy niniejszej,
jak wynika z treści zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej, takiego rozwiązania
jednak nie wypracował.
Jak zostało wskazane powyżej, odwołujący nie uzyskał dostępu do uzasadnienia decyzji
zamawiającego dotyczącej wyboru oferty najkorzystniejszej oraz oceny jego własnej oferty
oraz oferty uznanej za najkorzystniejszą. Powyższe uniemożliwia odwołującemu
podniesienie rzeczowych argumentów wskazujących na szczegółowe błędy w ocenie
efektywności, skuteczności proponowanych przez wykonawców w koncepcji wykonania
usługi działań, rozwiązań, metod czy środków.
Interes odwołującego.
Odwołujący wskazał, że posiada interes prawny we wniesieniu odwołania, ponieważ
oferta odwołującego ma szansę zostać uznana za najkorzystniejszą w niniejszym
postępowaniu. Oferta odwołującego jest ofertą najkorzystniejszą pod względem kryterium
cenowego, a zatem gdyby zamawiający w sposób prawidłowy dokonał oceny wartości
technicznej oferty, odwołujący miałby szansę na pozyskanie zamówienia. Z tych też
powodów w ocenie odwołującego decyzja zamawiającego jest wadliwa w zakresie
przyznania zbyt małej ilości punktów w odniesieniu do kryterium wartości technicznej ofert
i przez to uniemożliwia odwołującemu uzyskanie przedmiotowego należnego zamówienia, co
wyczerpuje przesłankę do wykazania posiadania interesu w uzyskaniu zamówienia.
Zamawiający nie złożył pisemnej odpowiedzi na odwołanie.
Do postępowania odwoławczego – po stronie zamawiającego skuteczne przystąpienie
zgłosił wykonawca WYG International Sp. z o.o., ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 7, 02-366
Warszawa.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 189 ust. 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy - Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron, oraz uczestnika
postępowania odwoławczego, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy
Izba stwierdziła, iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są zasadne.
Krajowa Izba Odwoławcza w całości akceptuje i przyjmuje za własną argumentację
prezentowaną przez odwołującego, a ponadto wskazuje, co następuje.
Z informacji o wyniku prowadzonego postępowania, przekazanej przez zamawiającego
wynikało, że oferta odwołującego była ofertą najkorzystniejszą pod względem kryterium
ceny, oraz najmniej korzystną w zakresie drugiego kryterium oceny ofert, tj. pod względem
„Wartości Technicznej”. Z protokołu indywidualnej oceny oferty odwołującego i punktacji
w ramach kryterium „Wartość Techniczna” dokonanej przez członków komisji przetargowej
wynika, że odwołujący uzyskał maksymalną ilość punktów w Podkryterium 1 „ Zarządzanie
harmonogramem i zasobami ludzkimi”, natomiast w Podkryterium 2 „Rozpoznanie
przedmiotu zamówienia” uzyskał 0 punktów. Jako uzasadnienie braku przyznania punktów
wskazano w każdym przypadku „Brak poprawnego merytorycznie uzasadnienia zgodnie
z pkt. 19.9.2.2.1 SIWZ”.
Izba uznaje za zasadne stanowisko, zgodnie z którym zakres informacji podawanych
przez zamawiającego wraz z informacją o wyborze oferty najkorzystniejszej nie musi być
w każdym postępowaniu taki sam, lecz może być ustalany z uwzględnieniem specyfiki
konkretnego postępowania, w szczególności stosowanych przez zamawiającego kryteriów
oceny ofert. Przykładowo w sytuacji stosowania przez zamawiającego stosunkowo
jednoznacznych i łatwych w stosowaniu kryteriów oceny ofert wystarczającym
uzasadnieniem decyzji o wyborze będzie wskazanie, iż była to oferta z najniższą ceną (gdy
cena jest jedynym kryterium) albo że uzyskała ona najwyższą ocenę ze względu na
najlepsze spełnienie poszczególnych kryteriów. Ponadto, przepis art. 92 ust. 1 pkt 1 ustawy
Pzp nie może być traktowany, jako obowiązek przyznawania punktów w kryteriach oceny
ofert. Pomimo zatem, iż nakazuje on upublicznienie wyników oceny ofert w postaci punktacji,
w przypadku zastosowania metody oceny bez stosowania punktów przepis ten winien być
czytany tak, aby informacja o ocenie ofert była kompletna i porównywalna (W.
