Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2012 r. w Gdańsku

sprawy L. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o rentę

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 września 2011 r., sygn. akt VIII U 306/11

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 i oddala odwołanie.

Sygn. akt III AUa 1845/11

UZASADNIENIE

Ubezpieczony L. S. odwołał się od decyzji pozwanego organu rentowego - Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. z dnia 26.07.2010 r., którą odmówiono mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, gdyż komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 16.07.2011 r. ustaliła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Kwestionując powyższą decyzję ubezpieczony twierdził, że od 2002 r. zmaga się z problemami zdrowotnymi (przebył wirusowe zapalenie wątroby typu C, jest pod opieką psychiatry, przeszedł chorobę nowotworową, miał uszkodzenie kręgosłupa i bóle głowy oraz ma problemy z utrzymaniem ciała w pozycji siedzącej, ma problemy urologiczne) i częściowo utracił zdolność do pracy zarobkowej, a z zawodu jest architektem.

Pozwany wniósł o oddalenie odwołania i podał, że ubezpieczony do dnia 30.04.2010 r. posiadał prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, a obecnie jest zdolny do pracy.

Wyrokiem z dnia 07.09.2011 r. Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 01.05.2010 r. do dnia 31.05.2011 r. oraz ustalił, że pozwany nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej dla wydania decyzji.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach i rozważaniach.

Ubezpieczony (ur. (...)) ma wykształcenie wyższe w zawodzie architekt. Ubezpieczony pracował w krawiectwie lekkim oraz w charakterze laboranta, inżyniera budowlanego, asystenta architektury, starszego asystenta projektanta, architekta.

Od 04.09.2006 r. do 30.09.2007 r. ubezpieczony miał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, zaś od 01.10.2007 r. do 30.04.2010 r. przysługiwało mu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, przyznane ze względu na przewlekłe zapalenie wątroby typu C.

Lekarz orzecznik ZUS rozpoznał u ubezpieczonego stan po leczeniu przeciwwirusowym inf. HCV 2006/2007 z dobrym efektem, stan po usunięciu guza tkanki podskórnej klatki piersiowej w 2002 r. bez wznowy, stan po usunięciu nerwiaka ok. stawu skokowego prawego w grudniu 2009 r. oraz zaburzenia depresyjne w wywiadzie. Orzeczeniem z dnia 08.06.2010 r. uznał ubezpieczonego za zdolnego do pracy.

Komisja Lekarska ZUS rozpoznała u ubezpieczonego przewlekłe zapalenie wątroby typu C w okresie remisji, zespół bólowy kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego, cukrzycę insulinoniezależną, łagodny przerost gruczołu krokowego, zaburzenia nastroju oraz uchyłkowatość esicy. Orzeczeniem z dnia 16.07.2010 r. komisja lekarska ZUS stwierdziła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Decyzją z dnia 26.07.2010 r. pozwany odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych psychiatry, neurologa, specjalisty chorób zakaźnych, onkologa oraz chirurga - ortopedy.

Biegły psychiatra rozpoznał u ubezpieczonego przebyty zespół depresyjny i stwierdził, że w aktualnym stanie zdrowia psychicznego nie stwierdza się objawów depresyjnych i lękowych. Z powodów psychiatrycznych ubezpieczony może pracować zgodnie z kwalifikacjami.

Biegły neurolog rozpoznał u ubezpieczonego: zmiany zwyrodnieniowo - deformacyjne kręgosłupa w odcinku szyjnym, piersiowym i lędźwiowo - krzyżowym niedużego stopnia, zaburzenia depresyjno-lękowe w wywiadzie, stan po urazie kręgosłupa szyjnego i piersiowego bez trwałych następstw, WZW C w wywiadzie, chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy w wywiadzie.