Dzierżanowski, komentarz do art. 92 ustawy PZP, M. Stachowiak, W. Dzierżanowski, J.
Jerzykowski, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX 2014). Za uzasadniającą
konieczność bardziej szczegółowego uzasadnienia decyzji o wyborze oferty
najkorzystniejszej należy natomiast uznać taką sytuację, w której do oceny ofert składanych
w postępowaniu wykorzystywane są kryteria bardziej skomplikowane, w szczególności
kryteria nacechowane dozą subiektywizmu, dowolności w ocenie i kompleksowością.
W powyższym zakresie Izba podziela stanowisko wyrażone przez Krajową Izbę Odwoławczą
w wyroku z dnia 27 grudnia 2012 r., sygn. akt: KIO 2710/12, zgodnie z którym: „Biorąc pod
uwagę, że Zamawiający w SIWZ przyjął pewne podkryteria (wytyczne), którymi będzie się
kierował przy ocenie ofert jak również to, że kryteriami oceny ofert były: jakość metodologii
oraz jakość opinii prawnej - które to z samej istoty mają charakter ocenny. Zatem
Zamawiający powinien w sposób jasny i wyczerpujący podać wykonawcom faktyczną
podstawę dokonanego wyboru oferty najkorzystniejszej. Przywołany przepis ma stanowić
realizację zasady jawności postępowania oraz równego traktowania wykonawców i
zachowania uczciwej konkurencji. Nakłada on na Zamawiającego obowiązek podania
wykonawcom podstaw faktycznych wyboru najkorzystniejszej oferty - w szczególności jest to
tym bardziej wskazane przy tak ukształtowanych przez Zamawiającego kryteriach oceny
ofert - a po stronie wykonawcy kształtuje prawo do uzyskania pełnej i rzetelnej wiedzy na
temat podstaw prawnych i faktycznych dokonanego wyboru oferty najkorzystniejszej. Takie
uzasadnienie faktyczne powinno być jasne i czytelne, gdyż wykonawca powinien uzyskać
wyczerpujące informacje, które legły u podstaw decyzji Zamawiającego. Przywołany przepis
ma również na celu zapewnienie wykonawcom możliwości skorzystania ze środków ochrony
prawnej. Stanowisko Zamawiającego powinno być wyrażone w sposób czytelny, niebudzący
wątpliwości oraz w sposób umożliwiający wykonawcy odniesienie się do konkretnych
powodów dokonanego wyboru.”. W niniejszym stanie faktycznym jest to tym bardziej
uzasadnione ze względu na przyjęte przez zamawiającego kryteria oceny ofert jak również
podkryteria (wytyczne) zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w pkt. 19.9.2.
Izba stwierdziła, że z uwagi na brak udostępnienia stosownej oceny merytorycznej
dokonanej przez członków Komisji Przetargowej – miało miejsce rzeczywiste
uniemożliwienie faktycznej kontroli czynności zamawiającego. Odwołujący, po zapoznaniu
się z merytoryczną podstawą oceny będzie mógł ewentualnie odnieść się do takiej oceny
poprzez zastosowanie środków ochrony prawnej. Jak słusznie bowiem wskazał odwołujący
brak podania szczegółowej oceny jego oferty, w kryteriach oceny oferty „Wartość
Techniczna”, które de facto są nacechowane dużą dozą subiektywności, chociażby przy
ocenie parametru, cyt. „wskazania poprawnego merytorycznie uzasadnienia dla swojego
wyboru wg. wymagań określonych w …….”, uniemożliwia odwołującemu merytoryczne
odniesienie się do oceny dokonanej przez zamawiającego.
Dlatego też w ocenie Izby, mimo profesjonalnego przygotowania specyfikacji istotnych
warunków zamówienia (IDW), zamawiający nie dochował należytej staranności przy
czynności dotyczącej poinformowania odwołującego o szczegółowej ocenie złożonej przez
niego oferty, co z kolei miało wpływ na zachowanie zasady przejrzystości i równego
traktowania wykonawców.