Biegły neurolog nie stwierdził z powodów neurologicznych długotrwałej niezdolności do pracy. Wskazał, że choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa ma mierny stopień zaawansowania. Badaniem przedmiotowym nie stwierdzono istotnego ograniczenia ruchomości stawów kręgosłupa ani objawów świadczących o uszkodzeniu ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Uraz kręgosłupa w wyniku wypadku samochodowego nasilił zespół bólowy, ale nie spowodował niesprawności ograniczającej długotrwale zdolność do pracy w zawodzie ubezpieczonego. Ograniczenia ruchomości kręgosłupa mają charakter czynnościowy, przy zachowanej ruchomości biernej w stawach. Dolegliwości bólowe powinny być leczone doraźnie, nie powodując długotrwałej niezdolności do pracy. Biegły zgodził się z oceną dokonaną przez komisję lekarską ZUS.

Biegły specjalista chorób zakaźnych rozpoznał u ubezpieczonego przebyte wirusowe zapalenie wątroby typu C, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z dyskopatią L3-4-5, cukrzycę typu II, uchyłek jelita grubego, stan po wycięciu pęcherzyka żółciowego, guza skóry i kanału kostki, chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy z krwawieniem w wywiadzie, stany obniżonego nastroju.

Biegły specjalista chorób zakaźnych stwierdził, że przebyte zakażenie HCV i przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C nie ograniczają obecnie sprawności organizmu ubezpieczonego i nie powodują niezdolności do pracy, ponieważ podjęte w 2006 r. leczenie przeciwwirusowe zakończyło się sukcesem, jak można po czterech latach powiedzieć. Ustąpiły cechy uszkodzenia komórek wątrobowych, wyeliminowano z krwi RNA HCV, czyli wirusa C, obraz usg wątroby poprawił się - zmniejszyło się stłuszczenie wątroby. Funkcje wątroby są prawidłowe. Stopień zaawansowania zmian patologicznych w wątrobie przed rozpoczęciem leczenia nie był znaczny, był raczej mały, zatem obecnie stan wątroby nie ogranicza sprawności organizmu ubezpieczonego i nie powoduje niezdolności do pracy po kwietniu 2010 r.

Biegły onkolog rozpoznał u ubezpieczonego guz skóry w okolicy obojczyka lewego, stan po wycięciu nieradykalnym w marcu 2002 r., stan po poszerzeniu marginesów 15.05.2002 r.,

histiocytom fibrosum malignom G1.

Biegły onkolog wyjaśnił, że przez cały okres 9 lat po leczeniu ubezpieczony pozostaje pod kontrola onkologiczną. W czasie 9-letniej obserwacji nie stwierdzono wznowy lub rozsiewu procesu nowotworowego. Obecnie w badaniu klinicznym bez cech czynnego nowotworu. Z punktu widzenia onkologicznego brak podstaw do uznania ubezpieczonego obecnie i po dacie 30.04.2010 r. za całkowicie lub częściowo niezdolnego do pracy. Biegły zgodził się z opinią komisji lekarskiej ZUS.

Biegły chirurg - ortopeda rozpoznał u ubezpieczonego stan po urazie kręgosłupa szyjnego i piersiowego z przewlekłym zespołem bólowym, zespół bólowy przewlekły z kręgosłupa lędźwiowego z zaostrzeniami. Biegły stwierdził, że w związku z przebytym urazem kręgosłupa szyjnego i piersiowego w wypadku w maju 2010 r. pogłębiły się dolegliwości ze strony kręgosłupa szyjnego i piersiowego. Zwiększona bolesność i męczliwość układu mięśniowego związana jest ze schorzeniami ogólnymi. Uraz pogłębił te dolegliwości oraz przewlekły zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego. Ogranicza to możliwość wykonywania zawodu architekta w pełnym zakresie, w związku z tym biegły uznał częściową niezdolność do pracy ubezpieczonego na okres roku, tj. od maja 2010 r. do maja 2011 r., z przyczyn układu ruchu.