Biorąc pod uwagę treść przepisu art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, Izba uwzględniła odwołanie,
mając na względzie okoliczność, iż naruszenie przepisów przez zamawiającego mogło mieć
istotny wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
KIO postanowiła, iż przedmiotem rozpoznania w zakresie wniesionego odwołania mogą
być jedynie zarzuty dotyczące braku szczegółowego uzasadnienia punktacji przyznanej
Odwołującemu przez Zamawiającego i nie jest możliwe na obecnym etapie postępowania
prowadzenie weryfikacji zasadności tej punktacji przy braku szczegółowego stanowiska
Zamawiającego i konkretnych zarzutów Odwołującego co do każdego z punktów, jakie
mógłby uzyskać w ramach danych kryteriów. Odmienna sytuacja prowadziłaby do
przeprowadzenia przez Izbę punktacji oferty Odwołującego, co niezgodne jest z procedurą
odwoławczą stanowioną przez Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku - na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238), uwzględniając koszty poniesione przez odwołującego,
związane z wpisem od odwołania oraz wynagrodzeniem pełnomocnika.
Przewodniczący: ……………………….
WYROK
z dnia 21 grudnia 2015 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Emil Kuriata
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 grudnia 2015 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 grudnia 2015 r. przez wykonawcę
Schuessler – Plan Inżynierzy Sp. z o.o., ul. Grzybowska 12/14, 00-132 Warszawa
w postępowaniu prowadzonym przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., ul. Targowa 74, 03-
734 Warszawa,
przy udziale wykonawcy WYG International Sp. z o.o., ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 7, 02-
366 Warszawa zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej oraz przekazanie odwołującemu szczegółowych pisemnych ocen (wraz z
uzasadnieniami) sporządzonych przez osoby oceniające ofertę odwołującego w ramach
kryterium „Wartość Techniczna”,
2. kosztami postępowania obciąża PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., ul. Targowa 74, 03-734
Warszawa i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Schuessler – Plan
Inżynierzy Sp. z o.o., ul. Grzybowska 12/14, 00-132 Warszawa tytułem wpisu od
odwołania,
2.2. zasądza od PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa na
rzecz Schuessler – Plan Inżynierzy Sp. z o.o., ul. Grzybowska 12/14, 00-132
Warszawa kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych,
zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione
z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………….
Sygn. akt: KIO 2697/15
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa,
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest
„Opracowanie dokumentacji przedprojektowych dla projektów: Rewitalizacja linii kolejowej nr
25 na odcinku Padew Narodowa-Mielec-Dębica”, „Rewitalizacja linii kolejowej nr 108 na
odcinku Jasło-Nowy Zagórz", „Budowa łącznicy kolejowej Jedlicze-Szebnie” w ramach RPO
Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 w ramach projektu „Prace
przygotowawcze dla wybranych projektów perspektywy 2014-2020, etap II”.
Dnia 2 grudnia 2015 roku, zamawiający poinformował wykonawców o wyniku
prowadzonego postępowania.
Dnia 11 grudnia 2015 roku, wykonawca Schuessler – Plan Inżynierzy Sp. z o.o.,
ul. Grzybowska 12/14, 00-132 Warszawa (dalej „Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 92 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1-3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez
zaniechanie przekazania odwołującemu w zawiadomieniu o wyborze oferty
najkorzystniejszej uzasadnienia wyboru oferty najkorzystniejszej w sposób
pozwalający na ustalenie, dlaczego oferta odwołującego została oceniona niżej, niż
oferta wybrana jako najkorzystniejsza oraz podjęcie decyzji co do zasadności
zakwestionowania oceny dokonanej przez zamawiającego i podniesienia konkretnych,
rzeczowych zarzutów wskazujących na błędy w ocenie ofert w ramach kryterium
Wartość Techniczna,
2) art. 92 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez dokonanie nieprawidłowej
oceny oferty odwołującego w ramach kryterium Wartość Techniczna oraz
nieuprawnione zaniżenie oceny Wartości Technicznej oferty przedstawionej przez
odwołującego, a w konsekwencji braku dokonania wyboru oferty odwołującego, jako
najkorzystniejszej,
3) art. 1 ust. 1 oraz 2 ust. 1 lit. B Dyrektywy 89/665/EWG Rady z dnia 21 grudnia 1989 r.