Pozwany nie podzielił opinii biegłego ortopedy o dalszej częściowej niezdolności do pracy ubezpieczonego z powodu zespołu bólowego w odcinku szyjnym i lędźwiowym kręgosłupa. Biegły stwierdził niewielkie zmiany w obrębie narządu ruchu. Pozwany wskazał, że istotna jest opinia biegłej neurolog z dnia 29.03.2011 r., która badaniem przedmiotowym nie stwierdziła istotnego ograniczenie ruchomości stawów kręgosłupa ani objawów świadczących o uszkodzeniu ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Ograniczenia ruchomości kręgosłupa mają charakter czynnościowy, a przebyty uraz kręgosłupa nasilił zespół bólowy, ale nie spowodował niesprawności ograniczającej długotrwale zdolność do pracy w zawodzie. Ustalenia są zgodne z ustaleniami lekarzy orzeczników. Pozwany nie zgłosił uwag do opinii pozostałych biegłych i wniósł o podtrzymanie orzeczenia komisji lekarskiej ZUS.

Ubezpieczony nie zgłosił zastrzeżeń do opinii biegłych.

Sąd Okręgowy zważył, że w świetle poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, a zwłaszcza treści opinii biegłego chirurga ortopedy odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy przytoczył treść art. 57 oraz art. 12 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) i wskazał, że na okoliczność występowania u ubezpieczonego niezdolności do pracy po dniu 30.04.2010 r., jej stopnia oraz okresu trwania dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych posiadających odpowiednie kwalifikacje w stosunku do stwierdzonych u skarżącego schorzeń.

Za decydujące dla rozstrzygnięcia, w ocenie Sądu Okręgowego, należało uznać opinię biegłego sądowego chirurga - ortopedy, którą Sąd ten podzielił w całej rozciągłości, uznając jej wnioski, jak i uzasadnienie za przekonujące, należycie uzasadnione, obiektywne. Biegły ten jednoznacznie stwierdził, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy z powodu stanu układu ruchu. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko biegłego, że nie jest możliwe wykonywanie w pełni przez ubezpieczonego pracy zgodnej z jego kwalifikacjami. Sąd Okręgowy opinię biegłego uznał za rzetelną, gdyż została wydana przez lekarza specjalistę z dziedziny medycyny adekwatnej do wskazywanych przez ubezpieczonego schorzeń i jest miarodajnym oraz przekonywującym środkiem dowodowym. Zdaniem Sądu biegły szczegółowo i stanowczo uzasadnił swoją opinię.

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał zastrzeżenia organu rentowego do opinii za nieuzasadnione. Sąd ten wyjaśnił, że zastrzeżenia pozwanego nie były uzasadnione i nie podważają one wiarygodności biegłego chirurga - ortopedy. Zdaniem Sądu Okręgowego, za wyczerpujące uznać należało uzasadnienie opinii biegłego chirurga - ortopedy, które jako przekonujące i szczegółowe w sposób najbardziej obiektywny oddaje stan zdrowia ubezpieczonego - w zakresie jego specjalności medycznej. Opinii tej nie podważa odmienna opinia wydana przez biegłego neurologa bowiem inny jest zakres specjalności medycznej i wynikającej z niej zakres oceny dokonywanej przez biegłego. Ocena biegłego neurologa dotyczy funkcjonowania układu nerwowego, który ma wprawdzie wpływ na czynności układu ruchu, ale nie jest tożsamy z przedmiotem i zakresem oceny przedmiotowej chirurga ortopedy. Ponowienie lub uzupełnienie dowodu z opinii biegłych jest bezpodstawne, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania (wyrok Sądu Najwyższego II UKN 96/99, OSNAPUS 2000, nr 23, nr 23, poz. 869) Podobne poglądy były już wielokrotnie wyrażane w wyrokach z dnia 06.03.1997 r., II UKN 23/91, OSNAPUS 1997, nr 23, poz. 476; 21.05.1997 r., II UKN 131/97, OSNAPUS 1998, nr 3, poz. 100; 18.09.1997 r., II UKN 260/97, OSNAPUS 1998, nr 13, poz. 408). W ocenie Sądu Okręgowego, zarzuty organu rentowego w okolicznościach niniejszej sprawy nie uzasadniały potrzeby powołania innego biegłego, jak również nie stanowiły uargumentowanego dowodu w sprawie, który uzasadniałaby słuszność stanowiska pozwanego. Potrzeba taka powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego kwestionowania przez stronę opinii biegłego (wyrok Sądu Najwyższego z 04.08.1999 r., I PKN 20/99).