w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych
odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania
zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane (Dz.U.U.E.L. 1989.395.33
z późn. zm.), dalej zwaną „Dyrektywą Odwoławczą” - poprzez odmówienie
odwołującemu faktycznego prawa do zakwestionowania decyzji o wyborze oferty
najkorzystniejszej z uwagi na brak przekazania jakiegokolwiek uzasadnienia tejże
decyzji.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o:
- wyłączenie na podstawie art. 189 ust. 8 w zw. z art. 189 ust. 6 ustawy Pzp, jawności
rozprawy w całości lub części w zakresie, w jakim będzie ona dotyczyła oceny oferty
odwołującego w ramach kryterium „Wartość techniczna”, z uwagi na uprzednie
zastrzeżenie w ramach postępowania całości tego opracowania jako informacji
stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa odwołującego,
- merytoryczne rozpatrzenie przez KIO niniejszego odwołania i jego uwzględnienie w całości,
- nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
w niniejszym postępowaniu,
- nakazanie zamawiającemu dokonania ponownej oceny oferty odwołującego,
z uwzględnieniem wszystkich zapisów s.i.w.z. dotyczących sposobu oceny ofert w ramach
kryterium Wartość Techniczna,
względnie
- nakazanie zamawiającemu przekazania odwołującemu szczegółowych pisemnych ocen
(wraz z uzasadnieniami) sporządzonych przez osoby oceniające ofertę odwołującego w
ramach kryterium Wartość Techniczna.
Ponadto odwołujący wniósł o zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego
kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów doradztwa prawnego, zgodnie
z fakturą przedstawioną przez odwołującego na rozprawie.
Odwołujący wskazał, iż „czynność opisana w art. 92 ustawy stanowi obowiązek, a nie
uprawnienie Zamawiającego. Obowiązek zawiadomienia wykonawców wywodzi się z zasady
jawności postępowania o udzielenie zamówienia. W przypadku wykonawców wykluczonych
z postępowania lub wykonawców, których oferty zostały odrzucone w postępowaniu
zawiadomienie o wyniku postępowania związane jest nierozerwalnie z możliwością
skorzystania przez tych wykonawców z zagwarantowanych ustawowo środków ochrony
prawnej." (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 24 czerwca 2010 r. sygn. akt KIO/UZP
1066/10). To zamawiający ma obowiązek podać wykonawcom uzasadnienie faktyczne
podejmowanych czynności w taki sposób, aby zagwarantować im możliwość skutecznej
weryfikacji decyzji podejmowanych przez zamawiającego w toku postępowania o udzielenie
zamówienia (wyrok KIO z 9.05.2014 r., sygn. akt: KIO 829/14).
Zasady jawności i pisemności wymagają nie tylko dokumentowania przez zamawiającego
swoich czynności w postępowaniu, zgodnie z obowiązującymi przepisami, ale również
przekazywania, stosownie do dopuszczonego przez zamawiającego sposobu
porozumiewania się z wykonawcami, dokonanych w toku postępowania ocen i ustaleń
niezbędnych dla oceny przez wykonawcę swoich praw w postępowaniu oraz podjęcia
niezbędnych działań dla ich ochrony (patrz uzasadnienie wyroku KIO z 4.11.2013 r., sygn.
akt: KIO 2447/13). Poznanie pełnego i kompletnego uzasadnienia czynności zamawiającego
daje wykonawcy obraz oceny jego oferty i składających się na nią dokumentów. Tylko wtedy
wykonawca może powziąć wiedzę o powodach czynności zamawiającego oraz - stosownie
do tej wiedzy - podjąć ewentualne środki celem obrony swych praw, składając środki
ochrony prawnej (uzasadnienie wyroku KIO z 3.10.2013 r., sygn. akt: KIO 2271/13). Jak
słusznie zauważył Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 17.09.2002 r. w sprawie C-
513/99 Concordia Bus, użycie kryteriów przyjętych celem określenia oferty najkorzystniejszej
ekonomicznie powinno następować z poszanowaniem wszelkich norm proceduralnych
dyrektyw, w szczególności zasady jawności (par. 62 wyroku) oraz wszystkich zasad
ogólnych prawa wspólnotowego, w szczególności zasad niedyskryminacji i swobody
świadczenia usług (pkt 63). Stanowisko powyższe, dotyczące obowiązku zapewnienia
zgodności stosowanych kryteriów oceny ofert ze wspólnotowymi zasadami dotyczącymi
udzielania zamówień publicznych, w szczególności z zasadą przejrzystości oraz
niedyskryminacji (równego traktowania) potwierdził Trybunał w uzasadnieniu wyroku z dnia
4.12.2003 r. wydanym w sprawie C-448/01 EVNAG Wienstrom GmbH.
Pogląd powyższy wzmacnia dodatkowo brzmienie motywu 46 Dyrektywy Klasycznej oraz
motywu 55 Dyrektywy Sektorowej. Zgodnie z jego treścią, „zamówienia powinny być
udzielane na podstawie obiektywnych kryteriów, zapewniających zgodność z zasadami
przejrzystości, niedyskryminacji i równego traktowania oraz gwarantujących, że oferty są
oceniane w warunkach efektywnej konkurencji. Należy zatem dopuszczać stosowanie tylko
dwóch kryteriów: „najniższa cena" oraz „oferta najkorzystniejsza ekonomicznie".