Zdaniem Sądu Okręgowego zarzuty pozwanego pozostają bez znaczenia dla rozstrzygnięcia i stanowią w istocie polemikę z ustaleniami biegłego chirurga - ortopedy. Nadto, zastrzeżenia pozwanego nie znajdują pełnego potwierdzenia w obiektywnych wynikach badań. Biegły ortopeda stwierdził bowiem m.in. ograniczenie ruchów rotacyjnych kręgosłupa szyjnego wnioskodawcy, nadmierną kyfozę piersiową i ograniczenie ruchomości kręgosłupa przy skłonie dosiężnym wskazując na bolesność i męczliwość układu mięśniowego z powodu schorzeń ogólnych z pogłębieniem tych dolegliwości w wyniku urazu odniesionego w maju 2010 r. Tym samym, zastrzeżenia organu rentowego, niepoparte nową dokumentacją medyczną, nie mogły wpłynąć na ocenę opinii biegłego chirurga - ortopedy, dokonaną przez Sąd.

Jednocześnie Sąd Okręgowy stwierdził, że opinie biegłych psychiatry, neurologa, specjalisty chorób zakaźnych, onkologa są wyczerpujące i miarodajne. Jednakże, w ocenie tego Sądu, brak schorzeń rozpoznanych przez biegłych uzasadniających przyjęcie częściowej niezdolności do pracy ubezpieczonego z powodu schorzeń psychiatrycznych, neurologicznych, onkologicznych i z zakresu chorób zakaźnych nie wyklucza uznania go za częściowo niezdolnego do pracy z powodu schorzeń ortopedycznych, zgodnie z opinią biegłego chirurga - ortopedy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy w punkcie I wyroku, na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. oraz powołanych wyżej przepisów, zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 01.05.2010 r. do 31.05.2011 r.

Na podstawie art. 118 ust. la ustawy o emeryturach i rentach z FUS - w punkcie II wyroku – Sąd Okręgowy stwierdził, że pozwany nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, bowiem poczynienie wiążących ustaleń co do stanu zdrowia ubezpieczonego i jego zdolności do pracy, po 30.04.2010 r., mającego wpływ na prawo do wnioskowanego świadczenia, nastąpiło na etapie postępowania sądowego.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł pozwany organ rentowy, który zaskarżył wyrok Sądu Okręgowego w całości zarzucając naruszenie art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

Pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Sąd I instancji.

Uzasadniając apelację pozwany podał, że biegły chirurg - ortopeda stwierdzając ograniczenie sprawności ruchowej kręgosłupa nie podał stopnia tych ograniczeń. Opinia biegłego ortopedy pozostaje w sprzeczności z opinią biegłej neurolog, która stwierdziła, że zmiany zwyrodnieniowe deformacyjne kręgosłupa są niedużego stopnia, zaś przebyty uraz nie pozostawił trwałych następstw i nie spowodował niezdolności. Biegła nie stwierdziła objawów świadczących o uszkodzeniu ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. W jej ocenie ograniczenia ruchomości kręgosłupa mają charakter czynnościowy, a dolegliwości bólowe powinny być leczone doraźnie nie powodując długotrwałej niezdolności do pracy. Ustalenia te są zbieżne z ustaleniami lekarzy orzeczników.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja organu rentowego zasługuje na uwzględnienie.

Analizując stan zdrowia ubezpieczonego pod kątem jego zdolności do pracy zarobkowej należy zauważyć, że miał on prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 30.04.2010 r., zaś decyzja organu rentowego z dnia 29.01.2010 r. była oparta na orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS z dnia 03.10.2009 r., który rozpoznał u ubezpieczonego guz tkanek miękkich stawu skokowego prawego do diagnostyki, stan po leczeniu przeciw wirusowym HCV, a ponadto zaburzenia depresyjne, stan po resekcji nowotworu złośliwego tkanki podskórnej klatki piersiowej.

Składając wniosek o przyznanie prawa do renty na dalszy okres ubezpieczony przedłożył zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia 19.03.2010 r., gdzie podano, że jako choroby podstawowe występują u niego przewlekłe zapalenie wątroby C – stan po skutecznym leczeniu, cukrzyca t. 2, stan po cholecystostomii. Ponadto jako choroby współistniejące podano stan po resekcji guza klatki piersiowej, reakcje depresyjne oraz gruczolak stercza.

W dokumentacji lekarskiej załączonej do akt ZUS (na k. 111) znajduje się opis z rtg czaszki oraz kręgosłupa szyjnego z dnia 04.05.2010 r., w którym podano, że kręgosłup szyjny do poziomu C5 oraz czaszka są bez ewidentnych zmian, a występuje zniesienie lordozy szyjnej.

Lekarz orzecznik ZUS w dniu 22.05.2010 r. nie stwierdził, aby ubezpieczony był nadal niezdolny do pracy, zaś wśród rozpoznanych schorzeń brak jest dotyczących narządu ruchu. Lekarz orzecznik wyjaśnił, że w rtg kręgosłupa brak jest złamań kręgosłupa, ani dyskopatii, czy innych dyslokacji krążka, nie stwierdzono też ewidentnych zmian zwyrodnieniowych, a jedynie zniesioną lordozę szyjną, przy czym w badaniu układu nerwowego nie występują cechy podrażnienia korzeni rdzeniowych ani obwodowego uszkodzenia układu nerwowego.

Do dokumentacji lekarskiej zawartej w aktach organu rentowego załączono:

- opis z rtg kręgosłupa Th z dnia 10.06.2010 r., w którym podano, że występuje nieznaczne spłaszczenie kręgu Th6 bez naruszenia ciągłości blaszek granicznych, a nadto nieco węższe przestrzenie międzykręgowe Th4/Th5 i Th5/Th6 oraz drobne osteofity na krawędziach trzonów (k. 127 dokumentacji lekarskiej w aktach ZUS);

- zaświadczenie neurologa z dnia 09.06.2010 r., gdzie podano, że w badaniu bez istotnych odchyleń od normy (k. 126 dokumentacji lekarskiej w aktach ZUS).

Dysponując powyższą dokumentacją medyczną komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 16.07.2010 r. również uznała ubezpieczonego za zdolnego do pracy, zaznaczając, że w badaniu układu nerwowego nie występują cechy podrażnienia korzeni rdzeniowych oraz nie ma uszkodzenia obwodowego układu nerwowego. Pomimo założonego przez ubezpieczonego kołnierza ortopedycznego komisja lekarska ZUS nie stwierdziła istotnych ograniczeń ruchomości ani deficytów neurologicznych.

Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych z zakresu chorób zakaźnych, onkologii, psychiatrii, neurologii i ortopedii.

W ocenie biegłych lekarzy sądowych z zakresu chorób zakaźnych, psychiatrii, onkologii i neurologii rozpoznane u ubezpieczonego schorzenia nie powodują niezdolności do pracy. Biegli wyjaśnili na czym polega poprawa stanu zdrowia ubezpieczonego w porównaniu z okresem wcześniejszym, kiedy był on osobą niezdolną do pracy.

Do powyższych opinii strony nie zgłosiły żadnych zastrzeżeń, a Sąd Okręgowy zasadnie uznał, że opinie te są one oparte na dowodach w postaci dokumentacji medycznej, a nadto zostały wydane po bezpośrednim badaniu ubezpieczonego. Wnioski zawarte w tych opiniach nie są zatem dowolne, lecz merytorycznie uzasadnione.