Potwierdzeniem powyższej tezy jest stanowisko wyrażone przez Trybunał w wyroku z
18.10.2001 r. C 19/00 SIAĆ Construction Ltd v County Council of the County of Mayo. W
sprawie tej Trybunał stwierdził, że dopuszczalne jest dokonanie wyboru oferty
najkorzystniejszej na podstawie opinii niezależnego eksperta oceniającej, która spośród ofert
będzie najtańsza w realizacji, w oparciu o okoliczności faktyczne, które w sposób precyzyjny
będą znane dopiero po zakończeniu realizacji umowy, pod warunkiem jednak, że spełnione
zostaną podstawowe warunki równego traktowania oferentów, przejrzystości i obiektywności
postępowania. Podkreślił przy tym jako jeden z najistotniejszych wymogów w takiej sytuacji
konieczność zagwarantowania przejrzystości rozumianej jako zapewnienie możliwości
weryfikacji zgodności procedury oceny oferty z opisem kryterium ujętym w dokumentacji
przetargowej lub w ogłoszeniu o zamówieniu (patrz punkt 40 i 41 ww. wyroku). Aby
wspomniana przejrzystość procedury oceny ofert w ramach danego kryterium została
zachowana, niezbędne jest zatem z jednej strony dostatecznie precyzyjne określenie
kryterium w dokumentacji postępowania (SIWZ, ogłoszenie o zamówieniu) w taki sposób,
aby umożliwić każdemu stosunkowo dobrze poinformowanemu wykonawcy, dokładającemu
zwykłej staranności interpretowanie opisu kryterium w taki sam (tożsamy) sposób (pkt 42
wyroku w sprawie C 19/00), z drugiej zaś udostępnienie wykonawcom uzasadnienia decyzji
w taki sposób, aby było możliwe zweryfikowanie jej prawidłowości (pkt 41 ww. wyroku).
Na konieczność podawania przez instytucje zamawiające przy wyborze oferty
szczegółowego uzasadnienia decyzji o wyborze wskazywał wielokrotnie Sąd Pierwszej
Instancji oraz Trybunał Sprawiedliwości UE. Przykładowo w wyroku z 03.12.2009 r. C476-
08P EvropaTki Dynamiki Trybunał ocenił, że prawidłowym działaniem jest ujawnienie w
decyzji o wyborze oferty najkorzystniejszej informacji obejmującej po pierwsze: porównanie
oferty odwołującego się wykonawcy do oferty najkorzystniejszej w świetle jakościowych
kryteriów oceny oraz ich wagi, po drugie: analizy - w formie pisemnego podsumowania -
wskazującej przewagi oferty najkorzystniejszej nad ofertą odwołującego się wykonawcy i po
trzecie: porównania oferty odwołującego i oferty najkorzystniejszej w zakresie kryterium
cenowego. Zdaniem Trybunału, powyższe informacje umożliwiły odwołującemu się wówczas
wykonawcy weryfikację prawidłowości decyzji instytucji zamawiającej i były wystarczające z
punktu obowiązujących regulacji w zakresie zamówień publicznych.
Z kolei w wyroku z 20.10.2011 r. T-57/09 Alfastar-Siemens Sąd I Instancji (powołując się
na przywołany wyżej wyrok Trybunału) za niewystarczające uznał przekazanie przez
instytucie zamawiająca uzasadnienia wyboru oferty najkorzystniejszej obejmującego jedynie
porównanie punktacji we wszystkich kryteriach oceny. Zdaniem Sądu, w sytuacji braku
przedstawienia przez zamawiającego komentarzy wyjaśniających podwody, dla których
oferta konsorcjum Alfastar-Siemens została uznana za mniej satysfakcjonująca, niż oferta
najkorzystniejsza, konsorcjum to nie miało możliwości zapoznania się z powodami podjęcia
kwestionowanej decyzji. Samo tylko wskazanie punktacji przyznanej w ramach
poszczególnych kryteriów oceny było zbyt abstrakcyjną formą uzasadnienia, aby umożliwić
wykonawcy ustalenie szczegółowych powodów, które doprowadziły instytucję zamawiającą
do stwierdzenia, przy zachowaniu znacznej uznaniowości decyzji, że oferta najkorzystniejsza
była lepsza w świetle kryteriów jakościowych niż oferta złożona przez konsorcjum Alfastar
Siemens. Okoliczność ta zdaniem Sądu uniemożliwiła stwierdzenie, czy decyzja o wyborze
oferty była prawidłowa i w konsekwencji doprowadziła do unieważnienia tej decyzji przez
Sad (patrz pkt 38, 39 i 41 wyroku).
Zdaniem odwołującego, w stanie faktycznym niniejszej sprawy, ww. wymogi nie zostały
zapewnione. Zawarta w zawiadomieniu o wyborze oferty najkorzystniejszej informacja
dotycząca oceny ofert w ramach kryterium „Wartość Techniczna" z punktu widzenia
wykonawców praktycznie nie ma żadnego znaczenia. Nie odpowiada ona bowiem na
zasadnicze pytanie, dlaczego jako najkorzystniejsza została wybrana dana oferta i czemu
inne oferty (w tym oferta Odwołującego) zostały ocenione jako nie przewidujące nawet
zbliżonej efektywności, lecz ocenione zostały drastycznie gorzej. Zamawiający poinformował
jedynie o ostatecznie uzyskanej punktacji w ramach kryterium „cena" oraz kryterium
„Wartość Techniczna". Zawiadomienie to nie niesie za sobą jednak praktycznie żadnej
informacji na temat tego, dlaczego odwołujący otrzymał najniższą punktację. Odwołujący nie
ma zatem żadnej możliwości, aby zakwestionować wybór oferty najkorzystniejszej.
W ocenie odwołującego niniejsze postępowanie, z uwagi na brak podania
jednoznacznych motywów jego rozstrzygnięcia, przypomina bardziej „konkurs artystyczny",
w którym Zamawiający (w jego imieniu członkowie komisji oceniającej oferty) decydują, które
działania, którego Wykonawcy najbardziej im się podobają (które oceniają jako „bardziej
efektywne"), aniżeli sformalizowaną, przejrzystą i zapewniającą równe traktowanie
procedurę, w której są wydatkowane wielomilionowe środki publiczne.
Odwołujący podniósł, że nie sposób nie zauważyć tego, że każdy z wykonawców
ubiegających się zamówienie zastrzegł poufność opracowanej przez siebie koncepcji
wykonania usługi, jako zawierającej tajemnicę ich przedsiębiorstw. Okoliczność ta była
zapewne powodem zaniechania przekazania przez Zamawiającego przekazania
wykonawcom właściwego zgodnego z zasadami prowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienia uzasadnienia decyzji o wyborze oferty najkorzystniejszej. Należy jednak
zdecydowanie podkreślić, że tego rodzaju okoliczność nie może zwalniać Zamawiającego z
obowiązku zapewnienia uczciwej konkurencji oraz przejrzystości prowadzonego
postępowania. Zamawiający, jako gospodarz postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, jest wprawdzie uprawniony do jego ukształtowania w sposób, który umożliwi
mu uzyskanie zamówienia odpowiadającego w pełni jego uzasadnionym potrzebą. Z
uprawnieniem powyższym jest jednak skorelowana jego pełna odpowiedzialność za
prowadzenie procedury odpowiadający obowiązującemu prawu oraz odzwierciedlający
podstawowe zasady tejże procedury.
W sytuacji, gdy zamawiający decyduje się oceniać w ramach pozacenowego kryterium
jakościowego informacje, do których dostęp poszczególni wykonawcy mogą swoim
konkurentom ograniczać, winien jednocześnie wypracować rozwiązanie pozwalające mu na
to, aby po dokonaniu wyboru oferty najkorzystniejszej dopełnić obowiązku informacyjnego
wobec wykonawców ubiegających się o zamówienie. W stanie faktycznym sprawy niniejszej,
jak wynika z treści zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej, takiego rozwiązania
jednak nie wypracował.
Jak zostało wskazane powyżej, odwołujący nie uzyskał dostępu do uzasadnienia decyzji
zamawiającego dotyczącej wyboru oferty najkorzystniejszej oraz oceny jego własnej oferty
oraz oferty uznanej za najkorzystniejszą. Powyższe uniemożliwia odwołującemu
podniesienie rzeczowych argumentów wskazujących na szczegółowe błędy w ocenie
efektywności, skuteczności proponowanych przez wykonawców w koncepcji wykonania
usługi działań, rozwiązań, metod czy środków.
Interes odwołującego.
Odwołujący wskazał, że posiada interes prawny we wniesieniu odwołania, ponieważ
oferta odwołującego ma szansę zostać uznana za najkorzystniejszą w niniejszym
postępowaniu. Oferta odwołującego jest ofertą najkorzystniejszą pod względem kryterium
cenowego, a zatem gdyby zamawiający w sposób prawidłowy dokonał oceny wartości
technicznej oferty, odwołujący miałby szansę na pozyskanie zamówienia. Z tych też
powodów w ocenie odwołującego decyzja zamawiającego jest wadliwa w zakresie
przyznania zbyt małej ilości punktów w odniesieniu do kryterium wartości technicznej ofert
i przez to uniemożliwia odwołującemu uzyskanie przedmiotowego należnego zamówienia, co
wyczerpuje przesłankę do wykazania posiadania interesu w uzyskaniu zamówienia.
Zamawiający nie złożył pisemnej odpowiedzi na odwołanie.
Do postępowania odwoławczego – po stronie zamawiającego skuteczne przystąpienie
zgłosił wykonawca WYG International Sp. z o.o., ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 7, 02-366
Warszawa.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 189 ust. 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy - Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron, oraz uczestnika
postępowania odwoławczego, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy
Izba stwierdziła, iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są zasadne.
Krajowa Izba Odwoławcza w całości akceptuje i przyjmuje za własną argumentację
prezentowaną przez odwołującego, a ponadto wskazuje, co następuje.
Z informacji o wyniku prowadzonego postępowania, przekazanej przez zamawiającego
wynikało, że oferta odwołującego była ofertą najkorzystniejszą pod względem kryterium
ceny, oraz najmniej korzystną w zakresie drugiego kryterium oceny ofert, tj. pod względem
„Wartości Technicznej”. Z protokołu indywidualnej oceny oferty odwołującego i punktacji
w ramach kryterium „Wartość Techniczna” dokonanej przez członków komisji przetargowej
wynika, że odwołujący uzyskał maksymalną ilość punktów w Podkryterium 1 „ Zarządzanie
harmonogramem i zasobami ludzkimi”, natomiast w Podkryterium 2 „Rozpoznanie
przedmiotu zamówienia” uzyskał 0 punktów. Jako uzasadnienie braku przyznania punktów
wskazano w każdym przypadku „Brak poprawnego merytorycznie uzasadnienia zgodnie
z pkt. 19.9.2.2.1 SIWZ”.
Izba uznaje za zasadne stanowisko, zgodnie z którym zakres informacji podawanych
przez zamawiającego wraz z informacją o wyborze oferty najkorzystniejszej nie musi być
w każdym postępowaniu taki sam, lecz może być ustalany z uwzględnieniem specyfiki
konkretnego postępowania, w szczególności stosowanych przez zamawiającego kryteriów
oceny ofert. Przykładowo w sytuacji stosowania przez zamawiającego stosunkowo
jednoznacznych i łatwych w stosowaniu kryteriów oceny ofert wystarczającym
uzasadnieniem decyzji o wyborze będzie wskazanie, iż była to oferta z najniższą ceną (gdy
cena jest jedynym kryterium) albo że uzyskała ona najwyższą ocenę ze względu na
najlepsze spełnienie poszczególnych kryteriów. Ponadto, przepis art. 92 ust. 1 pkt 1 ustawy
Pzp nie może być traktowany, jako obowiązek przyznawania punktów w kryteriach oceny
ofert. Pomimo zatem, iż nakazuje on upublicznienie wyników oceny ofert w postaci punktacji,
w przypadku zastosowania metody oceny bez stosowania punktów przepis ten winien być
czytany tak, aby informacja o ocenie ofert była kompletna i porównywalna (W.
Dzierżanowski, komentarz do art. 92 ustawy PZP, M. Stachowiak, W. Dzierżanowski, J.
Jerzykowski, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX 2014). Za uzasadniającą
konieczność bardziej szczegółowego uzasadnienia decyzji o wyborze oferty
najkorzystniejszej należy natomiast uznać taką sytuację, w której do oceny ofert składanych
w postępowaniu wykorzystywane są kryteria bardziej skomplikowane, w szczególności
kryteria nacechowane dozą subiektywizmu, dowolności w ocenie i kompleksowością.
W powyższym zakresie Izba podziela stanowisko wyrażone przez Krajową Izbę Odwoławczą
w wyroku z dnia 27 grudnia 2012 r., sygn. akt: KIO 2710/12, zgodnie z którym: „Biorąc pod
uwagę, że Zamawiający w SIWZ przyjął pewne podkryteria (wytyczne), którymi będzie się
kierował przy ocenie ofert jak również to, że kryteriami oceny ofert były: jakość metodologii
oraz jakość opinii prawnej - które to z samej istoty mają charakter ocenny. Zatem
Zamawiający powinien w sposób jasny i wyczerpujący podać wykonawcom faktyczną
podstawę dokonanego wyboru oferty najkorzystniejszej. Przywołany przepis ma stanowić
realizację zasady jawności postępowania oraz równego traktowania wykonawców i
zachowania uczciwej konkurencji. Nakłada on na Zamawiającego obowiązek podania
wykonawcom podstaw faktycznych wyboru najkorzystniejszej oferty - w szczególności jest to
tym bardziej wskazane przy tak ukształtowanych przez Zamawiającego kryteriach oceny
ofert - a po stronie wykonawcy kształtuje prawo do uzyskania pełnej i rzetelnej wiedzy na
temat podstaw prawnych i faktycznych dokonanego wyboru oferty najkorzystniejszej. Takie
uzasadnienie faktyczne powinno być jasne i czytelne, gdyż wykonawca powinien uzyskać
wyczerpujące informacje, które legły u podstaw decyzji Zamawiającego. Przywołany przepis
ma również na celu zapewnienie wykonawcom możliwości skorzystania ze środków ochrony
prawnej. Stanowisko Zamawiającego powinno być wyrażone w sposób czytelny, niebudzący
wątpliwości oraz w sposób umożliwiający wykonawcy odniesienie się do konkretnych
powodów dokonanego wyboru.”. W niniejszym stanie faktycznym jest to tym bardziej
uzasadnione ze względu na przyjęte przez zamawiającego kryteria oceny ofert jak również
podkryteria (wytyczne) zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w pkt. 19.9.2.
Izba stwierdziła, że z uwagi na brak udostępnienia stosownej oceny merytorycznej
dokonanej przez członków Komisji Przetargowej – miało miejsce rzeczywiste
uniemożliwienie faktycznej kontroli czynności zamawiającego. Odwołujący, po zapoznaniu
się z merytoryczną podstawą oceny będzie mógł ewentualnie odnieść się do takiej oceny
poprzez zastosowanie środków ochrony prawnej. Jak słusznie bowiem wskazał odwołujący
brak podania szczegółowej oceny jego oferty, w kryteriach oceny oferty „Wartość
Techniczna”, które de facto są nacechowane dużą dozą subiektywności, chociażby przy
ocenie parametru, cyt. „wskazania poprawnego merytorycznie uzasadnienia dla swojego
wyboru wg. wymagań określonych w …….”, uniemożliwia odwołującemu merytoryczne
odniesienie się do oceny dokonanej przez zamawiającego.
Dlatego też w ocenie Izby, mimo profesjonalnego przygotowania specyfikacji istotnych
warunków zamówienia (IDW), zamawiający nie dochował należytej staranności przy
czynności dotyczącej poinformowania odwołującego o szczegółowej ocenie złożonej przez
niego oferty, co z kolei miało wpływ na zachowanie zasady przejrzystości i równego
traktowania wykonawców.
Biorąc pod uwagę treść przepisu art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, Izba uwzględniła odwołanie,
mając na względzie okoliczność, iż naruszenie przepisów przez zamawiającego mogło mieć
istotny wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
KIO postanowiła, iż przedmiotem rozpoznania w zakresie wniesionego odwołania mogą
być jedynie zarzuty dotyczące braku szczegółowego uzasadnienia punktacji przyznanej
Odwołującemu przez Zamawiającego i nie jest możliwe na obecnym etapie postępowania
prowadzenie weryfikacji zasadności tej punktacji przy braku szczegółowego stanowiska
Zamawiającego i konkretnych zarzutów Odwołującego co do każdego z punktów, jakie
mógłby uzyskać w ramach danych kryteriów. Odmienna sytuacja prowadziłaby do
przeprowadzenia przez Izbę punktacji oferty Odwołującego, co niezgodne jest z procedurą
odwoławczą stanowioną przez Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku - na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238), uwzględniając koszty poniesione przez odwołującego,
związane z wpisem od odwołania oraz wynagrodzeniem pełnomocnika.
Przewodniczący: ……………………….