Na obecnym etapie postępowania zasadniczą kwestią wymagającą wyjaśnienia pozostaje odosobniona opinia biegłego sądowego ortopedę A. B., który stwierdził, że ubezpieczony pozostaje nadal (od maja 2010 r.) do maja 2011 r. częściowo niezdolny do pracy.

Biegły A. B.powyższy wniosek uzasadnił tym, że po wypadku z maja 2010 r. pogłębiły się dolegliwości ze strony kręgosłupa szyjnego i piersiowego polegające na zwiększonej bolesności i męczliwości układu mięśniowego związane ze schorzeniami ogólnymi. Biegły wskazał na przewlekły zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego, który ogranicza możliwość wykonywania zawodu architekta w pełnym zakresie. W badaniu narządu ruchu biegły A. B.stwierdził ograniczenie ruchów rotacyjnych kręgosłupa szyjnego, nadmierną kyfozę piersiową, ograniczenie ruchomości kręgosłupa przy skłonie dosiężnym. Jednocześnie biegły stwierdził, że ubezpieczony ma zachowaną ruchomość w stawach barkowych, łokciowych i nadgarstkach, jak również ręce są sprawne chwytnie. Także kończyny dolne mają zachowaną ruchomość w stawach biodrowych, kolanowych i skokowych. Sprawny jest także chód ubezpieczonego. Biegły A. B.stwierdził, że w rtg występuje zapad niewielkiego stopnia kręgu piersiowego Th6 oraz zniesienie lordozy szyjnej, a także zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego.

Sąd Apelacyjny zauważył, że powyższa opinia biegłego A. B. nie wyjaśnia jakiego stopnia występują ograniczenia ruchów rotacyjnych kręgosłupa szyjnego, czy też jakiego stopnia jest kyfoza piersiowa. Biegły nie sprecyzował też skali ograniczenia ruchomości kręgosłupa przy skłonie dosiężnym, a ponadto nie wyjaśnił czy, a jeśli tak, to w jakim stopniu powyższe ograniczenia ruchomości kręgosłupa ograniczają zdolność do pracy zarobkowej ubezpieczonego (który z zawodu jest architektem).

Biegły ortopeda w sporządzonej opinii nie zamieścił wyników badania układu nerwowego a jednocześnie to właśnie tego typu dolegliwości wskazał jako podstawę stwierdzonej przez siebie niezdolności do pracy.

Tymczasem biegła lekarz neurolog A. R.opinię z dnia 29.03.2011 r. wydała po przeprowadzeniu badań neurologicznych nie stwierdzając objawów rozciągowych, nie ujawniono wzmożonego napięcia mięśni przykręgosłupowych. Biegła, chociaż ustaliła bolesność ruchową kręgosłupa szyjnego oraz ograniczoną (ale czynnościowo) ruchomość kręgosłupa w odcinku szyjnym i lędźwiowo-krzyżowym, zaznaczając, że odległość palce-podłoga wynosi 30 cm, to jednocześnie wskazała, że próba Romberga jest ujemna. Biegła neurolog nie znalazła podstaw neurologicznych dla orzekania długotrwałej niezdolności do pracy.

Biegła neurolog wskazała, że choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa ubezpieczonego jest miernie zaawansowana, jak również nie występują objawy świadczące o uszkodzeniu ośrodkowego, jak i obwodowego układu nerwowego. Biegła podkreśliła, że uraz kręgosłupa w wyniku wypadku samochodowego wprawdzie nasilił zespół bólowy, ale nie spowodował niesprawności ograniczającej długotrwale zdolność do pracy w zawodzie architekta. Dolegliwości bólowe powinny być leczone doraźnie i nie powodują długotrwałej niezdolności do pracy. Ponadto biegła podała, że ograniczenia ruchomości kręgosłupa mają charakter czynnościowy, przy zachowanej ruchomości biernej w stawach.

Analiza opinii biegłych ortopedy i neurologa prowadzić musiała do wniosku, że pozostają one w sprzeczności, przy czym biegły ortopeda wykonał opinię powierzchownie nie precyzując skali stwierdzonych ograniczeń ruchomości kręgosłupa. Tymczasem to właśnie do biegłego ortopedy należało w pierwszej kolejności wyjaśnienie stanu narządu ruchu (w tym kręgosłupa) ubezpieczonego. Biegły ortopeda uznał, że ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy opierając się na wnioskach, które nie mają potwierdzenia w przeprowadzonym przez tego biegłego badaniu układu nerwowego. Tymczasem takie badanie zostało wykonane przez biegłego neurologa. Biegła neurolog wskazała także na stopień ograniczeń ruchomości kręgosłupa.

W świetle powyższych okoliczności zarzuty pozwanego do opinii biegłego ortopedy zawarte w piśmie z dnia 03.08.2011 r. nie mogły zostać uznane – jak to uczynił Sąd Okręgowy – za pozbawione racji i nie wymagające wyjaśnienia.

Wobec wskazanych wyżej rozbieżnych ocen w obszarze stanu układu ruchu ubezpieczonego konieczne było zasięgniecie opinii innego biegłego lekarza sądowego z zakresu ortopedii, który w oparciu o dokumentację lekarską oraz badanie ubezpieczonego wyjaśniłby, czy po dniu 30.04.2010 r. ubezpieczony pozostawał nadal osobą choćby częściowo niezdolną do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (zawód architekt) i na jaki okres, czy też stan zdrowia ubezpieczonego uległ poprawie i po 30.04.2010 r. był on zdolny do pracy zarobkowej.

Sąd Apelacyjny dopuścił dowód z opinii innego biegłego ortopedy – S. E..

W ramach sporządzania opinii z dnia 05.09.2012 r. biegły ortopeda poddał ubezpieczonego dodatkowym badaniom specjalistycznym, tj. czynnościowym RTG kręgosłupa szyjnego (w projekcji bocznej zgiętego i wyprostowanego kręgosłupa). Badania te wykazały stan prawidłowy ubezpieczonego, zaś w przedstawionym przez ubezpieczonego opisie badania MRI wykonanym dnia 29.03.2012 r. podano, że na poziomie C4, C5 i C7 jest ograniczona lordoza szyjna na poziomach C5, C6 oraz C6, C7; na poziomie C3, C4 są zaostrzone tylne krawędzie trzonów; w górnej blaszce granicznej trzonu C3 na poziomie trzeciego łuku kręgosłupa jest zmiana o wymiarach 9 x 14 mm o cechach naczyniaka. Rdzeń w odcinku szyjnym jest prawidłowy, pogranicze czaszkowo-szyjne niezmienione. Konfrontując opis badania MRI z dnia 29.03.2012 r. z ustalonym przez biegłego ST. E.stanem klinicznym i wykonanym badaniem RTG w czasie badania sądowo-lekarskiego, biegły ortopeda stwierdził, że opis wyniku badania MRI nie znajduje potwierdzenia i należy uznać, że stan zdrowia ubezpieczonego nie czyni go osobą niezdolną do pracy.

Biegły ortopeda wyjaśnił, że ubezpieczony wymaga wprawdzie okresowej kontroli i ewentualnie zabiegów kinetycznych, ale stan jego zdrowia nie stanowi podstawy do przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(dowód: opinia biegłego – k. 116, wynik badania RTG na k. 117).

W ocenie Sądu Apelacyjnego powyższa opinia jest wiarygodna, została oparta na bezpośrednim badaniu ubezpieczonego, a nadto została poparta badaniem specjalistycznym (RTG) wykonanym bezpośrednio przez biegłego ortopedę.

Ocena stanu zdrowia dokonana przez biegłego ortopedę w dniu 05.09.2012 r. koresponduje z opinią biegłego neurologa, sporządzoną w toku postępowania przed Sądem Okręgowym.

Ubezpieczony nie jest zatem osobą niezdolną do pracy w rozumieniu prawa rentowego, a tym samym nie nabył prawa do renty na dalszy okres.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie.